Morgunblaðið - 13.05.2001, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 13. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
VEGNA gengisþróunar krónunnar hefur hluti
innlendrar fjármögnunar í Reyðarálsverkefninu
hækkað úr um 18 milljörðum í 20 milljarða króna.
Á hinn bóginn lækkar innlendi kostnaðarhlutinn í
byggingu álversins og rekstrarkostnaði. Geir
Gunnlaugsson, stjórnarformaður Reyðaráls, seg-
ir að gengisþróun íslensku krónunnar hafi rennt
styrkari stoðum undir verkefnið. Hann segir að
nú sé unnið hörðum höndum að undirbúningi
verkefnisins.
„Menn væru ekki að vinna að verkefninu af
þetta miklum krafti nema þeir hefðu trú á því að
það gengi upp.“
Dresdner Bank í Þýskalandi er fjármálalegur
ráðgjafi Reyðaráls. Bankinn hefur m.a. það hlut-
verk að meta það hvort hægt væri að fjármagna
verkefnið með svokallaðri verkefnafjármögnun.
Niðurstaðan er jákvæð um það og segir Geir að
almennt sé athugun bankans mjög jákvæð í garð
verkefnisins. „Þetta er arðbært verkefni og það á
að vera hægt að fjármagna það með verkefna-
fjármögnun. Samkeppnisstaðan er góð og full-
nægir þeim kröfum sem gerðar er á því sviði og
hefur mikið þol gagnvart sveiflum í álverði,“ segir
Geir.
Heildarkostnaður við verkefnið, með virkjun-
inni, er af stærðargráðunni 200 milljarðar króna.
Ráðgert er að Íslendingar hafi meirihlutaaðstöðu
í verkefninu og þurfa íslenskir fjárfestar að
leggja fram um 20 milljarða króna í verksmiðj-
una. Þar er litið einkum til stærri fjárfesta á Ís-
landi, þ.e. lífeyrissjóða og annarra stórra fjár-
festa.
„Það hefur verið unnið að því undanfarnar vik-
ur og verður áfram unnið að því næstu vikur að
ná saman um það fjármagn sem þarf til af hálfu
Íslendinga til að þeir verði leiðandi aðilar í verk-
efninu.“
Hagsmunir Reyðaráls að Landsvirkjun
hafi arð af orkuframleiðslunni
Geir segir að gengisþróunin á Íslandi undan-
farnar vikur hafi fremur rennt stoðum undir
Reyðarálsverkefnið en dregið úr líkum á því að
því verði hrundið í framkvæmd. Með gengislækk-
un krónunnar lækkar innlendi kostnaðurinn af
verkefninu, sem er 15-20%, að því gefnu að ekki
komi til sambærilegar hækkanir á móti. Íslenski
hlutinn í rekstrarkostnaði er ráðgerður um 15%
og hann lækkar sömuleiðis. Á hinn bóginn hefur
gengislækkunin þau áhrif að íslensku fjárfest-
arnir þurfa að leggja fram meira fjármagn. Ís-
lenski hlutinn í fjármögnuninni er miðaður við
200 milljónir dollara sem fyrir áramót samsvaraði
um 18 milljörðum króna en er nú orðinn 20 millj-
arðar. Kostnaðarhluti Íslendinga hefur því hækk-
að um 10% á þessum tíma.
Viðræður hafa verið um orkuverð og segir Geir
að þær séu nokkuð langt komnar. „Báðir aðilar
hafa sett fram sínar hugmyndir og menn telja að
hægt sé að ná þeim hluta málsins saman. For-
senda fyrir verkefninu er hagstætt orkuverð á Ís-
landi. Við viljum hafa sem lægst orkuverð en við
höfum jafnmikla hagsmuni af því og aðrir að
Landsvirkjun hafi eðlilegan hagnað af orkufram-
leiðslunni því annars kemur málið í bakið á okkur
innan fáeinna ára. Komi í ljós að orkuverð hefur
verið of lágt verða samningarnir teknir upp og
samið um orkuverðið á ný. Við treystum því að
hægt sé að framleiða orku á Íslandi á samkeppn-
ishæfu verði og við höfum hagsmuni af því að
Landsvirkjun hafi arð af sinni framleiðslu,“ segir
Geir.
Geir segir að áætlanir Reyðaráls miðist við það
að tekin verði ákvörðun í byrjun næsta árs. Til
þess að svo geti orðið þurfi að komast gangur í
marga þætti málsins á næstu vikum og mánuðum.
Málið þurfi því að liggja mjög vel fyrir í haust.
