Morgunblaðið - 24.01.2001, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ARI Skúlason, framkvæmdastjóri
Alþýðusambands Íslands, sagði á
formannaráðstefnu ASÍ í gær að á
fundum í launanefnd aðila vinnu-
markaðarins, sem metur hvort for-
sendur kjarasamninga hafa staðist,
hefði komið fram af hálfu fulltrúa
vinnuveitenda í nefndinni, að hugs-
anlega þyrfti að vísa málinu til
Félagsdóms. Hann sagði að mati
ASÍ ætti að taka tillit til kostnaðar
vinnuveitenda af lífeyrisskuldbind-
ingum þegar samningarnir væru
bonir saman en fulltrúar vinnuveit-
enda í nefndinni væru ekki sama
sinnis.
Boðað var til formannaráðstefn-
unnar til að fara yfir forsendur
kjarasamninganna sem ASÍ-félögin
gerðu í vor. Samkvæmt þeim á fjög-
urra manna nefnd samningsaðila að
meta forsendur kjarasamninganna í
febrúar ár hvert. Henni ber að
horfa til verðlagsþróunar og bera
samningana saman við aðra kjara-
samninga.
Halldór Björnsson, starfandi for-
seti ASÍ, sagði að markmið síðustu
kjarasamninga hefðu verið skýr.
Þeim hefði verið ætlað að bæta
kaupmátt og stuðla að áframhald-
andi stöðugleika. Það hefði verið af-
staða félaganna sem gerðu samn-
inga sl. vor að þeirra félagsmenn
ætluðu ekki að sitja eftir á meðan
aðrir hópar færu fram úr þeim.
Halldór lagði áherslu á að stétt-
arfélögin stæðu saman núna þegar
kæmi að því að meta forsendur
kjarasamninganna.
Slæm reynsla
á síðasta samningstímabili
Ari Skúlason fór yfir störf launa-
nefndar Flóabandalagsins og Sam-
taka atvinnulífsins en hann á sæti í
henni ásamt Rannveigu Sigurðar-
dóttur, hagfræðingi ASÍ.
„Reynslan af síðasta samnings-
tímabili er sú versta sem við þekkj-
um. Samningsbundir hópar okkar
sátu illilega eftir í þróuninni,“ sagði
Ari. Hann sagði þetta þýddi ekki að
kaupmáttaraukning félagsmanna
ASÍ hefði orðið minni en reiknað
var með í forsendum kjarasamning-
anna. Að meðaltali hefði hún verið
betri en reiknað var með. Laun
annarra hópa hefðu hins vegar
hækkað meira. Við gerð síðustu
kjarasamninga hefði þess vegna
verið mjög eindregin krafa innan
ASÍ um tryggingarákvæði gagnvart
öðrum samningum, en slík ákvæði
hefðu ekki verið í eldri samningum.
Ari sagði að enginn vafi léki á því
að þær launahækkanir sem samið
hefði verið um hefðu verið undir
væntingum félagsmanna. Vinnu-
veitendur og ríkisvaldið hefðu hins
vegar haldið því mjög ákveðið fram
að svigrúmið væri ekki meira og að
menn væru komnir út að ystu
mörkum þess mögulega. Hann
sagði að ASÍ ætlaði sér ekki að
leika neina launalöggu eins og hald-
ið hefði verið fram. Afstaða ASÍ
væri einfaldlega sú að ef nú væri
komið í ljós að eitthvað meira væri
til skiptanna kæmi það einnig til
þeirra sem gengu frá samningum í
vor.
Ari sagði að nefndin hefði skoðað
nær alla kjarasamninga sem gerðir
hefðu verið á árinu 2000 og væri
byrjuð að skoða samninga sem
gerðir hefðu verið á þessu ári. Hann
sagðist vera þeirrar skoðunar að
nær útilokað væri að ná utan um
launaskrið sem fylgdi í kjölfar
samninga og launanefndin ætti þess
vegna eingöngu að horfa á samn-
ingsbundnar hækkanir.
Meta á kostnað
launagreiðenda
„Það á að meta kostnaðarhækk-
anir hjá atvinnurekenda vegna
samningsins en ekki launahækkan-
anir. Hækkanir á kostnaði vegna
aukins lífeyrisréttar hljóta að vera
þar meðtaldir. Þegar verið er að
meta samninga sem við gerðum sl.
vor er m.a. tekið tillit til kostnaðar
atvinnurekenda við greiðslur í sér-
eignarlífeyrissjóði. Við hljótum að
nota sömu matsaðferðir á alla
samninga, hvort sem þeir eru á op-
inberum markaði eða almennum
markaði,“ sagði Ari.
Ari lagði áherslu á að ASÍ vand-
