Morgunblaðið - 26.02.2003, Blaðsíða 33

þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti,
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um huga minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Þín
Jóhanna.
Afi minn.
Stundin líður, tíminn tekur
toll af öllu hér
sviplegt brotthvarf söknuð vekur
sorg í hjarta mér.
Þó veitir yl í veröld kaldri
vermir ætíð mig
að hafa þó á unga aldri
eignast vin sem þig.
Þú varst ljós á villuvegi,
viti á minni leið
þú varst skin á dökkum degi
dagleið þín var greið.
þú barst tryggð í traustri hendi
tárin straukst af kinn
þér ég mínar þakkir sendi,
þú varst afi minn.
(Hákon Aðalsteinsson.)
Afi minn. Með þessu ljóði vil ég
þakka ér fyrir allar yndislegu sam-
verustundir okkar, vinskap og ást.
Kær kveðja.
Þinn
Jón Ingi.
Elsku afi, þú varst mjög góður afi.
Ég sakna þín mikið.
Láttu nú ljósið þitt
loga við rúmið mitt,
hafðu þar sess og sæti,
signaði Jesús, mæti.
(Höf. ók.)
Bless, elsku afi, og takk fyrir allt.
Þín dótturdóttir.
María Rut.
Fallinn er frá á tíræðisaldri Jón
Guðmundsson fv. yfirsmiður Heilsu-
stofnunar NLFÍ í Hveragerði. Jón
þekkti vel langafa minn Jónas Krist-
jánsson lækni sem var helsti hvata-
maður að byggingu Heilsuhælisins,
eins og það hét á sínum tíma. Jón
kom að uppbyggingu þessarar
merku stofnunar strax í upphafi og
tengdist henni órjúfanlegum böndum
upp frá því og er í raun samofinn
sögu hennar. Mínar fyrstu minningar
tengjast langafa mínum og Heilsu-
hælinu þar sem ég var tíður gestur
sem barn. Sem unglingur og síðar
sem menntaskólanemi starfaði ég við
afleysingar í fjöldamörg sumur í
Hveragerði og kynntist þá Jóni sem
var mikill öðlingur og hvers manns
hugljúfi. Hann var engu að síður
ákaflega fastur fyrir ef á þurfti að
halda, réttsýnn og sanngjarn og
kunni lagið á okkur strákunum sem
oft reyndum að svíkjast undan. Jón
starfaði nánast óslitið við stofnunina
frá ársbyrjun 1954 þegar hann átti
lægsta tilboð í að gera fyrstu bygg-
inguna fokhelda og þar til hann lét af
störfum 1994, þá 81 árs gamall. Ég
kann enga kveðju betri til Jóns en að
herma upp á hann kvæði sem ort var
af Gretari Fells til NLFÍ og langafa
míns í tilefni af tíu ára afmæli NLFÍ
á sínum tíma:
Frumkvöðlum ég færi þakkir,
ekki síst mínum gamla vini,
hógværa, göfuga, hjartaprúða kappanum
Jóni Guðmundssyni.
Blessuð sé minning þín – í guðs
friði.
Gunnlaugur K. Jónsson,
forseti NLFÍ.
Einhverju sinni var sagt að þeir
einir verðskulduðu minnisvarða sem
engan þyrftu. Líf Jóns Guðmunds-
sonar byggingameistara er einn alls-
herjar minnisvarði um eljusemi og
dugnað, samviskusemi, verkhæfni og
ráðsnilld. Huglægi minnisvarðinn er
virðing fyrir einstökum manni sem
vann þjóð sinni vel og skilaði gríð-
arlegu verki í þágu þúsunda og kom-
andi kynslóða. Engar voru kröfur
hans um viðurkenningu, hvorki um
árangurstengdar greiðslur, sem nú
tíðkast mjög, né orðaskraf um ágæti
hans. Þó vann hann meiri afrek og
skilaði meira verki en margir þeir,
sem nú eru helst lofaðir fyrir að auka
verðmæti í pappírum og peningum.
Án efa fæst arðurinn af mannanna
verkum uppgerður um síðir.
