Morgunblaðið - 24.02.2003, Page 23
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. FEBRÚAR 2003 23
dag til að prjóna á sitt heimilisfólk en
fleira kom til. Hún gat ekki með
nokkru móti neitað öðrum um greiða
og þar sem hún var svo bóngóð þá
var hún oft beðin að prjóna fyrir
aðra. Aldrei seldi hún þá vinnu en
taldi líklegt að sér hefði verið gerður
greiði í staðinn.
Þau byggðu það hús sem í dag
heitir Sveinsstaðir og fljótlega eftir
að þau fluttu inn í það fékk hún renn-
andi vatn í fyrsta skipti inn í hús. Það
mun hafa verið 1943 eða ’44 en þá er
hún búin að eignast fimm börn.
Óhætt er að fullyrða að vatnsbúskap-
ur var verulega erfiður í eyjunni og
mikill vatnsburður mæddi á konum
og unglingum. Það breyttist ekki
fyrr en með tilkomu vatnsveitunnar
árið 1974. Þvotturinn sem var þveg-
inn í höndunum var eðlilega að hluta
til sjófatnaður og var oft svo óhreinn
að hvernig sem reynt var að nudda
og skrúbba þá náðust ekki úr honum
óhreinindin og hún sagðist oft hafa
þvegið þar til blæddi úr höndum
hennar. Svo þegar þurfti að skola
þvottinn varð stundum að bera hann
niður í Eiðafjöru, þar sem var brunn-
ur, sem hægt var að nota vatnið úr.
Enginn lækur rennur í eyjunni not-
hæfur til þvotta. Þetta ólst hún upp
við. Var vön þessu og þetta breyttist
í rauninni ekki fyrr en hún fékk
þvottavélina með handsnúnu vind-
unni að gjöf frá næstyngsta syni sín-
um Garðari, þegar hann fór á vertíð
þá er hann var milli fermingar og tví-
tugs. En fyrsta rafmagnstækið
hennar var straujárn og það þótti
henni alveg hreinasti lúxus. Vind-
rella var sett upp við húsið 1943 og
þannig gátu þau haft rafmagn til
ljósanotkunar og árið 1957 var settur
upp ljósamótor við Sveinsstaði og
Sveintún. Fast rafmagn fyrir alla
eyjarbúa kom ekki fyrr en 1964.
Segja mætti frá ótal mörgu öðru úr
lífi þeirra og lífsbaráttu sem þau
sögðu mér frá en þykist vita að
margir aðrir muni vera hæfari til
þess.
Hún var mikil myndarkona, glæsi-
leg á velli, góð manneskja, mikil hús-
móðir og góð móðir, eftirminnileg
amma og langamma og ég get ekki
ímyndað mér að nokkur manneskja,
sem henni kynntist, hafi haft ástæðu
til annars en að þykja vænt um hana
og bera virðingu fyrir henni. Nú skín
hennar lífsins sól ekki lengur hjá
okkur en ég er viss um að lífssól-
argeislar hennar og Óla hafa nú
mæst á öðru og æðra sviði. Þar trúi
ég að muni ríkja friður og birta
ásamt gleði yfir endurfundum.
Blessuð sé minning Sveinsstaða-
hjónanna Elínar Þóru Sigurbjörns-
dóttur og Óla Bjarnasonar.
Hólmfríður Sólveig
Haraldsdóttir.
Elín Þóra Sigurbjörnsdóttir var
glæsileg kona. Af henni geislaði
hlýja, glaðværð og myndugleiki og
hún umvafði jafnt unga sem aldna
með kærleika sínum. Hún stýrði
stóru heimili þar sem húsbóndinn
stundaði af kappi sjósókn og verk
henni tengd ásamt hluta annarra
heimilismanna, meðan fjölbreytt bú-
störf og heimilisverk voru á könnu
Elínar. Þau hjónin voru útvegs-
bændur, þar sem björg var sótt í sjó
og fuglabjarg ásamt því að stundað-
ur var búskapur með sauðfé og kýr
til heimilisnota.
Þau hjón eignuðust sjö börn en til
viðbótar áttu ýmsir aðrir heimili á
Sveinsstöðum um lengri eða
skemmri tíma. Elín og Óli hófu bú-
skap á Sveinsstöðum í félagi við for-
eldra Elínar og á þeirra samvinnu
féll aldrei skuggi. Eftir að móðir El-
ínar lést af slysförum bjó faðir henn-
ar með þeim til æviloka við mikla
nærgætni um umhyggju. Þarna
dvöldu oft systkinabörn Elínar og
naut undirritaður þeirrar gæfu að
vera í þeim hópi.
