Morgunblaðið - 16.10.2001, Blaðsíða 34

MINNINGAR
34 ÞRIÐJUDAGUR 16. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Þórhallur Hálf-dánarson skip-
stjóri fæddist í
Stykkishólmi 30.
október 1916. Hann
lést í Hafnarfirði 6.
október síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Málmfríður Valent-
ínusardóttir og Hálf-
dán Eiríksson. Þau
bjuggu í Stykkis-
hólmi. Þórhallur var
næstyngstur sjö
bræðra. Þórhallur
var kvæntur Guð-
mundu J. Halldórs-
dóttur sem lést 26. apríl sl. Börn
þeirra eru Bjarni, f. 31.1. 1943,
maki María Olga Traustadóttir og
eiga þau þrjár dætur. Málmfríður,
f. 31.8. 1944, maki Þórður Karlsson
og eiga þau þrjú börn. Auður, f.
22.1. 1946, maki Valtýr Grímsson
og eiga þau þrjár dætur. Ingibjörg
Margrét, f. 28.8. 1947, var gift Jóni
Jóhannessyni, og eiga þau einn son,
þau slitu samvistum. Hálfdán, f.
29.2. 1952, maki Margrét Jóna
Gísladóttir, þau eiga einn son.
Barnabörn Þórhalls og Guðmundu
eru 11 og barnabarnabörn 17.
Þórhallur ólst upp í Stykkis-
hólmi til 12 ára aldurs, fór þaðan að
Núpstúni í Hrunamannahreppi og
var þar í nokkur ár. Árið 1937 og
1938 var hann í
Haukadal í skóla Sig-
urðar Greipssonar.
Hann kynntist eigin-
konu sinni, Guðmundu
J. Halldórsdóttur, í
Núpstúni og giftu þau
sig 17. október 1942.
Hann útskrifaðist úr
Stýrimannaskólanum
1949 og var á ýmsum
skipum eftir það, ým-
ist sem skipstjóri eða
stýrimaður. Árið 1964
tók hann við Drengja-
heimilinu í Breiðuvík
ásamt konu sinni, sem
þau veittu forstöðu í 8 ár. Árið 1972
hóf Þórhallur störf hjá Fiskmati
ríkisins en eftir eins árs starf þar
réðst hann sem framkvæmdastjóri
Rannsóknarnefndar sjóslysa og
starfaði við það í 13 ár. Síðustu
starfsár sín vann hann hjá sjávarút-
vegsráðuneytinu.
Hann starfaði mikið að fé-
lagsmálum í Skipstjóra- og stýri-
mannafélaginu Kára, sat sem
fulltrúi Kára í Sjómannadagsráði
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar og
var gjaldkeri þar í 14 ár. Einnig tók
hann virkan þátt í starfi Framsókn-
arfélags Hafnarfjarðar.
Útför Þórhalls fer fram frá
Hafnarfjarðarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Í dag kveð ég elskulegan afa
minn sem varð bráðkvaddur fyrir
rúmri viku. Minningar streyma
fram í hugann. Margar tengjast
þær sjónvarpi og spilum. Afi
horfði mikið á sjónvarpið og
íþróttir voru hans uppáhald, þá
sérstaklega handbolti og fótbolti.
Þeir eru sennilega fáir fréttatíma-
rnir sem afi hefur misst af hvort
heldur í útvarpi eða sjónvarpi. Afi
sat ósjaldan í littla herberginu og
lagði kapal eða spilaði brids við
sjálfan sig. Já, þeir eru sennnilega
ekki margir sem geta spilað brids
án þess að hafa aðra meðspilara.
Afi talaði ekki mikið en fylgdist
með og var inni í flesum hlutum.
Núna geymi ég mynd af afa í hug-
anum. Hún er af afa þegar hann
sat í leðurstólnum sínum fyrir
framan sjónvarpið. Þetta var yf-
irleitt það fyrsta sem maður sá
þegar kíkt var í heimsókn á Vita-
stíginn; afi í stólnum sínum.
Amma lést í apríl og það má
segja að afi hafi ekki verið samur
síðan. Söknuður hans var mikill.
Þau höfðu búið saman á Vitastígn-
um frá 1946 en afi var samt ákveð-
inn í því að flytja á Hrafnistu og
þangað flutti hann fyrir um sjö
vikum. Hann var ekki búinn að
koma sér almennilega fyrir þegar
kallið kom. Hin síðari ár las afi
ekki mikið en amma tók sig stund-
um til og las meðal annars fyrir
hann ljóð.
Elsku afi, ég vil kveðja þig með
þessu ljóði eftir Davíð Stefánsson
sem ég viss um að amma hefur
einhvern tímann lesið fyrir þig.
