Morgunblaðið - 16.03.2001, Qupperneq 16

FLUGVALLARKOSNING
16 FÖSTUDAGUR 16. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Á MORGUN fer fram atkvæða-
greiðsla á meðal íbúa Reykjavíkur
um framtíð Vatnsmýrar og stað-
setningu Reykjavíkurflugvallar.
Kosningarnar verða rafrænar en í
því felst að kjósandinn er ekki
bundinn við að kjósa á fyr-
irframákveðnum kjörstað og kjör-
deild, heldur getur hann kosið á
hvaða kjörstað sem er. Talning fer
fram um leið og kosning er af-
staðin og ættu niðurstöður að
liggja samstundis fyrir.
Á kjörskrá eru 80.262 kjósendur
og geta þeir valið um 6 kjörstaði.
Hægt er að kjósa í Ráðhúsi
Reykjavíkur, Hagaskóla, Laug-
arnesskóla, Engjaskóla, Seljaskóla
og Kringlunni. Verði kjörsókn
mikil benda borgaryfirvöld kjós-
endum á að í Kringlunni verða fá-
ar kjördeildir og því líklegt að
biðraðir myndist þar á háanna-
tíma.
Kosningin fer þannig fram að
þegar kjósandi kemur inn í kjör-
deild, gefur hann sig fram við full-
trúa kjörstjórnar og framvísar
persónuskilríkjum. Kjósandinn fær
afhent kjörkort, sem hlaðið er
einu atkvæði, og fer hann með það
inn í kjörklefa, þar sem verður
tölva og strikamerkjalesari. Hann
setur kjörkortið í lesarann og við
það birtist valmynd á tölvuskján-
um með atkvæðaseðli, þar sem
gefnir eru upp þrír möguleikar,
þ.e.:
 Flugvöllur verði í
Vatnsmýri eftir 2016.
 Flugvöllur fari úr
Vatnsmýri eftir árið 2016.
 Skila auðu.
Þegar kjósandinn er búinn að
velja einn möguleikann með tölvu-
músinni birtist ný mynd á skjánum
sem sýnir val kjósanda og þegar
hann hefur staðfest valið er kosn-
ingunni lokið. Óski kjósandinn eft-
ir að endurskoða val sitt ýtir hann
á aðgerð „til baka“ og fær þá
kjörseðilinn upp á skjáinn að nýju.
Að lokinni kosningu tekur kjós-
andinn kjörkortið úr lesaranum og
setur það í kjörkassa um leið og
hann yfirgefur kjördeildina.
Á hverjum kjörstað verður gott
aðgengi og sérstakur útbúnaður
fyrir fatlaða. Þá verða svokallaðir
snertiskjáir fyrir þá sem óvanir
eru að handleika tölvumús, þá vel-
ur kjósandi með því að snerta þar
til gerðann reit á skjánum. Í Ráð-
húsi Reykjavíkur verður sérstakur
útbúnaður fyrir blinda og sjón-
skerta, þeir geta hlustað á það
sem spurt er um í heyrnartóli og
kjósa síðan á snertiskjá sem sér-
staklega er útbúinn fyrir þá.
Kjósendur eiga kost á aðstoð frá
kjörstjórnarmönnum óski þeir
þess.
Kosið um framtíð Vatnsmýrar og staðsetningu Reykjavíkurflugvallar á morgun
Rafræn kosning
á 6 kjörstöðum
Morgunblaðið/Golli
Unnið var að uppsetningu rafræns kosningakerfis í Ráðúsinu í gær.
INGA Jóna Þórðardóttir, oddviti Sjálfstæð-
isflokksins í borgarstjórn Reykjavíkur, segist
ekki ætla að taka þátt í atkvæðagreiðslunni á
morgun. Henni finnst afar gagnrýnisvert
hvernig staðið hefur verið að undirbúningi
málsins og telur hún atkvæðagreiðsluna ekki
heldur tímabæra. Skýrir valkostir séu ekki
fyrir hendi og er hún ósátt við vinnubrögð
Reykjavíkurlistans í málinu. Eðlilegt sé þó að
borgarbúar noti sér þann rétt að kjósa en
þeir hafi þá aðeins einn rökréttan kost miðað
við núverandi aðstæður, þ.e. að flugvöllurinn
verði áfram í Vatnsmýrinni.
„Í upphafi var tekin ákvörðun
um atkvæðagreiðslu um framtíð
Vatnsmýrarinnar og staðsetn-
ingu flugvallarins tveimur vikum
eftir að búið var að ganga frá
bindandi ákvörðun til 2016, og
tveimur vikum eftir að skrifað
var undir framkvæmdaleyfi sem
endurbygging flugbrautanna
upp á 1,5 milljarða byggist á.
Lengst af var látið í veðri vaka
af hálfu R-listans að með kosn-
ingunni gætu Reykvíkingar
breytt áformum um yfirstand-
andi endurbyggingu flugbraut-
anna. Margir borgarbúar voru
farnir að trúa þessu og það er
ekki fyrr en á síðustu vikum sem
mönnum varð almennt ljóst að
hér var um bindandi ákvörðun að ræða,“ segir
Inga Jóna.
