Morgunblaðið - 15.07.2001, Blaðsíða 4

ÍSLENSK kona varð fyrir því í
Bandaríkjunum á síðasta ári að bí-
ræfinn þjófur stal persónuupplýs-
ingum um hana og gat þannig stofn-
að fimm kreditkort í hennar nafni. Á
þennan hátt náði hann að svíkja út
um þrjár milljónir króna. Rannsak-
endur málsins komust að því að ís-
lenska konan væri líklega fórnar-
lamb nígerísks glæpahrings en þeir
höfðu á höndum sínum 110 svipuð
mál.
Gyða Eyjólfsdóttir er búsett í
Bandaríkjunum ásamt eiginmanni
og dóttur, en þar stundar hún dokt-
orsnám í sálfræði. Hún ákvað í fyrra
að taka sér ársleyfi frá námi og
starfa á Íslandi á meðan. Þegar fjöl-
skyldan fluttist svo aftur út í ágúst á
síðasta ári hafði hún í huga að kaupa
húsnæði. Þá var lánstraust hennar
athugað í bönkum og í ljós kom að
Gyða var í vanskilum á fimm kred-
itkortum sem hún hafði aldrei heyrt
minnst á.
„Það var búið að eyða hátt í þrem-
ur milljónum króna á kortin. Lána-
fulltrúinn gerði athugasemd við mig
fyrir að hafa ekki látið vita af þess-
um kortum. Ég kom að sjálfsögðu
alveg af fjöllum en áttaði mig strax
á að ekki var allt með felldu. Ég fór
svo að titra og skjálfa og hugsaði
með mér að svona nokkuð gæti alls
ekki komið fyrir mig,“ sagði Gyða.
Lánafulltrúinn trúði Gyðu um leið
enda sá hann hvað henni varð
brugðið. Hann sá einnig að Gyða var
traustur lántakandi að öðru leyti og
að kortin fimm pössuðu engan veg-
inn við aðrar niðurstöður. „Ég varð
alveg hræðilega reið og fannst nafn-
ið mitt hafa verið dregið niður í
svaðið,“ sagði Gyða.
Fljótlega kom í ljós að þjófurinn
Glæpahringur sveik út þrjár
milljónir á nafni Íslendings
Morgunblaðið/Íris Björk Eysteinsdóttir
Gyða Eyjólfsdóttir heldur
tryggilega fyrir allar upplýs-
ingar á kortunum sínum.
var búinn að nota kortin í átta mán-
uði án þess að upp hefði komist.
„Um leið og ég kom heim fór ég að
hringja í kortafyrirtækin,“ sagði
Gyða. Hún leitaði jafnframt til lög-
fræðings við háskólann sem starfaði
frítt fyrir hönd nemenda.
„Hann sagði mér að skrifa korta-
fyrirtækjunum og krefjast þess að
nafn mitt yrði hreinsað. Þá upphóf-
ust alveg ótrúlegar bréfaskriftir og
ljósritanir. Þessu fylgdu einnig
endalaus símtöl til að fylgja öllu eft-
ir,“ sagði Gyða og bætti því við að
blaðabunkinn væri orðinn á þykkt
við símaskrá þar sem hún héldi ljós-
ritum af öllu fyrir sig.
„Yfirleitt þegar ég hringdi á
þessa staði var komið fram við mig
eins og glæpamann – mér var í
rauninni ekki trúað,“ sagði Gyða.
Það varð henni reyndar til happs að
hún var stödd á Íslandi í ársleyfi á
meðan þjófurinn eyddi út á kortin
og gat því sannað að hún ætti þau
ekki þrátt fyrir að þau væru á henn-
ar nafni. „Heimilisfangið á kortun-
um var skráð í Kaliforníu en þangað
hef ég aldrei stigið fæti.“
Komst yfir persónulegar
upplýsingar
Þegar sótt er um kreditkort í
Bandaríkjunum þarf að gefa upp
nafn, kennitölu, eftirnafn móður og
undirskrift. Þjófurinn bíræfni hafði
komist yfir allar þessar upplýsing-
ar.
Stærstu upphæðirnar sem versl-
að var fyrir á kortin voru fyrir
tölvuhluti en öll viðskipti fóru fram í
gegnum síma. Á einu kortinu hafði
hann borgað tvisvar inn á skuld. Í
annað skiptið greiddi þjófurinn með
persónulegri ávísun. Bankinn gaf
rannsakendum þannig upp nafnið á
