Morgunblaðið - 09.08.2003, Qupperneq 26

Morgunblaðið - 09.08.2003, Qupperneq 26
FÓLK af íslenskum ættum í Banda- ríkjunum og Kanada leggur almennt mikið upp úr upprunanum og ýmsar árlegar uppákomur eru liður í því að viðhalda íslensku arfleifðinni. Til- gangur Íslendingadagshátíðarinnar í Gimli er til dæmis að treysta og kynna íslenska menningu og safna fólki af íslenskum ættum saman til að minnast og halda upp á þann ár- angur sem íslenska samfélagið í Kanada hefur náð. Fleiri nefndir en íbúar „Við reynum okkar besta en auð- vitað er allt smærra í sniðum hjá okkur en hjá þeim í Gimli enda eru íbúarnir hjá okkur færri en nefnd- irnar hjá þeim,“ segir Curtis Olaf- son, formaður Íslendingafélagsins í Norður-Dakóta, um árlegu hátíðina í Mountain, þar sem um 100 manns búa. Hátíðin, sem fer jafnan fram fyrstu helgina í ágúst, var nú haldin í 104. sinn en að þessu sinni var þess sérstaklega minnst að 125 ár eru frá landnámi Íslendinga í Norður- Dakóta. Mikið var lagt upp úr ís- lensku arfleifðinni og meðal annars var Íslendingabók aðgengileg á Net- inu fyrir þá sem vildu og greinilegt að gestir kunnu vel að meta fram- takið. Curtis segir að þrátt fyrir fámenn- ið séu margir tilbúnir að leggja mik- ið á sig til að hátíðin verði þeim og fyrirrennurunum til sóma. „Það er mikilvægt að minnast landnemanna og allra þeirra góðu verka með fram- tíðina í huga. Við verðum að standa saman í svona fámennu samfélagi og það höfum við gert.“ Heimsókn Ólafs Ragnars Gríms- sonar, forseta Íslands, til Norður- Dakóta á hátíðina 1999 vakti mikla athygli og segir Curtis að hún hafi verið mikil lyftistöng fyrir sam- félagið. „Samskiptin við Ísland hafa aukist í kjölfarið og við fáum stöðugt fleiri gesti frá Íslandi,“ segir hann. Í Pembinasýslu búa um 1.000 manns af íslenskum ættum en talið er að um 5.000 manns hafi sótt hátíð- ina í Mountain, sem fór fram 1. til 3. ágúst. Magnus Olafson, sem verður 83 ára í haust og hefur verið í for- svari hjá fólki af íslenskum ættum í Norður-Dakóta í áratugi, segir að aðeins 1999, þegar hátíðin hafi verið haldin í 100. sinn, hafi verið fleiri gestir eða um 8.000 manns. „Ég hef ekki komið mikið að málum að und- anförnu en þessi hátíð skiptir mjög miklu máli fyrir okkur,“ segir hann. „125 ár eru ekki langur tími í mann- kynssögunni, en það er merkilegt hvað hefur verið gert hér á þessum árum og ástæða til að halda því á lofti. Í byggðunum hérna var flest fólk um aldamótin 1900 en um 1905 fór fólk að flytjast í burtu. Í manntal- inu 1900 voru 770 í Garðarhreppnum en nú eru þeir um 50. Sömu sögu er að segja af Mountain. Það var fjöl- skylda á hverjum landsbletti, en fólkið kom hingað vegna landsins og það gefur enn ríkan ávöxt.