aði sig við þá vinnu sem framundan
væri og farið yrði formlega rétt að
ákvæðum samningsins um trygg-
ingar. „Það er mjög líklegt að það
komi upp skoðanaágreiningur í
sambandi við forsendur um kostnað
við samninga annarra. Fulltrúar at-
vinnurekenda í nefndinni hafa
nokkrum sinnum nefnt að vísa mál-
inu til Félagsdóms. Við skulum þess
vegna vera undir það búin að það
verði ekki samkomulag og að mál-
inu verði vísað þangað. Þess vegna
þarf málflutningur okkar að vera
vandaður og öll gögn og rök pott-
þétt,“ sagði Ari.
Lækkandi
verðbólga
Rannveig Sigurðardóttir, hag-
fræðingur ASÍ, fór yfir verðlags-
breytingar á samningstímanum.
Fram kom hjá henni að dregið hefði
úr verðbólgu frá því að samning-
arnir voru gerðir. Verðbólga á árinu
1999 hefði verið 5,8% en 3,5% á síð-
asta ári. Liðir sem hefðu átt stærst-
an þátt í aukinni verðbólgu á síðasta
ári væru húsnæði og önnur þjón-
usta. Bensín hefði ekki valdið mik-
illi verðbólgu á síðasta ári, en bens-
ínið hefði skipt miklu máli á árinu
1999.
Rannveig sagði að reiknað hefði
verið með að breytingar á gengi
krónunnar kæmu til með að hafa
umtalsverð áhrif á verðlag hér á
landi, en það hefði ekki gerst enn.
Fyritækin virtust hafa haldið aftur
af sér við breytingar á vöruverði
þrátt fyrir lækkandi gengi.
Sigurður Bessason, formaður
Eflingar, sagði að samningar Flóa-
bandalagsins hefðu naumlega verið
samþykktir í vor. Nú hefðu kenn-
arar gengið frá samningum og því
væri haldið fram að þeir væru að
semja um það sama og verkafólk
samdi um í vor. Yfir 80% kennara
hefðu hins vegar samþykkt samn-
inginn. Sigurður sagðist ekki gera
neina athugasemd við að kennarar
næðu góðum samningum, en ríkið
gæti hins vegar ekki hlaupist undan
ábyrgð í þessum málum. Ríkið hefði
tekið fullan þátt í að móta þá launa-
stefnu sem Flóabandalagssamning-
arnir byggðust á.
„Félagsmenn okkar gera nú
ákveðna kröfu um að í samningum
verði rauð strik. Ástæðan er sú að
þeir finna sig vanmáttuga gagnvart
því að það er stöðugt samið ofan á
þau laun sem þeir búa við.
Það er athyglisvert að þeir sem
nú eru að gagna frá kjarasamning-
um treysta sér ekki til að kostn-
aðarmeta samningana. Það er einn-
ig athyglisvert að rétt áður en
gengið er frá kjarasamningum við
opinbera starfsmenn er samið um
aukinn veikindarétt og slysarétt við
þessa sömu aðila. Hvenær hefur
fólk sem er á almenna markaðinum
og vinnur við hliðin á þessu fólki og
býr við allt önnur félagsleg réttindi
verið boðið upp á viðræður um
helstu félagsleg réttindi?
Ég tel yfirgnæfandi líkur á upp-
sögn samninga. Ég tel einfaldlega
að ramminn sé krosssprunginn. Það
vekur tortryggni hjá mér þegar
menn vilja ekki tala út um hlutina
og segja hvað samningarnir kosta.
Það segir mér að hlutirnir séu ekki
eins og þeir eiga að vera,“ sagði
Sigurður.
Á fundinu var samþykkt ályktun
um að kjara- og skattanefnd ASÍ
vinni náið með fulltrúum aðildar-
félaga ASÍ í launanefndinni.
Framkvæmdastjóri Alþýðusambandsins um mat á forsendum kjarasamninga
Málinu hugsanlega
vísað til Félagsdóms
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Ingibjörg R. Guðmundsdóttir, formaður Landssambands íslenskra
verzlunarmanna, og Örn Friðriksson, formaður Félags járniðnaðar-
manna, líta yfir fundargöng.
Formaður Eflingar telur allar líkur á að
kjarasamningum verði sagt upp í næsta
mánuði. Hann segir það vekja tortryggni að
ekki væri hægt að fá skýr svör um kostnað
við samning kennara. ASÍ leggur áherslu á
að við samanburð á kjarasamningum verði
tekið tillit til kostnaðar launagreiðenda við
lífeyrisskuldbindingar.

