Morgunblaðið - 27.02.2002, Blaðsíða 25
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. FEBRÚAR 2002 25
Málþing um launamun kynjanna
Félagsmálaráðuneytið, Jafnréttisráð, Jafnréttisstofa og Vinnumálastofnun boða til málþings í Borgartúni
6 (Rúgbrauðsgerðinni) fimmtudaginn 28. febrúar kl. 13:00 til 17:00. Þau erindi sem þar verða flutt eiga
það sameiginlegt að vera til þess fallin að benda á leiðir og aðferðir sem hægt er að beita til að útrýma
launamun kynjanna. Málþingið er öllum opið.
Dagskráin er þannig:
13:00 - 13:10 Ávarp félagsmálaráðherra
13:10 - 13:40 Ímyndir og raunveruleiki. Jón Scheving Thorsteinsson, framkvæmdastjóri
verslunar- og þjónustusviðs Baugs, fjallar um könnun meðal starfsfólks Baugs
og vinnu að gerð jafnréttisáætlunar fyrirtækisins í kjölfarið.
13:40 - 14:10 Svæðisbundinn launamunur. Hvað er til ráða? Kjartan Ólafsson frá
Rannsóknastofnun Háskólans á Akureyri útskýrir af hverju launamunur
kynja er meiri á landsbyggð en í höfuðborg og hvernig megi bæta úr.
14:10 - 14:40 Sjálfstraust og sjálfsstyrkur. Alda Sigurðardóttir, fræðslustjóri
Verzlunarmannafélags Reykjavíkur, fjallar um aðferðir til að ýta undir
sjálfsöryggi kvenna.
14:40 - 15:00 Kaffi
15:00 - 15:30 Rauðu strikin í fjölskyldulífinu. Valgerður Magnúsdóttir, starfsmaður
Fjölskylduráðs, ræðir stöðu karla og kvenna í átökum fjölskyldulífs og atvinnulífs.
15:30 - 16:00 Það er hægt að minnka kynbundinn launamun! Svali H. Björgvinsson,
ráðgjafi hjá PricewaterhouseCoopers, fjallar um aðferðir til að innleiða
starfsmat á almennum vinnumarkaði og í einstökum fyrirtækjum.
16:00 - 17:00 Léttar veitingar og lausnalínur lagðar í óformlegum samtölum.
Málþingsstjóri er Elín R. Líndal, formaður Jafnréttisráðs.
Þátttaka tilkynnist til Gestamóttökunnar ehf., í síðasta lagi fyrir 27. febrúar nk.
Sími 551 1730, fax 551 1736, gestamottakan@yourhost.is
Málþingsgjald er kr. 2.000
ÞAÐ hlýtur að vera afar fátítt að
sami höfundur eigi þrjú leikverk í
sýningu samtímis í einni og sömu
borginni en svo skemmtilega vill til
um þessar mundir um Þorvald Þor-
steinsson, sem er í mikilli sókn sem
rithöfundur og skrifar jöfnum hönd-
um fyrir börn og fullorðna, sögur og
leikrit. Í Borgarleikhúsinu er verið
að sýna leikgerð af skáldsögum Þor-
valds um Blíðfinn; aðeins þrjár vikur
eru síðan Stoppleikhúsið frumsýndi
leikverkið Það var barn í dalnum…
sem er farandsýning ætluð efri
bekkjum grunnskólans; og síðastlið-
inn sunnudag frumsýndi Möguleik-
húsið Prumpuhólinn sem er sýning
ætluð yngsta áhorfendahópnum og
mun einnig vera ætlunin að ferðast
með sýninguna í grunnskóla og leik-
skóla.
Líkt og í fyrri leikritum sem Þor-
valdur hefur skrifað fyrir börn
(Skilaboðaskjóðunni og ofan nefndu
Það var barn í dalnum…) sækir
hann til þjóðsagna- og ævintýra-
hefðarinnar í þessu verki. Hér eru
það sögur af tröllum sem breytast í
stein ef sólin skín á þau sem unnið er
út frá. Borgarbarnið Hulda (Mar-
grét Kaaber) villist úti í náttúrunni
og rekst á tröllastrákinn Steina
(Bjarni Ingvarsson) sem sýnir henni
tröllaukið höfuð föður síns (Hólm-
steins) sem reynist ekki alveg dauð-
ur úr öllum æðum þótt steinrunninn
sé.