“ Samfelld hátíð í 114 ár Íslendingadagshátíðin í Gimli fer alltaf fram fyrstu helgina í ágúst en undanfarin ár hefur í raun verið um fjögurra til sex daga fjölskylduhátíð að ræða, þó formleg dagskrá standi aðeins yfir í þrjá daga, frá laugar- degi til mánudags. Hátíðin hefur vaxið að umfangi með hverju árinu og æ fleiri koma til Gimli þessa helgi en talið er að gestir í þessum um 1.600 manna bæ hafi verið um 50 til 60 þúsund að þessu sinni. Þeir sem veljast til forystu í Ís- lendingadagsnefndinni í Gimli taka að sér ákveðin stjórnarstörf í átta ár. Fyrst verður viðkomandi 2. varafor- seti í tvö ár, síðan varaforseti næstu tvö árin, þá forseti í tvö ár og svo frá- farandi forseti í tvö ár. Tim Arnason hefur verið forseti undanfarin tvö ár og því hefur mikil ábyrgð hvílt á hans herðum. „Við höfum verið með sérstaka gesti frá Íslandi og að þessu sinni fengum við meðal annars KK Víkingabandið frá Hafnarfirði til að skemmta,“ segir hann spurður um hvað standi upp úr. „Það stóð sig vel og ég gleymi því aldrei þegar fé- lagarnir kölluðu á pabba í hátíðar- kvöldverðinum á sunnudagskvöld og báðu hann um að syngja með sér.“ Íslendingadagurinn er næstelsta menningarhátíðin í Norður- Ameríku. Fyrsta íslenska hátíðin fór fram í Milwaukee 1874 en fyrsta ís- lenska hátíðin í Manitoba fór fram í Winnipeg 1890. Þar var hún haldin árlega til og með 1931 en frá 1932 hefur hún verið haldin hátíðleg í Gimli. Þetta er helsta Íslendingahá- tíðin í Norður-Ameríku og dregur hún að sér gesti víðs vegar að en al- gengt er að fjölskyldur komi saman í Gimli á þessum tímamótum ár hvert. „Dagskráin gekk mjög vel fyrir sig,“ segir Tim. „Við fengum margar góða kveðjur og það var ánægjulegt að hafa marga Íslendinga frá Íslandi með okkur. Svo virðist sem helgin hafi orðið að einum löngum sam- felldum degi en þessi dagur var sér- stakur og alltaf eitthvað um að vera. Hver hápunkturinn á eftir öðrum.“ Tim segir að þótt hann hætti sem forseti í haust hætti hann ekki störf- um fyrir nefndina enda eigi hann eft- ir að sinna störfum fráfarandi for- seta í tvö ár og svo taki eitthvað annað við á þessu sviði. „Þetta hefur verið mikið starf undanfarin ár og eflaust verður gott að fá einhverja hvíld en hún verður hvorki löng né mikil. Það góða við Íslendingadaginn er að hann er hluti af lífi manns, hvort sem þú ert forseti eða ekki. Hátíðin hefur alltaf skipað ríkan sess í mínu lífi og hún á eftir að gera það um ókomna framtíð.“ Íslenska ríkisstjórnin hefur styrkt hátíðina undanfarin ár og segir Tim að sá stuðningur sé ómetanlegur. „Vegna forsetaembættisins var mér boðið til Íslands í júní í fyrra og sú ferð stendur upp úr hvað sjálfan mig varðar á þessu tveggja ára forseta- tímabili. Ég held að tengslin við Ís- land hafi aldrei verið sterkari en nú og þessi tenging skiptir gríðarlega miklu máli. Samstarf á milli þjóð- anna og milli ýmissa félaga skiptir sköpum og ég hef alls staðar lagt áherslu á mikilvægi samvinnu. Við höfum til dæmis unnið vel með fé- lögum okkar í Mountain vegna hátíð- ar þeirra um sömu helgi, við störfum með Lögbergi-Heimskringlu vegna styrktarmótsins í golfi sem hefur farið fram í tengslum við Íslend- ingadaginn undanfarin þrjú ár og á sama tíma höfum við unnið með Gimli kvikmyndahátíðinni sem hefur fallið vel inn í dagskrána hjá okkur. Snorraverkefnið hefur líka verið þáttur í þessu hjá okkur og hafa ber í huga að þó við séum sterk sem ein- staklingar þá eru okkur allir vegir færir sem heild.