Morgunblaðið - 21.09.2002, Page 53

FÓLK Í FRÉTTUM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER 2002 53
MENNTABÆRINN Oxford er
sögusvið þessarar vönduðu kvik-
myndar sem leikstýrt er af
spænska leikstjóranum Gracia
Querejeta. Myndin er byggð á
skáldsögu eftir Javier Marías og
má segja að hún beri þess nokkurt
vitni að vera aðlögun á bókmennta-
verki. Sú atburðarás sem á sér stað
í framvindu sögunnar afhjúpar
smám saman ákveðna baksögu og
fortíð persónanna sem um ræðir.
Ég gæti vel trúað því að bókin gefi
ítarlegri upplýsingar um fortíð per-
sónanna, en úrvinnsla kvikmyndar-
innar gengur engu að síður vel upp.
Systkinin Alfred og Jill eru nokk-
urs konar miðpunktur sögunnar.
Alfred er prófessor við háskólann
en Jill starfar sem hjúkrunarkona á
milli þess sem hún annast tíu ára
gamla dóttur sína. Dag einn snýr
maður að nafni Robert Rylands,
sem einnig er prófessor við Oxford,
aftur úr 10 ára sjálfskipaðri útlegð.
Í ljós kemur að hann hefur snert líf
systkinanna á ólíkan máta og við
tekur tilfinningaþrungið uppgjör.
Nánd, tilfinningar og vitsmunir eru
umfjöllunarefni í þessari sögu, þar
sem persónurnar eru dregnar
sterkum dráttum, svo sterkum að
þær fylgja manni heim að kvik-
myndinni lokinni.
Leikstjóri: Gracia Querejeta. Aðal-
hlutverk: Ben Cross, Cathy Underwood,
William Franklyn, Kenneth Colley. 102
mín. Spánn, Bretland, 1996.
SÍÐASTA FERÐ ROBERTS RYLANDS
(ÚLTIMO VIAJE DE ROBERT RYLANDS)