Leiðir okkar lágu saman fyrir
rúmum áratug. Hann var þá kominn
á níræðisaldur og að baki var löng og
gifturík starfsævi, þúsundir fermetra
af gagnlegum húsum fyrir fólk, sem
leitaði sér heilsubótar, iðkaði trú sína
og list og átti skjól og öryggi í dag-
legu lífi. En þessi eldhugi lét ekki
staðar numið, fylgdist með öllum
framkvæmdum, lét í ljós skoðanir og
gaf góð ráð. Jón Guðmundsson skilur
eftir óbrotgjarnan minnisvarða, sem
reis á grunni mikilla hæfileika manns
og smiðs. Fyrir hönd Heilsustofnun-
ar NLFÍ þakka ég honum ómetan-
legt starf. Sjálfur þakka ég elskuleg
kynni.
Árni Gunnarsson.
Bíðið dauðans
með góðum hug
og hafið
þetta eitt fyrir
satt:
Góðum manni getur
ekkert grandað,
hvorki lífs né liðnum,
og guðirnir eru ekki
afskiptalausir
um hans hag.
(Sókrates.)
Við Jón kynntumst fyrst árið 1985
á okkar sameiginlega vinnustað, á
Heilsuhælinu þar sem hann vann all-
lengi. Ef eitthvað vantaði, þá var Jón
alltaf til staðar og hjálpaði öllum af
einlægni. Mér fannst Jón vera einn af
þeim sem sköpuðu „gott andrúms-
loft“ hvar sem hann var og það óafvit-
andi.
Seinna var það hann, sem kom mér
inn í skemmtilegan ferðahóp sem
mér þótti alveg sérstaklega vænt um.
Jón var – þrátt fyrir háan aldur –
ávallt reiðubúinn til að „leggja í
hann“ og varð oftast mjög gaman í
þessum jeppaferðum. Jón var blíður,
félagslyndur, hjálpsamur og oftast sá
sem „kynti ofninn“, í orðsins fyllstu
merkingu. Yndislegt var að sjá hann
brosa eða hlæja og það að setjast við
hlið hans var eins og að vera kominn
heim.
Núna er Jón einu skrefi á undan
okkur. Hann er búinn að kveðja, en
minning um hann mun alltaf vera
böðuð sólarljósi.
Bea.
Fallinn er í valinn félagi okkar,
hann Jón í Hveragerði. Jón gamli eða
Jón smiður eins og við kölluðum
hann, varð ferðafélagi okkar í Sam-
farafélaginu fyrir um þrjátíu árum
eða svo. Eflaust voru það Deidei
frændi og Sólveig sem drógu hann
með í einhverja ferðina, og einhvern
veginnvarð Jón ásamt Binnu og Sig-
urjóni heitnum nánast ómissandi
ferðafélagar okkar. Ekki það að við
kæmumst ekki til fjalla án þeirra,
heldur eins og Jón stóri orðaði það:
„Það eru forréttindi að fá að ferðast
með þessu fólki.“ Þeirra lífsreynsla,
þeirra lífssýn og lífsþroski var og er
þess eðlis að við unga fólkið sóttum í
samfylgd þeirra.
Ógleymanleg eru orð Jóns gamla
og æðruleysið er við einhverju sinni
fórum yfir Markarfljótið á aurunum
neðan Þórsmerkur í óþægilega miklu
vatni. Fyrsti jeppinn var kominn yfir
og Jón beið þess í næsta bíl að fara yf-
ir fljótið. Bílstjórinn spurði hann
hvernig honum litist á og fékk svarið:
„Jæja drengir, þetta er góður dagur
til að deyja.“ Og eflaust drap hann
tittlinga um leið.
Nú er hann Jón gamli kominn yfir
móðuna miklu, að þessu sinni án okk-
ar, og bíður þess á hinum bakkanum
að lóðsa okkur yfir þegar kallið kem-
ur.
Gamli félagi, við þökkum sam-
fylgdina.
Fyrir hönd Samfarafélagsins,
Þorvarður Ingi Þorbjörnsson.
Að heilsast og kveðjast
það er lífsins saga.
Þegar við nú kveðjum félaga okkar
og samferðamann, Jón Guðmunds-
son, setur okkur hljóð og hugurinn
reikar gjarnan til samverustunda lið-
inna ára. Jón Guðmundsson var einn
af aldamótakynslóðinni sem ekki
fæddist með silfurskeið í munninum,
sem með atorku og útsjónarsemi
þurfti að sjá sér og sínum farborða.
Og lífið var ekkert nema vinna. Það
er ekki aðeins að aldamótakynslóðin
sé að hverfa með alla sína fjölbreyttu
lífsreynslu, við Hvergerðingar erum
einnig að sjá á bak því fólki sem hér
hefur lifað og starfað og átt sinn stóra
þátt í því að Hveragerði er orðið það
bæjarfélag sem það nú er.