“ Sandra Sigurdson hefur verið varaforseti Íslendingadagshátíð- Íslendingadagshátíðir í Mountain í Bandaríkjunum og Gimli í Kanada Morgunblaðið/Steinþór Guðbjartsson Fjallkonan er stór þáttur Íslendingadagsins. Hér er hún með meyjum sínum og íslenskum sendiherrafrúm í Ottawa og Washington. Frá vinstri: Anna Birgis, Meghan Sproule, Sigrid Johnson, Britany Maguet og Hervör Jónasdóttir. arinnar undanfarin tvö ár og verður því næsti forseti. „Ég er mjög spennt að taka við þessu verkefni og það eru ánægjulegir tímar fram- undan,“ segir hún. Sandra segir að alltaf megi gera ráð fyrir einhverjum breytingum eða breyttum áherslum með nýju fólki en hátíðin sé í föstum skorðum og ástæðulaust að breyta einhverju aðeins breytinganna vegna. „Við erum alltaf opin fyrir einhverju nýju en hátíðin er góð eins og hún er. Aðalatriðið er að halda góðum siðum áfram á lofti og vera vakandi fyrir nýjungum.“ Hlýtt og yndislegt fólk Á meðal gesta í Mountain og Gimli voru um 100 manns frá Íslandi. Þar á meðal sr. Karl Sigurbjörnsson, bisk- up, sendiherrahjónin í Washington, Helgi Ágústsson og Hervör Jónas- dóttir, sendiherrahjónin í Ottawa í Kanada, Hjálmar W. Hannesson og Anna Birgis, og aðalræðismanns- hjónin í Winnipeg í Kanada, Korn- elíus Sigmundsson og Anna Soffía Hauksdóttir. Helgi Ágústsson segir að hátíð- irnar í Mountain og Gimli séu sér- staklega eftirminnilegar og móttök- urnar einstakar. „Þetta hefur verið afskaplega mikil upplifun,“ segir hann, en hann heimsótti Íslend- ingabyggðirnar í Norður-Dakóta og Manitoba í fyrsta sinn um nýliðna helgi. „Ég hef verið á leiðinni hingað í 30 ár og það er ólýsanleg tilfinning að vera hérna. Ég held að fólkið sem ég hef hitt hérna sé eitthvert besta fólk sem ég hef fyrirhitt á lífsleið- inni. Þetta er svo hlýtt og yndislegt fólk sem hefur tekið okkur opnum örmum. Það er eftirminnilegt að hafa hitt gamalt fólk sem talar ís- lensku og sérstaklega að hlusta á 94 ára gamlan mann, Magnús Elíason, fara með fjögur löng kvæði eftir Gutta, Guttorm J. Guttormsson. Það er slík upplifun að ég gleymi henni aldrei.“ Curtis Olafson og Björk Eiríksdóttir í Mountain kynntu íslensku byggðina þar á hátíðinni í Gimli. Veðrið lék við gesti í Gimli. F.v.: Kornelíus Sigmundsson, Hjálmar W. Hannesson, Helgi Ágústsson og Kris Stefansson, fylkisdómari í Winnipeg. Ógleymanleg upplifun Mikil hátíðarhöld voru í Íslendingabyggðunum Mountain í Norður-Dakóta í Bandaríkjunum og Gimli í Manitoba í Kanada um nýliðna helgi. Stein- þór Guðbjartsson var á meðal fjölmargra gesta. steg@mbl.is Tim Arnason og Sandra Sigurdson að lokinni hátíð- ardagskrá Íslendingadagsins í Gimli-garði. Við rústir Þingvallakirkju í Eyford í Norður-Dakóta. Frá vinstri: Sr. Þor- björn Árnason, Karl Sigurbjörnsson biskup og sr.Halldór Reynisson. ÚR VESTURHEIMI 26 LAUGARDAGUR 9. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.