Morgunblaðið - 24.07.2002, Síða 23

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 24. JÚLÍ 2002 23
Rennslismælar
Við mælum með
Fiskislóð 26 · Sími: 551 4680 · Fax: 552 6331
www.sturlaugur.is
i i l í i
l i
iskislóð 26 Sími: 551 4 80
www.sturlaugur.is
STJÓRN George W. Bush Banda-
ríkjaforseta hefur gefið upp alla von
um að hún geti átt samstarf við Mo-
hammad Khatami, forseta Írans, og
umbótasinnaða stuðningsmenn hans
og ætlar þess í stað að leggja áherslu
á að styðja lýðræðissinna meðal al-
mennings í Íran.
Háttsettur embættismaður í
Washington sagði að Bush og helstu
ráðgjafar hans í utanríkismálum
hefðu komist að þeirri niðurstöðu að
Khatami og stuðningsmenn hans í
stjórn Írans væru „of veikir og
gagnslitlir“ og ekki líklegir til að
standa við loforð sín um pólitískar og
efnahagslegar umbætur.
Bush gaf þessa stefnubreytingu til
kynna í ræðu sem hann flutti 12.
þessa mánaðar. Hann sagði þá að
ráðamennirnir í Teheran héldu enn
„ósveigjanlegri og skaðlegri stefnu
sinni“ þrátt fyrir sigra umbótasinna í
nýlegum forseta- og þingkosningum.
Martin Indyk, fyrrv. sendiherra
Bandaríkjanna í Ísrael, sagði Bush
taka mikla áhættu. „Þetta kann að
hjálpa þeim sem við viljum skaða og
skaða þá sem við viljum hjálpa,“
sagði hann og bætti við að aftur-
haldsöfl gætu sakað íranska umbóta-
sinna um að ganga erinda Banda-
ríkjanna. „Þetta á einnig við um
Palestínumenn. Við þurfum að var-
ast yfirlýsingar sem gefa til kynna að
við viljum velja leiðtoga þeirra.“
Hörð viðbrögð í Íran
Bush samþykkti stefnubreyt-
inguna fyrr í mánuðinum eftir að til
átaka kom milli öryggissveita og lýð-
ræðissinna sem efndu til mótmæla í
Íran. Khatami forseti og Ali Khame-
nei erkiklerkur, æðsti leiðtogi Írans,
mótmæltu ræðu Bush, lýstu henni
sem „hrokafullum afskiptum af inn-
anríkismálum Írans“.
Nokkrir bandarískir embættis-
menn sögðu viðbrögðin í Íran benda
til þess að yfirlýsingin hefði haft til-
ætluð áhrif. „Hún hefur aukið
spennuna innan klerkastjórnarinn-
ar,“ sagði einn þeirra og skírskotaði
til viðbragða Byltingarvarðanna, úr-
valsliðs íranska hersins.
Byltingarverðirnir, sem eru undir
stjórn Khamenei erkiklerks, sögðu
um helgina að umbótasinnarnir
hefðu „snúist gegn gildum íslömsku
byltingarinnar“ í Íran 1979 og lýstu
þeim sem „leppum“ Bandaríkjanna
sem væru að íhuga innrás í Íran, eitt
af þeim ríkjum sem Bush segir að
myndi „öxul hins illa“ í heiminum.
95 umbótasinnaðir þingmenn í Ír-
an mótmæltu yfirlýsingu Byltingar-
varðanna og kröfðust þess að Ali
Shamkhani varnarmálaráðherra
kæmi fyrir þingið til að útskýra
„óviðunandi afskipti Byltingarvarð-
anna af stjórnmálum landsins“.
