Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1966, Qupperneq 23
miG gæfarm svarlzt f fóstlbraeðralag a8
lcrnum úð.
Yi£irhieyreruJurnir olkfcar voru allir me5
irrtföng, og tókiu niður hivert orð, sem.
IBálkur sagðL Ég var í fyrstu svo undir-
eundi að ég kom ekki upp orði, en svo
fareif sagan mig, og ég sait og hlustaði
fi spenningi. Hann íkann að segja firá
tbann Bálkur, en sjwldan befur honuim
fcekizt jafn vel að hakla álheyrenduim
(Dg þarna. Og yftrheyrendurnir átta
fyildu fá að vita nákvæmlega hivernig
^531 heiðna atihöfn færi fram, hvort
tta væri mikill stourður, og hvað fiæi-
Sst í jþessw fóslíbræðralagL Bálkur var
eem sagt í essinu sinu, og hafði svör á
®eiðum hönduim við öllum spurningum.
Ír. heldur fannist mJór athöfnin orðin
Lóðug hjá hionum, |því svo var að skilja
jbí fiáisögnkiini að rista bæri djiúpan
skurð altt iflná olnlboga a'ð lúlnlið ef vel
jBetti að fiara. Þetta ætluðum við að gera,
pg vorum hivergi soneytoir, sagði Bálk-
px, enida afi víkingum komnir.
.( Þegar Báikur hafði lokið frásögninni,
|»arð þögn £ fundarheríberginu, og yfir-
beyrendurnir rifjuðu upp frásögnina
«neð þvá að fara yfir jþað, sem þeir
pöfðu storifiað niður. Svo rauf ein kon-
ten þögnina og þakkaði kærlega fyrir
ílöguna. .En," sagði hiún, „hvenær meg-
áim vKJ svo taka myndir af ykkur?“
k-LÞetta flannst mér kjánaleg spurnimg.
‘®L<tti niú að fara að taka af okkur fanga-
tnyndir fyrir safn iögreglunnar þegar
*ið höfðum ekki gert annað en það að
eetla að feta í fótspoir forfeðranna, vík-
"Snganna, sem tfyrstir hv.ítra manna
jptigu á iand í Viesturheimi? En kionan,
fem beðið haifði um myndir, leiðrótti
Bnig. Það var alils ekki fyrir liögregluna,
lem taka átti myndir af okkur, heldur
■ðjyrir blöðin. Þetta var svo skemmtileg
éaga, að blöðin höfðu heyrt um hana,
Nog vildu rnú, eins og blö'ðum sæmir, lofa
pesemdium sínum að hieyra hana. Yfir-
Sbeyrendurnir átta voru alls ekki dóm-
hérar, mé heldur lögreglustarflsifólk, held-
«ir blaðamenn fiá dagblöðum og frétta-
■kofum.
• Það er tilganglslaust að reyna að lýsa
■pplitinu á okkur Báltki við þessi tið-
Indi, en báðir harðneituðum við að láta
taka af okkur myndir. „Nú, vissuð þið
ekki hver við vorum?“ spurði þá ein-
hver. „Annars skiptir það ekki máli.
Mymdirnar tökum vi'ð, anmað hvort bér
inni af ykkur í fangafötum, eif þið eruð
með eitthvað múður, eða þá útþ eftir
að þið hafið skipt um flöt.“ Af tvennu
illu þótti okkur sáðari kosturinn væn-
legrL
Ekki var okkur sleppt strax að lok-
Inni myndatöku, heldur leiddir fyrir
dómara skömimu seinna. Kvað hann upp
þann úrskurð að vopnin skyldu upptæk,
en að öðru Leyti værum við frjálsir
flerða otokur. Bá’ðlagði hann okkur að
kaupa hnífa með styttri blöðum, ef við
hléldum flast við þá ákvörðun að sverjast
lí fóstbræðralag.
