Frjáls verslun - 01.08.1988, Síða 76

STJÓRNUN
ÞJÁLFUN STJÓRNENDA
FYRIRTÆKJA
Greinarhöfundur,
Þuríður Hjálmtýsdóttir,
er sálfræðingur að mennt
með þróun stofnana og
starfsmannahald sem
sérsvið.
Stjórnun er vel þekkt fyrir-
bæri bæði sögulega og frá mis-
munandi menningarheildum.
Samt sem áður ríkir mikil óvissa
um hvað stjórnun feli í sér og
hvernig þjálfun stjórnenda sé
best hagað. Þessi óvissa lýsir
sér best í öllum þeim fjölda mis-
munandi námskeiða sem
spretta upp eins og gorkúlur á
markaðinum í dag. Menn eru
ekki á eitt sáttir um hvaða kunn-
átta sé stjórnendum nauðsynleg
til að geta orðið sem bestir í sínu
fagi.
í dag eru vonir bundnar við þjálfun-
araðferð sem felst í þjálfun hugrænna
eiginleika stjórnenda svo sem hugs-
anamynsturs og ályktunarhæfni.
Stjómendur bera sérstaka ábyrgð á
leit og túlkun boða frá umhverfinu.
Tilgangurinn er að geta síðan tekið
ákvarðanir um breytingar í samræmi
við þessi boð. Þetta gerir það að
verkum að hinar hugrænu vinnuað-
ferðir stjómenda og þjálfun þeirra
verður sérstaklega athyglisverð.
I þessari umfjöllun verður gerð
grein fyrir þessari þjálfunaraðferð.
Það er ekki ætlunin að gera grein fyrir
menntunartilboðum innan fagsins al-
mennt, slíkt yrði of viðamikið. At-
hyglinni verður hins vegar beint að
þeim hluta stjórnunarstarfsins sem
fæst við túlkun á umhverfí fyrirtækis-
ins og þeim ákvörðunum sem eru
teknar með tilliti til þessarar túlkun-
ar.
HÆFNISÞJÁLFUN
Við gefum okkur sem forsendu að
verkefni stjómenda séu of marg-
breytileg og flókin til að hægt sé að sjá
í hendi sér hvert innihald þjálfunarinn-
ar skuli vera. En samtímis er mikil
þörf fyrir þróun innan stjórnunar. Ein
leið til þess að mæta þessari þver-
sögn er að stjórnendur taki vinnuna
með sér í þjálfunina. Verkefni hvers
og eins verða þá innihaldið á nám-
skeiðinu. En hvað þýðir þetta í raun?
í fýrsta lagi getur leiðbeinandinn
snúið sér vafningalaust að því sem
hver stjórnandi telur sig vanhaga um.
Ekkert getur verið raunhæfara fyrir
stjórnanda en þau verkefni sem hann
er að vinna að. Með því að taka mið af
því sem stjórnandinn er upptekinn af,
í stað þess sem hann ætti að vera
upptekinn af samkvæmt einhverjum
kenningasmiði, aðlagast námskeiðið
sjálfkrafa þeim kröfum sem eru fyrir
hendi.
Með því að ræða eigin vinnuað-
stæður er einnig hægt að greina þær
orsakir sem liggja til grundvallar at-
höfnum hvers og eins. Á þann hátt
fær stjórnandinn sjálfur tækifæri til að
prófa og skoða sambönd og samhengi
milli hluta. Þess utan er mögulegt
fyrir stjórnanda að verða sér meðvit-
aður um ýmsar áður óljósar hug-
myndir.
En innihald námskeiða sem byggja
aðeins á fræðilegu námi er oft fjarlægt
vinnuaðstæðum hvers og eins og
mörgum finnst það því óraunverulegt
og ekki passa við sínar vinnuaðstæð-
ur.
En það er hægt að ganga of langt í
aðra hvora áttina. Aðalmarkmiðið
með því að nota vinnuaðstæður hvers
og eins er að þjálfa hugsun hans. En
það er jafn mikilvægt að þjálfunin feli í
sér fræðilega þekkingu einnig sem
námsefni.
FRAMKVÆMD
Eins og áður hefur komið fram er
reynsla hvers og eins grundvöllurinn í
þjálfuninni. Áhrif þessa geta orðið enn
meiri við að þátttakendur í námskeið-
inu vinni að ákveðnu verkefni meðan
á námskeiðinu stendur og að mikilli
76