Morgunblaðið - 03.11.2001, Blaðsíða 2
FRÉTTIR
2 LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isÁrni Gautur tekjuhæstur
í Noregi/B1
Afturelding setur rautt ljós á
Bjarka Sigurðsson/B1
4 SÍÐUR16 SÍÐUR
Sérblöð í dag
Á LAUGARDÖGUM L a u g a r d a g u r3.
n ó v e m b e r ˜ 2 0 0 1
Í NÝRRI samantekt frá Útlend-
ingaeftirlitinu kemur fram að nýj-
um dvalarleyfum án atvinnuþátt-
töku hefur fjölgað úr 329 á síðasta
ári í 412 á þessu ári. Er þá miðað
við tímabilið frá 1. janúar til 30.
september. Reikna má með því að
um 1.000 útlendingar dvelji hér á
grundvelli dvalarleyfis án atvinnu-
þátttöku.
Georg Kr. Lárusson, forstjóri
Útlendingaeftirlitsins, segir að
þetta sé í samræmi við reynslu ná-
grannalandanna. Þegar útlend-
ingasamfélagið hafi náð ákveðinni
stærð hafi útlendingum fjölgað í
öllum ríkjum Evrópu mun hraðar
en áður.
Þetta helgast einkum af því að
þeir sem eru búsettir utan heima-
lands síns og ætli að vera það
áfram óski eðlilega eftir að fá fjöl-
skyldu sína til sín. Aðrir í fjölskyld-
unni ætli ekkert endilega að fara í
vinnu, þar kunni að vera um að
ræða börn eða fullorðið fólk. Á síð-
ustu mánuðum hefur umsóknum
um dvalarleyfi án atvinnuþátttöku
fyrir ættingja fólks sem hér vinnur
fjölgað til muna.
Dvalarleyfi 650 fleiri
en í fyrra
Gert er ráð fyrir því að dval-
arleyfi til útlendinga hér á landi
verði um 6.500 við árslok 2001.
Þetta eru ríflega 650 fleiri dval-
arleyfi en voru gefin út í fyrra.
Útlendingar, búsettir á Íslandi,
voru tæplega níu þúsund í fyrra og
hafði fjölgað um tæplega 3.700 frá
árinu 1996. Georg segir að um sé
að ræða hlutfallslega meiri aukn-
ingu heldur en í nágrannalöndum
okkar.
Hann segir löggjöf Íslendinga í
málefnum útlendinga um margt
ólíka því sem gerist í nágranna-
löndum okkar. Þar sé nú einkum
sóst eftir erlendu vinnuafli sem
hafi sérmenntun á einhverju sviði
og þá sérstaklega tölvu- eða verk-
fræðimenntun. Fólk sem kemur
hingað til lands að vinna er í flest-
um tilfellum ófaglært og sinnir
ýmsum verkamannastörfum, s.s. í
fiskvinnslu, öðrum matvælaiðnaði,
við ræstingar og þrif, við bygging-
ariðnað o.s.frv.
V-Evrópuþjóðir fluttu inn ófag-
lært vinnuafl um og eftir 1970.
„Evrópubúar nefndu þetta fólk
„gestavinnuafl“ en áttuðu sig síðar
á því að hér var ekki um að ræða
farandverkamenn heldur fólk sem
vildi setjast að í viðkomandi landi,“
segir Georg.
Aðspurður hvort reynslan hér á
landi sé svipuð segir hann að lík-
lega sé fullsnemmt að segja til um
það. „Hins vegar sýna lauslegar
kannanir okkar að þeir útlendingar
sem komu á bilinu 1997–1998, eru
hér að stórum hluta ennþá og eru
flestir komnir með svokölluð
óbundin atvinnu- og dvalarleyfi
sem segir okkur að margir hverjir
sem hingað koma, virðast kjósa að
setjast að á Íslandi.“ Í Evrópu hafi
menn talað um að þeir hafi flutt inn
vinnuafl en fengið fólk. Hið sama
eigi líklega við um Íslendinga.
Georg segir íslenskar aðstæður
að mörgu leyti frábrugðnar því
sem gerist í nágrannalöndunum
þar sem útlendingalöggjöf okkar
er orðin gömul og þarfnast endur-
skoðunar. Gildandi löggjöf um út-
lendinga er frá árinu 1965 en
dómsmálaráðherra hefur lagt fram
frumvarp til nýrra útlendingalaga
sem vonir standa til að taki gildi á
næsta ári.
Evrópsk útlendingalöggjöf
mun strangari
Georg segir að núverandi ástand
valdi því að hlutverk og skyldur út-
lendingaeftirlits séu ekki nægilega
ljós og á það sama við um réttindi
og skyldur útlendinga sem hér búa
og hingað vilja koma.
Enn sem komið er sé evrópsk út-
lendingalöggjöf mun strangari en
gildandi lög á Ísland. Því sé mun
auðveldara fyrir útlendinga að öðl-
ast rétt til dvalar hér á landi en í
öðrum löndum Evrópu.