 










 
 

  

   





NÝR sviðsstjóri á læknisfræðisviðs á
skrifstofu kennslu og fræða á Land-
spítala – háskólasjúkrahúsi hefur
verið valinn og er það dr. Þorvaldur
Ingvarsson,
lækningaforstjóri
á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á
Akureyri.
Þorvaldur var
nýlega ráðinn
sem sérfræðing-
ur í bæklunar-
lækningum á
skurðlækninga-
sviði Landspítala
– háskólasjúkrahúss. Tekur hann við
nýja starfinu eftir nánara samkomu-
lagi.
Þorvaldur er fæddur 1960 í
Reykjavík. Hann lauk sérnámi í
bæklunarskurðlækningum við
Landskrona Lasarett í Svíþjóð og
Háskólasjúkrahúsinu í Lundi. Hann
hefur verið bæklunarskurðlæknir á
FSA síðan 1995 og lækningaforstjóri
spítalans frá 1998. Þorvaldur varði
doktorsritgerð sína við Háskólann í
Lundi síðastliðið haust, um erfðir
slitgigtar í mjöðmum Íslendinga.
Landspítali –
háskólasjúkrahús
Þorvaldur
Ingvarsson
sviðsstjóri
Þorvaldur
Ingvarsson
UMHVERFISRÁÐHERRA efnir
til umhverfisþings á Grand Hóteli í
Reykjavík 26.–27. janúar nk. Slíkt
þing hefur verið haldið einu sinni
áður, í nóvember 1996.
Að þessu sinni verður þingið
vettvangur kynningar á drögum að
nýrri áætlun, Sjálfbær þróun á
nýrri öld – stefnumörkun Íslands
2001–2020. Drögin voru sett inn á
heimasíðu umhverfisráðuneytisins
(www.stjr.is/umh) í gær, þriðju-
dag. Þau verða síðan til umfjöll-
unar eftir þingið og hægt verður
að skila inn athugasemdum til 1.
maí. Þá tekur við samráðsferli sem
lýkur með endanlegri stefnumörk-
un í árslok.
Á þinginu verður lagt fram
greinasafnið Áratugur í umhverf-
isvernd – yfirlit yfir þróun á
nokkrum sviðum umhverfismála
1990–2000. Í safninu eru sjö nýjar
greinar en þær eru sýn höfunda á
nokkra lykilþætti í umhverfismál-
um.
Klaus Töpfer mun ávarpa þingið
en hann er fyrrverandi umhverf-
isráðherra Þýskalands og nú fram-
kvæmdastjóri Umhverfisstofnunar
Sameinuðu þjóðanna.
Umhverfisþing
hefst á föstudag
♦ ♦ ♦
MAÐUR sem var við vinnu í ný-
byggingu hjúkrunarheimilis við
Sóltún í Reykjavík féll niður um
6,5 m þegar krossviðarfleki í
vinnupalli sporðreistist síðdegis í
fyrradag. Maðurinn lenti á jarð-
vegsfyllingu við húsið og fékk síð-
an gólfplötuna ofan á fótlegginn.
Hann var fluttur á slysadeild
Landspítalans í Fossvogi. Maður-
inn, sem er á fertugsaldri, er m.a.
axlarbrotinn og með brotið lífbein.
Gengið er út á vinnupallinn af
þriðju hæð. Guðmundur Helgi
Gunnarsson byggingarstjóri segir
að vinnupallurinn hafi ekki verið
fullfrágenginn þegar slysið varð.
Manninum mun ekki hafa verið
kunnugt um það þegar hann gekk
út á pallinn með fyrrgreindum af-
leiðingum.
Vinnueftirlitið og lögreglan hafa
kannað verksummerki og Guð-
mundur segir að gripið hafi verið
til ráðstafana svo slíkt hendi ekki
á ný.
Féll af
þriðju hæð
♦ ♦ ♦