Hún segir að í framhaldi ákvörðunar um at-
kvæðagreiðslu hafi sérstakur sérfræðihópur
verið settur á laggirnar. Honum hafi verið fal-
ið að setja fram þá kosti sem gætu verið und-
ir í atkvæðagreiðslunni.
„Sérfræðihópurinn lagði til að kosið yrði
um fjóra kosti, og þeir voru kynntir. Lögð var
áhersla á að brýnt væri að sýna valkosti sem
síðar gætu verið leiðbeinandi fyrir borgaryf-
irvöld við endurskoðun á svæðaskipulagi og
aðalskipulagi. Eftir þá kynningu var ákveðið,
eftir mikil átök innan R-listans, að hverfa frá
því og láta kjósa aðeins um að flugvöllurinn
fari úr Vatnsmýrinni eða verði þar áfram,“
segir Inga Jóna.
Hún gagnrýnir vinnubrögð R-listans og
undrast hvað þau hafi gengið langt. Skipt hafi
verið um skoðun á síðustu stundu.
„R-listanum hefur tekist að einhverju leyti
að slá ryki í augu fólks, meira að segja Morg-
unblaðið hefur fallið í þá gryfju að trúa því að
hér sé um raunverulega atkvæðagreiðslu að
ræða. Morgunblaðið hefur lagt út í viðamikla
kynningu á fjölmörgum valkostum eins og
stæði til að kjósa um þá. Blaðið hefur í sjálfu
sér gert þetta vel en horft framhjá samheng-
inu við atkvæðagreiðsluna sjálfa. Staðreyndin
er nefnilega sú að hér er ekki um raunveru-
lega atkvæðagreiðslu að ræða, sem snýst um
einhverja valkosti, heldur pólitískan leik R-
listans,“ segir Inga Jóna.
Hún segir atkvæðagreiðslu vissulega vera
mikilvægt tæki til að ná fram lýðræðislegum
vilja fólks. Stjórnmálamenn eigi að umgang-
ast slík tæki með virðingu, bæði fyrir fólki og
lýðræðinu. Um það sé ekki að ræða í þessu
tilviki þar sem borgarbúar viti
ekki hvaða þýðingu niðurstaða
atkvæðagreiðslunnar hefur. Úti-
lokað verði að sjá skýran vilja
þeirra sem kjósa og það verði
því stjórnmálamannanna að lesa
úr niðurstöðunum og leggja sína
eigin túlkun á þær.
Inga Jóna segir það alrangt
sem andstæðingar Sjálfstæðis-
flokksins hafi haldið fram, að
hann vilji ekki að borgarbúar fái
tækifæri til að sýna vilja sinn í
atkvæðagreiðslu.
„Slíkur málflutningur er
ómerkilegur. Við viljum hins
vegar ekki hafa lýðræðið í flimt-
ingum, eins og R-listinn er í
raun að gera með þessum vinnu-
brögðum sínum.“
Eigum að staldra við
Spurð um afstöðu til staðsetningar flug-
vallar fyrir innanlandsflugið minnir Inga Jóna
á að Reykjavíkurborg sé bundin næstu 15 ár.
Þann tíma eigi að nota til að ljúka þeirri end-
urskoðun sem var hafin á staðsetningu og
uppbyggingu flugvallarins. Fá þurfi fram
raunverulega kosti á allra næstu árum.
„Við eigum sömuleiðis að taka mið af þeirri
þróun sem mun verða og ég spái því að hún
verði mjög hröð. Samfélag okkar er á mikilli
hraðferð, örar breytingar eiga sér stað í
tækni, samgöngum og búsetu landsmanna.
Sem dæmi nefni ég að eftir skamman tíma
verða hér komnir hálendisvegir. Af þeim sök-
um eigum við að staldra við og taka ákvarð-
anir með hliðsjón af þessari þróun. Skipulag
Vatnsmýrarinnar er auðvitað mál Reykvík-
inga en það er sömuleiðis mál Reykvíkinga
með hvaða hætti er staðið að innanlandsflug-
inu. Borgarstjórn Reykjavíkur hefur sam-
þykkt það samhljóða að borgin verði miðstöð í
innanlandssamgöngum og þess vegna getum
við ekki slitið þetta mál úr samhengi við
Vatnsmýrina,“ segir Inga Jóna.
Inga Jóna Þórðardóttir, oddviti
Sjálfstæðisflokksins í borgarstjórn
Viljum ekki hafa lýð-
ræðið í flimtingum
Inga Jóna
Þórðardóttir
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir, borgarstjóri
og oddviti Reykjavíkurlistans, segir það afar
mikilvægt að borgarbúar taki þátt í atkvæða-
greiðslunni um flugvöllinn á morgun. Markmið-
ið sé að fá fram vilja borgarbúa til nýtingar
Vatnsmýrarinnar þegar til framtíðar er litið.
Hún á von á góðri þátttöku og svo geti farið að
úrslit verði tvísýn.
