Morgunblaðið - 23.04.2002, Blaðsíða 32

UMRÆÐAN
32 ÞRIÐJUDAGUR 23. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÁLFTANESHREYFINGIN –
mannlíf og umhverfi er nýtt afl í
Bessastaðahreppi. Samtök íbúa
sem vilja bæta skóla- og tóm-
stundastarf og félags- og menning-
arlíf. Samtök sem vilja varðveita
þær fjölmörgu náttúruperlur og
söguminjar sem Álftanesið er svo
ríkt af. Að Álftaneshreyfingunni
standa þrír stjórn-
málaflokkar, Fram-
sóknarflokkur, Sam-
fylkingin og
Vinstrihreyfingin –
grænt framboð, auk
þess tvö félög óflokks-
bundinna íbúa. Rekja
má stofnun Álftanes-
hreyfingarinnar að
nokkru leyti til bar-
áttu á liðnu vori gegn
áformum meirihlutans
að sameina Bessa-
staðahrepp og Garða-
bæ. Sigur íbúanna í
kosningunum, þar
sem mikill meirihluti
hafnaði sameiningar-
viðræðum var afdrátt-
arlaus. Þetta tókst þrátt fyrir að
flokksmaskínu D-listans og meiri-
hlutavaldi innan hreppsnefndar-
innar væri beitt til hins ýtrasta.
Með samstöðu tókst að brjóta
áform meirihlutans á bak aftur.
Reynt var að draga fjöður yfir eig-
inlegan tilgang könnunarinnar og
sagt að samþykki þýddi aðeins við-
ræður. Staðreyndin er þó sú, úr
sameiningarferli sveitarfélaga víða
um land, að sameiningarviðræður
leiða nær alltaf til sameiningar.
60% gegn áformum
meirihlutans
60% íbúanna lögðust gegn
áformum meirihlutans í fyrra um
sameiningarviðræður við Garða-
bæ. Sumir létu blekkjast af þess-
um áróðri, því má ætla að enn
fleiri en 60% hafi í reynd verið
móti sameiningu m.a, ýmsir fyrr-
verandi stuðningsmenn D-listans
sem, eins og Álftaneshreyfingin,
vilja efla hér sjálfstætt sveitarfé-
lag. Talsmenn sameiningar töldu
að sá mikli fjöldi nýrra íbúa sem
hefur flutt hingað á síðustu átta
árum væri ginnkeyptur fyrir sam-
einingu. Annað kom í ljós, nýir
íbúar hreppsins, að meirihluta
ungar barnafjölskyldur, eru komn-
ir í Bessastaðahrepp til að ala
börn sín upp í sveit í bæ. Allt þetta
fólk á samleið með Álftaneshreyf-
ingunni sem hefur metnaðarfulla
sýn á framtíð sérstakrar byggðar í
Bessastaðahreppi. Forsenda
stefnu Álftaneshreyfingarinnar er
sjálfstætt sveitarfélag í Bessa-
staðahreppi.
Íbúarnir þurfa
nýjan meirihluta
Á næstunni mun D-listinn reyna
með ýmsum hætti að kaupa sér
fylgi íbúanna, jafnvel skreyta sig
með tillögum minnihlutans. Þannig
ruku þeir til í sömu vikunni og
fréttist um stofnun Álftaneshreyf-
ingarinnar og lækkuðu ýmis gjöld
á íbúunum. Ég ætla að fólk láti
ekki blekkjast. Á komandi vori
þurfa íbúar Bessastaðahrepps,
með stuðningi við Álftaneshreyf-
inguna – mannlíf og umhverfi, að
sýna samstöðu sína og kjósa nýjan
meirihluta í hreppsnefnd. Velja til
forustu fólk sem gerir sér grein
fyrir því einstaka tækifæri sem við
höfum til að skipa
okkar málum sjálf.
Móta skólastarf jafnt
í leikskóla sem grunn-
skóla, menningar-
starf, þjónustu og fé-
lagsmál aldraðra og
umhverfismál á okkar
eigin forsendum.
Þetta fólk hafnar mið-
stýrðum ákvörðunum
meirihlutans sem oft-
ar en ekki eru teknar
vegna þröngra hags-
muna eða til að þókn-
ast verktökum. Þann-
ig er nú verið að
böðlast áfram nokkr-
um vikum fyrir kosn-
ingar með skipulags-
ákvarðanir í hjarta sveitarinnar
þótt fyrir liggi að margir íbúar
vilji skoða málið betur.