Við sjáum, að dýrð á djúpið slær,
þó degi sé tekið að halla.
Það er eins og festingin færist nær
og faðmi jörðina alla.
Svo djúp er þögnin við þína sæng,
að þar heyrast englar tala,
og einn þeirra blakar bleikum væng,
svo brjóstið þitt fái svala.
Nú strýkur hann barm þinn blítt og
hljótt,
svo blaktir síðasti loginn.
En svo kemur dagur og sumarnótt
og svanur á bláan voginn.
( Davíð Stefánsson.)
Hvíl í friði.
Þín
Helga.
Elsku afi minn. Nú kveð ég þig
með sorg og söknuði. Það var
mjög erfitt að koma að þegar þú
lést. Ég reyni samt að hugga mig
við það að nú sért þú hjá ömmu og
þér líði vel.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(Vald. Briem.)
Elsku afi, Guð geymi þig ávallt.
Þín
Hugrún.
Það er vor í ári þriðja tug síð-
ustu aldar, við erum stödd í litlu
sjávarþorpi við Breiðafjörð.
Hafflöturinn er spegilsléttur og
speglun sólargeislans endurvarpar
myndum af hólmum og skerjum í
nágrenninu á hafflötinn. Topp-
skarfar, ritur og aðrir sjófuglar
sjást vítt og breitt um svæðið.
Einn og einn stingur sér undir
sjávarskorpuna og kemur upp með
síli, sér og ungum sínum til matar.
Ærsl og köll ungra drengja
heyrast, þar sem þeir eru að leik
við að fleyta sér áfram á heima-
búnum flekum á milli hólmanna.
Við erum stödd í Stykkishólmi.
Það má eðlilega spyrja sig: Hver
skyldu framtíðarplön þessara
drengja vera? En því yrði auðvelt
að svara.
Einn þessara drengja var Þór-
hallur Hálfdánarson, en hann hef-
ur nú kvatt þetta líf og haldið yfir
móðuna miklu á fund sinnar elsk-
uðu, sem hann hafði horft á eftir
fyrir fimm mánuðum.
Þórhallur fæddist í Stykkishólmi
30.10. 1916, hefði orðið 85 ára nú í
endaðan mánuðinn, hefði ekki kall-
ið komið. Hann ólst upp í Stykk-
ishólmi. Árið1939 lá leið hans til
Hafnarfjarðar og réðst þar á línu-
veiðarann Aldin. Um stríðsárin
sigldi á togurum, þeim Hafsteini,
Júpiter og Garðari. Hann var á
Garðari með Sigurjóni heitnum
Einarssyni skipstjóra. Árið 1943
var hann á Garðari, þegar hann
var sigldur niður og fórust þá þrír
skipsfélagar hans.
Um þetta leyti kynntist hann til-
vonandi eiginkonu sinni, Guð-
mundu Halldórsdóttur frá Hnífs-
dal. Þeim varð fimm barna auðið.
Árið 1949 lauk hann námi við
Stýrimannaskólann. Upp frá því
var hann skipstjóri og stýrimaður
á hinu ýmsu skipum.
Upp úr 1960 höfðu þau Þórhall-
ur og Guðmunda umsjón með
heimili fyrir drengi, sem áttu í erf-
iðleikum á uppvaxtarskeiðinu, að
Breiðuvík á Barðaströnd. Var hon-
um kært að leiða ungdóminn til
hins betri vegar og búa hann undir
framtíðina.
Árið 1972 hóf hann störf hjá
Fiskmati ríkisins, hann starfaði
þar eitt ár.
Að því loknu varð hann fram-
kvæmdastjóri hjá rannsóknanefnd
sjóslysa og starfaði þar í 13 ár.
Var hans starf fólgið í því að rann-
saka orsakir slysa og reyna að
koma í veg fyrir að þau endur-
tækju sig. Þetta var göfugt starf
og reyndi á hæfileika og þekkingu
manns. Hann varð að vera opinn
fyrir hver kyns tillögum og ráðum
manna og velja þá leið, sem líkleg-
ust var til þess, að betur mætti
fara.
Félagsmál voru Þórhalli hug-
leikið. Hann var m.a. 1954–1955
formaður Skipstjóra-og stýri-
mannafélagsins Kára í Hafnarfirði,
fulltrúi á þingum FFSÍ 1974, var
fulltrúi Kára í sjómannadagsráði
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar. Ár-
ið 1983 var hann kosinn í stjórn
ráðsins sem gjaldkeri og var þar
gjaldkeri í 14 ár.
Hér er farið fljótt yfir æviágrip
Þórhalls, enda eru kynni okkar
meira bundin við félagsstörfin á
seinni árum. Ég átti ánægjulegt
samstarf við hann. Mitt mat á
hans eiginleikum var, að hér fór
drengur góður. Hann var nokkuð
fylginn sér, en bar þó aldrei brigð-
ur á nokkurn mann.
Hans störf voru metin að verð-
leikum. Hann var gerður að heið-
ursfélaga Kára 1986. Auk þess
hlaut hann heiðursmerki sjó-
mannadagsins í Hafnarfirði.
Við fyrrum félagar í Kára, en
Kári hefur sameinast öðrum fé-
lögum, og núverandi félagar í Fé-
lagi ísl. skipstjórnarmanna, kveðj-
um hér Þórhall og Guðmundu og
minnumst samverustunda með
þeim á liðnum tímum.
Samúðarkveðjur færum við
börnum þeirra, tengdabörnum og
barnabörnum, sem og öðrum vin-
um og vandamönnum.
Eiginkona mín og ég kveðjum
hér gæðahjón og þökkum fyrir þá
gæfu að fá að kynnast þeim og
verða samfylgdar þeirra aðnjót-
andi. Guð blessi ykkur öll.
F.h. Félags ísl. skipstjórnar-
manna
Ingvi. R. Einarsson.
Kveðja frá sjómannadagsráði
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar
Þórhallur Hálfdánarson var
kjörinn fulltrúi skipstjóra- og
stýrimannafélagsins Kára í Hafn-
arfirði í sjómannadagsráð 1976.
Sjómannadagsráð mynda öll stétt-
arfélög sjómanna í Reykjavík og
Hafnarfirði sem eiga Hrafnistu-
heimilin, happdrætti DAS, Laug-
arásbíó og Hraunkot, 740 ha lands
í Grímsnesi, þar sem nú eru um
200 sumarbústaðir.
Fulltrúar sjómannadagsráðs
báru mikið traust til Þórhalls, svo
yfirvegaður og töluglöggur sem
hann var og kusu hann gjaldkera
samtakanna 1984.
Það var mikil ábyrgð sem hvíldi
á herðum Þórhalls í viðamiklum
rekstri sjómannasamtakanna, eins
og að framan er getið. Þau störf
innti hann af einurð og trú-
mennsku. Við ákvörðunartöku
stjórnar um fjárfrekar fram-
kvæmdir þurfti á stundum að stíga
varlega til jarðar. Þá naut Þórhalls
við. Þórhallur lét af störfum gjald-
kera í stjórn sjómannadagsráðs
1997 vegna veikinda.
Þá sjóslysanefnd tók fyrst til
starfa 1973 var Þórhallur ráðinn
framkvæmdastjóri nefndarinnar
og lagði upp gott brautryðjenda-
starf á þeim vettvangi öryggismála
sjómanna.
Heiðursmerki sjómannadagsins
var Þórhalli veitt 1995 fyrir gott
starf að öryggis- og velferðarmál-
um sjómannastéttarinnar.
Hollvinur sjómannasamtakanna
er nú kvaddur með virðingu og
þökk fyrir góða samfylgd.
Aðstandendum sendum við okk-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
F.h. stjórnar sjómannadagsráðs
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar,
Guðmundur Hallvarðsson
formaður.
ÞÓRHALLUR
HÁLFDÁNARSON
✝ Henrik Jóhann-esson fæddist 1.
september 1920 í
Sumba í Færeyjum.
Hann lést á Heil-
brigðisstofnun Suð-
urnesja 3. október
síðastliðinn. For-
eldrar Henriks voru
Sunneva María Han-
sen og Jóhannes Ru-
dolf Hansen. Systk-
ini hans voru Anna
Malena Vest Joen-
sen, f. 6.5. 1916, d.
11.8. 1997, Daniel
Hansen, f. 19.7.
1917, d. 20.7. 1917, Daniel Peter
Hansen, f. 1.9. 1919, d. 27.7.
1982, Daniella J. Petersen, f.
2.11. 1921, d. 21.6. 1974, Ragn-
hild Djurhuus, f. 8.8. 1923, Borg-
lyn M. Nielsen, f. 16.7. 1925, Elsa
C. Midjord, f. 12.8. 1927, Emily
M. Hansen, f. 26.7. 1929, d.
17.12. 1950, Niels
Johannes R. Han-
sen, f. 26.2. 1931,
Hansína Hansen, f.
24.9. 1932, d. 13.12.
1932, og Martha E.
Hansen, f. 27.7.
1934, d. 4.7. 1949.
Henrik kvæntist
31. maí 1947 Svövu
Kristínu Sigurðar-
dóttur, f. 16.2. 1919,
d. 6.3. 1999. Börn
þeirra eru tvö: Sól-
rún María, f. 13.7.
