Morgunblaðið - 28.09.2003, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 28. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BOÐA HLUTHAFAFUND
Stjórn Sjóvár-Almennra trygg-
inga hefur borist krafa frá Íslands-
banka um að halda hluthafafund þar
sem tillaga verði borin upp um
breytingar á samþykktum félagsins.
Verður hluthafafundur haldinn fyrir
10. október.
Besta kornuppskeran
Kornuppskeran hefur sennilega
aldrei verið meiri hérlendis en í ár,
en áætlað er að skorið hafi verið upp
af 2.500 hekturum og uppskeran af
byggi sé 8 til 10 þúsund tonn.
Annist sjálfir innra öryggi
Utanríkisráðherra bráðabirgða-
stjórnarinnar í Írak, Hoshyar Zeb-
ari, sagði í blaðaviðtali í gær að rétt
væri að Írakar sæju sjálfir um að
koma á öryggi í landinu. Hins vegar
ættu hermenn Bandaríkjamanna og
Breta að tryggja að önnur ríki réð-
ust ekki inn í landið eða blönduðu
sér í innri málefni þess. Bandaríkja-
menn hyggjast senda allt að 15.000
manna liðsauka til Íraks á næstunni
en fátt bendir til þess að ríki Sam-
einuðu þjóðanna verði við beiðni
George W. Bush Bandaríkjaforseta
um að senda fleiri hermenn á vett-
vang.
Skuldbindingar í fullu gildi
James I. Gadsden, sendiherra
Bandaríkjanna á Íslandi, segir það
aldrei hafa komið til greina að falla
frá varnarsamningnum eða breyta
honum með einhverjum hætti. Varn-
arskuldbindingar Bandaríkjanna frá
1951 séu enn í fullu gildi.
Gagnrýnir ráðuneytið
Forstjóri Vinnumálastofnunar
gagnrýndi harkalega framkomu
fjármálaráðuneytisins vegna At-
vinnuleysistryggingasjóðs í ræðu
sinni á ársfundi stofnunarinnar í
gær. Ekkert tillit hafi verið tekið til
tillagna stjórnar sjóðsins.
Fyrsta flugið frá Japan
Um 250 japanskir ferðamenn
komu til Íslands í fyrsta beina flugi
milli Íslands og Japans. Eyþór Ein-
arsson, framkvæmdasjóri fyrirtæk-
isins K.K. Viking í Japan, segir að
gamall draumur sé að rætast.
TÚN – tómstunda- og menningarhús
á Húsavík
Forstöðumaður
Staða forstöðumanns Túns, tómstunda- og
menningarhúss fyrir 16 ára og eldri, er laus
til umsóknar. Um er að ræða 100% stöðu og
þarf viðkomandi að geta hafið störf sem fyrst.
Starfsreynsla með unglingum eða vinna í
félagsmiðstöðvum æskileg. Leitað er að aðila,
sem á gott með að umgangast fólk, hefur
starfað sjálfstætt og er hugmyndaríkur.
Umsóknarfrestur er til 7. október 2003.
Upplýsingar um starfið veitir tómstundafulltrúi
Húsavíkurbæjar, Sveinn Hreinssson, á skrifstofu
bæjarins á Ketilsbraut 7—9, Húsavík, og í síma
464 6100.
Rekstrarnefnd Túns,
tómstunda- og menningarhúss.
Húsavík er 2.500 manna bæjarfélag, þar er öflugt félags- og menn-
ingarlíf. Aðstæður til uppeldis barna hinar ákjósanlegustu, vega-
lengdir engar. Í bænum er framhaldsskóli, grunnskóli, tveir leikskólar,
tónlistarskóli og öflug heilbrigðisstofun (sjúkrahús og heilsugæsla)
auk allrar almennrar þjónustu.
Tannlækningastofa
Tannlæknir eða aðstoðarmaður tannlæknis
óskast á tannlækningastofu í 40—50% starf.
Vinnutími er 3—4 dagar í viku eftir hádegið.
Áhugasamir leggi inn umsóknir til auglýsinga-
deildar Mbl. merktar: „T — 14244, f. 3. októ-
ber.
