Morgunblaðið - 15.07.2001, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 15. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
SÓLIN lék við gesti Landsmóts
UMFÍ í Tjarnargarðinum á Egils-
stöðum í fyrradag en þar verða yfir
helgina þrautir og leikir ætlaðir
ungviðinu og öðrum glöðum hjört-
um. Að sögn iðar bærinn af lífi og
gestir í bænum eru um 10 þúsund.
Landsmóti ungmennafélaganna,
sem farið hefur fram síðustu daga á
Egilsstöðum og víðar á Austur-
landi, lýkur í dag.
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Mannlífið
blómstrar
á Egils-
stöðum
DRÖG að nýrri búfjársamþykkt í
Reykjavík hafa valdið óánægju
meðal bænda á Kjalarnesi, sem
telja drögin vera aðför að búskap á
Kjalarnesi og jafnvel brot á sauð-
fjárveikivörnum.
Á undanförnum árum hefur verið
heimilað að sleppa sauðfé upp fyrir
sameiginlega vörslugirðingu sveit-
arfélaganna á höfuðborgarsvæðinu.
Að undanförnu hefur verið unnið að
breytingum á þessari girðingu
þannig að stórt beitarhólf hefur
myndast á Mosfellsheiði og Hellis-
heiði. Nú hafa verið unnin drög að
nýrri búfjársamþykkt fyrir Reykja-
vík, þar sem gert er ráð fyrir að
sauðfjáreigendur í borginni megi
sleppa fé í umrætt beitarhólf, en að
öðru leyti munu þær reglur gilda að
allt búfé skuli vera í girðingarhólf-
um á ábyrgð búfjáreigenda.
Búfjársamþykktin var samþykkt í
borgarráði 5. júní sl. og hefur verið
vísað til umsagnar umhverfis- og
heilbrigðisnefndar. Í bréfi sem
bændur fengu frá skrifstofu borg-
arverkfræðings segir að markmið
samþykktarinnar sé að „undirstrika
ábyrgð búfjáreigenda og að stuðla
að aukinni umhverfisvernd, fegrun
umhverfisins og sátt milli búfjáreig-
enda og annarra íbúa á höfuðborg-
arsvæðinu. Með hliðsjón af fram-
ansögðu eru það vinsamleg tilmæli
að búfé verði ekki sleppt í Esjuhlíð-
ar í sumar, nema þá í afgirt hólf.“
Bændur á Kjalarnesi eru afar
ósáttir með breytingarnar sem
reglugerðin veldur á búskap þeirra
og sendu borgarverkfræðingi ítar-
legar athugasemdir þar sem kemur
m.a. fram að í sameiningarferli
Reykjavíkur og Kjalarneshrepps
hafi þess sérstaklega verið getið og
um það samið að sérstaða Kjalar-
ness sem landbúnaðarhéraðs skuli
fá að halda sér.
Samþykki sauðfjárveikivarna
liggur ekki fyrir
Í athugasemdum Haralds Jóns-
sonar, bónda í Varmadal á Kjal-
arnesi, segir að Mosfellsheiði geti
ekki tekið við öllu fé frá Kjalarnesi
og Mosfellsbæ þar sem gróður fyrir
svo margt fé, sem mun vera á fjórða
þúsundið, sé ekki fyrir hendi. Að
auki er bent á að fyrir utan svæðið
við Leirvogsvatn sé Mosfellsheiðin
og mikill hluti Hellisheiðar algjör-
lega vatnslaus. Haraldur segir að
sér sé ekki kunnugt um að sam-
þykki sauðfjárveikivarna liggi fyrir
um að fé frá Kjalarnesi, Mos-
fellsbæ, Þingvallasveit, Grafningi,
Ölfusi, Reykjavík og Kópavogi og
fleiri stöðum sé rekið á einn sameig-
inlegan stað, beitarhólf, enda telji
hann það mjög varhugaverða að-
gerð, „og beinlínis ranga, þó ekki
væri nema vegna sjúkdómavarna,“
segir Haraldur.
Hann telur einnig undarlegt að
ekki hafi verið rætt við bændur eða
búfjáreigendur, hvorki í Mosfellsbæ
eða á Kjalarnesi, um nýju beitar-
hólfin. Haraldur mótmælir því að
samþykktin skuli fyrst send út 8.
júní og frestur til að skila athuga-
semdum veittur í fimm sólarhringa.