þjófinum svo upp um hann komst.
Rannsakendur töldu að um níger-
ískan glæpahring væri að ræða þar
sem 110 svipuð mál voru í umsjá
þeirra.
Öll fórnarlömbin áttu það sameig-
inlegt að hafa flutt búferlum og látið
áframsenda póst sinn. Þeir töldu að
með því hefðu persónulegar upplýs-
ingar lekið til glæpahringsins.
Tapaði rúmri hálfri milljón
Afleiðingar þessa kortasvindls
urðu miklar fyrir Gyðu. Hún slapp
reyndar við að greiða milljónirnar
þrjár en hins vegar þurfti hún að
leggja um 100 þúsund krónur út í
kostnað. Þar sem Gyða þurfti að
bíða í 8 mánuði með að kaupa sér
húsnæði kostaði málið hana um
hálfa milljón til viðbótar þar sem
gengisbreytingar voru mjög óhag-
stæðar á þeim tíma.
„Ég var ekki með neitt lánstraust
í kjölfar þessara svika svo við gátum
ekki keypt húsnæði eins og við höfð-
um ætlað okkur,“ sagði Gyða sem
jafnframt lagði fram um 100
klukkustundir í vinnu til að leysa
málið.
Það tók Gyðu 8 mánuði að hreinsa
nafn sitt að fullu. Hún er nú mjög
passasöm á allar persónulegar upp-
lýsingar og gefur þær aldrei upp
nema brýna nauðsyn krefji hvort
sem er á Íslandi eða í Bandaríkj-
unum. „Þetta gæti örugglega gerst
á Íslandi, fólk er svo lítið á varð-
bergi og það halda allir að ekkert
svona muni koma fyrir sig.“
Gyða er afar fegin að vera loks
laus við þetta mál. „Mér datt aldrei í
hug að þetta yrði svona mikið mál.
Lánafulltrúinn sagði nú nýlega að
hann væri hissa á því hvað þetta
hefði gengið hratt. Flestir sjá þetta
bara fyrir sér, gera sér grein fyrir
hvað þetta er mikið mál og gefast
upp áður en þeir byrja,“ sagði Gyða
sem loks hefur fengið nýja lánasögu
hjá bönkunum. „Ég fékk nýja lána-
sögu í mars og það kom mjög vel
út.“
Þjófurinn bíræfni var aldrei
handtekinn þar sem mörg svona
mál koma upp í Bandaríkjunum.
Hann býr enn einhvers staðar í
Kaliforníu og gæti endurtekið leik-
inn. Gyða lætur það vera að hafa
upp á honum enda hefur hún ekki
hugmynd um hverju hún gæti átt
von á.
FRÉTTIR
4 SUNNUDAGUR 15. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ er athyglisvert að bera sk. lífs-
gæðavísitölu Þróunarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna saman við kort
af heiminum. Kemur þá í ljós að hin
efnislegu gæði virðast í mörgu svæð-
isbundin og þau liggja saman þróun-
arríkin, fátækari ríkin, miðlungsrík-
in og auðugustu ríki veraldar.
Ársskýrsla Þróunarstofnunarinn-
ar var kynnt á sama tíma um allan
heim í liðinni viku, en lífsgæðastuð-
ullinn er byggður á vísitölu meðal-
ævilíkna í 162 löndum, menntunar-
stigi og því sem kallað er aðlagaðar
rauntekjur. Ísland er í 7. sæti á list-
anum, en frændur okkar Norðmenn
tróna á toppnum en Kanadamenn
eru í þriðja sæti.
Skýrsla Þróunarstofnunarinnar
var í fyrsta sinn birt fyrir áratug, en
hið eina markmið hennar „er að hafa
þarfir fólks og uppbyggingu mann-
auðs í fyrirrúmi í umræðum um
efnahagsmál og aðra opinbera
stefnumótun og þannig minna stöð-
ugt á að raunverulegur tilgangur
efnahags- og félagslegrar þróunar
er að auka á möguleika og frelsi
fólks,“ að því er fram kemur í inn-
gangi.
Í skýrslunni eru jafnan birtar
fimm mismunandi vísitölur; staða
lífsgæða, jafnrétti kynjanna, þátt-
taka kvenna í atvinnulífi og stjórn-
málum, staða fátæktar og hagnýting
tækni.

