Morgunblaðið - 10.03.2002, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 10.03.2002, Blaðsíða 12
12 SUNNUDAGUR 10. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ HRYÐJUVERKAMENN,sem tengjast al-Qaeda,samtökum Osama binLadens, hafa skipulagt og fjármagnað hrinu sprengjutilræða í Indónesíu og á Filippseyjum á síð- ustu 14 mánuðum. Tilræðin eru liður í heilögu stríði sem háð er með það að markmiði að stofna íslamskt ríki í Suðaustur-Asíu. Frásagnir manna, sem hafa viður- kennt aðild að tilræðunum, opinber skjöl og upplýsingar frá yfirvöldum sýna að hryðjuverkahreyfingin Jemaah Islamiah hefur skipulagt sprengjuárásir á kristið fólk í þessum heimshluta. Hreyfingin hefur meðal annars staðið fyrir sprengjuárásum á að minnsta kosti 18 kirkjur og önnur skotmörk, rænt banka til að fjár- magna heilagt stríð, ráðið kristinn stjórnmálamann í Malasíu af dögum og skipulagt skæruhernað herskárra múslíma á afskekktum eyjum í Indónesíu. Að minnsta kosti 35 manns hafa beðið bana og meira en 230 særst í árásum hreyfingarinnar, að sögn lögreglu. Yfirvöld komust að því seint á síð- asta ári að hreyfingin væri að und- irbúa sjö sprengjuárásir sem gera átti samtímis á sendiráð Bandaríkj- anna og skrifstofur bandarískra fyr- irtækja í Singapúr. Nota átti flutn- ingabíla hlaðna sprengiefni í árás- unum. Yfirvöld í Singapúr, Malasíu og á Filippseyjum hafa handtekið meira en 40 menn sem taldir eru tengjast hryðjuverkahreyfingunni. Stjórnin í Singapúr birti á dögunum myndir sem félagar í Jemaah Islamiah höfðu tekið af bandaríska sendiráðinu og fleiri skotmörkum. Þjáningar múslíma sagðar réttlæta sprengjuárásirnar Starfsemi hreyfingarinnar var miklu viðameiri og metnaðarfyllri en talið var í fyrstu. Abu Bakar Bashir, sem er talinn trúarlegur leiðtogi hreyfingarinnar, segir að múslímar heyi heilagt stríð til að stofna ísl- amskt ríki. Stríðið er einkum háð á svæði sem nær til eyjunnar Mindanao á Suður-Filippseyjum og Sulawesi og Mólúkka-eyja í Indónes- íu. Bashir neitar því að hann sé viðrið- inn hryðjuverk en segir að þjáningar múslíma réttlæti sprengjuárásir utan átakasvæðanna, meðal annars á kirkjur sem styðja kristna menn í átökum á eyjunum. „Heilagt stríð er háð hvarvetna þar sem sem múslímar eru kúgaðir,“ sagði trúarleiðtoginn í viðtali nýlega. „Ef múslími er kúgaður ber öðrum múslímum skylda til að verja hann.“ Annars leiðtoganna leitað Tveir menn eru taldir hafa skipu- lagt hryðjuverkin: Riduan Isamudd- in, indónesískur klerkur sem er einn- ig nefndur Hambali; og Faiz bin Abu Bakar Bafana, sem er með ríkisborg- ararétt í Malasíu en hefur verið hand- tekinn í heimalandi sínu, Singapúr. Yfirvöld í Indónesíu hafa fyrirskipað handtöku Hambalis og hann er á flótta. Yfirvöld í Malasíu og Singapúr hafa einnig lýst eftir honum. Yfirvöldin segja að Hambali og Bafana séu helstu leiðtogar Jemaah Islamiah og tengist al-Qaeda. Lög- reglan og vitni segja að þeir hafi báðir skipulagt sprengjutilræði sem kost- uðu tugi manna lífið. Upphaf alþjóðlegrar hryðju- verkastarfsemi í Indónesíu Lögreglan í Indónesíu segir að sprengjutilræði í verslunarmiðstöð í Jakarta 1. ágúst hafi verið fyrsta sprengjuárásin þar í landi sem vitað sé að tengist alþjóðlegri hryðjuverka- starfsemi. Margar sprengjuárásir höfðu verið gerðar í Indónesíu síð- ustu tvö árin, meðal annars á kirkjur, en þær höfðu ýmist verið raktar til