Gangi allt eftir hefjast virkjanaframkvæmdir
strax á næsta ári. Þeim yrði haldið áfram til árs-
ins 2006 en framkvæmdir í tengslum við álverið
yrðu bundnar við hafnargerð og lóðaframkvæmd-
ir á árinu 2003. Bygging sjálfrar verksmiðjunnar
hæfist ekki fyrr en 2004 og næði mannaflaþörfin
hámarki 2005. „Áætlanir um Norðurál miðast við
það að fyrst yrði að komast að niðurstöðu um
Norðlingaöldu sem hugsanlega gæti legið fyrir
fyrri hluta næsta árs. Virkjunarframkvæmdum
gæti verið lokið á árinu 2004. Þessi tvö verkefni
ættu því að geta farið þokkalega vel saman. Það
getur orðið þensla á vinnumarkaði á árinu 2004
en viðgengist hefur að leysa mesta toppinn með
erlendu vinnuafli,“ segir Geir.
Reyðarálsverkefnið kynnt norskum fjölmiðlum
Gengisþróunin rennir
stoðum undir verkefnið
ÞAÐ VAR mikið fjör á leikskól-
anum Hjalla í Hafnarfirði í gær, en
þar komu foreldrar og börn saman
og gerðu sér glaðan dag. Þessi
ungi maður vildi sýna gestum getu
sína til að klifra upp á kofaþak.
Morgunblaðið/Kristinn
Fjör
á Hjalla
ÁRANGURSLAUSUM sáttafundi í
sjómannadeilunni var slitið um kl.
13.30 í gær eftir rúmlega tveggja
stunda viðræður. Ekkert nýtt kom
fram á fundinum sem gat leitt til
árangurs að sögn Þóris Einarssonar
sáttasemjara. Boðað er til næsta
fundar á mánudag kl. 10 en þá eiga
niðurstöður úr atkvæðagreiðslu vél-
stjóra um nýgerðan samning að
liggja fyrir.
„Útlitið er mjög dökkt. Það hefur
ekki batnað á neinn hátt. Þetta er
erfiðara en nokkru sinni fyrr,“ sagði
Þórir Einarsson sáttasemjari í sam-
tali við Morgunblaðið. Verkfall sjó-
manna hefur nú staðið í sex vikur og
er það lengsta til þessa.
Sáttasemjari sleit fundi sjómanna
„Erfiðara en
nokkru sinni fyrr“
SÁÁ-álfurinn er seldur í mörgum
útgáfum í ár en ekki aðeins
skjannahvítum eins og kom fram í
Morgunblaðinu í gær. Að sögn
Guðmundar Arnar Jóhannssonar,
sölustjóra álfasölunnar 2001, hafa
verið brögð að því að fólk hafi talið
að sölumenn væru að svindla á
kaupendum með því að selja gaml-
ar útgáfur álfsins en svo er ekki
því sakir mikillar sölu varð að
grípa til eldri birgða. Gömlu álf-
arnir eru því seldir með fullri vit-
und SÁÁ og eru jafngildir hvítu
álfunum.
Álfurinn
seldur í mörg-
um litum
TRÚNAÐARMAÐUR frá Rafiðn-
aðarsambandi Íslands ásamt fulltrúa
frá Heilbrigðiseftirliti Suðurlands
lokuðu sl. fimmtudag vinnubúðum
sem íslenskir starfsmenn hjá Gen-
eral Electric, sem starfa við upp-
setningu á búnaði í Vatnsfellsvirkj-
un, hafa til afnota. Guðmundur
Gunnarsson, formaður RSÍ, segir að
aðbúnaðurinn hafi verið fyrir neðan
allar hellur. Í búðunum var ekki sal-
erni eða önnur hreinlætisaðstaða og
lélegt mötuneyti. Að sögn Guðmund-
ar hafði þess verið farið á leit við
General Electric að aðstaðan yrði
bætt en það hefði verið árangurs-
laust. Því hefði verið gripið til þess-
ara aðgerða.
Vinnubúð-
um lokað í
Vatnsfelli
FÉLAGI íslenskra stórkaupmanna
hefur verið veittur frestur til þess
að taka afstöðu til breytinga á
launalið kjarasamnings við Rafiðn-
aðarsamband Íslands. Endurskoð-
unarnefnd Samtaka atvinnulífsins
og Alþýðusambands Íslands komst
að þeirri niðurstöðu fyrr á árinu að
bæta þyrfti launahækkanir með því
að hækka orlofs- og desemberupp-
bót um 16.400 kr. á þessu ári.
FÍS vildi hins vegar ekki setja
endurskoðunarákvæði inn í kjara-
samning sinn þar sem þeir eru ekki
aðilar að Samtökum atvinnulífsins.
