Morgunblaðið - 21.03.2001, Qupperneq 20

VIÐSKIPTI
20 MIÐVIKUDAGUR 21. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Aðalfundur
Aðalfundur SVÞ - Samtaka verslunar
og þjónustu verður haldinn
miðvikudaginn 28. mars 2001 í Ársal Hótels Sögu
Samkeppni og sóknarfæri
14:30 Skráning og afhending gagna
15:00 Setning
- Ræða formanns
Tryggvi Jónsson, formaður stjórnar SVÞ.
- Ávarp
Valgerður Sverrisdóttir, viðskiptaráðherra.
Erindi
- Hin kalda hönd
Óli Björn Kárason, ritstjóri DV.
- Viðskiptasérleyfi (Franchise) - Rekstrarform
næstu kynslóðar fyrirtækja
Karin Ericsson, framkvæmdastjóri Svenska
Franchiseföreningen
16:30 Kaffihlé
17:00 Hefðbundin aðalfundarstörf
TÓMAS Kristjánsson framkvæmda-
stjóri hjá Íslandsbanka-FBA hefur
selt 5,5 milljónir króna að nafnverði
hlutafjár í Íslandsbanka-FBA hf. á
verðinu kr. 4,2. Söluverð hlutarins
nemur 23,1 milljón. Eignarhlutur
Tómasar eftir söluna er kr.
24.685.095 krónur að nafnverði.
Svanbjörn Thoroddsen fram-
kvæmdastjóri hefur selt 7 milljónir
króna að nafnverði hlutafjár í Ís-
landsbanka-FBA hf. á verðinu kr.
4,2. Söluverð hlutarins er 29,4 millj-
ónir króna.
Eignarhlutur Svanbjörns eftir söl-
una er 22.377.945 krónur.
Viðskiptin fóru fram miðvikudag-
inn 14. mars sl.
Starfsmenn
selja í Íslands-
banka-FBA
FLUGLEIÐIR hafa gert samning
að verðmæti rúmlega 170 milljónir
króna við breska flugfélagið Air
Scandic. Samningurinn felur í sér
að Flugleiðir munu annast flug á
vegum breska félagsins 3 daga
vikunnar frá miðjum apríl til loka
október. Ein af Boeing 757-þotum
Flugleiða mun annast flugið. Vél-
inni verður flogið af flugmönnum
Flugleiða, og munu flugfreyjur og
flugþjónar félagsins jafnframt
starfa um borð á einhverjum leið-
anna. Air Scandic er leiguflugfélag
sem rekur tvær Airbus-breiðþotur,
og flýgur fyrir breskar ferðaskrif-
stofur. Flugið sem Flugleiðir
munu annast er til áfangastaða við
Miðjarðarhafið. Auk vélar Flug-
leiða mun Boeing 757-vél frá
Finnair fljúga á vegum Air Scand-
ic í sumar. Flugleiðir hófu að
fljúga leiguflug á vegum erlendra
aðila í fyrra eftir nokkurra ára hlé,
þegar félagið gerði samning við
þýska leiguflugfélagið Condor.
Félagið hyggst bæta við verkefn-
um af þessu tagi eftir því sem
tækifæri bjóðast.
Flugleiðir
í leiguflug
fyrir Air
Scandic
LÍNA.NET er greinilega á réttri
leið fyrst stjórnendur Landssímans
líta á fyrirtækið sem sinn harðasta
samkeppnisaðila, að sögn Eiríks
Bragasonar, framkvæmdastjóra fyr-
irtækisins.
Spurður um ummæli Friðriks
Pálssonar, stjórnarformanns Lands-
símans, á aðalfundi félagsins síðast-
liðinn mánudag, segir Eiríkur
ástæðu fyrir stjórnendur Línu.Nets
til að vera upp með sér.
Friðrik sagði meðal annars á aðal-
fundi Landssímans að hin nýju fjar-
skiptafélög, annars vegar Lína.Net,
sem er að stærstum hluta í eigu
Orkuveitu Reykjavíkur, og hins veg-
ar Fjarski, sem annast símanet
Landsvirkjunar, eigi að bera allan
sinn fjárfestingar- og rekstrarkostn-
aða sjálf og að orkukerfið eigi ekki á
nokkurn hátt að bera þann kostnað
uppi. Friðrik sagði brýnt að opinber-
ir aðilar tefji ekki eða trufli mikil-
vægan framgang samkeppnina.
Eiríkur segist ekki átta sig á hvað
Friðrik eigi við með ummælum sín-
um. Lína.Net sé rekið sem hluta-
félag og ákveðið hlutafé hafi verið
greitt inn í fyrirtækið. Það hafi ekk-
ert með orkukerfið að gera. Ummæli
Friðriks ættu hugsanlega rétt á sér
ef það fjármagn sem Orkuveitan hafi
greitt í Línu.Net væri tapað fé, en
svo sé ekki.
Hlutur Orkuveitunnar í Línu.Neti
fer hugsanlega í 52% í vor
„Varðandi verð á þjónustu Línu.-
Nets verður að vekja athygli á
þrennu,“ segir Eiríkur.
„Þegar ljósleiðaranet Línu.Nets