„Þar af voru aðeins tveir virkir dag-
ar sem er alltof skammur tími og
slík vinnubrögð verður að átelja
harðlega.“
Bændurnir gera einnig athuga-
semd við 5. gr. samþykktanna, þar
sem gert er ráð fyrir að uppsetning
og viðhald vörsluhólfa skuli vera á
ábyrgð vörsluaðila búfjárins. Í
skriflegum athugasemdum segir:
„Það fær ekki staðist að sveitar-
félög setji upp beitarhólf og síðan
eigi fjáreigendur eða vörslumenn að
bera alla ábyrgð. Sveitarfélög geta
ekki skotið sér með þessum hætti
undan ábyrgð og eftirliti með búfé
og beitarhögum, svo sem ráð er fyr-
ir gert í samþykktinni. Þá er grein-
in afar óskýr og illa samin og býður
óbreytt upp á mistúlkun og jafnvel
vísvitandi rangtúlkun.“
Afréttarmál Kjalnesinga og girðingarhólf á Mosfellsheiði
Bændur óánægðir með
nýja búfjársamþykkt
HJARTSLÁTTARNEMI sem not-
aður er til að finna orskakir óút-
skýrðra yfirliða var settur í sjúk-
ling hér á landi í fyrsta sinn fyrir
skömmu og með hjálp tækisins
hafa læknar nú komist að því hvað
veldur yfirliðum sjúklingsins. Verð-
ur tæki þetta nú tekið í notkun hér
á landi í sambærilegum tilfellum.
Um var að ræða karlmann á sex-
tugsaldri sem hafði ítrekað fallið í
yfirlið, án þess að orsakir þess
hefðu verið greindar, og orðið fyrir
miklum óþægindum af þeim sökum.
Fyrir tæplega tveimur mánuðum
var umræddum hjartsláttarnema
komið fyrir með einfaldri aðgerð
sem fólst í því að tækinu var stung-
ið undir húð hans í gegnum tveggja
sentímetra skurð á brjósti. Neminn
fylgist stöðugt með hjartslættinum
og hefur honum verið líkt við svo-
kallaða svarta kassa í flugvélum.
Um hálfrar mínútu
hjartastopp við yfirlið
Davíð O. Arnar hjartalæknir
gerði aðgerðina, ásamt Bjarna
Torfasyni, og segir að með hjálp
tækisins hafi komið í ljós að orsakir
yfirliða mannsins voru verulegar
hjartsláttartruflanir og að gangráði
hafi þegar verið komið fyrir í
hjarta hans. Þannig sé viðbúið að
vandi hans sé leystur.
„Á strimli úr hjarsláttarneman-
um sést að þegar yfirlið átti sér
stað varð um hálfrar mínútu
hjartastopp, sem orsakaði yfirlið-
ið,“ segir Davíð.
„Okkur hafði grunað að orsök yf-
irliða þessa manns væru frá hjart-
anu, en þrátt fyrir verulega ítarleg-
ar rannsóknir hafði ekki tekist að
sýna fram á neitt óeðlilegt. Það er
mjög erfitt að sýna fram á að
stöðvun hjartsláttar í einhvern tíma
valdi yfirliði því allt getur verið
eðlilegt inni á milli. Þess vegna er
oft mjög erfitt að finna orsakir yf-
irliða sem verða á nokkurra mán-
aða fresti. Því er þetta tæki afar
hjálplegt því það vaktar hjartslátt-
inn stöðugt og gerir það í allt að 14
mánuði.“
Fólk fellur ekki í yfirlið
eftir pöntun
Umræddur sjúklingur féll í yf-
irlið um sex vikum eftir að tækinu
var komið fyrir. Skoðaði Davíð
hann nokkrum dögum seinna og
gat þá lesið út úr tækinu að hjartað
hafði stoppað í um 30 sekúndur
þegar yfirliðið átti sér stað.