„Borgarbúar eru að taka þarna
afstöðu til skipulags Reykjavíkur-
borgar og þróunar hennar. Þar
sem við vitum að þetta hefur verið
umdeilt mál í 60 ár meðal borg-
arbúa, og að auki verið þverpóli-
tískt, þá fannst okkur rétt að
leggja þetta í dóm íbúanna sjálfra.
Ástæðan fyrir því að við gerum
þetta núna er sú að í skipulags-
lögum er rík skylda að líta til
framtíðar. Sveitarfélög eiga að
skipuleggja sig 20 ár fram í tím-
ann og við erum að vinna nýtt að-
alskipulag fyrir Reykjavík og
sömuleiðis svæðisskipulag fyrir
allt höfuðborgarsvæðið. Mörgum
finnst það greinilega fásinna að
hugsa þetta langt fram í tímann,
þó ekki séu það nema 15 ár, en þá
ættu menn að hafa í huga að margt er að gerast
núna í borginni sem ákveðið var fyrir aldar-
fjórðungi og sem dæmi nefni ég flutning Hring-
brautarinnar sem ákveðinn var 1976 en er fyrst
núna að koma til framkvæmda,“ segir Ingibjörg
Sólrún.
Mikilvæg umræða fyrir borgina
Spurð um þá gagnrýni margra að fá ekki að
kjósa um það hvert flugvöllur eigi að fara segir
Ingibjörg Sólrún að borgaryfirvöld hafi það
ekki í valdi sínu að bjóða þann valkost. Það verði
ekki gert öðruvísi en í samstarfi við samgöngu-
yfirvöld, sem hingað til hafi ekki verið tilbúin að
ræða annað en flutning vallarins til Keflavíkur.
„Ég lít hins vegar svo á að það sé skylda okk-
ar og samgönguyfirvalda að þegar niðurstaða
liggur fyrir í atkvæðagreiðslunni, ef hún nú yrði
sú að flugvöllurinn ætti að fara, að finna farveg
fyrir málið sem allir geta sætt sig við.“
Ingibjörgu Sólrúnu finnst umræðan um
Reykjavíkurflugvöll að undanförnu vera afar
mikilvæg fyrir borgina. Meiri þróun í skipulags-
umræðu í borginni hafi átt sér stað á síðustu
tveimur mánuðum heldur en undanförnum tutt-
ugu árum. Borgarbúar séu meðvitaðri um mik-
ilvægi skipulagsmála en áður og hafi skýrari
skoðanir á umhverfinu.
Innan Reykjavíkurlistans eru skiptar skoð-
anir til staðsetningar flugvallarins og segir Ingi-
björg Sólrún það eðlilegt. Það gildi þó um
listann og sömuleiðis Sjálfstæðisflokkinn í
minnihlutanum að flestir séu sammála um að
völlurinn taki þannig breytingum að hann taki
minna rými en hann gerir í dag.
„Pólitísk ákvörðun var ekki
tekin í þessu máli enda koma
borgarfulltrúar fram í því eins og
hverjir aðrir Reykvíkingar. Ég tel
það ekki skipta máli þótt einhug-
ur sé ekki innan okkar raða í
Reykjavíkurlistanum,“ segir Ingi-
björg Sólrún.
Tíminn til 2016
verði vel nýttur
Hún segist persónulega vera á
þeirri skoðun að eftir árið 2016
fari flugvöllur úr Vatnsmýrinni.
Mikilvægt sé að taka þá stefnu-
mótandi ákvörðun og nýta tímann
vel við að finna innanlandsfluginu
sem bestan stað á höfuðborgar-
svæðinu. Í hennar huga er það
ekki úrslitaatriði hvort þetta gerist árið 2016,
2020 eða 2024, bara að menn viti í hvaða átt þeir
stefni með málið.
„Ég tel óhemju mikilvægt að gefa nýjum at-
vinnuháttum og hugmyndum um byggðaþróun
svigrúm í borginni og það verður best gert á
þessu svæði,“ segir Ingibjörg Sólrún.
Hvort framhald málsins verði ekki erfiðara ef
kosningin leiðir í ljós skiptar fylkingar segir hún
að auðvitað sé betra að fá skýra niðurstöðu. En
ef svo verði ekki þá verði borgaryfirvöld og
samgönguyfirvöld að horfast í augu við það að
sátt ríki ekki um málið. Báðir aðilar verði þá að
stíga varlega til jarðar og haga sér í samræmi
við það.
Að hennar mati mun sú aðferð færast í
aukana á næstu árum að mál verði borin undir
almenna borgara í atkvæðagreiðslu. Það sé
gamaldags hugsunarháttur að halda því fram að
með þeim hætti séu stjórnmálamenn að skjóta
sér undan ábyrgð.
„Hugmyndir okkar um hvernig og hvar eigi
að taka ákvarðanir hafa alltaf verið að þróast.
Fulltrúalýðræðið sem við þekkjum í dag er
hvorki upphaf né endir á lýðræðisþróuninni,“
segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, borgarstjóri
og oddviti Reykjavíkurlistans
Rík skylda í skipu-
lagslögum að líta
til framtíðar
Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir