Morgunblaðið - 23.04.2002, Blaðsíða 50

MINNINGAR
50 ÞRIÐJUDAGUR 23. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Það var vor í lofti,
þegar við héldum uppá
100 ára afmæli skóla-
halds í Nesjum 1987.
Rafn var búinn að
starfa samfleytt sem skólastjóri í
Nesjum í 37 ár og hugðist nú láta af
störfum. Honum var mjög í mun að
halda veglega sýningu í tilefni af-
mælisins og jafnframt að við hefðum
öll nokkurn fróðleik af því að vinna
að uppsetningu hennar. Við fengum
lánað mikið af gömlum skólamunum,
sendum nemendur út um sveitina til
að taka viðtöl við fólk sem hafði verið
í skólanum, hengdum upp myndir og
veggspjöld með upplýsingum sem
við höfðum viðað að okkur og reynt
að gera glæsilega úr garði og svo var
allri sveitinni boðið til veislu í skóla-
lok ásamt foreldrum nemenda úr
hinum sveitunum. Rafn hélt eina af
sínum allra bestu og háfleygustu
skólaslitaræðum, þar sem hann vitn-
aði í skáldin okkar og benti okkur á
fegurð náttúrunnar í kringum okkur
og litlu fuglana sem nú færu brátt að
sinna hreiðurgerðinni. Rafni fannst
mikilsvert að halda hátíðir í skólan-
um og taldi það ekki síður nauðsyn-
legt og uppbyggjandi fyrir nemend-
ur en bóknámið. Lengi vel voru
vikulega kvöldvökur með skemmti-
atriðum, eftir að heimavistin tók til
starfa við skólann. Hann lét sér mjög
annt um þá nemendur sem komu úr
RAFN
JÓNSSON
✝ Rafn Eiríkssonfæddist á Mið-
skeri í Nesjum í
Hornafirði 15. ágúst
1924. Hann lést á
líknardeild Land-
spítalans í Landakoti
13. apríl síðastliðinn
og var útför hans
gerð frá Fossvogs-
kirkju 22. apríl.
hinum sveitaskólunum
í 8. bekk og að þeir
samlöguðust vel þeim
sem fyrir voru í skólan-
um. Mikið var vandað
til Litlu jólanna og fóru
margir foreldrar glaðir
heim eftir þau ásamt
börnum sínum og
sögðu gjarnan að nú
fyndu þau fyrir nálægð
jólanna. Leiksýning-
arnar á vorin mætti
semja langt erindi um
og ég efa það að nokkur
kennari á landinu hafi
lagt annað eins á sig til
að koma upp glæsilegum leiksýning-
um með nemendum sínum. Mörg
þeirra bjuggu líka vel að því og urðu
góðir upplesarar og leikarar. Rafn
var sjálfur afburða góður leikari,
hann leikstýrði sýningunum og mál-
aði leiktjöldin, sem voru oft hrein-
ustu listaverk. Þegar við Hreinn
bróðir hans fluttum heim aftur eftir
að hafa búið í nokkur ár í Reykjavík,
þar sem ég var kennari og hann að
mennta sig í húsasmíði, ákváðum við
að setjast að í Nesjum, þar sem ég
fékk kennarastöðu og Hreinn vinnu í
sinni grein. Rafn tók mér ákaflega
vel, sem nýjum kennara við skólann,
en ég minnist þess að mér fannst
eins og honum þætti enn mikilvæg-
ara að fá bróður sinn, sem hann vissi
að væri liðtækur að sinna félagslífinu
með börnunum á kvöldin.
Samstarf okkar Rafns við Nesja-
skóla stóð í 20 ár og var að mínu mati
gott og lærdómsríkt. Eftir að ég tók
við skólastjórninni af honum, kenndi
hann íslensku í tvö ár hjá mér. Það
var gott að hafa hann hjá sér, hann
var ekki afskiptasamur, var orðinn
þreyttur á stjórnunarstörfum og
hefði jafnvel viljað hætta fyrr, en
núna var hann bara að kenna sitt
uppáhaldsfag. Hann var afar vel að
sér í íslensku, talaði fallegt og kjarn-
mikið mál og setti það þannig fram
að það hlustuðu allir þegar hann tal-
aði.
Mér fannst eftirtektarvert, þegar
ég kom að skólanum, hve ungling-
arnir voru námfúsir og ég hreifst af
hugmyndum hans um sjálfstæði
nemenda og sjálfstæði skóla. Hann
var ekki talsmaður samræmdra
prófa og eftir að þau komu var eins
og honum fyndist hann bundinn á
klafa sem hann vildi vera laus við.
Hann lagði sig fram um íslensku-
kennsluna og átti ekki í neinum erf-
iðleikum með að ná góðum árangri
með nemendur sína á samræmdum
prófum, en það var eins og gleðin
dvínaði og honum fannst hann ekki
hafa eins mikinn tíma í öll hin störfin,
sem í hans huga voru þó svo mik-
ilvæg.
Það var mikil eftirsjá að þeim
Rafni og Ástu, þegar þau fluttu burt
úr sveitinni. Rafni buðust störf við ís-
lenskukennslu í Reykjavík en hann
þáði þau ekki, þeim kapítula í lífi
hans var lokið. Hann hafði nokkrum
árum áður farið að mála myndir og
tók nú til óspilltra málanna við það.
Hann hafði líka mikla ánægju af því
að hafa börnin og ekki síður barna-
börnin í kringum sig og helgaði þeim
mikinn tíma. Ef til vill fannst honum
hann þurfa að bæta sér upp alla fjar-
veruna frá fjölskyldunni, meðan
börnin hans voru lítil og starfið tók
nánast allan hans tíma. Ásta sá um
uppeldið, sagði hann. Hún stóð ávallt
við hlið hans og tók mikinn þátt í
störfum skólans með honum. Mér
þótti gaman að heyra hann segja fyr-
ir skemmstu: Mér hefur nú alltaf
þótt best að ráðfæra mig við Ástu.
Góða Ásta, Kalli, Gunnar, Ásta
Karen, Sölvína, makar og börn. Ég
sendi ykkur kærleikskveðjur og bið
Guð að styrkja ykkur í sorg ykkar.
Ég vil enda þetta á litlu ljóði eftir
Vilborgu Dagbjartsdóttur, sem Rafn
hafði gjarnan yfir á haustin, þegar
hann tók á móti yngstu börnunum í
skólann.
Einhverja nóttina koma skógarþrestirnir
að tína reyniber af trjánum
áður en þeir leggja í langferðina yfir hafið,
en það eru ekki þeir sem koma með
haustið
það gera lítil börn með skólatöskur.
Kristín Gísladóttir.
Kær skólabróðir og samferðamað-
ur, Rafn Eiríksson, er látinn. Rafn
ólst upp að Miðskeri í Nesjum með
móður sinni og systkinum, en faðir
hans lést um aldur fram.
Rafn var ágætum námsgáfum
gæddur og eftir barnaskóla stundaði
hann um eins vetrar nám við ung-
lingaskóla á Höfn. Á þessum árum
geisaði síðari heimsstyrjöldin og
mikil vinna skapaðist, einkum í sam-
bandi við skip, sem keyptu fisk, sem
fluttur var til Englands.
Eins og fleiri stundaði Rafn þessa
vinnu og hygg ég að þá hafi skapast
tækifæri fyrir hann að huga að frek-
ara námi. Á þessum árum voru heim-
ili tæpast fær um að styrkja ungt
fólk til skólagöngu.
Í framhaldi af þessu sækir Rafn
um skólavist á Laugum og er þar við
nám veturna 1942–1944. Eftir þetta
varð ekki aftur snúið og 1946 hefur
Rafn svo nám í myndlistadeild
Handíðaskólans í Reykjavík, en
hverfur frá því námi um áramótin og
sest í Kennaraskóla Íslands og lýkur
námi þaðan vorið 1950.
Rafn var skorpumaður að hverju
sem hann gekk og ekki mikið fyrir að
slóra við hlutina. Þannig var það með
námið í Kennaraskólanum, sem
hann lauk á þrem árum.
Að námi loknu hvarf Rafn svo
heim í gömlu sveitina sína og tók þar
við skólastjórn, fyrst sem farkennari
og með aðalaðstöðu í litlu plássi í
Mánagarði. Við þessar aðstæður
kenndi hann í rúman áratug, en þá
fluttist skólinn í nýbyggingu sem
byggð var við heimili Rafns og Ástu
eiginkonu hans á Sunnuhvoli. Þegar
nýbyggingu núverandi Nesjaskóla
lauk gegndi Rafn áfram skólastjóra-
starfinu og starfaði við skólann til
starfsloka.
Rafn var stjórnsamur, vel liðinn
og virtur skólastjóri. Í gegnum tíðina
- 



