Morgunblaðið - 23.04.2002, Síða 68

SJÚKLINGUM sem fengu sjúkra-
þjálfun fjölgaði um fjögur þúsund á
árabilinu 1997–2000, úr 22 þúsund í
26 þúsund eða um 19%. Á sama tíma-
bili jókst heildarkostnaður um 31%,
að því er fram kemur í stjórnsýslu-
endurskoðun Ríkisendurskoðunar á
sjúkraþjálfun.
Í skýrslu Ríkisendurskoðunar
kemur fram að skortur á skýrum
reglum í almannatryggingalögum
feli í sér að fleiri en þeir sem eigi lög-
varinn rétt njóti sjúkraþjálfunar sem
ríkið taki þátt í að greiða og í ljósi
þess að 850 milljónum króna hafi
verið varið til sjúkraþjálfunar á síð-
asta ári „sýnist fullkomin ástæða til
að settar verði nákvæmari reglur um
þessa þjónustu“.
Ríkisendurskoðun telur einnig
þörf á að heilbrigðisráðuneytið skil-
greini betur hvert sé hlutverk
sjúkraþjálfunar í heilbrigðiskerfinu
svo að slíkt hlutverk haldist í hendur
við opinber markmið í heilbrigðis-
málum. Skýr stefna ráðuneytisins í
sjúkraþjálfunarmálum sé forsenda
markvissrar stjórnunar Trygginga-
stofnunar á þessum málum.
Þá kemur fram að eftirlit trygg-
ingarlækna nái aðeins til um það bil
20% af heildarfjölda þeirra sem njóti
sjúkraþjálfunar. Þeir hafi ekki beint
eftirlit með frumbeiðnum 80% sjúk-
linga. Telur Ríkisendurskoðun að
TR eigi að leggja ríkari áherslu á eft-
irlit sem grundvallist á úrtaki úr öll-
um beiðnum um sjúkraþjálfun.
Þá fjallar Ríkisendurskoðun um
sjúkraþjálfara sem starfa á stofnun-
um ríkisins og taka að sér sjúklinga á
eigin vegum, en þeim ber að greiða
sérstakt aðstöðugjald. Segir stofn-
unin að í þeim tilvikum sem skoðuð
hafi verið bendi ýmislegt til þess að
gjaldið sé nokkuð undir raunkostn-
aði. „Kostnaður vegna aðstöðu fer
nærri því að nema um helmingi af
rekstrarkostnaði en sjúkraþjálfarar
sem starfa á stofnunum ríkisins
greiða mun lægra hlutfall fyrir að-
stöðuna og dæmi er um að þeir greiði
ekkert fyrir hana. Þrátt fyrir þetta
er greiðsla TR til þeirra sem þessa
aðstöðu hafa sú sama og til þeirra
sem reka sjálfir sínar eigin sjúkra-
þjálfunarstofur. Lagt er til að kann-
að verði nánar hvort eðlilegt og
sanngjarnt verð fáist fyrir aðstöðu
þá sem hér um ræðir og hlutast verði
til um leiðréttingu ef þörf er á slíku,“
segir síðan. Loks kemur fram að árin
1990 til 2000 hafi kostnaður ríkisins
vegna sjúkraþjálfunar af völdum
íþróttameiðsla hækkað úr 11 millj-
ónum kr. í 39 milljónir kr.
Kostnaðurinn jókst um
31% frá 1997 til 2000
Stjórnsýsluendurskoðun vegna sjúkraþjálfunar
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 23. APRÍL 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
NÁNAST allir jöklar hopuðu á
síðasta ári samkvæmt árlegum
mælingum Jöklarannsóknafélags
Íslands og er ástandinu helst líkt
við óðabráðnun jökla á fjórða
áratug síðustu aldar. Þetta er
niðurstaðan úr árlegum jökla-
mælingum Jöklarannsóknafélags
Íslands þar sem 50 jökulsporðar
voru mældir. Aðeins Leirufjarð-
arjökull í Drangajökli mjakaðist
fram um 10 metra.
Árið 2001 var í hlýrra lagi en
þó var sumarið svalt, einkum
framan af norðan heiða. Veturinn
2000–2001 voru snjóalög með
minnsta móti nema á Norður- og
Austurlandi þar sem snjóaði
drjúgt. Í grein um sporðamæl-
ingar í fréttablaði Jöklarann-
sóknafélagsins segir Oddur Sig-
urðsson jarðfræðingur að af
þessum sökum hafi allir jöklar á
landinu rýrnað, að undanskildum
þeim vestfirsku og jöklum við
Eyjafjörð og á Austfjörðum. Af-
koma Hofsjökuls var neikvæð sjö-
unda árið í röð og er þess farið
að gæta sjáanlega í ummáli jök-
ulsins. Þrándarjökull bætti hins
vegar við sig í fyrra.
Oddur sagði í samtali við Morg-
unblaðið að gera mætti ráð fyrir
að jöklarnir héldu áfram að hopa
á þessu ári þar sem snjókoma í
vetur hefði verið lítil.