var lagt, sem er stærstur hluti af
fjárfestingu fyrirtækisins, voru not-
aðar mjög hagkvæmar og nýstárleg-
ar vinnuaðferðir. Kostnaðurinn við
okkar kerfi er u.þ.b. helmingur af því
sem það hefði kostað Landssímann
með hefðbundnum vinnuaðferðum. Í
öðru lagi hefur verið horft mikið til
framtíðar við hönnun á kerfi Línu.-
Nets. Fjöldi ljósþráða og tengimögu-
leikar ljósleiðarakerfis Línu.Nets
eru tíu sinnu fleiri en hefðbundinn
ljósleiðari Landssímans. Í þriðja lagi
er rekstrarkostnaður Línu.Nets
margfalt lægri en rekstrarkostnaður
Landssímans. Starfsmannafjöldi
Línu.Nets er til að mynda einn
hundraðasti af starfsmannafjölda
Landssímans. Auk þess erum við
með nýtt kerfi sem er mun ódýrara í
rekstri en eldri kerfi. Þetta allt til
samans veldur því að við getum boð-
ið miklu öflugri þjónustu á hag-
kvæmara verði en Landssíminn.“
Varðandi eignarhaldið á Línu.Neti
segir Eiríkur nauðsynlegt að vekja
athygli á því að fyrirtækið sé eins og
hálfs árs gamalt. Í upphafi hafi það
verið 100% í eigu Orkuveitu Reykja-
víkur. Þessi hlutur hafi minnkað
verulega og með hlutafjárútboði,
sem fyrirhugað sé í vor, muni hlutur
Orkuveitunnar hugsanlega fara nið-
ur í 52%. „Mér sýnist Landssíminn
þurfa að hafa sig allan við ef hann
ætlar ekki að standa Línu.Neti langt
að baki hvað þetta varðar“.
Guðmundur Ingi Ásmundsson,
framkvæmdastjóri Fjarska, fjar-
skiptafyrirtækis Landsvirkjunar,
segir að tilgangurinn með því að
stofna Fjarska hafi verið að aðgreina
rekstur fjarskiptastarfsemi Lands-
virkjunar frá öðrum rekstri hennar.
Þannig sé þessi rekstur ekki borinn
uppi af orkustarfsemi Landsvirkjun-
ar. Guðmundur segir fyrirtækið
einkahlutafélag Landsvirkjunar og
rétt að hefja starfsemi. Að öðru leyti
vill hann ekkert segja um ummæli
Friðriks Pálssonar.
Orkukerfið og nýju fjarskiptafélögin, Lína.Net og Fjarski
Rekstur aðskilinn frá
starfsemi móðurfélaga
GRANDI hf. var rekinn með 96 millj-
óna króna tapi á síðasta ári, en árið
1999 var 708 milljóna króna hagnaður
af rekstri félagsins. Þetta er viðsnún-
ingur sem nemur rúmum 800 millj-
ónum króna. Afkoman er 21 milljón
króna lakari en meðaltal þess sem
fjögur fjármálafyrirtæki spáðu félag-
inu.
„Árið var í sjálfu sér áfallalaust og
rekstur af eigin starfsemi kom ágæt-
lega út,“ segir Brynjólfur Bjarnason,
framkvæmdastjóri Granda. Hann
bendir á að hagnaður fyrir afskriftir
og fjármagnsliði sé 891 milljón króna,
sem sé um 23% af veltu. Sama megi
segja um veltufé félagsins, það sé um
652 milljónir króna eða um 17% af
veltu, sem sé svipað og árið á undan.
„Það sem aðeins íþyngdi okkur í al-
mennum rekstri á síðasta ári var
tvennt, olíuhækkunin og mjöl- og lýs-
isverð,“ segir Brynjólfur. „Það sem
svo kemur til frádráttar er gengistap-
ið, sem var 573 milljónir króna og þar
að auki eru áhrif hlutdeildarfélag-
anna neikvæð en voru jákvæð árið áð-
ur. Þetta endurspeglar að við eigum
stóra hluti í sjávarútvegsfyrirtækj-
um.“ Hann bætir því við að bolfisk-
veiðin hafi gengið ágætlega, en fram-
an af ári hafi gengishækkun krón-
unnar verið óhagstæð fyrir útflutn-
inginn.
Frestun verkfalls var ekki
endilega tímabær
Brynjólfur segist nokkuð bjart-
sýnn á afkomu yfirstandandi árs ef
verkfall setji ekki strik í reikninginn.
„Það er mjög bagalegt fyrir
Granda ef verkfall verður í apríl þeg-
ar veiði á úthafskarfa hefst. Úthafs-
karfaheimildirnar eru 45 þúsund tonn
og í þeim veiðum felast mikil verð-
mæti. Veiðin hefur yfirleitt verið það
mikil seinnihluta apríl og fram í júní
að langt verkfall yrði okkur afar dýrt.
Ég tel að frestun á verkfalli nú hafi
ekki endilega verið tímabær. Ég hefði
frekar viljað takast á við kjarasamn-