Sögur af vináttu barns og trölls
eru ekki nýjar af nálinni í íslenskum
barnabókmenntum (minna má t.d. á
sögurnar af Siggu og skessunni eftir
Herdísi Egilsdóttur og leikritið um
Lómu eftir Guðrúnu Ásmundsdóttur
(sem reyndar er einnig verið að sýna
í Möguleikhúsinu þessa dagana)) en
Þorvaldur vinnur á frumlegan og
einkar skemmtilegan hátt úr þess-
um efniviði. Sérstaklega á hann hrós
skilið fyrir vandaðan og vel saman
settan texta og slær hann ekki af
kröfunum þótt skrifað sé fyrir börn.
Texti Þorvalds er oft á tíðum
skemmtilega lagskiptur og býður
upp á aukamerkingar fyrir hina full-
orðnu meðal áhorfenda án þess þó
að verða nokkurn tíma of flókinn
fyrir börnin.
Prumpuhóllinn hefst á sniðugu at-
riði þar sem Hulda lýsir upplifun
sinni af náttúrunni sem framandi
landi án nokkurra kennileita, svo
sem skilta og vegvísa, sem reynist
borgarbarninu erfitt að átta sig á.
Andstæðan borg og náttúra er nokk-
urs konar leiðarstef í leikritinu sem
gaman gæti verið að taka upp og
ræða um við börnin að sýningu lok-
inni. Þá má ræða um ýmis önnur efni
í tengslum við sýninguna, svo sem
um vináttuna, tröllasögur, þjóðtrú
og hjátrú – svo fátt eitt sé nefnt.
Vel er vandað til sýningarinnar að
öllu leyti. Messíana Tómasdóttir
hannar búninga og leikmynd af sinni
alkunnu list: steinrunninn trölla-
hausinn var sniðugur, falleg fjalla-
og jöklasýn í bakgrunni og búningur
Steina tröllastráks frábær í tilvísun-
um sínum til höfuðskálda og höfuð-
málara íslenskrar náttúru. Guðni
Franzson semur tónlist og hannar
hljóðmynd og á því líklega heiðurinn
af skemmtilegum búkhljóðum og
vindgangi úr hólnum og sönglögin
settu líflegan blæ á sýninguna.
Bjarni Ingvarsson leikur Steina
tröllastrák af mikilli innlifun og
þrótti og á ekkert nema heiður skil-
inn fyrir frammistöðuna. Bjarni býr
að langri reynslu sem leikari og leik-
stjóri en mótleikari hans, Margrét
Kaaber, sem leikur Huldu er hins
vegar að hefja sinn leikferil og var
greinilega nokkurt misvægi á leik
þeirra tveggja. Margrét stóð sig
ágætlega að mörgu leyti, átti til
dæmis mörg skemmtileg svipbrigði
og tókst vel að samræma leik, söng
og flautuleik. En hún var hins vegar
fulldaufleg á köflum og má kannski
kenna um frumsýningarskrekk. Ég
trúi því að Margrét eigi eftir að ná
betri tökum á hlutverkinu, smitast
af krafti Bjarna og blómstra í kom-
andi sýningum. Prumpuhóllinn er
sýning sem ætti að geta átt langa líf-
daga fyrir höndum því hún er prýð-
isskemmtun fyrir bæði börn og full-
orðna. Möguleikhússtjórinn Pétur
Eggerz sem leikstýrir sýningunni
getur verið ánægður með sitt verk
og leikhúsið sitt sem hefur frumsýnt
á þriðja tug íslenskra barna- og ung-
lingaleikverka frá stofnun þess árið
1990.
Úti í guðs-
grænni
náttúrunni
LEIKLIST
Möguleikhúsið
Höfundur: Þorvaldur Þorsteinsson. Leik-
stjóri: Pétur Eggerz. Leikarar: Bjarni
Ingvarsson og Margrét Kaaber. Leikmynd
og búningar: Messíana Tómasdóttir. Tón-
list og hljóðmynd: Guðni Franzson.
Möguleikhúsið við Hlemm 24. febrúar.