Það kallaði á mikla verkstjórn og
natni að halda öllu til haga á heim-
ilinu því. Elín var jafnan snemma á
fótum og gekk seint til sængur og
hafði reiðu á öllum hlutum. Hún var
minnug og greind og fylgdist með
viðburðum fjær og nær til dauðdags,
en á 94 ára æviferli lifði hún og sam-
ferðamenn hennar á svipuðum aldri
meiri breytingar en áður hafa orðið
hér á landi. Er hún að lokum hætti
búskap og sagði upp ábúð á Sveins-
stöðum hafði jörðin verið í umráðum
sömu fjölskyldu í 140 ár. Þegar Elín
hóf sinn búskap var þar torfbær án
vatnsveitu, frárennslislagna og teng-
ingar við orkuveitu.
Vinnubrögð höfðu ekki mikið
breyst frá járnöld. Síðan hófst stöð-
ug framfarasókn í þjóðfélaginu og
heimilisfólkið á Sveinsstöðum lét
ekki sitt eftir liggja. Vélvæðing hélt
innreið sína í smábátaflota eyjar-
skeggja. Nútímalegt hús var byggt á
jörðinni í lok síðari heimsstyrjaldar
og frárennsli og síðar vatnsveita
komu í bæinn. Sett var upp vindraf-
stöð til þess að sjá heimilisfólki fyrir
rafstraum á útvarpið og takmörkuð-
um ljósum, síðan var sett upp diesel-
ljósavél og loks var bærinn ásamt
öðrum bæjum í Grímsey tengdur við
samveitu, sem veitti raforku um eyj-
una. Með raforkunni komu á heimilið
þau raftæki sem í dag létta fólki lífs-
baráttuna. Loftskeytastöð var sett
upp í Grímsey í upphafi fjórða ára-
tugarins, en sími á bæina kom löngu
síðar. Samgöngur milli lands og eyj-
ar gjörbreyttust til hins betra.
Elín hafði unun af félagslífi og tók
virkan þátt í því bæði í Grímsey og
síðar í Grindavík, þar sem hún dvaldi
síðustu árin í skjóli barna sinna. Á
heimili hennar í Grímsey ríkti mikill
menningarbragur þar sem leikið var
á hljóðfæri og sungið þegar tóm
gafst til. Var oft mikill gestagangur á
heimilinu og m.a. komu þar oft ís-
lenskir og erlendir sjómenn og áttu
góða stund á þeim árum sem síldin
og þeir sóttu heim Grímseyjarsund
að sumarlagi.
Að leiðarlokum vil ég þakka Elínu
fyrir það tækifæri að fá að dvelja hjá
þeim hjónum á Sveinsstöðum og
þroskast í návist þeirra og ég veit að
þar tala ég fyrir hönd okkar systk-
inabarna Elínar sem þess nutu. Um
leið vottum við systkinin samúð okk-
ar þeim 100 afkomendum sem Elín
hafði eignast við ævilok.
Blessuð sé hennar minning.
Björn Friðfinnsson.
Yndisleg kona og mikil ættmóðir
hefur kvatt. Elín Þóra Sigurbjörns-
dóttir var sannkallað Grímseyjar-
barn, fædd hér og uppalin í hópi
glaðværra systkina. Hér hitti hún
ástina sína, hann Óla Bjarnason út-
gerðarbónda, hér fæddust börnin
þeirra, hér lifði hún og hér starfaði
hún í nær átta áratugi af lífi sínu. Sól-
skin og gleði, létt lund og mildi fylgdi
henni ævigönguna út.
Elín Þóra var ein af stofnfélögum
Kvenfélagsins Baugs og lýsti svo
skemmtilega fyrstu fundunum. Þeg-
ar þær mættu konurnar, hvernig
sem viðraði, hver með sinn stól og
bolla í farteskinu, til að funda um hin
ýmsu mál, sem mættu koma byggð-
inni þeirra við nyrsta haf til góða.
Síðan, fjörutíu árum seinna, var Elín
Þóra gerð að heiðursfélaga Baugs.
Þegar handverkskonur í Grímsey
opnuðu handverkshús sitt, Gallerí
Sól, varð Elín Þóra óðara einlægur
stuðningsmaður bæði í orði og verki.