BRÓÐIR hans Pau hét Alex, en
hann er dáinn. Þar sem Pau hefur lít-
ið frétt af Alexi undanfarin ár, held-
ur hann ásamt móður sinni upp í
Pýreneafjöllin þar sem Alex hafði
unnið við vegagerð, til að komast að
hvaða lífi hann lifði. Þar hitta þau
fyrir vini hans og kærustu.
Og þetta er eiginlega öll sagan.
Myndin fjallar um sorg, viðbrögð
fólks við sorg, fólk í leit að nýju lífi og
fólk sem hefur nýtt líf í kjölfar dauða
annarrar manneskju. Og sögufléttan
er í lágmarki. Svo miklu að maður
veit eiginlega ekki hvernig myndin
endar og hvað verður um þetta fólk
sem er farið að taka þátt í lífi hvert
annars.
Frjálslegri og opnari gerist vart
kvikmyndagerð en í mynd sem þess-
ari, sem mætti flokka sem tilrauna-
mynd. Leikurum eru greinilega
gefnar frjálsar hendur í leik sínum
sem er yfirleitt mjög góður. Mörgum
atriðum er leyft að lifa of lengi, og
myndin er mjög langdregin og full-
viðburðalítil á köflum.
Og þrátt fyrir fínan leik þá veit
maður lítið hvað persónurnar eru að
hugsa, og hefur lítil tækifæri á að fá
samúð með þeim. En um leið og mað-
ur er þannig lokaður úti, tekst samt
að ná til manns agnarögn á einhvern
dularfullan máta. Kannski af því að
við erum fólk að horfa á annað fólk?
Kannski þarf ekki meira til.
Leikstjórn: Marc Recha. Handrit: Marc
Recha og Joaquín Jordá. Aðalhlutverk:
David Selvas, Nathalie Boutefeu, Mar-
ieta Orozco, Luis Hostalot og Alicia
Orozco. Spánn/Frakkl. 112 mín. 2001.
PAU OG BRÓÐIR HANS
(PAU I EL SEU GERMÀ) Hildur Loftsdóttir
HÚN byrjar ósköp sakleysislega
þessi spænska gamanmynd, sem
leidd er skörulega áfram af Carmen
Maura, sem leikur hér blanka fast-
eignasölukonu í bleikri dragt. Sögu-
sviðið er þó klástrófóbískt, eitt gam-
alt fjölbýlishús, með járnsleginni
lyftu. Og smám saman tekur að
þrengja að aðalpersónu okkar, eftir
því sem hinir vökulu nágrannar
verða furðulegri og ekki síst eftir að
lottóvinningshafi finnst látinn á efri
hæðum hússins. Þetta er svört kó-
medía í anda Delicatessen, þar sem
kannað er hversu lágt manneskjan
getur lagst til að tryggja sína eigin
hagsmuni. Húmorinn er í fyrstu bara
léttgrár, en tekur smám saman að
dökkna þar til hann verður kolsvart-
ur. Söguþráðurinn byrjar sömuleiðis
á fremur lógískum nótum en verður
sífellt manískari eftir því sem á líður,
allt þar til menn eru farnir að sprikla
í Matrix-stökkum á húsþökum.
Hressandi og biksvört gamanmynd.
Leikstjóri: Álex dela Iglesia. Aðal-
hlutverk: Carmen Maura, Emilio Gutiér-
rez Caba, Terele Paves. 110 mín. Spánn,
2001.
HÚSFÉLAGIÐ
(LA COMMUNIDAD)
Heiða Jóhannsdóttir
ÞEGAR Otto er bara átta ára út-
skýrir faðir hans fyrir honum að allt
fari í hring. Að allt í lífinu eigi sér
hringlaga tímabil, og þegar þau enda,
sé það upphafið að einhverju nýju. En
Otto er ekki sammála, hann trúir því
ekki að ástin geti endað. Og þannig
skapar hann sér sín eigin örlög.
Örlögin eru mjög sterkur þráður í
þessari mynd, að manni sé ætlað að
deila lífinu með eða elska eina mann-
eskju. Og hjá Ottó er það Ana. Strax
sem lítill strákur verður hann ást-
fanginn af henni, og fer samband
þeirra í gegnum þrjú tímabil, eða þrjá
hringi, hvern öðrum ólíkari. Fyrst
sem börn, síðan unglingar og aftur á
fullorðinsárum. Fyrst kynnast þau og
reyna að nálgast hvort annað (á ólík-
um forsendum þó), síðan eru þau
saman, en síðan eru þau að reyna að
ná aftur hvort til annars.
Frásagnarmátinn er skemmtileg-
ur, þar sem talað er til skiptis frá
brjósti Önu og Ottós, þar sem þau eru
sögumenn. Á þann hátt kynnist mað-
ur mjög fljótt aðalpersónunum, löng-
unum þeirra og því sem knýr þau
áfram. Síðan leggjum við af stað með
þeim á vit örlaganna í þessu kringl-
ótta og óvænta lífi og tökum þátt í því
af öllu hjarta.
Það er helst að seinni helmingurinn
sé aðeins of langdreginn og síðan að
endirinn sé kannski ekki alveg eins og
við búumst við eða erum vön úr róm-
antískum myndum. En þessi mynd er
engin klisja, heldur fín ljóðræn ást-
armynd á heimspekilegum grunni,
ekki gerð til að þóknast neinum en
gerir það samt.
Leikstjórn og handrit: Julio Medem. Aðal-
hlutverk: Najwa Nimri, Fele Martínez,
Nancho Novo og Maru Valdivielso.
Spænsk 112 mín. 1998.
ELSKHUGAR VIÐ HEIMSKAUTSBAUG
(LOS AMANTES DEL CÍRCULO
POLAR)
Hildur Loftsdóttir
Heiða Jóhannsdóttir
FRUMRAUN er ekki rétta orðið
yfir þetta fyrsta verk leikstjórans
Alejandro Amenábar. Í Lokaverk-
efninu, sem Amenábar gerði þegar
hann var að ljúka námi í kvikmynda-
skóla, sýnir hann meiri færni og
skapar sögu sinni áhugaverðari skír-
skotanir en flestir kollegar hans geta
látið sig dreyma um á heilli starfs-
ævi. Sögusviðið er einfalt, þar kynn-
umst við ungri konu sem er að vinna
ritgerð um sjónrænt ofbeldi í mynd-
miðlum við kvikmynda- og fjöl-
miðlaháskóla. Hún fer að skoða
„snöff“-myndir, þ.e. myndir sem
sýna raunverulegt ofbeldi, og kemst
að því að verið er að búa til slíkar
myndir innan veggja háskólans. Í at-
burðarásinni sem eftir fylgir hrein-
lega leikur Amenábar sér að því að
skapa hrollvekjandi senur, og
spennufléttu sem virkar frá upphafi
til enda. En umfjöllunarefni ritgerð-
arinnar, þ.e. nákvæm sviðsetning of-
beldis í kvikmyndum og sjónvarpi, er
síðan skoðað frá mörgum hliðum og
er áhorfandinn dreginn inn í spurn-
inguna um hver skapi ofbeldið, sá
sem framleiðir kvikmyndaefnið eða
hinn forvitni áhorfandi sem biður um
það. Er Amenábar að svala gægju-
þörf okkar á meðan við þykjumst
fordæma ofbeldið á skjánum? Hið
tvöfalda lag myndavélarlinsunnar
verður flott stílbragð í meðförum
leikstjórans í þessari mynd. Leikar-
ar eru sterkir og hér kemur m.a.
fram leikarinn Eduardo Noriega
sem átti eftir að leika aðalhlutverkið
í hinni frábæru mynd Amenábar
Abre los ojos (Opnaðu augun).
Vökult
auga
mynda-
vélarinnar
SPÆNSK KVIKMYNDAHÁTÍÐ
Regnboginn
Leikstjóri: Alejandro Amenábar. Aðal-
hlutverk: Ana Torrent, Eduardo Noriega,
Fele Martínez. 125 mín. Spánn, 1996.
LOKAVERKEFNIÐ
(TESIS)


½
Heiða Jóhannsdóttir