aðskilnaðarsinna í Aceh-héraði á eyj- unni Súmötru eða uppreisnarmanna í hernum. Engin var talin tengjast al- þjóðlegri hryðjuverkastarfsemi þar til sprengjuárásin var gerð á versl- unarmiðstöðina í Jakarta, sex vikum fyrir hryðjuverkin í Bandaríkjunum. Lögreglan segir að Taufik Abdul Halim, 27 ára, hafi sett sprengju í pappakassa og haldið á honum í versl- unarmiðstöðinni. Sprengjan hefði sprungið of snemma með þeim afleið- ingum að hann missti annan fótinn og sex aðrir særðust. Eftir að hann var handtekinn komst lögreglan að því að hann er Malasíubúi og var félagi í Mújahedín-hreyfingu Malasíu, hryðjuverkahreyfingu sem talið er að tengist Jemaah Islamiah. Halim sagði í viðtali við Los Angel- es Times í dómhúsi í miðborg Jakarta að hann hefði komið til Indónesíu árið 2000 og farið til Ambon, höfuðstaðar Mólukka-eyja, til að taka þátt í heil- ögu stríði við kristna íbúa eyjaklas- ans. Nokkrum mánuðum síðar fór hann til Jakarta þar sem hann er tal- inn hafa tekið þátt í að minnsta kosti einni sprengjuárás á kirkju fyrir til- ræðið í verslunarmiðstöðinni. Eftir tilræðið handtók lögreglan Dedi Setiono, öðru nafni Abbas, sem játaði að hafa ekið Halim með sprengjuna í verslunarmiðstöðina. Hann hafði fengið þjálfun í hernaði í Afganistan. „Þeir ætluðu að sprengja verslun- armiðstöðina í loft upp vegna þess að þeir héldu að skrifstofa kristinnar hreyfingar á efri hæð byggingarinnar hefði fjármagnað baráttu kristinna í Ambon,“ sagði lögfræðingur Abbas. Abbas sagði í viðtalinu að baráttan á Mólúkka-eyjum væri heilagt stríð gegn kristnum íbúum eyjaklasans. „Þeir áttu upptökin og við erum að- eins að verja okkur.“ Skipulögðu árásir á kirkjur í Jakarta Abbas, sem er fertugur, reyndist vera tengdur Hambali, öðrum leið- toga Jemaah Islamiah. Hann kvaðst hafa hitt Hambali árið 1987 þegar þeir tóku þátt í hernaðinum gegn sov- éska hernámsliðinu í Afganistan. Þeir hittust aftur í Ambon. Abbas sagði lögreglunni að hann hefði verið á fundi með Hambali í Jakarta seint á árinu 2000 þar sem skipulagðar hefðu verið sjö árásir á kristnar kirkjur í höfuðborginni á að- fangadag jóla. Abbas sagði að Hamb- ali hefði skipulagt og fjármagnað árásirnar að mestu með aðstoð ann- ars klerks, Imams Samudra. Lögreglan segir að Hambali hefði falið Abbas að stjórna sprengjuárás- unum á kirkjurnar í Jakarta. Gortaði af því að hafa hitt bin Laden Nokkrir rannsóknarmannanna telja að Hambali sé helsti bandamað- ur al-Qaeda í Suðaustur-Asíu. Fé- lagar í Jemaah Islamiah, sem hafa verið handteknir í Malasíu, segja að hann hafi gortað af því að hafa hitt Osama bin Laden nokkrum sinnum og að hafa vitað af áformunum um hryðjuverkin í Bandaríkjunum 11. september áður en þau voru framin. Yfirvöld segja að Hambali séð við- riðinn hryðjuverkaáform, sem teng- ist al-Qaeda, í að minnsta kosti fjór- um löndum. Hann hafi til að mynda lagt fé í misheppnað samsæri um að sprengja tólf flugvélar í loft upp og myrða Jóhannes Pál II páfa árið 1995. Embættismenn í Malasíu segja að Hambali hafi verið gestgjafi tveggja af hryðjuverkamönnunum, sem tóku þátt í árásunum 11. sept- ember, og manns sem grunaður er um að hafa tekið þátt í sprengjuárás- inni á bandaríska tundurspillinn Cole í Jemen í október 2000. Í Singapúr er hann sagður hafa sent nýliða Jemaah Islamiah í þjálfunarbúðir al-Qaeda í Afganistan og tekið þátt í skipulagn- ingu árásarinnar á bandaríska sendi- ráðið, sem komið var í veg fyrir. Sprengjuárásir á 24 kirkjur í Indónesíu Hambali og aðrir leiðtogar Jemaah Islamiah voru með bækistöðvar í Malasíu þar sem hann notaði bæna- hópa til að safna liði. Hann sneri aftur til Indónesíu seint á árinu 2000. „Við höfum upplýsingar um að Hambali hafi sagt vinum sínum í Mal- asíu að hann hygðist fara til Indónes- íu og halda þar dálitla veislu,“ sagði talsmaður indónesísku lögreglunnar. „Þessi veisluhöld reyndust vera sprengjuárásir.