Morgunblaðið - 23.05.2003, Blaðsíða 25

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. MAÍ 2003 25
HVERS vegna í ósköpunum dettur
fólki í hug að Wagner sé leiðinlegt
tónskáld? Með þessa spurningu á vör-
unum gekk gagnrýnandi út í blíðviðr-
ið í gærkvöldi eftir yndislega tónleika
Sinfóníuhljómsveitar Íslands og
Magneu Tómasdóttur sópransöng-
konu. Það var þó ekki alveg vanda-
laust að komast í réttu stemmn-
inguna, því svo hafði skipast að það
sæti sem í boði var var aftan við inn-
gangströppur salarins, sem er von-
laus staður þegar
söngvarar eru á
sviðinu með
hljómsveitinni.
Það er eins og
þetta gat hrein-
lega gleypi söng-
inn og það tekur
töluverðan tíma
að fókusera eyrað
á það sérkenni-
lega hljóð sem
berst af sviðinu.
Það heyrist vissulega í hljómsveitinni,
en ekki eins og annars staðar í saln-
um, og alls ekki eins og vera skyldi við
bestu skilyrði. Á fyrri hluta tón-
leikanna var því hlustað undir þessum
formerkjum. Wesendonklieder, fimm
lög við ljóð eftir ástkonu tónskáldsins,
Matthildi Wesendonk, voru fyrst á
efnisskránni. Um það leyti sem
Wagner samdi lögin var hann einnig
að leggja drög að óperunni Tristan og
Ísold, og eru líkindi þessara verka
ótvíræð. Ljóðin eru margræð og róm-
antísk og það endurspeglast sannar-
lega í tónlist Wagners. Langar fljót-
andi hendingar sem rísa löturhægt en
jafnt og þétt að miklu klímaxi eru
meðal einkenna á tónlist Wagners.
Þar eru Wesendonkljóðin ekki und-
anskilin. Þetta eitt gerir tónlistina
erfiða til söngs, það þarf mikið úthald
og næmi fyrir þessari jöfnu stígandi
til að áhrifin verði eins og til er ætlast.
Þetta á Magnea auðvelt með og söng
ljóðin af innileik og músíkalskri til-
finningu. Það var þó heyranlegt að
rödd Magneu er enn að þroskast. Nýr
hljómur á neðra raddsviðinu bar
merki þess að röddin væri ef til vill að
opnast enn meira þar og verða dekkri.
Það verður spennandi að fylgjast með
því hvert þessi þróun leiðir hana.
Lohengrin-forleikurinn hlýtur að
vera ein sú unaðslegasta tónlist sem
til er. Himnesk, seigfljótandi hljóma-
sæla er kannsk besta lýsingin á þess-
um meistaratöktum. Strengir Sinfón-
íuhljómsveitarinnar léku sem einn
maður undir skarpri stjórn Gregors
Bühl. Þetta einstaka wagneríska nið-
urlag, þar sem tónlistin eins og leysist
upp í léttu andvarpi eða flýtur fislétt
upp til himna, var sérstaklega fallega
leikið. Aría Elsu, Einsam in trüben
Tagen, var það sísta hjá Magneu og
hljómsveitinni í gærkvöldi. Þar náðist
ekki upp þessi samfella sem stig-
magnast, og flutningurinn var ekki
markviss af hálfu stjórnandans, sem
jafnan er þó afbragðsgóður og ná-
kvæmur eins og sýndi sig í Hollend-
ingnum fljúgandi á Listahátíð í fyrra.
Forleikur þriðja þáttar Lohengrins
var miklu betri, málmblásararnir sér-
staklega góðir, rytmískir og klingj-
andi hreinir í sínum áhrifamiklu köfl-
um.
Eftir hlé var stefnan tekin á miðjan
þriðja bekk, og það reyndist mun
betri kostur en að sitja aftan við dyra-
opið. Forleikurinn að Tannhäuser var
dásamlega fallega leikinn og þar náði
stjórnandinn fram áhrifamiklum
heildarsvip. Sellósveitin á þar mörg
falleg sóló sem hljómuðu full þokka,
en hefðu mátt vera ívið dramatískari
eða átakameiri. Í aríu Elísabetar úr
Tannhäuser var Magnea stórkostleg,
og bara það hvernig hún mótaði loka-
hendingarnar „...sei mir gegrüßt“
með djúpri tilfinningu fyrir gleði
Elísabetar var áhrifamikið, meðan
hljómsveitinni er falið það hlutverk að
gefa til kynna með leiðarstefi frá því
fyrr úr óperunni að vá kunni að vera
fyrir dyrum. Gregor Bühl hnýtti þess-
ar andstæður vel saman. Lokaatriði
tónleikanna var forleikur úr Tristan
og Ísold og Ástardauði Ísoldar, eitt
þekktasta atriði úr óperum Wagners.
Hér lék hljómsveitin skínandi vel og
söngur Magneu var fallegur og mús-
íkalskur. Þau náðu þó ekki þeim hæð-
um sem heyra mátti í atriðunum úr
Tannhäuser.
Gregor Bühl er góður stjórnandi,
með gott slag og gefur hljóðfæraleik-
urum innkomur og önnur merki á
greinargóðan og nákvæman hátt.
Hann er líka músíkalskur og tekst að
krefja hljómsveitina um músíkalskan
leik. Hljómsveitin lék vel undir hans
stjórn ef undan er skilin arían úr
Lohengrin. Í ljósi vel heppnaðrar
þátttöku hans í Hollendingnum á
Listahátíð og þess besta sem gert var
í gærkvöld, verður það tilhlökkunar-
efni að sjá hann oftar á stjórnanda-
pallinum. Magnea Tómasdóttir hefur
stóra og mikla rödd sem hentar síð-
rómantíkinni vel og ýmislegt bendir
til þess að röddin eigi eftir að taka út
enn meiri þroska. Það má vel láta sig
dreyma um að heyra í henni, hljóm-
sveitinni og Bühl í Tannhäuser í Tón-
listarhúsi einn góðan veðurdag.
Töfrandi Tannhäuser
TÓNLIST
Háskólabíó
Sinfóníuhljómsveit Íslands og Magnea
Tómasdóttir sópransöngkona fluttu verk
eftir Richard Wagner, Gregor Bühl stjórn-
aði. Fimmtudag kl. 19.30.
SINFÓNÍUTÓNLEIKAR
Magnea
Tómasdóttir
Bergþóra Jónsdóttir
F R Ó N
Rað- og parhús
SÍÐUMÚLA 2 - 108 REYKJAVÍK SÍMI 533 1313 www.fron.is
Finnbogi Kristjánsson lögg. fasteignasali
Bakkastaðir
- Einstakt endaraðhús á sjávarlóð
Erum með í sölu gullfallegt endaraðhús á lóð við sjóinn í
Staðahverfi. Húsið er allt hið glæsilegasta, grásteinað að utan
með fallegu gegnheilu eikarparketi og flísum á gólfi. Mjög góð
lofthæð. Stór arinstofa. Einstaklega björt og vönduð íbúð í alla
staði með gífurlega fallegu útsýni til sjávar og fjalla. Góð lóð,
ófrágengin að hluta. Rólegt og barnvænt umhverfi. Húsið
stendur í enda botnlanga. Verð 32,8 millj.
Eign vikunnar á www.fron.is