Féllst Rafiðnaðarsambandið á það
en samkomulag um sams konar
ákvæði var handsalað í votta við-
urvist hjá ríkissáttasemjara, að
sögn Guðmundar Gunnarssonar,
formanns Rafiðnaðarsambandsins.
FÍS telur sig nú óbundið af sam-
komulaginu. Fundur var haldinn
um þetta mál hjá Ríkissáttasemj-
ara sl. föstudag og þar var FÍS
veittur frestur til að taka afstöðu í
málinu. Guðmundur segir að Raf-
iðnaðarsambandið líti svo á að fall-
ist FÍS ekki á breytinguna í næstu
viku hafi launalið kjarasamnings-
ins verið sagt upp. Um 200 félagar
í Rafiðnaðarsambandinu semja við
FÍS.
RSÍ segir
samninga
losna
RSÍ og FÍS deila um
samningsforsendur
GUÐJÓN Guðmundsson, varafor-
maður forsætisnefndar, segist hafa
lagt það til að Alþingi ráði sérfræð-
ing til að hafa eftirlit með fyrirhugð-
um byggingaframkvæmdum þings-
ins, en samkvæmt lögum er það
hlutverk Framkvæmdasýslu ríkis-
ins. „Við verðum sjálfir með mann
sem kann til verka og verður hann
okkar trúnaðarmaður í framkvæmd-
inni og heldur um spilin af okkar
hálfu. Mér sýnist ekki vanþörf á því.“
Í síðustu viku var lögð fram
skýrsla Ríkisendurskoðunar um
framkvæmdir við skrifstofur Alþing-
is í Austurstræti 8–10 og 10A. Þar
kemur fram að framkvæmdirnar
sem samkvæmt áætlun áttu að kosta
133 milljónir kostuðu 250 milljónir.
Guðjón segir að forsætisnefnd hafi
fjallað um málið en hefur ekki lokið
umfjöllun um skýrsluna. Aðspurður
um þau orð Óskars Valdimarssonar,
forstjóra Framkvæmdasýslu ríkis-
ins, að Alþingi hafi vitað að kostn-
aðaráætlun vegna framkvæmdanna
hafi verið unnin á handahlaupum og
segir Guðjón ljóst að Alþingi hafi
enga sérþekkingu á þessum málum
og verði að treysta á þar til bærar
ríkisstofnanir. „Því miður er þetta
ekki eina dæmið um að verk hafi far-
ið úr böndunum og ég held að stjórn-
völd verði að íhuga það vandlega
hvernig eigi að standa að slíkum
málum,“ segir Guðjón. Greinilegt sé
að eitthvað mikið sé að vinnubrögð-
um hjá Framkvæmdasýslu ríkisins.
Framkvæmdasýsla ríkisins mælti
með að tilboði leigusalans um að Al-
þingi tæki að sér innréttingar í stað
30 milljóna króna greiðslu yrði tekið.
Kostnaður vegna þessa hluta inn-
réttinganna varð hins vegar um 95
milljónir. Óskar sagði í viðtali við
Morgunblaðið á sunnudag að samn-
ingurinn hefði verið hagstæður en
Alþingi hefði hins vegar óskað eftir
því að önnur og dýrari efni yrðu not-
uð við innréttingarnar. Guðjón seg-
ist ekki þekkja málið til hlítar en
efast um að framkvæmdin hafi orðið
þrefalt dýrari vegna dýrari efna.
Óskar sagði einnig að verkið hefði
ekki verið boðið út þar sem höfund-
arlög og byggingarlög stönguðust á
við lög um opinberar framkvæmdir
og sagði Guðjón að það væri eitthvað
sem menn hlytu að skoða.
Guðjón Guðmundsson, varaforseti Alþingis
Alþingi ráði sérfræð-
ing til eftirlits
SAMTÖK atvinnulífsins og Samtök
verslunar og þjónustu draga í efa
að þau viðurlög sem heilbrigðis-
nefnd Reykjavíkur hefur ákveðið
við brotum á reglum um sölu tób-
aks standist lög. Lögð var fram til-
laga í nefndinni um að draga til
baka ákvarðanir um viðurlög, en
því var hafnað. Hins vegar var sam-
þykkt að leita álits borgarlög-
manns. Heilbrigðisnefnd hafa borist
staðfestar kvartanir um ólögmæta
sölu á tóbaki til barna undir lög-
aldri. Til að bregðast við þessu
samþykkti nefndin 5. apríl að beita
sölubúðir þvingunaraðgerðum sem
geta við ítrekuð brot endað með
sviptingu leyfis til að selja tóbak.
Draga í efa
lögmæti
viðurlaga
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