„Þegar erfiðlega gengur að
greina orsakir yfirliða er náttúr-
lega langbest að sjá hvað hjartað er
að gera þegar líður yfir fólk. En
fólk fellur náttúrlega ekki í yfirlið
eftir pöntun. Með tækinu getum við
tengt saman einkenni, sem í þessu
tilfelli er yfirlið, við það sem við
lesum út úr tækinu. Í umræddu til-
felli komumst við að því hvað hafði
valdið vandamálinu og síðan var
vandamálið meðhöndlað með því að
maðurinn fékk hjartagangráð sem
grípur inn í og kemur í veg fyrir að
hann fái svona hægataktsköst,“
segir Davíð.
Hann segir víst að tækið verði
notað áfram hér á landi í sambæri-
legum tilfellum, það er að segja
erfiðum tilfellum þar sem búið er
að reyna aðrar aðferðir til grein-
ingar til þrautar.
Hjartsláttartruflanir orsökuðu yfirlið
Ný tækni gef-
ur góða raun
Tækinu er stungið undir húð í
gegnum tveggja sentímetra
skurð á brjósti. Neminn fylgist
stöðugt með hjartslættinum og
hefur verið líkt við svokallaða
svarta kassa í flugvélum.
Morgunblaðið/Ásdís
LÖGREGLUUMDÆMIN á
Norðurlandi hafa í sumar með
sér samstarf um eftirlit á þjóð-
vegum og skiptast á að gera
menn út af örkinni í þeim er-
indagjörðum. Lögreglumenn frá
Húsavík og Ólafsfirði höfðu á
föstudag afskipti af 13 ökumönn-
um vegna of hraðs aksturs og
hafði lögreglan á Húsavík á orði
að svo virtist sem hraðakstur
hefði aukist.
Margir voru stöðvaðir í al-
mennu eftirliti og sagði lögregla
að í flestum tilfellum hefði allt
verið með mesta sóma, réttindi í
lagi og belti almennt spennt. Þá
hefði verið áberandi hversu vel
var hugað að öryggi barna í bíl-
um hjá fólki en umferð hefði ver-
ið mikil og margir á ferðalögum.
Yfirumsjón með samstarfi lög-
reglustöðvanna er að þessu sinni
í höndum yfirlögregluþjóns á
Akureyri en stöðvarnar skiptast
á um að sjá um samstarfið á
milli ára. Annars var fremur ró-
legt á Húsavík en þó hafði verið
kveikt í bílhræjum á öskuhaug
staðarins í óleyfi á föstudag og
var slökkvilið kallað til vegna
þess.
Samvinna lögreglu á Norðurlandi
Aukið þjóðvegaeftirlit
AÐEINS hluti þeirra bréfdúfna,
sem tóku þátt í keppni Bréf-
dúfnafélags Reykjavíkur fyrir
nokkru frá Grímsstöðum á Fjöll-
um, hefur skilað sér heim til eig-
enda sinna. Kunnugir telja að um
fimmtíu dúfur hafi tvístrast um
landið þegar fálkar komust í hóp-
inn.
„Ég var með 19 dúfur í keppn-
inni og af þeim hafa 9 skilað sér
á einn eða annan hátt. Mig vantar
enn 10,“ segir Eggert Hörgdal
Snorrason bréfdúfnabóndi og
bætir við að nokkrar dúfur hafi
fundist á skipum um 100 sjómílur
suðvestur af landinu. Að sögn
hans lentu tvær á togara og segir
hann að hinar muni fara í sjóinn
þar sem þær hafi ekki burði til
að fljúga alla leið til Færeyja.
Aðspurður segist Eggert ekki
vongóður um að fleiri dúfur muni
skila sér heim til eigenda sinna
og segir líkurnar minnka með
hverjum deginum. Hann segir að
þegar dúfur lendi í slíkum
hremmingum verði þær mátt-
farnar því þær séu ekki vanar að
bjarga sér útivið. Hann segir ein-
ungis eina af hverjum tuttugu til
þrjátíu dúfum finna sér æti og
geta þannig byggt sig upp fyrir
flug.
Hverfandi
líkur á að
fleiri dúfur
finnist
Morgunblaðið/Davíð Pétursson
Fyrir skömmu fundu systkinin Guðmundur og Kristín Sverrisbörn frá
Fitjum í Skorradal merkta dúfu á kafi í lúpínubreiðu. Dúfan var það
horuð og máttfarin að hún gat ekki flogið.