PRUMPUHÓLLINN
Soffía Auður Birgisdóttir
Morgunblaðið/Sverrir
Bjarni Ingvarsson og Margrét Kaaber í Prumpuhólnum.
ÞRJÁR hljómlistarkonur af
yngri kynslóð efndu til tónleika í
Laugarneskirkju undir fyrirsögn-
inni Næturljóð og franskir flautu-
tónar. Aðsókn hefði svosem mátt
vera betri, en hins vegar var mikill
stuðningur af hljómburði kirkj-
unnar. Laugarneskirkja hefur
ekki verið mikið notuð sem tón-
leikahús, en varla getur það verið
vegna hljómgunarleysis. Kirkju-
heyrðin lagði til ómmikla umgjörð
um bjarta sópranrödd og flautu
sem hlýtur að hafa verið uppörv-
andi, þótt varla mætti öllu meiri
vera fyrir píanóið. Allra sízt við
dramatískara verkefnaval en hér
átti í hlut.
Gerður Bolladóttir og Júlíanna
Rún Indriðadóttir fluttu fyrst þrjú
bráðfalleg lög eftir Gabriel Fauré,
Mandoline, Aprés un rève og La
Berceaux. Söngrödd Gerðar verk-
aði í byrjun svolítið hrá og ótil-
keyrð í hæðinni, en frönskufram-
burðurinn var aftur á móti
töluvert skýrari en vant er hér um
slóðir. Píanóleikarinn gætti sín hér
sem síðar í öguðum meðleik sínum
að ofbjóða ekki akústíkinni. Af
þeirri gætni veitti sannarlega ekki
í Fantaisie Faurés fyrir flautu og
píanó; íbyggnu litlu samleiks-
stykki sem naut sín vel í kirkjunni
í rennilegri meðferð þeirra Berg-
lindar Maríu Tómasdóttur.
Þrjú hugljúf sönglög efir Claude
Debussy voru næst á skrá, Nuit
d’étoiles, Beau Soir og Romance,
sem Gerður söng látlaust með fal-
legri raddbeitingu en kannski ívið
of mikið eins í textatúlkun. Mor-
ceau de Concours fyrir flautu og
píanó ku Fauré hafa samið fyrir
blaðlesturspróf tónlistarháskólans
í París og birtist verkið sem „eter-
ískt“ þyngdarlaus ljóðrænn sálm-
ur í meðförum þeirra Berglindar.
Dúóin tvö eftir Albert Roussel
fyrir sópran og flautu pössuðu af-
burðavel fyrir Laugarneskirkju. Í
hinu fyrra, Rossignol, mon mign-
on, lék flautan hlutverk næturgala
sem kvakaði lystilega í sáðbjörk-
inni á móti ástarhugleiðingum
söngvarans. Í Ciel, air et vent,
sömuleiðis við ljóð endurreisnar-
skáldsins Pierre de Ronsard, var
stemmningin ekki ólík, en farið að
gæta meiri túlkunar í mótun.
Flautuleikarinn lauk af miklum
þokka og öryggi sínu hlutverki
með öðru stykki eftir Rousell og
stærra, Jouers de flûte fyrir flautu
og píanó, þar sem fjórir ólíkir
„flautuleikarar“, skógargoðið Pan,
smalinn Títýrus, indverski guðinn
Krisjna og hinn skringilegi herra
de la Péjaudie, fá hvern sinn þátt.
Fjögur íslenzk gullaldarsönglög
voru síðast á dagskrá, Nótt eftir
Árna Thorsteinsson, Sofðu unga
ástin mín og Þey, þey og ró eftir
Björgvin Guðmundsson og Sofnar
lóa eftir Sigfús Einarsson. Gerður
Bolladóttir kom skemmtilega á
óvart í lagi Árna, sem teygir sig
langt niður um tónsviðið, með því
að dekkja röddina af fágætri
smekkvísi og laða þannig fram
meiri raddfyllingu en mann óraði
fyrir að fyndist á botnnótum
bjartra sóprana. En góð tækni var
samt fráleitt hið eina eftirtektar-
verða við sönginn, sem miðlaði
kyrrð lagsins af hugfengri yfirveg-
un og með óvenjuskýrum texta-
framburði. Píanóið skartaði eins
og vera bar mjúkum sönghæfum
tóni, sem hélzt áfram í síðari lög-
unum af mikilli fylgni við söngv-
arann.