1958, gift Skúla Jó-
hannssyni og eiga
þau þrjú börn; og Henrik Ru-
dolf, f. 13.10. 1952. Dóttir Hen-
riks sem búsett er í Danmörku
er Edna Andersen, f. 25.10.
1944, og á hún þrjú börn.
Útför Henriks fór fram frá
Safnaðarheimilinu í Sandgerði
12. október.
Nú er genginn vinur okkar og
móðurbróðir Henrik Jóhannesson
(Eskhild). Með honum hverfur úr
mannlífinu í Sandgerði sterkur per-
sónuleiki bæði til orðs og æðis.
Eskhild kom til Sandgerðis frá
Færeyjum árið 1944, þá ungur
maður í ævintýraleit. Hann hóf þá
fljótlega störf við sjósókn og fisk-
vinnslu eins og títt var með unga
menn í þá daga. Síðar á starfsferl-
inum fór hann að vinna hjá varn-
arliðinu á Keflavíkurflugvelli eða
allt þar til hann lét af störfum fyrir
aldurs sakir. Fljótlega eftir komuna
til Íslands varð Eskhild þeirrar
gæfu aðnjótandi að kynnast Svövu
Sigurðardóttur frá Fagurhóli í
Sandgerði. Heimili þeirra var
lengst af að Norðurgötu 20 í Sand-
gerði eða Varmalandi eins og þau
kölluðu húsið sitt. Enda var það
mikið réttnefni á heimili þeirra
hjóna. Þangað voru alltaf allir vel-
komnir. Móttökur þar voru sérstak-
lega hlýjar og borð hlaðin góðgæti
fyrr en varði. Nokkrum árum eftir
að Eskhild hafði fest ráð sitt gerð-
ist hann íslenskur ríkisborgari en
Færeyjar og færeysk þjóð átti þó
mjög sterk ítök í honum allt til
dauðadags.
Hann heimsótti landið sitt reglu-
lega í gegnum árin og nú síðast sl.
sumar.
Eskhild var að eðlisfari mjög fé-
lagslyndur maður og lét sig því
fljótlega varða félagsmálin í Sand-
gerði. Hann var þá gjarnan mjög
virkur þar sem hann kom að og
valdist gjarnan til stjórnarstarfa.
Hann var t.d. í kirkjukór Hvals-
neskirkju, Knattspyrnufélaginu
Reyni, Færeyingafélagi Suðurnesja
o.fl.
Eskhild hafði forgöngu um að
koma á tengslum milli Knatt-
spyrnufélagsins Reynis í Sandgerði
og Vags Boltfelags á Suðurey í
Færeyjum. Það leiddi síðan af sér
vinabæjarsamband milli Sandgerð-
isbæjar og Vags í Færeyjum. Esk-
hild var gerður að heiðursfélaga í
þessum þremur félögum; Vags
Boltfelagi, Knattspyrnufélaginu
Reyni og Færeyingafélagi Suður-
nesja og segir það okkur meira um
manngerð Eskhilds en mörg orð.
Söngur og tónlist voru Eskhild
mikil lífsfylling. Hann hafði góða
söngrödd og naut þess að láta söng-
inn hljóma. Hann hafði einnig mik-
inn áhuga á færeyskum kvæðum og
þjóðvísum og safnaði hann þeim
saman. Hann handskrifaði allt í
bækur og varðveitti þær sem gull.
Það má til gamans geta þess að
hann átti gott með að setja saman
tækifærisvísur og söngtexta á fær-
eysku.
Hann reyndi að semja á íslensku
en eins og hann sagði sjálfur: „Það
er ómögulegt, ég fæ það ekki til að
hljóma.“
Allir Sandgerðingar þekktu Esk-
hild enda var jafnan líflegt í kring-
um hann, lundin létt og húmorinn
sjaldan langt undan. Hann var
mjög áhugasamur og kappsmikill í
því sem hann tók sér fyrir hendur,
jafnvel á stundum að sumum fannst
nóg um. Það var bæði fróðlegt og
skemmtilegt að ræða hin ýmsu mál-
efni við Eskhild. Hann hafði æv-
inlega skýrar skoðanir á hlutunum
og gat verið fljótur til svars og
beinskeyttur ef því var að skipta.
Hér hafa verið rakin örstutt brot
úr lífshlaupi Eskhild sem vissulega
væri efni í góða bók. Við hjónin vilj-
um þakka þér, Eskhild, fyrir þann
tíma sem við nutum samfylgdar
með þér, þau ár hafa verið okkur
bæði góð og gefandi.
Hvíl þú í friði, kæri vinur, og
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Elsku Henni, Sollý, Skúli og fjöl-
skylda, innilegar samúðarkveðjur,
megi Guð blessa ykkur og styrkja.
Sólrún og Óskar.
HENRIK
JÓHANNESSON