@1

2
+  :$ !
.%"&% >!% 
  


7

8"    

    
#!$**+   
3 % <!$**+ -
2
 

  .     .  3
   
 # 3  #   
   0$ & 
+




$ 

 $ 
  
+


),9

-A
53


2
5" % !
3. ""=>-
 0
 

  2    .$  (   "* 
.=*+ 
3 
 . 9% !  "% *+ 

 
 . 9 B@+ 9  *+ 
5* & 
 *+  @+  
% =& .

 
 . @. *+ 
"*  % +
 *+    .
 "@+ 
 .
=  =& .%=  =  =& -
9& 

'

C5,)C 
5
( 
 4



 

  
&"*  " .

+* "
.% &""* -
9& 
 




-@2
)

! "#$"
 % $"7( 

   # 0
# 
 / 0
   

    
 @+ @.  + )%".
 "*  "*+  )   "*.
  % 3-@. 
 "
+# @. -

 
  
 

/1,

553
 3"# % 7D
 
(4

$  

:  
)" ) *+ 
) 
% =& %) *+ 
""% $  -) .
!$* 4 .
=  =& .%=  =  =& -
9&   
 
 
 

 

53,1//13/

E"" F
+: .%= 7 
(  
  4

  5 
  

)  
 %B
-" *+  ;< 3- %.
" *+  )+"   +  .
 " . )  
 *+ 
   =  =& .%=  =  = -
9&  


)5)

 
 " & 
(# 

 ' ;
 



 
  
!"#$
 



, !  -" .
5* +3G# "*+ -
9&  
 
 
 

 

1/E*F@1
  4 (7
 ! =>
(  # 0
# 
 1   

    
6$
     <    $  

,   ;; 
=
  

#


'
!>>/?!(  

 > @# 0 

 ;; ))A):)):B $

 
( $
@+ 54!*+  9% " %.

% ! 9% *+   @+  .
54!9% . !=& +" *+ 
A"=. %9% *+  )H+   .
.%=  =& -
9&




@-,5C) @. %&I
 
 

6$
 C $  


,   ;; 
!"#$
 



% ! !$*.-