Oddur segir að síðustu ár hafi
verið í hlýrra lagi. Við bætist að
síðustu sex ár hafi fallið til-
tölulega lítil úrkoma, sem sé
lengsta tímabil úrkomulítilla ára
sem hann viti um. Eftir sjö ára af-
hroð hafa jöklar nú styst um það
sem þeir gengu fram á kulda-
tímabili sem hófst á hafísárunum
á 7. áratug 20. aldar. Nánast allir
jöklar hafa styst og sumir veru-
lega. Meðal þeirra sem nú standa
aftar en nokkru sinni fyrr síðan
mælingar hófust árið 1930 er
austanverður Skeiðarárjökull,
Skaftafellsjökull, Falljökull, Kví-
árjökull og Fjallsjökull en þessir
jöklar eru allir í austanverðri
Öræfasveit. Sama á við um Fláa-
jökul í Austur-Skaftafellssýslu,
jöklana í Hornafirði og Naut-
hagajökul í Hofsjökli. Þá hefur
Breiðamerkurjökull hopað án af-
láts alla 20. öldina og hafa kulda-
tímabil ekki dugað til að stækka
hann.
Mikið land kemur undan jökl-
unum þegar þeir hopa. Oddur
segir að til skamms tíma verði af-
leiðingarnar aðallega þær að ár
muni breyta farvegi sínum með
tilheyrandi vandamálum.
Ljósmynd/Einar Gunnlaugsson
Gunnlaugur Einarsson sést hér við sporðamælingar á Sólheimajökli sem hefur hopað mikið, um rúmlega 100 metra síðan 1995. Aldarfjórðunginn á
undan hafði hann skriðið fram um hálfan kílómetra en á árunum 1930–1969 hopaði hann um kílómetra.
Niðurstöður árlegra sporðamælinga Jöklarannsóknafélags Íslands
Nánast allir
jöklar hafa hopað
FJALLASPORT hefur gert samn-
ing við norskt bílaumboð um breyt-
ingar á um 300 jeppum á ári í Noregi
til að bílarnir uppfylli ákveðin skil-
yrði. Fjallasport hefur hafið mark-
aðssókn í Noregi fyrir breytta jeppa
en fyrirtækið sérhæfir sig í hönnun
og breytingum á fjórhjóladrifnum
jeppum fyrir almenning.
Fjallasport hefur nú undirritað
samning við norska bílaumboðið
DAF, sem m.a. selur Ssanyoong-
jeppa í Noregi, um breytingar á 70
bílum á tímabilinu frá 15. júlí til 15.
september nk. og 30 bílum frá 15.
september fram að áramótum. Auk
þess er stefnt að því að gera sams-
konar breytingar á 300 bílum á ári
eftir það.
Að sögn Steinars Sigurðssonar,
eins af eigendum Fjallasports, hafði
umboðið áður leitað til tveggja fyr-
irtækja um breytingarnar en þau
gátu ekki leyst þann vanda sem við
var að etja. Um er að ræða breyt-
ingar á nýjum jeppa frá Ssanyoong
er snúa að bílum sem undanþegnir
eru virðisaukaskatti. Með breyting-
unum er innra rými bílanna aukið til
muna. „Til að bílarnir uppfylli þessi
skilyrði þarf að koma ákveðnum
kassa inn í bílinn. Hin fyrirtækin
vildu hækka toppinn á bílunum til að
koma kassanum fyrir en sú lausn
þótti ekki viðunandi, þar sem hún
þótti koma niður á útliti bílanna. Við
hins vegar förum niður um gólfið og
gerum þá tilfallandi breytingar á
fjöðrunarfestingum og undirvagni
bílanna.“
Fjallasport hefur nýlega opnað
útibú í Drammen í Noregi og boðið
breytingar á jeppum fyrir norskan
almenning. „Þessi samningur er
gríðarleg vítamínsprauta fyrir
Fjallasport og hefur mikla þýðingu
fyrir markaðsstarf fyrirtækisins í
Noregi, en þar höfum við verið að
hasla okkur völl með breytingar á
jeppum að undanförnu,“ segir Stein-
ar.
Fjallasport gerir
stóran samning við
norskt bílaumboð
Breytir
300 jeppum
á hverju ári

Norðmenn/20
HJÖRDÍS Hákonardóttir, hér-
aðsdómari í Reykjavík, féllst ekki
á kröfu lögreglunnar um að
gæsluvarðhald yrði framlengt yfir
tveimur mönnum sem grunaðir
eru um aðild að smygli á um 30
kílóum af hassi til landsins. Var
þeim því sleppt úr haldi á föstu-
dag.
Lögreglan hefur kært úrskurð-
inn til Hæstaréttar.
Taldir líklegir til að
koma sér undan refsingu
Samkvæmt upplýsingum frá
lögreglu var farið fram á gæslu-
varðhald yfir tvímenningunum á
grundvelli þess að þeir væru
grunaðir um alvarlegt fíkniefna-
brot og væru því meðal annars lík-
legir til að reyna að koma sér und-
an refsingu. Á þetta féllst
dómurinn ekki. Þriðji maðurinn,
sá sem handtekinn var síðastur,
er enn í gæsluvarðhaldi. Hæsti-
réttur hefur staðfest úrskurðinn
en þriðji maðurinn er líkt og hinir
tveir grunaður um að eiga stóran
þátt í innflutningnum. Maðurinn,
sem er á fimmtugsaldri, hefur ein-
arðlega neitað allri aðild að inn-
flutningnum. Mótmælti hann
harðlega gæsluvarðhaldskröfunni
og sagði mikla persónulega og
fjárhagslega hagsmuni í húfi fyrir
sig.
Samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins hefur lögreglan lengi
grunað hann um þátttöku í fíkni-
efnasmygli.
Tveimur sleppt
en einum haldið
Lögreglan kærir úrskurðinn
Grunur um alvarlegt fíkniefnabrot