Við vorum háif fieimnir við að fara
heim á eftir. Óttuðumst við frásagnir
biaðanna, þótt ekki teldum við sögu
Bálks það merkilega að henni yrði sleg-
ið upp. Þetta var misskilningur, sem
flljótLega fékkist leiðréttur.
Það var komið fram yfir hádegi þeg-
ar við yfirgáfum fangelsið, og blaða-
salar stóðu á hverju homi og buðu síð-
degisútgáfur stónblaðanna frá San
Erancisco, auk blaðanna frá Oakland oig
Berkeley. Og á fonsíðum þeirra aLlra
bLöstu við okkur myndir af tveimur
niðurlútum Frónverjium, með uppgerðar
bros. Og ekki hafði saga Bálks versnað
í me’ðflörum bLaðamannanna! Ég diró
hattinn niður að augum um leið og ég
keypti eintök af öllum blöðunum, og
skundaði svo heim til að loka mig
innL
Óttaðist ég einna helzt að við Bálkur
yrðum báðir reknir úr skóla, og að
sagan spyrðist heim. Eitt er vist að sag-
an reyndist vinsæl meðal lesenda, þvlí
hún foirtist í blöðum Víða um Bandarík-
in, meira að segja í Washington, rúm-
lega fjögur þúsund kílómetrum fyrir
austan Berkeley. Þa'ð bætti taisvert úr
skák að flestir túlkuðu söguna á þann
hátt að hún vœri uppspuni flrá rótum,
en skemmtilega saman tekin ráð trveggja
skólapLlta til að vekja á sér athygii.
Um landa okkar við skólann er það að
segja að þeir skiptust í tvio hópa. Sum-
ir urðu æfir út í okkur fyrir miður
heppilega landikynningu, og var óg þeim
fyllilega sammála. Aðrir hlógu dátt og
óskuðu okkur til hamingju með sög-
una. En þeir síðarnefndu voru í minni-
hiuta.
JÓL I RiÓM. Þau eru þögn næturinn-
ar, sem er rofin af kalli hundraða
dimmraddaðra kirkjuklukkna til mið-
næturguðsþjónustu í kirkjunum
eftir hljóðlátt jólakvöld, sem hér er
eytt í tiLhlökkun; þau eru jóladagsmorg-
un með gjöfum, spariklæddu fólki á
götunum, sem spókar sig í morgunsól-
inni, fylltum toalkún á hádegisborði
fjölskyldunnar; nú er friður og sæld
eftir allaii undirbúninginn.
Mörgu þarf að ljúka áður en jófin
koma, eins og sjá má á umferðinnL sem
strax i byrjun desemiber hefur aukizt
svo mikið, að fótgangandi menn endui>
vinna glötuð réttindi sín. Aftur má
komast yfir götur á virðulegan hátt —
bílar eru reyndar ósköp rólegar skepn-
ur, þegar þeir standa í löngum og fal-
legum röðum og komast í hæsta lagi
jafnlhratt áfram og gráu kindurnar, þeg-
ar þær eru á beit í ólífulundunum í
Castelli Romani.
Jólaiverzlunin byrjar fyrr með ári
hverju með freistandi gluggasýninguim,
sem hvetja menn til dáða og viljafestu.
Fyrr og fyrr koma mismunandi ósviknir
fjárhirðar ofan úr fjöllunum og spila á
hin sérkennilegu hljóðfæri sín, sem
minna á sekkjapfpur, á götunum. Fyrr
og fyrr kamur Mka póstberinn með
venjuleg bréf, póstberinn með átoyrgð-
Ég dvaldi ekki Xengi í Kaíiforníu eft-
ir -þetta. Um vorið flutti ég þvert yfiir
Bandaríkin til Boston. Þar hafði óg
flengið vinnu um sumarið og skólavist
um haustið, og þar spurði enginn hvem-
ig það væri með þetta fóstbræðraíLagt
hvort skurðurinn væri djúpur.