“ Aðfangadagskvöld árið 2000 sprungu sprengjur í 24 kirkjum víða í Indónesíu á messutíma. Nítján manns létu lífið og meira en hundrað særðust. Sprengjurnar voru allar eins og sprungu flestar með nokkurra mínútna millibili. Fleiri sprengjuárásir voru gerðar. Lögreglan telur að Hambali og Sam- udra séu viðriðnir þrettán þeirra, meðal annars tvær árásir á kirkjur í júlí, tíu dögum fyrir sprengjutilræðið í verslunarmiðstöðinni í Jakarta. „Í öllum þessum tilvikum var Hambali leikbrúðustjórnandinn á bak við tjöldin,“ sagði talsmaður indónesísku lögreglunnar. „Hann tók ekki þátt í árásunum sjálfum, en stjórnaði fundunum, sá um skipu- lagninguna, úthlutaði verkefnum.“ Blóðug átök milli múslíma og kristinna Nokkur hundruð kílómetra eru á milli átakasvæðanna þriggja – Mindanao, Mólúkka-eyja og Sulaw- esi. Vegna lítils landamæraeftirlits er auðvelt fyrir íslömsku hreyfingarnar að flytja skæruliða, vopn og sprengj- ur á átakasvæðin. Bandaríkjastjórn hefur sent 600 hermenn til Mindanao og þeir eiga að þjálfa og aðstoða her Filippseyja í baráttunni við íslömsku uppreisnar- hreyfinguna Abu Sayyaf, sem hefur tengst Osama bin Laden. Íslamskar hreyfingar hafa barist gegn stjórn Filippseyja í mörg ár og Abu Sayyaf hefur rænt erlendum ferðamönnum og þorpsbúum til að krefjast lausn- argjalds og drepið tugi gísla sinna. Talið er að liðsmenn einnar af stærstu íslömsku hreyfingunum, Moro-frelsisfylkingarinnar, séu um 15.000 og á meðal þeirra eru nokkrir útlendingar. Bandaríkjastjórn segist ekki hafa í hyggju að gera árásir á hreyfinguna þrátt fyrir meint tengsl hennar við hryðjuverkastarfsemi. Leiðtogar Moro hafa hótað að skjóta bandaríska hermenn sem fara á yf- irráðasvæði hreyfingarinnar. Að minnsta kosti 6.000 manns hafa beðið bana í átökum múslíma og kristinna manna á Mólúkka-eyjum, sem hétu áður Kryddeyjar og drógu nafn sitt af kryddverslun sem þar hófst fyrir um 500 árum. Kveikt hefur verið í mörgum þorpum og um hálf milljón manna hefur flúið heimkynni sín vegna átakanna. Múslímar hafa tekið hundruð kristinna manna til fanga, neytt þá til að taka íslamska trú og kristnar konur hafa verið um- skornar. Leiðtogar múslíma og kristinna íbúa Mólúkka-eyja undirrituðu frið- arsamning nýlega en ekki er víst að átökunum linni þar sem nokkrar ísl- amskar hreyfingar hafa ekki sam- þykkt samninginn. Átökin hafa breiðst út til eyjunnar Sulawesi þar sem kveikt hefur verið í hundruðum íbúðarhúsa. Yfirvöld telja að herskáir múslímar, sem tengjast al-Qaeda, hafi haft þjálfunarbúðir nálægt átakasvæðinu þar sem erlendir skæruliðar hafi verið þjálfaðir. Stjórnleysi ríkir á eyjunum á svæð- inu, sem eru um 1.600, og óttast er að þær verði athvarf flóttamanna úr röð- um íslamskra öfgamanna, meðal ann- ars liðsmanna al-Qaeda sem hafa flú- ið Afganistan. Skipulögðu hryðjuverk í Manila Þegar Hambali skipulagði hryðju- verk Jemaah