Hægt verði á nýbyggingum –
skipulagsmálin tekin
til endurskoðunar
Það er krafa Álftaneshreyfing-
arinnar að þessar skipulagstillögur
verði skoðaðar nánar enda engin
brýn nauðsyn að undirbúa nú ný
byggingarsvæði. Heildarendur-
skoðun þarf að fara fram í skipu-
lagsmálum, m.a. þarf að hverfa frá
þeirri stefnu meirihlutans að
stefnt skuli að 3000 manna byggð í
Bessastaðahreppi. Núverandi
skipulagsstefna um 3000 manna
byggð er ógnun við þá kröfu íbú-
anna að varðveita ósnortnar nátt-
úruperlur í hreppnum og það
dreifbýli sem í dag er einkenni
byggðarinnar. Þetta skipulag
stangast á við stefnu Álftanes-
hreyfingarinnar um sveit í bæ.
Það er krafa Álftaneshreyfing-
arinnar að hægt verði á íbúaþróun
og í stað þess hugað betur að inn-
viðum í Bessastaðahreppi, – skóli,
æskulýðsstarf og félagslíf íbúanna
eflt.
Flutningur krefst
undirbúnings
Vöndum vinnu við undirbúning á
flutningi kennslu grunnskólabarna
úr Garðabæ. Sama er nú uppi á
teningnum í sambandi við sam-
starf okkar við Garðbæinga í
skólamálum, þar er nú vaðið áfram
án samráðs við foreldra eða skóla-
nefnd. Hagsmunum barna og for-
eldra er vikið til hliðar en strípaðir
áróðurshagsmunir meirihlutans
settir á oddinn. Það er að sjálf-
sögðu vilji foreldra barna við
Álftanesskóla að kennsla allra
bekkja grunnskólans fari fram í
hreppnum. Flutningur kennslu
eldri bekkjanna úr Garðabæ krefst
hins vegar mikil undirbúnings sem
sýna þarf fram á að hægt sé að
standa við. Erfið fjárhagsstaða
hreppsins sem hefur fengið gula
spjaldið frá yfirvöldum er þannig í
dag helsta hindrunin fyrir skjótum
breytingum í skólamálum okkar.
Foreldrar barna í Álftanesskóla
setja að sjálfsögðu efst á blað
kröfuna um að faglega sé staðið að
þessum málum og skólanefnd og
foreldrar fái að fjalla um málið.
Við viljum lýðræðislega umræðu
og ákvarðanatöku þar sem fólkið
kemur sjálft að sínum málum. X –
Á fyrir framtíð Bessastaðahrepps.
Nýtt afl í
Bessastaða-
hreppi
Sigurður
Magnússon
Bessastaðahreppur
Það er krafa Álftanes-
hreyfingarinnar,
segir Sigurður Magn-
ússon, að hægt verði
á íbúaþróun og í stað
þess hugað betur
að innviðum í
Bessastaðahreppi.
Höfundur er myndlistarmaður og í
fyrsta sæti á lista Álftaneshreyfing-
arinnar, mannlíf og umhverfi.
ÞEGAR samræmdu
prófin fara í hönd leiða
foreldrar ævinlega hug-
ann að því hvað tekur
við að þeim loknum. Í
flestum tilvikum eru
próflokin tilhlökkunar-
efni og ánægjulegur
áfangi. En oft hafa alls
kyns leiðindi og ólæti
fylgt í kjölfar þeirra
þegar unglingarnir
safnast saman til að
fagna próflokum. Þó er
það að líkum miklu al-
gengara að allt gangi
vel fyrir sig og foreldrar
geti verið áhyggjulaus-
ir.
Það er ljóst að prófin skipta flesta
unglinga miklu máli. Þau geta meðal
annars ráðið úrslitum um það hvort
unglingarnir geti valið um framhalds-
skóla. Samræmdu prófunum fylgir
oft gífurleg spenna fyrir unglingana,
þeir eru að velkjast í vafa um það
hvort þeir hafi náð eða ekki, hvaða
einkunn þeir fá o.s.frv. Eðlilegt er að
þau þurfi að losa um þessa spennu og
vilji halda upp á prófalokin með ein-
hverjum hætti.