í Róm
arbréf, póstberinn með stóra bðggla,
póstberinn með litla böggla, póstberinn
með hraðpóst og skeyti, póstberi bank-
ans, sorphreinsarinn, götusóparinn og
tmjólkursendillinn með vonarglampa 1
augum og „gleðileg jól“ á vörunum,
sem þeir meina fyllilega eigi að síður.
Og fyrr og fyrr verður maður gripinn
af jólaæðinu, ég er ekki lengur áhyggju
laus farfugl, sem ráfar um í annarra
manna löndum, velviljaður og heimilis-
laus. Um jólaleytið uppgötvast, að menn
geta átt tvö föðurlönd: Það, sem þeir
dveljast í, og það sem þeir komu frá, og
beggja landa jólasiðir eiga jafn skiHð
að vera hafðir í heiðrL
í fyrra vorum við með eitt það falleg-
asta jólatré, sem við höfðum nokkurn-
tíma haft. Grannvaxið var það, og h.lut-
föll þess fögur, nálarnar litlar og þétt-
stæðar, í senn göfugt, yfirlætislaust og
hógvært í kröfum sínum. En við eigum
fulla kassa af heimatilfoúnum hálfmán-
um og kramarhúsum og nægar birgðir
af stearínkertum og kertahöldurum
með lóðum á, svo að þetta tré varð á
endanum afar danskt, eins og forfeður
þess. Kannski hefur tréð líka verið
komið frá Danmörku ?
Norræna jólatréð er ekki aðeins að
finna á heimilum útlendinga, það hefur
einnig haldið innreið sína á rómversk
beimili. ftalirnir nota bara ennþá skraut
legri gilerkúlur og lítil rafljós til að
skreyta þau, og trén eru eingöngu til
prýðþ en þau eru ekki notuð til að
ganga í kringum þau. Tréð er hér í öðru
sæti, að baki jólavöggunnar, sem er
sett upp í margbreytilegu og hugimynda
itíku landslagi, sem búið er til eftir
smekk hvers og eins og er breytilegt
frá ári til árs. í vöggunni liggur Jesú-
barnið á hálmlbeði sínum, umhverfia
það standa María og Jósef, vitringarnir
þrír og fjárhirðar og tiltoiðja það.
Á sama hátt og hvert heimili hefur
sína jólavöggu hefur hver kirkja eitt
hMðaraltari með jólavöggu, sem er sett
upp með mestu leynd bak við tjald, og
er ekki afhjúpuð fyrr en á jólanótt. Það
er vinsæl jólaskemmtun að leiða böra
sín £ hiverja kirkjuna á fætur annarrl
til að skoða jólavöggurnar. Stöðug saim-
keppni virðist vera hér á milli kirkn-
anna um tover þeirra geti státað at
faMegustu jólavöggunni. Þarna er töfr-
að fram fjallalandslag úr ógrynni af
flekkóttum, brúnum pappír. Yfir því
hvelfist svartur næturhiminninn og á
honum gengur Betlebemsstjarnan með
reglulegu millibiU og undir er leikin
lágvær tónlist. Innan um landslagið Mfa
og starfla smáar mannverur, stundum
geta þær hreyfzt, en stundum eru þær
fastar við dagleg störf sín. Fnemst
standa aðalpersónurnar kringum Jesú-
barnið, eða Jómfrú María situr móður-
leg með barnið í kjöltu sér; oft eru
þessar myndir gamlar tiéskurðarmynd-
ir, skornar af kærleika og krafti. Yfir
þessari eðlilegu og faHegu heildarmynd
hvílir ólýsanleg ró og samstilling einj
Og bergmál af dýpsta tóni jóiafooðskapar-
kia, sem heyrist sjaldan á okkar tímum.
Þo myndi jólin vanta mikið, ef þau
flyttu ekki með sér glaðværð og góð-
gœtisát, Qg við tilbúning hins síðast-
nafnda feer dönsk húsmóðir í Róm þá
aukaáreynslu, að gefast ekki upp fyrir
Framhald á bls. ðl.
■LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 47
fc