Islamiah í Indónesíu var annar Indónesi, Fathur Rohman Al-Ghozi, að undirbúa sprengjuárásir á Filippseyjum. Lögreglan í Manila handtók hann í janúar eftir að hafa fengið ábendingu frá yfirvöldum í Singapúr og játningar hans hafa varpað ljósi á samstarf íslömsku hreyfinganna í þessum heimshluta. Al-Ghozi fór til Pakistans árið 1990 eftir trúarnám í Indónesíu. Hann gekk í Jemaah Islamiah og var þjálf- aður í hernaði í búðum sem afganskur múlla stjórnaði á landamærum Pak- istans og Afganistans. Al-Ghozi fór til Malasíu árið 1995 til að ræða við Faiz Bafana, leiðtoga Jemaah Islamiah, sem er talinn tengjast leiðtogum al- Qaeda í Afganistan. Al-Ghozi kvaðst hafa fengið fyrirmæli frá Bifana um að fara til Filippseyja og taka þátt í „heilögu stríði á Mindanao“. Seint á árinu 2000, þegar Jemaah Islamiah var um það bil að hefja sprengjuárásirnar í Indónesíu, var hreyfingin að undirbúa hryðjuverk í Manila. Al-Ghozi kvaðst hafa skipu- lagt sprengjuárásir sem liðsmenn Moro-frelsisfylkingarinnar áttu að gera. Hann greiddi þeim andvirði 600.000 króna til að kaupa 75 kg af sprengiefni og koma sprengjunum fyrir. Bafana samþykkti áformin í símasamtali, að sögn Al-Ghozis. Bafana og Hambali fóru til Manila í byrjun desember 2000 til að ræða áformin og skoða hugsanleg skot- mörk. Sprengjurnar sprungu á fimm stöðum 30. desember, meðal annars í samgöngumiðstöð. 22 menn biðu bana og meira en hundrað særðust. Ráðgerðu sjö sprengjuárásir í Singapúr Rannsóknarmenn hafa leitt getum að því að sprengjutilræðin á Filipps- eyjum og í Indónesíu hafi verið nokk- urs konar æfing fyrir hryðjuverk í Singapúr. Þar var ráðgert að gera sjö sprengjuárásir með flutningabílum og hver þeirra átti að vera hlaðinn sprengifimum áburði. Yfirvöld segja að Al-Ghozi og meintur liðsmaður al- Qaeda, sem kallaði sig Sammy, hafi farið til Singapúr í október sl. og byrj- að að skipuleggja hryðjuverkin með aðstoð Bafana. Þegar einn hryðjuverkamannanna pantaði 17 tonn af ammóníumnítrati í byrjun desember létu yfirvöld í Singapúr til skarar skríða og hand- tóku 13 menn í hópnum, þeirra á með- al Bafana og bróður hans. Al-Ghozi var síðan handtekinn í Manila en samstarfsmaður hans, „Sammy“, leikur enn lausum hala. „Þessir hópar Jemaah Islamiah í Singapúr hafa verið leystir upp en þeir sem lögðu á ráðin bak við tjöldin leika enn lausum hala í Indónesíu,“ sagði forsætisráðherra Singapúr í ræðu nýlega. „Hættan líður ekki hjá fyrr en tryggt er að þessir útsendarar al-Qaeda eigi hvergi athvarf á eyjun- um í kringum okkur.“ Reuters Barist fyrir íslömsku ríki í Suðaustur-Asíu Jakarta. Los Angeles Times. Hryðjuverkamenn, sem tengjast al-Qaeda, hafa háð heilagt stríð með mannskæðum sprengju- árásum á kirkjur og fleiri skotmörk í Indónesíu og á Filipps- eyjum, auk þess sem þeir skipulögðu hrinu hryðjuverka í Singapúr. ’ Ef múslími erkúgaður ber öðrum múslímum skylda til að verja hann ‘ Lögreglan í Singapúr hefur handtekið þessa þrettán menn fyrir að hafa lagt á ráðin um sprengjuárásir á sendiráð Bandaríkjanna og skrifstofur banda- rískra fyrirtækja. Þeir eru allir félagar í íslömsku hreyfingunni Jemaah Islamiah sem hefur staðið fyrir sprengjutilræðum í Indónesíu og á Filippseyjum. Faiz bin Abu Bakar Bafana (lengst til hægri í neðstu röðinni) er talinn vera annar af helstu leiðtogum hreyfingarinnar.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.