Morgunblaðið - 27.02.2002, Blaðsíða 52

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 27. FEBRÚAR 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
OLÍUFÉLÖGIN Skeljungur, Olíu-
félagið og Olíuverslun Íslands hafa
krafist þess fyrir Héraðsdómi
Reykjavíkur að Samkeppnisstofnun
verði gert að eyða öllum afritum
skjala á tölvutæku formi sem stofn-
unin gerði upptæk hjá félögunum 18.
desember sl. Að mati Gests Jónsson-
ar, lögmanns Skeljungs, var fram-
kvæmd haldlagningar af hálfu Sam-
keppnisstofnunar verulega
ábótavant og ákvæði laga um með-
ferð opinberra mála ekki virt.
Fljótlega eftir að Samkeppnis-
stofnun lagði hald á gögn á skrif-
stofum olíufélaganna gerði stofnunin
olíufélögunum grein fyrir að tölvu-
gögn yrðu ekki opnuð fyrr en hún
hefði gert félögunum grein fyrir því
hvernig staðið yrði að framkvæmd-
inni. Þetta hugðust starfsmenn Sam-
keppnisstofnunar gera sl. mánudag.
Á fundinum kom hins vegar fram hjá
lögmönnum olíufélaganna að þeir
ætluðu að vísa málinu til Héraðs-
dóms og krefjast úrskurðar um það
hvort stofnuninni væri almennt
heimilt að skoða tölvugögnin. Málið
var þingfest í Héraðsdómi í gær. Um
er að ræða þrjú dómsmál, en hvert
og eitt olíufélag höfðar sérstakt mál
þótt líklegt sé að rökstuðningur fé-
laganna verði sambærilegur.
Telja framkvæmd hald-
lagningar ábótavant
Gestur Jónsson, lögmaður Skelj-
ungs, lagði fram greinargerð í mál-
inu í gær. Í henni er vísað í stjórn-
arskrána og Mannréttindasáttmála
Evrópu þar sem vikið er að skerð-
ingu á einkalífi manna. Í greinar-
gerðinni er stjórn leitarinnar gagn-
rýnd og nefnd dæmi því til
stuðnings.
Meginröksemd lögmannsins er að
við framkvæmd haldlagningar hafi
ekki verið gætt ákvæða 78. gr. laga
um meðferð opinberra mála þar sem
fjallað er um að leggja skuli hald á
muni „ef ætla má að þeir hafi sönn-
unargildi í opinberu máli“. Því fari
fjarri að þessa hafi verið gætt í þessu
máli því lagt hafi verið hald á það
mikið af gögnum að ljóst sé að það
hafi verið gert án þess að nokkurt
efnislegt mat hafi verið lagt á gildi
gagnanna fyrir rannsóknina.
Gestur bendir á í því sambandi að
einungis tölvupósturinn sem afritað-
ur var hafi innihaldið um 546.000
skjöl.
Gestur segir einnig að samkvæmt
lögum eigi að skrá nákvæmlega alla
þá muni sem lagt var hald á. Veru-
legur misbrestur hafi verið á þessu.
„Það hefur aldrei reynt áður á
þessi atriði fyrir íslenskum dómstól-
um. Það er augljóst að tölvupóstur
getur geymt mjög persónulegar
upplýsingar þeirra einstaklinga sem
eru sendendur hans. Það var enginn
greinarmunur gerður hjá Skeljungi
á þeim tíma sem þetta gerðist á því
hvort gögnin væru persónulegs eðlis
eða annars eðlis. Í haldlagningunni
er enginn greinarmunur gerður á því
sem kynni að vera persónuleg mál-
efni eða því sem kynni að varða mál-
efni félagsins,“ sagði Gestur.
Olíufélögin kæra framkvæmd Samkeppnisstofnunar til Héraðsdóms
Samkeppnisstofnun eyði
öllum tölvugögnum
LAGT verður 9,5% veiðigjald á hand-
hafa aflaheimilda samkvæmt frum-