Seiglu þessarar góðu konu er ef til
vill best lýst í endalausum gjafsend-
ingum hennar af prjónavarningi,
sem hún prjónaði sjálf, þá komin á tí-
ræðisaldurinn, til að styrkja vinkon-
ur sínar.
Ég sé Elínu Þóru fyrir mér, þar
sem hún stendur í sólstofu sonar síns
Garðars á síðastliðnu sumri. Hún
brosir svo fallega – hún er heima í
sinni elskuðu Grímsey og á von á
fjölda ættmenna.
Hún horfir á Ísland handan við
Grímseyjarsundið, baðað geislum
júlísólarinnar. Ættarmót Sveins-
staðafjölskyldunnar er framundan.
Já, Elín Þóra gat sannarlega bros-
að. Börnin – gullið hennar – hafa
„gengið til góðs, götuna fram eftir
veg“. Myndarleg barnabörn og
barnabarnabörn sýna það. Elín Þóra
þekkti tímana tvenna. Margt hafði
sannarlega breyst síðan hún og
hennar ástkæri eiginmaður, Óli
Bjarnason, stofnuðu heimili á
Sveinsstöðum. Lífið hafði líka lagt
fyrir hana þrautir, þær leysti hún af
sömu jákvæðninni og allt annað sem
hún tók sér fyrir hendur á langri ævi.
Sjálf þekkti ég Elínu Þóru einung-
is af fáum fundum okkar þegar hún
heimsótti eyjuna sína. Okkur Dón-
ald, ókunnugum, tók hún á sinn ein-
staka hlýja hátt. En þeim mun betur
kynntist ég Elínu Þóru af afspurn.
Elska hennar og bjartsýni lifði og
mun lifa meðal fólksins í Grímsey.
Á kveðjustund samgleðst ég Elínu
Þóru Sigurbjörnsdóttur, þar sem
hún nú fer á nýjum leiðum í landi
ljóssins, umvafin ást og góðum hugs-
unum allra þeirra mörgu sem elsk-
uðu hana og virtu.
Helga Mattína, Grímsey.
Elsku amma og langamma, nú hef-
ur þú kvatt þennan heim og ert nú
komin þangað sem þú ert laus við all-
ar þrautir.
Í minningunni stendur eftir
kraftakonan sem allt gat og allir
elskuðu. Ein af okkur stelpunum,
eins og við í Njarðvík sögðum alltaf.
Elsku amma, við söknum þín svo
sárt en þegar fram líða stundir munu
fallegar minningar koma í stað sakn-
aðar.
Við þökkum fyrir ástúð alla
indæl minning lifir kær.
Nú mátt þú, vina, höfði halla
við herrans brjóst er hvíldin kær.
Í sölum himins sólin skín,
við sendum kveðju upp til þín.
Elsku amma, hjartans þakkir fyrir
allt. Guð geymi þig.
Ættingjar þínir í Njarðvík.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
HJÖRTUR ELÍASSON
fyrrv. lögreglumaður,
Laxakvísl 8,
Verður jarðsunginn frá Árbæjarkirkju þriðju-
daginn 25. febrúar kl. 13.30.
Jóna Þorsteinsdóttir,
Þorsteinn Grétar Hjartarson,
Sigríður Hjartardóttir, Viðar Helgason
og barnabörn.
mættur á áhorfendapallana til að
styðja okkur. Hann var vinnusamur
og duglegur. Hann var alltaf tilbú-
inn, ef einhver hringdi í hann til að
mæta á staðinn og laga hlutina. Síð-
asta verk hans á pípulagningasvið-
inu var hér heima hjá okkur um ára-
mótin, þegar hann gat varla rétt úr
sér fyrir verkjum, en samt kom ekki
annað til greina en að hann tengdi
nýju uppþvottavélina. Þær eru
margar minningarnar um góðan
mann, sem við geymum innra með
okkur og við kveðjum afa með sökn-
uði.
Katrín Ólöf og Þórólfur.
Elsku afi. Það voru sorglegar
fréttir, sem bárust okkur þegar við
fréttum að þú værir mikið veikur, og
það veikur að ekkert væri hægt að
gera nema að láta þér líða sem best.