Flutningar fólks til Evrópu eru í
dag að stórum hluta vegna fjöl-
skyldusameiningar. Í þeim tilfell-
um eru gerðar ríkar sönnunarkröf-
ur til þeirra sem fá fjölskyldu sína
til sín. Þeir verði í mörgum til-
fellum að leggja fram DNA-próf ef
vafi þykir leika á að um fjölskyldu-
meðlimi sé að ræða. Engin slík
ákvæði eru í íslenskum lögum um
fjölskyldusameiningu.
Georg segir mikilvægast að ís-
lensk löggjöf um útlendinga verði
til samræmis við lög þeirra ríkja
sem við vinnum með í Schengen-
samstarfinu og innan EES. Spurð-
ur um löggjöf um útlendinga á
Norðurlöndunum segir Georg að
þar séu lögin í stöðugri endurskoð-
un enda séu aðstæður síbreytileg-
ar.
Tæplega 9.000 útlendingar búsettir á Íslandi árið 2000 og útgefnum dvalarleyfum fjölgar hratt
Meiri aukning en í
nágrannalöndunum
Löggjöf um útlendinga hér á landi er frá árinu 1965
!
"
#
!"
!!
!
"
$ %&
'
(
)
'*
!
"
#
+
'* +
'*
#
"
!#
"
"
ÖKUMENN þriggja bifreiða voru
fluttir á slysadeild Landspítalans í
Fossvogi eftir þriggja bíla árekstur á
mótum Kringlumýrarbrautar og
Listabrautar skömmu eftir kl 8 í gær-
morgun. Enginn slasaðist alvarlega
að sögn læknis á slysadeild, en einn
þurfti að leggjast inn á spítalann.
Tildrög slyssins voru þau að pall-
bifreið var ekið aftan á kyrrstæða bif-
reið sem beið á rauðu ljósi á Kringlu-
mýrarbrautinni. Bifreiðin sem fyrir
högginu varð, kastaðist út á gatna-
mótin og pallbifreiðin á eftir. Fremri
bifreiðin kastaðist í veg fyrir þriðju
bifreiðina sem kom út á gatnamótin af
Listabraut með þeim afleiðingum að
þær skullu saman.
Ökumaður pallbílsins var að sögn
lögreglu ekki í bílbelti og meiddist er
hann skall á stýrinu, sem beyglaðist
undan högginu. Um klukkustundar-
töf varð á umferð á meðan lögregla og
sjúkralið athöfnuðu sig á vettvangi og
voru öll ökutækin dregin á brott með
kranabifreið.
Morgunblaðið/Júlíus
Þrír á sjúkrahús
eftir árekstur
KIWANISHREYFINGIN á Íslandi
safnaði alls 13,5 milljónum króna
til stuðnings geðsjúkum með sölu
K-lykilsins í fyrstu viku október-
mánaðar sl. en söfnunarféð úr
landssöfnun Kiwanis var afhent
við hátíðlega athöfn í Kiwanishús-
inu í gær.
Klúbburinn Geysir, sem er vett-
vangur fólks sem á við eða hefur
átt við geðræn veikindi að etja,
fékk afhentan stærsta styrkinn
eða 10 milljónir króna og verður
fénu varið til húsnæðiskaupa fyrir
klúbbinn.
Geðverndarfélag Akureyrar
fékk 2,3 milljónir króna til ráð-
stöfunar við endurbætur og upp-
byggingu á áfangaheimili geðfatl-
aðra á Akureyri. Loks hlaut
Hringsjá, starfsþjálfun fatlaðra,
1,2 milljónir króna til tækjakaupa.
K-lykillinn var seldur í tíunda
sinn í ár en Kiwanismenn hafa
staðið fyrir landssöfnun af þessu
tagi þriðja hvert ár. K-lykillinn
var fyrst seldur árið 1974 og hef-
ur ágóði af sölunni ávallt runnið
til geðverndarmála.
Að sögn Sigurðar Pálssonar,
formanns K-dagsnefndar Kiwanis-
hreyfingarinnar, hafa safnast
samanlagt nærri 185 milljónir
króna að núvirði í landssöfnunum
Kiwanis, að meðtöldum ágóða af
sölu K-lykilsins í ár.
Söfnunarfé landssöfnunar Kiwanishreyfingarinnar afhent
13,5 millj-
ónir til
stuðnings
geðsjúkum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
F.v. Ingþór H. Guðnason, umdæmisstjóri Kiwanis, Ólafur Sigurjónsson,
Gunnhildur Bragadóttir, Anna S. Valdemarsdóttir og Sigurður Pálsson.
AUGLÝSINGAR, sem birtast á
blaðsíðum 3, 5 og 7 í Morgunblaðinu
birtast nú einnig á forsíðu mbl.is.
Auglýsingin birtist sem smámynd
á forsíðunni en með því að smella á
hana er hægt að skoða auglýsinguna
í stærri útgáfu. Hér er um nýjan
kost að ræða fyrir auglýsendur.
mbl.is er nú stærsti vefurinn sem
mældur er af Samræmdri vefmæl-
ingu en þar eru mældir 100 íslenskir
vefir. Hafa flettingar á vefjum mbl.is
aukist um 46% frá 1. apríl til 1. nóv-
ember. Voru flettingarnar 5.009.715
í apríl þegar vefmælingin hófst en
7.345.438 í október.
Auglýsingar í Morgun-
blaðinu líka á mbl.is