 




  





 





!"
#"
$"
%"
&"
'"
("
)"
*"
!+"
,-. -/-

 


   

    

!" 
# $ 
%&'
%&(
%&&
%&)
%&*
%&+
%&,
%)-
%)%
%).
,- -/-

/- 0-%)-. --/-
 2- 0---%*"3!#'"- /- 0---!#("3!'#"- 5-1---/-
 ,(
%()
((&
,%
%).
/# 
(
'
$

1
! %

   


!% 

!)

* 


#

6
3 /

!*
!$ 


!(
!&)
&
.%.+
'-
.'
.&
..
.( 23"43"
.*
# 4 
.)#" 
'.
  
'( 5" 6
'( 7 "8',
 '( 3
&%
43 69
&.:
).
)%
;  4 ),
 *': +-
:"8
 %-(
+(3
,' <
)(
# *+ =
(, >?>3"3(%
%-*
%-)
&(
%-+
,&
6  #3
!" 
+)
: 69
@ 

(. 
 <A 8
B <A (+
4  (-
(&
(' 
*(
&& 9 
*)
*,*.+. >< ,- C %-&
+'
,,
*& 4  6 *% D )+
# 5 %.*
: 6 %-'
,.
%., %'-
%'.
+* 4
%%&
E
**

 <A %'' =  
%'(26
&,
$
 +,
,(# 5
%--
5 %%.
%%'
%.-
%%%! #FG
$ 6
%&*

  %.( 4333 <A %.' 4 

%%(
36 F
%'&
"  %-,
%%-
%%*
%.&
%.)
43"
%')
!"  %'+
#  %',

 %(- >G %(%
%(.
%('
H %((
%(+
%()5" %&-
%&%
%&'
%&+
 %'*
%)%
!" 
%).
%&,
%&&

%&(
%%)
3" %%+

  &)
**
6
))>8

< %.%4 %'%
*-  <A +%
#$
%-%
; 6 %-.
E  %..
: 
!
A  
/C0 /5 /#0/$ %&)
,%
/; 6 #
0/4  $3
/>80
/ < .4
 7-!'#- 
-/-#++! .4
 --89-/
1
4 10-1 
-
71-
  /! 4 &*/= " &+
2 9 7
$ 66
&'
&-
(*'+
')
''
()
#+
!'!!
((
!+
 6
%(*
%%,
%.+
%&.
%)-
%(,
%(&







 

:36 " #


3
"<6 Lífsgæði mæld á heimsvísu
Könnun á vegum Þróunarstofnunar Sameinuðu þjóðanna
Í VEÐURBLÍÐU undanfarinna
daga hefur víða mátt sjá börn að
leik. Sum skemmta sér við að sparka
bolta á milli, önnur fara í hjólreiða-
túra og enn önnur draga flugdreka
á loft. Hákon Jens Helgason, 10 ára
strákur í Garðabænum, fer ótroðnar
slóðir í að drepa tímann, því í vik-
unni gerði hann sér að leik að hoppa
á hoppupriki í einn og hálfan
klukkutíma. Á þessum tíma náði
hann að hoppa á prikinu alls 14.557
sinnum. Aðspurður um hvað dreif
hann áfram til verksins sagði hann
að hann og félagar hans hefðu séð í
Heimsmetabók Guinness heimsmet
skráð um hopp á priki og ákveðið að
reyna við það. Þeir eiga þó ennþá
langt í land því heimsmetið er
130.077 sinnum. Hákon Jens sagðist
hafa verið mjög þreyttur eftir hopp-
ið og skoppið en stefnan væri engu
að síður sett á heimsmetið.
Morgunblaðið/Sverrir
Hopp á
priki í
Garðabæ
Hugmynd
um verka-
lýðshús í
skoðun
HALLDÓR Björnsson, for-
maður Starfsgreinasambands
Íslands og varaforseti Alþýðu-
sambands Íslands (ASÍ), segir
að verið sé að leita að hentugu
húsnæði sem gæti rúmað starf-
semi ASÍ, landssamböndin og
hugsanlega þau félög sem eru
með beina aðild að Alþýðusam-
bandi Íslands.
Hann segir að helst sé vilji
fyrir því að fá hús á 101-svæð-
inu en þó séu hús í Borgar-
túninu sem væntanlega yrði
hægt að fá. Þar sé verðið hins
vegar dálítið of hátt.
„Það er verið að vinna að því
að fá öll landssamböndin inn í
þessa byggingu og hugsanlega
félög með beina aðild að ASÍ
þannig að þetta verði eins kon-
ar verkalýðshús ef við getum
kallað það svo. Það er sú sýn
sem við sjáum fyrir okkur og
það er áhugi fyrir því þar sem
við höfum borið niður.“
Halldór segir að nokkur
félög hafi reyndar verið að
flytja í nýtt húsnæði en þeirri
óeiningu sem hafi ríkt innan
ASÍ hafi verið ýtt til hliðar.
Segir hann jafnframt að sam-
eiginlegt húsnæði gæti ýtt und-
ir þá samstöðu sem nú ríkir.
„Ég er sannfærður um það og
ég held að núna sé lag. Menn
eru búnir að leggja niður deil-
urnar og eru búnir að sameina
þrjú landssambönd og öll al-
mennu félögin á Reykjavíkur-
svæðinu. Flóabandalagið varð
til og það eru straumar í þessa
átt ef svo má segja.“