Það er erfitt að trúa því, að þú sért
farinn frá okkur, þessi síhressi afi
sem varst á fullu allan daginn við að
redda öllum sem höfðu bilaðar pípu-
lagnir o.fl. eins og þegar þú reddaðir
einum í gegnum síma nýkominn úr
aðgerð. Það var ekki vandamálið
fyrir þig að skreppa norður í land til
okkar, ef þú vissir að þú hefðir nóg
að gera við og aðstoða meðan á dvöl
þinni stæði hér fyrir norðan. Þú
varst alltaf svo glaður og hress svo
eftir var tekið. Þegar þú komst
norður á þorrablótin, varstu alltaf
svo hress og glaður innan um marg-
mennið svo að geislaði af þér gleðin
sem ríkti alltaf í kringum þig hvar
sem þú komst. Þegar við hringdum í
þig var ávallt það fyrsta sem maður
heyrði: „Blessaður, ertu í bænum?“
Maður var alltaf velkominn til þín,
afi. Þú tókst á móti manni með þínu
trygga og hlýja faðmlagi. Þér þótti
ekki verra ef nokkrir vinir væru
meðferðis, því þú hafðir yndi af því
að búa um okkur, gefa okkur að
borða og sjá til þess að okkur liði
sem best. Eitt skiptið vorum við átta
í einu hjá þér í litlu íbúðinni þinni í
Hlíðarhjallanum og þá vantaði ekki
fallega brosið þitt. Þú varst ekki ró-
legur nema að fá að elda lambalæri
handa okkur áður en lagt var af stað
norður aftur. Ekki má gleyma sund-
ferðunum þínum frægu. Ávallt þeg-
ar maður fékk gistingu hjá þér ýttir
þú í okkur snemma á morgnana og
spurðir hvort við ætluðum ekki að
koma með þér í sund, því þá yrðum
við svo hress á eftir. Það var alltaf
hægt að hringja í þig til að spjalla
því þú hafðir svo mikinn áhuga á því
sem við vorum að bralla og svo vant-
aði ekki skoðanirnar á hinum og
þessum málum, sem þurfti að ræða.
Oft þegar þú varst að hlusta á mann
með athygli og bros á vör þá kom
fyrir að höfuðleðrið og eyrun færu
að hreyfast.
Nú ert þú kominn til Siggu
ömmu, og við vitum að þér líður vel.
Við efumst ekki um að þú sért búinn
að kyssa hana og knúsa frá okkur
eins og við báðum þig um. Þó að við
hefðum getað kvatt þig og þakkað
þér fyrir allt saman sem þú gerðir
fyrir okkur og sagt þér, að þú hafir
staðið þig eins vel og hægt var, þá
munum við alltaf sakna þín og
geyma minningarnar um þig og
ömmu í hjarta okkar.
Jóel Þór og Vilhjálmur
Árnasynir.
Elsku afi, stjarnan okkar, það
varstu sko, sannkölluð stjarna. Þú
varst alltaf dúndur stuðbolti, með
frábæra kímnigáfu og stoltið skein
úr augum þínum þegar við vorum að
sýna þér eitthvað sem engum öðrum
fannst merkilegt. Þú veittir okkur
alltaf athygli í öllu því sem við vor-
um að gera og tókst þér alltaf tíma
til að fylgjast með okkur, jafnvel þó
þú værir önnum kafinn. Það sem við
dáðum mest í fari þínu var hvað þú
varst alltaf duglegur og bjartsýnn.
Eftir að amma dó þurftir þú að
takast á við ný og erfið verkefni. Þú
tókst að þér eldamennskuna ásamt
öðru og heppnaðist það með prýði,
t.d. eldaðir þú frábæran kjúkling,
sem var hreint lostæti.
Afi þú varst sá besti í pípulögn-
unum. Þú varst alltaf tilbúinn með
töngina og gerðir við allt strax. Þú
varst sko enginn venjulegur afi. Það
eru nú ekki margir afar sem myndu
stinga sér til sunds í ískaldri Öxará
með barnabörnum. Þú gast alltaf
komið okkur til að hlæja og eitt
sterkasta leynivopnið var að blaka
eyrunum og hreyfa höfuðleðrið upp
og niður. Við þökkum fyrir allan
þann tíma sem við fengum að njóta
með þér. Sá tími var frábær og
munu þær minningar alltaf búa í
hjörtum okkar. Þó að missirinn sé
sár, gleður það okkur mjög, að vita
að því að þið amma skulið vera kom-
in saman aftur.
Svona gætum við haldið enda-
laust áfram.
Afi, þú varst flottastur!!!
Farðu í friði, vinur minn kær.
Faðirinn mun þig geyma.
Um aldur og ævi þú verður mér nær.