Mikilvægt er að foreldrar axli
ábyrgð á unglingunum á þessum tíma
eins og öðrum og haldi upp á prófa-
lokin með þeim eða hvetji þau til að
taka þátt í skipulögðum ferðum eða
öðrum jákvæðum og uppbyggilegum
atburðum. Víða hefur tíðkast um
nokkurt skeið að foreldrar, skólar,
foreldrafélög og félagsmiðstöðvar
hafi í sameiningu skipulagt ferðir eða
aðra atburði við lok
samræmdra prófa. Í
þeim skóla þar sem ég á
barn í 10. bekk hafa
nemendur sjálfir lagt
drjúga hönd á plóg, auk
foreldra og skóla, við að
skipuleggja og afla fjár
til próflokaferðar sem
hefst sama dag og sam-
ræmdu prófunum lýk-
ur. Tilgangurinn er
vitaskuld sá að halda
upp á próflokin, hópur-
inn er að skemmta sér
saman í síðasta sinn
með því að fara saman í
tveggja daga ferð ásamt
nokkrum fullorðnum,
þar sem boðið verður upp á margt
fróðlegt og spennandi. Ætlunin er að
úr verði eftirminnileg ævintýraferð.
En það er augljóst að þótt sumir
velji að fara í ferðalög með ung-
lingana verður það ekki þannig alls
staðar og það fara heldur aldrei allir
með í ferðalög. Auk þess hentar það
ekki öllum og aðstæður fólks eru æði
mismunandi. Nokkur hópur unglinga
hefur að jafnaði valið að halda upp á
áfangann með því að neyta áfengis
eða annarra vímuefna. Í sumum til-
vikum eru þetta fyrstu kynnin af
vímuefnum. Því miður hefur það of oft
reynst afar afdrifaríkt, því margir
ráða ekki við neyslu sína þegar hún á
annað borð er orðin staðreynd og við
þekkjum allt of mörg sorgleg dæmi
um afleiðingar vímuefnaneyslu ung-
menna. Mikilvægt er að foreldrar
haldi vöku sinni og sammælist um að
kaupa hvorki áfengi fyrir börn og
unglinga né veita þeim. Stundum er
sagt að það sé betra að kaupa kippu
handa barninu sínu heldur en að það
drekki landa eða neyti annarra efna.
Þau rök halda hins vegar ekki. Áhætt-
an að ánetjast vímuefnum er líklega
því meiri sem unglingar eru yngri
þegar neysla hefst. Þess vegna er svo
þýðingarmikið að spyrna við fótum og
gefa unglingunum skýr skilaboð um
að neysla áfengis eða annarra vímu-
efna sé eitthvað sem við sættum okk-
ur ekki við.
Þá má heldur ekki gleymast að
börn eru börn þangað til þau eru 18
ára og eru á ábyrgð okkar foreldr-
anna eða annarra forráðamanna. Það
er ekki rétt að börn axli t.d. þá ábyrgð
sem því fylgir að fá félagana í heim-
sókn þegar mamma og pabbi eru ekki
heima. Hvernig getum við ætlast til
að þau geti tekist á við þann vanda
sem oft skapast þegar óboðnir gestir
gera innrás? Það er sjálfsagt að opna
heimili sín fyrir vinum barnanna
sinna en foreldrar/forráðamenn eiga
að vera til staðar.
Ég hvet alla foreldra og forráða-
menn unglinga sem nú þreyta sam-
ræmd próf, að leggja sitt af mörkum
til að próflokin verði ánægjuleg og
uppbyggileg og standa saman um að
veita börnunum okkar stuðning, að-
hald og hvatningu.
Samræmdu próf-
in – hvað svo?
Árni Þór
Sigurðsson
Höfundur er í Vinstri hreyfingunni –
grænu framboði og skipar 1. sæti
Reykjavíkurlistans.
Próf
Það er sjálfsagt að
opna heimili sín fyrir
vinum barnanna
sinna, segir Árni Þór
Sigurðsson, en for-
eldrar/forráðamenn
eiga að vera til staðar.
TÍMAMÓT í lífinu
eru ávallt tilefni hátíða-
brigða og fagnaðar. Við
komum saman á af-
mælum, sumardaginn
fyrsta, þjóðhátíðardag-
inn, við útskriftir úr
skóla, o.s.frv. Tilefnið
er ætíð hið sama, að
fagna áfanga eða minn-
ast einhvers sem skipt-
ir okkur máli.