Lög Björgvins voru borin uppi
af innilegum fínleika. Í Sofnar lóa
hefði hann m.a.s. jafnazt á við róm-
aðan nettleika Gunnars Guð-
björnssonar á ofurveikum toppn-
ótum, hefði röddin ekki fyrir-
varalaust, og alveg óverðskuldað,
rofnað á einum stað, þanng að
undur augnabliksins brast eins og
sápubóla.
Að Gerður væri búin hinu at-
hygliverðasta hljóðfæri fyrir ljóða-
söng fór þó vart fram hjá neinum.
Né heldur ætti tækniskortur að
standa henni fyrir þrifum. Það
verður því ekki lítið tilhlökkunar-
efni að sjá hvernig túlkunarhæfi-
leikarnir spjara sig við fjölbreytt-
ari viðfangsefni og meiri átök en
hér þurfti að glíma við.
Franskar
nætur
TÓNLIST
Laugarneskirkja
Verk eftir Fauré, Debussy, Roussel,
Árna Thorsteinsson, Björgvin Guð-
mundsson og Sigfús Einarsson. Gerð-
ur Bolladóttir sópran; Berglind María
Tómasdóttir, flauta; Júlíanna Rún Indr-
iðadóttir, píanó. Sunnudaginn 17.
febrúar kl. 20.
EINSÖNGS- OG KAMMERTÓNLEIKAR
Ríkarður Ö. Pálsson
VETRARHÁTÍÐ Reykjavíkur, Ljós
í myrkri, hefst í dag og stendur til 3.
mars. Dagskráin í dag er eftirfarandi:
Kl. 9: Grafarvogur: Dagskrá fyrir
leikskólabörn í Grafarvogi.
Kl. 10–17: Fjölskyldu og húsdýra-
garðurinn. Fjölbreytt dagskrá í
Garðskála Grasagarðs Reykjavíkur.
„Ekkert líf án ljóss“. Mynda og vegg-
spjaldasýning. Ráðhúsið: Þuríður
Sigurðardóttur opnar sýninguna „Í
öðru ljósi“.
Kl. 13–17: Gallerí i8. Sýning á
verkum Helenu Hiatanen. Ljósleið-
araverk sem minna á ýmis náttúru-
fyrirbæri sem einkenna norðurslóðir
eins og dýpt myrkursins um langar
stjörnumprýddar nætur.
Kl. 18: Listasalurinn Man, Skóla-
vörðustíg: Opnun sýningar „Ljós og
ljósker“.
Kl. 18:30. Gallerí Reykjavík. Her-
dís Þorvaldsdóttir leikkona flytur ljóð
tengd ljósinu. Þrír listamenn opna
sýningu: Guðfinna A. Hjálmarsdóttir,
Ingibjörg Klemensdóttir og Guð-
mundur Björgvinsson opnar ÖR-sýn-
ingu í Selinu. Guðmundur sýnir ný og
eldri akryl málverk er tengjast ljós-
inu. Galleríið er opið til kl. 22 í kvöld.
Páll Óskar og Monika flytja nokkur
lög kl. 20.
Kl. 19: Elliðaárdalur. Drauga-
ganga undir leiðsögn Helga Sigurðs-
sonar sagnfræðings. Lagt af stað frá
Árbæjarsafni.
Kl. 19:30: Lækjartorg. Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir setur hátíðina.
Karlakórinn Fóstbræður syngur
Reykjavíkursyrpu. Götuleikhúsið
verður á ferðinni. Barnakór Selja-
kirkju syngur. Ljósin tendruð á stál-
mastri Landsvirkjunar á Arnarhóli.
Kl. 20: Íslenska óperan. Áheyrend-
ur syngja íslensk sönglög með Kór Ís-
lensku óperunnar undir stjórn Garð-
ars Cortes. Auk þess flytur kórinn
nokkrar þekktar óperuperlur. Tón-
leikarnir verða endurteknir kl. 22.
Kl. 21: Norræna húsið. Gjörninga-
klúbburinn í samvinnu við Slökkvilið
höfuðborgarsvæðisins fremur gjörn-
ing.
Ljós í
myrkri