ingana núna og hef verið að því.
Frestun á verkfalli fram í úthafs-
karfatímabil kemur sér illa fyrir okk-
ur.“
Þegar litið er á þróun langtíma-
skulda síðustu fimm ára sést að þær
hafa rúmlega tvöfaldast í 5,8 milljarða
króna. Brynjólfur segir þetta ekki
vera áhyggjuefni. Eiginfjárhlutfallið
hafi ekki lækkað mikið og mikið veltu-
fé sé frá rekstri, sex til sjö hundruð
milljónir árlega. Þetta sé notað til að
greiða niður lán eða fjárfesta. Á und-
anförnum árum hafi ekki verið fjár-
fest í kvóta heldur í öðrum fyrirtækj-
um og endurbótum á skipum og
tækjum til að auka hagkvæmni
þeirra. Fyrir um fimm árum hafi
félagið gert út átta skip en geri nú út
fimm þrátt fyrir að veitt sé sama
magn.
Spurður um yfirstandandi ár segir
Brynjólfur að öll merki séu jákvæð.
Verð á mörkuðum sé tiltölulega stöð-
ugt og eftirspurn hafi styrkst, þannig
að árið líti ágætlega út.
Heildarafli togara Granda var rúm-
lega 30 þúsund tonn sem er heldur
meira en árið 1999. Nótaskip Faxa-
mjöls hf. voru með um 35 þúsund tonn
samanborið við um 40 þúsund tonn
árið áður.
Umfangsmiklar endurbætur voru
gerðar á Faxa RE 9 á árinu 2000 og
kostuðu þær um 480 milljónir króna.
Skipið var lengt um rúmlega 10
metra, sett í það aflmeiri vél og fleira.
Faxamjöl hf. er dótturfélag Granda
og var það rekið með 218 milljóna
króna halla á síðasta ári.
Áhrif hlutdeildarfélaga
veldur vonbrigðum
Esther Finnbogadóttir, greining-
ardeild Kaupþings, segir rekstraraf-
komu Granda fyrir árið 2000 ekki
koma á óvart enda taki hún mjög mið
af þróun ytri aðstæðna á síðasta ári,
eins og hjá öðrum sjávarútvegsfyrir-
tækjum. „Fjármagnsliðir vega þungt,
eru neikvæðir um 593 milljónir
króna,“ segir Esther, „en þar er um
verulegan viðsnúning að ræða frá
fyrra ári. Gengisþróunin skilar þó að
öðru óbreyttu hærri tekjum á yfir-
standandi ári og hefur því jákvæð
áhrif á reksturinn til lengri tíma litið.
Heildartekjur aukast um rúm 6% á
milli ára en rekstrargjöld aukast um
4,6% á milli ára. Framlegðin eykst um
nærri 30 milljónir króna frá fyrra ári
en stendur nær því í stað sem hlutfall
af tekjum. Framlegðarhlutfall land-
vinnslu dregst nokkuð saman frá því
á árinu 1999, en er þó með betra móti
miðað við það sem gerist í greininni.
Framlegðarhlutfall útgerðar hækkar
nokkuð á milli ára. Áhrif hlutdeild-
arfélaga veldur vonbrigðum en þau
skiluðu 182 milljóna króna hagnaði á
síðasta ári.“
Góður fjárfestingarkostur til
lengri tíma í sjávarútvegi
Esther segir fjármunamyndun
félagsins góða, veltufé frá rekstri
aukist um 6% á milli ára. Markaðs-
virði félagsins sé í dag um 9,5 sinnum
veltufé félagsins eða um 6,2 milljarðar
króna. „Í samanburði við önnur sjáv-
arútvegsfyrirtæki verða bréf Granda
talin góður fjárfestingarkostur til
lengri tíma litið og horfur í heildina
eru ágætar. Sé litið til kvótastöðu og
þeirrar arðsemi sem félagið skilar,
telst hún með því betra sem gerist í
greininni. Í heildina litið getur upp-
gjör félagsins vart talist gott en sé lit-
ið framhjá fjármagnsliðum sést að
eigin rekstur félagsins er að skila við-
unandi niðurstöðu,“ segir Esther.
Fyrir aðalfundi Granda liggur til-
laga um 9% arðgreiðslu fyrir árið
2000, en 11% arður var greiddur fyrir
árið 1999. Hluthafar í félaginu voru
1.043 um síðustu áramót og hlutafé
1.479 milljónir króna.
96 milljóna
króna tap hjá
Granda hf.

C3  D




  

 
 
  


      
 
  
 
 








 &    

 
 

   
      

   
 
 
 
 
!"#$%
!"&&'
 '()
 *%$!
*+!


#+


88EFG
!"$$)
,"&(+


(%)
&-$,
!(-+.
*)-'.
)#%
 !
"#$!

!$

" "
%#"

&'$

%'% ($ '
!#)!

%!
$*))
($*'+
"$*'+
")












 

  
 ! "
! "
! "


 
 
!+"+)" !+"+)"HH
  
  
 ♦ ♦ ♦