varpi sem Árni M. Mathiesen sjáv-
arútvegsráðherra lagði fram á
Alþingi í gær. Gjaldið leggst á eftir að
tekið hefur verið tillit til ýmissa af-
komutengdra þátta í útgerðinni sem
þyngst vega. Miðað við áætlaðan afla
þessa árs hefði veiðigjaldið orðið sam-
tals um 2,1 milljarður á árinu.
Um er að ræða útfærslu á hug-
myndum nefndar um endurskoðun
laga um stjórn fiskveiða. Í stað þess
að leggja tvenns konar gjöld á sjávar-
útveginn, líkt og nefndin lagði til, er í
frumvarpi sjávarútvegsráðherra gert
ráð fyrir því að lagt verði á eitt magn-
og afkomutengt veiðigjald. Það er
gert með því að miða gjaldið við
reiknaða afkomu síðasta árs og tengja
gjaldið við það magn veiðiheimilda
sem úthlutað er á næsta fiskveiðiári.
Með þessu segist ráðherrann taka
tillit til þeirra þátta sem mest áhrif
hafa á afkomu útgerðarinnar, þ.e.
sveiflna í fiskverði og afla og sérstak-
lega skilgreindra kostnaðarliða út-
gerðarinnar, s.s. olíu- og launakostn-
aðar. Til þess að fyrirtæki geti lagað
rekstur sinn að breytingunum er lagt
til að veiðigjaldið verði tekið upp í
áföngum á árunum 2004–2009.
Þá er lagt til að hámarkshlutdeild
einstakra aðila í þorski verði 12%, en
hámarkshlutdeild í öðrum bolfiskteg-
undum verði 50%.
Í frumvarpinu er ekki tekið tillit til
tillagna endurskoðunarnefndarinnar
um rýmri heimildir til framsals afla-
marks eða tillagna sjómannasamtak-
anna og útvegsmanna um takmörkun
á framsali aflamarks. Þá fjallar frum-
varpið ekki um úthlutun kvóta til fisk-
vinnslustöðva, líkt og endurskoðunar-
nefndin lagði til. Árni segir að
frumvarpið taki ekki á þessum þátt-
um þar sem ljóst sé að þeir séu ekki
fallnir til að ná víðtækri sátt um fisk-
veiðistjórnunina.
Forystumenn samtaka sjómanna
og útgerðarmanna eru andvígir frum-
varpi sjávarútvegsráðherra. Þeir
segja það vonbrigði að ekki skuli tekið
tillit til tillagna þeirra um takmörkun
á leiguframsali aflaheimilda. Forystu-
menn sjómanna lýsa allir andstöðu
sinni við auðlindagjald og fram-
kvæmdastjóri LÍÚ segir að auðlinda-
gjald eins og lagt er til í frumvarpinu
sé allt of hátt. Þeim ber öllum saman
um nauðsyn þess að hefta stækkun
flotans og koma í veg fyrir brottkast
og nærtækasta leiðin til þess sé veru-
leg takmörkun á framsali aflaheim-
ilda.
Fulltrúar stjórnarandstöðunnar á
Alþingi voru einnig þungir á brún
þegar frumvarpinu var dreift á
þinginu í gær. Össur Skarphéðinsson,
formaður Samfylkingarinnar, sagði
þannig að segja mætti að í frumvarp-
inu fælist óskadraumur LÍÚ og stór-
útgerðarinnar og að með því væri
endanlega staðfest að stjórnarand-
staðan vildi ná sáttum en ríkisstjórnin
vildi greinilega ófrið. Steingrímur J.
Sigfússon, formaður Vinstri grænna,
tók undir þetta og sagði ráðherra
kasta stríðshanska inn í þingið. Engin
sátt yrði um efni frumvarpsins og þá
leið sem væri farin með því, heldur
bullandi ófriður.
Sjávarútvegsráðherra
leggur til 9,5% veiðigjald
Samtök sjómanna og útvegsmanna
andvíg frumvarpi ráðherra og vilja
takmörkun á framsali aflamarks