Ég, sem þessar fátæklegu línur
rita, kynntist Jóni Guðmundssyni
1970 þegar við fjölskyldan fluttum
hingað í Hveragerði. Við Jón unnum
saman á Heilsustofnun, hann fyrst í
húsasmíðum en síðustu árin í viðhald-
inu. Í hálftíukaffinu á morgnana
laumaði Jón sér gjarnan inn á Gull til
okkar kvennanna og fékk sér kaffi-
sopa. Var þá mikið skeggrætt og
skrafað um þau mál sem efst voru á
baugi hverju sinni og vantaði ekki að
við fórum létt með að afgreiða þjóð-
málin og rétta þjóðarskútuna af.
Þegar voru kosningar hafði Jón
gjarnan þann sið að hann fór á allar
kosningaskrifstofur og spjallaði við
fólkið, en ég vissi aldrei hvar hann
stóð í pólitík.
Jón var með afbrigðum traustur
og góður ferðafélagi, var alltaf að
hugsa um að allt gengi vel og allir
væru kátir og glaðir. Við fórum í
margar ferðir saman, fyrst með Al-
þýðubandalaginu og svo með eldri
borgurum en í þeim félagsskap var
hann virkur alveg frá stofnun þess og
fullur af áhuga að allt gengi sem best.
Þegar við eldri borgarar vorum búin
að kaupa húsnæðið, sem nú heitir
Þorlákssetur og er félagsaðstaða
okkar, hringdi Jón í einn félagann og
bað hann skreppa með sig til Reykja-
víkur. Jón var þá orðinn 90 ára en er-
indið var að sækja leirtau fyrir
hundrað manns sem hann færði fé-
laginu að gjöf. Við félagarnir þökkum
af alhug þessa rausnarlegu gjöf og
alla hans samfylgd.
Síðast þegar ég hitti Jón var hann
orðinn lasinn og þreyttur enda ald-
urinn hár, sagðist hann nú helst vilja
fara að fá hvíldina, og nú hefur þú
fengið hana, kæri vinur.
Hafðu þökk fyrir allt og allt
Við félagar í Félagi eldri borgara í
Hveragerði sendum fjölskyldu Jóns
innilegar samúðarkveðjur.
Auður Guðbrandsdóttir.
Nú er byggingameistarinn Jón
Guðmundsson allur. Ekki sést hann
lengur á göngu niður Skáldagötu
með staf í hendi.
Fyrir um 70 árum fluttist hann
með fjölskyldu sína til Hveragerðis
og reisti sér hús við nyrstu götuna í
þorpinu. Jóhannes úr Kötlum og Rík-
arður Jónsson reistu sér hús við
sömu götu og fóru þorpsbúar að kalla
hana Skáldagötu.
Þá var hiti ofarlega í jarðskorp-
unni. Það þurfti að bora 15 metra eft-
ir heitu vatni til að hita upp húsin.
Jón hafði annan hátt á. Hann gróf
þriggja metra djúpa holu niður í
hraunið við húsvegginn og kom þar
fyrir pottofnum og tengdi þá við mið-
stöðvarkerfi húsins, því hiti var í
botni holunnar. Þannig fékk hann
hita í húsið. Sömu aðferð hafði Jó-
hannes úr Kötlum við upphitun í húsi
sínu er hann kom frá Noregi 1947.
Eftir að Hveragerði varð sjálfstætt
sveitarfélag skírði Gunnar Bene-
diktsson rithöfundur götur þorpsins
og skírði Skáldagötuna Frumskóga. Í
þeirri götu bjó hann í 30 ár.
Það eru um 50 ár síðan ég kynntist
Jóni. Var hann þá búinn að byggja
mörg hús í Hveragerði og víðar.
Stærsta verk hans var að reisa húsin
hjá NLFÍ og kirkjuna í Hveragerði.
Það sem mér fannst merkilegt við
Jón hvað hann var ferskur í huga allt
til þess síðasta. Hann lét engan hugsa
fyrir sig. Hugur hans var eins og
tölva. Ég var eitt sinn með honum á
vörusýningu í íþróttahöllinni í
Reykjavík. Var þar til svara ungur
maður starfandi hjá fyrirtæki einu í
Reykjavík. Eftir nokkrar spurningar
var ungi maðurinn feginn að komast í
burtu, því spurningarnar voru ekki
um hestöfl eða stærð heldur margt
annað sem Jóni fannst að maðurinn
ætti að vita.