Þessum augum eru
nemendur í grunnskóla
farnir að líta á lok
skyldunámsins í grunn-
skóla. Tíu ára sam-
felldri skyldusetu á
skólabekk er lokið. Við tekur nýr
áfangi sem byggist á frjálsu náms-
og starfsvali, tími frelsis og sjálf-
stæðis er runninn upp í huga þeirra.
Í augum grunnskólanema er því ær-
ið tilefni til fagnaðar og hátíðahalda.
Lok samræmdu prófanna er sú við-
miðun sem þeir nota, hugsanlega
vegna þess að þau eru síðasti áfang-
inn sem öllum ber að ná.
Því miður hafa þessi annars
merkilegu tímamót orðið vettvangur
leiðinda hjá sumu af þessu unga fólki
og tilefni kvíða meðal foreldra og
skólamanna. Útúrdrukknir ungling-
ar, slagsmál og skemmdarverk er
mynd sem orðið hefur ofan á við
þessi tímamót grunnskólanema.
Mynd sem við viljum afmá með öll-
um tiltækum ráðum. Um það hefur
skapast eining á undanförnum árum
og leggjast nú foreldrar og foreldra-
félög, kennarar og
skólar, starfsfólk
æskulýðsmiðstöðva
sveitarfélaga og æsku-
lýðs- og íþróttafélög og
fleiri á eitt við að beina
hátíðahöldum nemenda
inn á jákvæðari braut-
ir. Nemendum standa
til boða ýmsar ævin-
týraferðir og skemmti-
leg viðfangsefni, yfir-
leitt þeim að kostn-
aðarlausu. Þessar
uppákomur hafa tekist
vel á síðustu árum og
virðast unglingarnir
vera mjög ánægðir að þeim loknum.
Það sýnir að „fyllerí“ til hátíðabrigða
er ekki sjálfsagt í augum allra ung-
linga.
Framundan eru enn á ný lok sam-
ræmdra prófa í 10. bekk grunnskóla.
Gamla myndin af drukknum ung-
lingum lifnar við og áhyggjur setjast
að foreldrum. Ásetningur um að
koma í veg fyrir að gamla sagan end-
urtaki sig er endurvakinn. Tökum öll
þátt í því! Tökum þátt í gleði
barnanna af þessu tilefni og hvetjum
þau til þess að halda upp á það á
ánægjulegan hátt. Munum samt að
flestir unglingar hafa lítinn eða eng-
an áhuga á að eyða þessum tímamót-
um í drykkju og leiðindi. Þeir vilja
einungis gera sér sjálfsagðan daga-
mun en fyrirmyndir þeirra eru e.t.v.
ekkert til þess að hrópa húrra fyrir.
Hvaðan skyldu þau t.d. hafa þá
mynd að áfengisneysla og skemmtun
hvers konar þurfi að fara saman?
Lítum í eigin barm um leið og við
hellum úr skálum vandlætingar í
garð unglinganna. Er ekki eini mun-
urinn sá að þau skortir reynsluna og
þroskann til þess að sjá fótum sínum
forráð? Börnin okkar mótast ekki í
félagslegu tómarúmi.
Foreldrar ættu að nota tækifærið
sem nú gefst vegna umræðunnar um
lok samræmdu prófanna til þess að
ræða í hreinskilni við börn sín um
merkingu þess áfanga að hafa lokið
grunnskólanámi, um þýðingu þess
að njóta frelsis og hafa val, um lífs-
gæðin sem felast í því að hafa for-
sendur til þess að setja sér markmið
í lífinu í þeirri vissu að möguleikarnir
eru allt um kring. Ræða um það að
frelsi fylgi ábyrgð.
Við foreldrar ættum einnig að
nota þessi tímamót til þess að ræða
um og minna börn okkar á að neysla
áfengis og annarra vímuefna er á
engan hátt sjálfsagður förunautur
þeirra sem vilja gera sér dagamun.
Að gera sér dagamun
Árni Einarsson
Prófin
Börnin okkar,
segir Árni Einarsson,
mótast ekki í
félagslegu tómarúmi.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Fræðslumiðstöðvar í fíknivörnum.
VERSLUNIN
Laugavegi 52, s. 562 4244.
Brúðhjón
A l l u r b o r ð b ú n a ð u r - G l æ s i l e g g j a f a v a r a - B r ú ð h j ó n a l i s t a r
Nýjar
línur
á
nýjum stað
undirfataverslun
Síðumúla 3-5