Aldrei ég skal þér gleyma.
Svo vöknum við með sól að morgni.
Svo vöknum við með sól að morgni.
(Bubbi Morthens.)
Sara, Sandra og Sigurjón.
Elsku afi. Takk fyrir allar þær
stundir sem þú passaðir okkur. Það
var alltaf jafn gott að hafa þig, hvort
sem þú varst sofandi eða vakandi
þegar þú passaðir okkur. Þú varst
alltaf svo góður að elda góðan mat
handa okkur. Við munum þegar við
tókum mynd af þér með rokkhár-
kolluna. Þá varstu eins og alvöru
rokkari, en þú varst samt alltaf
flottastur þegar þú blakaðir eyrun-
um og hreyfðir höfuðleðrið. En samt
var nú líka sniðugt, þegar þú settir
þig í spaugilegar stellingar fyrir
framan myndavélina. Þú hafðir allt-
af svo gaman af að fylgjast með okk-
ur vera að dunda, eins og þegar við
vorum að púsla 200 púsl og perla. Þú
gafst okkur alltaf svo flottar gjafir
beint frá hjartanu og gafst okkur
svo mikið af sjálfum þér. Það eru
svo margar góðar minningar sem
við eigum um þig, elsku besti afi
okkar. En það er samt gott að þú
sért kominn til Siggu ömmu, pæj-
unnar þinnar, sem bíður eftir þér í
bleika dressinu sínu og háhæluðu
skónum.
Elsku afi. Við kveðjum þig með
söknuði. Viltu skila kveðju til Siggu
ömmu, Jesú og allra englanna á
himnum frá bestu afastelpunum
þínum.
Vaktu, minn Jesú, vaktu í mér;
vaka láttu mig eins í þér.
Sálin vaki, þá sofnar líf,
sé hún ætíð í þinni hlíf.
(Hallgr. Pét.)
Tinna Lind og Embla Sigurást.
Elsku afi. Nú ertu farinn til
ömmu og englanna. Vonandi líður
þér betur núna. Við söknum þín al-
veg rosalega mikið. Það var svo
gaman þegar þú komst til okkar í
sveitina. Þú varst alltaf svo hress og
kátur. Þegar þú varst í heimsókn og
við vorum búnar að vera úti að leika
okkur í snjónum þá kúrðum við allt-
af hjá þér. Þú varst ofninn okkar,
því þú varst svo heitur. Þegar við
hugsum til þín, þá hlýnar okkur því
við eigum svo margar góðar minn-
ingar um þig. Eins og þegar við sát-
um allar með þér inni í stofu og
sungum Undir bláhimni og fleiri
skemmtileg lög.
Við vorum svo glaðar að fá að
hitta þig svona hressan um daginn
og fá að kyssa þig og knúsa í síðasta
sinn. Við vitum að Guð og amma
hafa tekið vel á móti þér.
Þú verður ávallt í hjarta okkar.
Þínar prinsessur (eins og þú kallaðir
okkur stundum)
Sigríður, Sunna, Bjarn-
veig, Lilja og Stella.
Þórir Bjarnason, elskulegur föð-
urbróðir minn, var alltaf svo yfir-
vegaður og jákvæður. Hann var
grínisti af guðs náð og ávallt í góðu
skapi. Þrátt fyrir mikið annríki var
hann alltaf reiðubúinn til að koma
og hjálpa okkur systkinunum eftir
að faðir okkar féll frá fyrir tuttugu
árum. Þórir átti miklu barnaláni að
fagna með konu sinni Sigríði Andr-
ésdóttur, sem lést sviplega fyrir
nokkrum árum. Þótt fráfall hennar
hefði verið honum mikið áfall bar
hann harm sinni í hljóði. Þau voru
mjög samrýnd og alltaf svo jákvæð
og innileg. Þórir frændi var mjög
barngóður og fylgdist náið með því
hvernig okkur systkinunum vegnaði
í blíðu og stríðu. Hann var vinur
vina sinna og ættrækinn mjög. Við
kveðjum Þóri með miklum söknuði.
Eftir stendur dýrmæt minning um
hlýjan og skemmtilegan frænda.
Elsku Gestný, Gísli, Þórdís, Bjarni,
Alma, Anna, Jón, Helgi og fjölskyld-
ur. Ég sendi ykkur mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur. Megi algóður
Guð styrkja og vaka yfir ykkur.
Birna Björk Sigurðardóttir
og fjölskylda.