Jón var einn af þeim mönnum sem
alltaf höfðu tíma til að liðsinna öðrum
og var ekki ónýtt að fá hann í heim-
sókn, því hann virtist hafa ráð við
öllu. Hvort það var við leiklist, bygg-
ingar eða gróður jarðar.
Nú kveðjum við þennan aldna
frumbyggja Hveragerðis, sem settist
hér að fyrir stríð og byggði fjölda
húsa. E.t.v. er hann nú að ganga nið-
ur Frumskógagötu í heimsókn að líta
eftir framkvæmdum hjá nábúunum,
þótt við sjáum hann ekki.
Oddgeir Ottesen.
Jæja, komdu sæll, sagði Jón er
hann kom inn ganginn í kaffisopa og
eftirlitsferð. Jóni kynntist ég fyrst er
ég kvæntist inn í Blesastaðaættina
fyrir rúmum tveimur áratugum. Það
var ekki fyrr en við keyptum gamla
æskuheimilið mitt við Frumskóga að
leiðir okkar Jóns lágu saman fyrir al-
vöru. Við vorum að gera upp húsið og
Jón sem bjó í næstu götu kom iðulega
í kaffitímanum til okkar, því ekki vildi
hann trufla vinnandi fólk. Hann kom
til þess að fá fréttir og einnig var
hann látinn taka út framkvæmdir, því
ef Jón var ánægður með verkið vissi
ég að allt var á réttri leið. Oftast var
beðið eftir Jóni og hann spurður
spjörunum úr, bæði um smíðar og
einnig um lífið í götunni á árum áður,
en Jón var frumbyggi í götunni. Var
minnið og rökfestan mikil hjá honum,
ef ég var með einhvern byggingar-
hlut, t.d flísar og spurði hann hvað
fermetrinn kostaði, þá spurði hann
iðulega til baka: Hvað kostar 1X6? og
eftir að hann vissi það, sagði hann:
Látum okkur nú sjá og umreiknaði
verðlag frá því í gamla daga til dags-
ins í dag og var iðulega mjög nærri
kostnaðinum. Og alltaf reyndi ég að
koma með flóknari vörur og ávallt
spurði hann fyrst hvað 1X6 kostaði
og eftir smáumhugsun kom svarið.
Ég er viss um að þeir þarna hinum
megin eru búnir að bíða eftir Jóni til
að leysa úr einhverjum byggingar-
vandamálum, og er hann ábyggilega
langt kominn með lausnina. Ég kveð
þig eins og þú kvaddir er þú fórst:
Jæja, vertu sæll.
Morten G. Ottesen.
 Fleiri minningargreinar um Jón
Guðmundsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. FEBRÚAR 2003 33
Ástkær móðir okkar og amma,
KRISTÍN HERMUNDSDÓTTIR
frá Strönd,
Vestur-Landeyjum,
til heimilis í Hjaltabakka 28,
Reykjavík,
andaðist á gjörgæsludeild Landspítalans í
Fossvogi að morgni föstudagsins 21. febrúar.
Börn og barnabörn hinnar látnu.
Móðir okkar og tengdamóðir,
KRISTÍN ÞÓRÐARDÓTTIR,
hjúkrunarheimilinu Eir,
Reykjavík,
sem lést þriðjudaginn 18. febrúar, verður
jarðsungin frá Grafarvogskirkju fimmtudaginn
27. febrúar kl. 13.30.
Málfríður K. Björnsdóttir, Guðmundur A. Þórðarson,
Margrét Björnsdóttir
og fjölskyldur.
Yndislegi maðurinn minn og pabbi okkar,
sonur, tengdasonur og bróðir,
BJÖRN RAGNARSSON,
Lindargötu 20,
Reykjavík,
lést á heimili sínu sunnudaginn 23. febrúar.
Álfheiður H. Árdal,
Úlfar Þór Björnsson Árdal,
Freyja Björt Björnsdóttir Árdal,
Arndís Úlla Björnsdóttir Árdal,
Arndís Pálsdóttir, Ragnar Benediktsson,
Úlla Þormar Árdal
og systkini.
Ástkær móðir mín og tengdamóðir,
ÞÓRA ÓLAFSDÓTTIR FANNBERG,
sem andaðist á Grund sunnudaginn 23. febrú-
ar, verður jarðsungin frá Fossvogskirkju þriðju-
daginn 4. mars kl. 15.00.
Ólafur Fannberg, Marissa B. Fannberg.