Hefði orðið 2,1/26–27

Allir andvígir/27

Sjávarútvegsráðherra/10
MIKIL og góð loðnuveiði hefur ver-
ið síðustu daga og í gær voru skipin
að moka loðnunni upp austan við
Vestmannaeyjar, við Bjarnarey.
Loðnan gekk þá hratt vestur með
landinu og elti flotinn hana.
Hrognafylling er nú nægileg til
frystingar fyrir markaðinn í Japan
og er frysting hafin. Vinnsla
hrogna hefst síðar, er hrognin
verða nægilega þroskuð.
Samkvæmt upplýsingum Sam-
taka fiskvinnslustöðva í gær höfðu
um 470.000 tonn þá borizt á land á
vetrarvertíðinni. Á sumar- og
haustvertíð veiddust tæplega
150.000 tonn og því er heildaraflinn
orðinn langleiðina í 620.000 tonn.
Leyfilegur heildarafli er tæp
970.000 tonn og því standa um
350.000 tonn eftir enn óveidd.
Mestu hefur verið landað hjá
Hraðfrystihúsi Eskifjarðar, um
61.500 tonnum. Hjá SR-mjöli á
Seyðisfirði hefur verið landað
55.300 tonnum og Síldarvinnslan í
Neskaupstað hefur tekið á móti
48.200 tonnum.
Loðnan
mokveiðist
við Eyjar
Morgunblaðið/Sigurgeir
SÖNGKONAN Cesaria Evora frá
Grænhöfðaeyjum, sem oft er kölluð
berfætta dívan, mun halda tónleika
24. apríl næstkomandi í Laug-
ardalshöll. Er
þetta liður í Evr-
óputúr söngkon-
unnar. Síðast
kom hún hingað
til lands sumarið
2000 og hélt þá
tvenna tónleika á
Hótel Íslandi fyr-
ir fullu húsi.
„Hún kemur
hingað með
hljómsveit sinni
og þetta verða lokatónleikar í Evr-
óputúr sem hún er að fara í,“ sagði
Kári Sturluson, sem skipuleggur
tónleikana, í samtali við Morg-
unblaðið.
Tónleikar Evoru verða haldnir
24. apríl eins og fyrr sagði, en þá er
síðasti vetrardagur.
Evora
snýr aftur

Berfætta/46
Cesaria
Evora
NÝJUM íbúðum fjölgaði um rúmlega
þrjú hundruð á höfuðborgarsvæðinu
á síðasta ári. Þær voru 1.277, en voru
967 á árinu 2000 og höfðu þá ekki ver-
ið færri frá árinu 1994 þegar nýjar
íbúðir voru 907 talsins.
Þetta kemur meðal annars fram í
nýjum hagvísum Þjóðhagsstofnunar.
Þar segir ennfremur að frá árinu
1984 hafi 1.145 íbúðir að meðaltali
verið fullgerðar árlega. Íbúum hafi
fjölgað að meðaltali um 2,25 fyrir
hverja íbúð á árunum 1984–97, en um
2,80 fyrir hverja nýja íbúð árin 1998–
2001. Þá kemur fram að í fyrra fjölg-
aði lánum Íbúðalánasjóðs til nýbygg-
inga frá fyrra ári um 23% og að byrj-
að var á 1.343 íbúðum á
höfuðborgarsvæðinu en það sé 10%
aukning.
Í hagvísum er einnig fjallað um
kreditkortanotkun og kemur fram að
kreditkortum fækkaði á síðasta ári
um 16 þúsund frá árinu áður og voru
þau í árslok liðlega 176 þúsund. Velt-
an dróst saman á síðasta fjórðungi
síðasta árs um 2% frá sama tíma árið
áður. Mest munar um 30% samdrátt í
notkun kreditkorta erlendis, en velta
innanlands jókst um nálega 3%. Þeg-
ar allt árið er skoðað kemur fram
20% samdráttur í kreditkortavelt-
unni erlendis í fyrra, en 9,5% aukning
innanlands.
1.277 nýjar
íbúðir í fyrra
Höfuðborgarsvæðið