Einn þingmannanna, Rajabali
Mazrouei, varði umbótasinnana, sem
eru í meirihluta á þinginu en hafa átt
undir högg að sækja vegna þess að
afturhaldsöflin stjórna enn mikilvæg-
um stofnunum, meðal annars dóm-
stólunum. Hann sagði afturhaldsöflin
„saka umbótasinnana um að vera
bandamenn Bandaríkjamanna“ í þeim
tilgangi einum að halda völdunum í
landinu. „Við erum andvígir því að er-
lendar ríkisstjórnir lýsi yfir stuðningi
eða andstöðu við pólitískar fylkingar í
Íran og hafi afskipti af innanríkismál-
um landsins,“ sagði þingmaðurinn.
Stjórn George W. Bush Bandaríkjaforseta breytir stefnu sinni í málefnum Írans
Hyggst ekki reyna að
styrkja Khatami í sessi
Washington, Teheran. The Washington Post, AFP.
þegar gert er ráð fyrir að páfinn
messi yfir lýðnum.
Heimsókn páfa til Toronto er
liður í tíu daga ferðalagi hans
vestur um haf en hann heimsækir
einnig Mexíkó og Gvatemala í för
sinni. Fylgjast fjölmiðlar grannt
með för páfa sem þykir nokkuð
löng en páfinn, sem er 82 ára
gamall, er orðinn afar heilsulítill.
Í GÆR var lögð lokahönd á und-
irbúning í Toronto í Kanada
vegna komu Jóhannesar Páls
páfa til borgarinnar en þar fer
nú fram ungmennafundur kaþ-
ólskra [e. World Youth Day]. Um
tvö hundruð þúsund kaþólsk ung-
menni hvaðanæva að eru saman-
komin í Toronto og mun sam-
kundan ná hámarki á sunnudag
Reuters
Páfi hittir kaþólsk ungmenni
NÝ bresk herþota, Eurofighter
Typhoon IPA1, kom fyrir sjónir
manna í fyrsta sinn í gær á flugsýn-
ingu sem haldin er þessa dagana í
Farnborough í Bretlandi. Fram-
vegis munu allar þotur breska flug-
hersins bera Typhoon-heitið [hvirf-
ilbylur].
Reuters
Hvirfilbylur á ferð
ROWAN Williams, erkibiskup í Wa-
les, hefur verið valinn 104. erkibisk-
upinn af Kantaraborg, sem er æðsta
embætti ensku bisk-
upakirkjunnar. Tony
Blair, forsætisráð-
herra Bretlands, út-
nefndi Williams í
embættið.
Williams tekur við
af George Carey,
sem lætur af emb-
ætti 31. október eftir
að hafa gegnt embættinu í 11 ár, hann
er 52 ára og vinstrisinnaður og virtur
guðfræðingur.
Um 70 milljónir manna víða um
heim tilheyra biskupakirkjunni og
flestir þeirra eru í Bretlandi. Des-
mond Tutu, fyrrverandi erkibiskup í
Höfðaborg, hefur lýst Williams sem
„forystumanni í guðfræði í samfélagi
okkar“. Íhaldssinnar hafa áhyggjur af
því að Williams vígði til prests mann,
sem grunaður var um að vera sam-
kynhneigður. Þá hefur nýi biskupinn
lýst stuðningi við að konur fái vígslu
sem prestar og gagnrýnt harkalega
neysluhyggju og spillingu samtímans
sem hann segir meðal annars ræna
börn eðlilegri æsku með ofuráherslu á
kynferðismál. Mörgum þykir Willi-
ams vera yfirlýsingaglaður og spá
sumir jafnvel klofningi kirkjunnar
vegna skipunar hans.
Williams hefur einnig gagnrýnt að-
ferðir Bandaríkjamanna í baráttunni
gegn hryðjuverkum, og fordæmt við-
skiptabannið gegn Írak. Talsmaður
Blair forsætisráðherra sagði ráð-
herrann hafa mikla trú á hæfileikum
Williams til þess að hafa forystu fyrir
kirkjunni á erfiðum tímum. Ráða-
menn Bretlands væru ekki alltaf sam-
mála skoðunum kirkjunnar manna en
allir ættu að geta tjáð sig hömlulaust.
Nýr erkibiskup
hjá ensku bisk-
upakirkjunni
London. AFP.
Rowan
Williams