Vanur sveinn/meistari
Hárgreiðslustofan Supernova óskar eftir vön-
um sveini eða meistara í fullt starf.
Áhugasamir hafi samband við Ásgeir í síma
692 1213 eða 511 1552.
Stýrimaður
Stýrimann vantar á 100 tonna bát
frá Vestmannaeyjum
Upplýsingar í s 852 2435 og 892 1148
Sunnudagur
28. september 2003
atvinnatilboðútboðfundirtilsölutilleigutilkynningarkennslahúsnæðiþjónustauppboð
mbl.is/atvinna Gestir í vikunni 9.448
Innlit 18.486
Flettingar 81.119
Heimild: Samræmd vefmæling
Sunnudagur
28. september 2003
Morgunblaðið/Ásdís
Með
lögum
skal land
byggja
Steinar Berg Ísleifsson tók af-
drifaríka ákvörðun eftir þrjátíu
ára starfsferil sem útgefandi er
hann keypti jörð og sneri sér að
tónlistartengdri ferðamennsku.
Hann sagði Árna Matthíassyni
frá ævintýralegum og oft
stormasömum starfsferli.
„Ganga á Zugspitze er á allra færi sem eru ágætlega fótvissir og ekki lofthræddir“/10
Tjáning náttúrunnar
Hin mörgu andlit bergsins
Grillað í
góðra vina
hóp að hætti
Kóreubúa
Prentsmiðja
Morgunblaðsins
Yf ir l i t
Í dag
Sigmund 8 Bréf 42
Af listum 24 Þjónusta 43
Listir 24/27 Dagbók 44/45
Forystugrein 28 Krossgáta 46
Reykjavíkurbréf 28 Auðlesið efni 47
Skoðun 30 Leikhús 48
Þjóðlífsþankar 33 Fólk 48/53
Hugvekja 35 Bíó 50/53
Kirkjustarf 35 Ljósvakar 54
Minningar 36/41 Veður 55
* * *
ÞEIR voru hressir sjómennirnir Valdimar og Geir þegar þeir voru að landa
fiski úr báti sínum í Akraneshöfn. Fiskurinn var vænn og veðurblíðan hafði
þau áhrif að allir virtust ánægðir með sinn hlut.
Þó haustvindar séu farnir að blása geta hvorki sjómenn eða aðrir lands-
menn kvartað yfir veðrinu. Um helgina er spáð mildu og hægu veðri. Hiti
verður alls staðar yfir frostmarki.
Morgunblaðið/Ásdís
Hressir við löndun í Akraneshöfn
FJÖLSKYLDA Halldórs Laxness hefur óskað
eftir því að lokað verði fyrir aðgang að þeim gögn-
um skáldsins sem varðveitt eru í Þjóðarbókhlöð-
unni, öðrum en handritum að útgefnum verkum
hans, nema með skriflegu leyfi fulltrúa fjölskyld-
unnar. Handritadeild Landsbókasafns Íslands –
háskólabókasafns hefur orðið við þessari beiðni.
Ögmundur Helgason, forstöðumaður handrita-
deildarinnar, segir að borist hafi bréf frá fulltrúa
fjölskyldunnar um að loka aðgangi að gögnunum í
þrjú ár. Á þeim tíma megi enginn skoða gögn
skáldsins, meðal annars bréfasafn og minnisbæk-
ur, nema með skriflegu leyfi Guðnýjar Halldórs-
dóttur, dóttur skáldsins, sem kemur fram fyrir
fjölskylduna í þessu máli. Jafnframt hafi verið tek-
ið fram að Halldór Guðmundsson sem vinnur að
ritun ævisögu Halldórs og Helga Kress bók-
menntafræðingur hefðu slíkt leyfi.
Höfundarréttur gildir
í 70 ár eftir andlát
Ögmundur segir að erfingjar hafi höfundarrétt
að verkum manna í sjötíu ár eftir lát þeirra og geti
ákveðið, takmarkað eða bannað aðgang að gögn-
unum. Segir hann að nokkuð sé um að það sé gert,
jafnvel í áratugi, og hafi það farið vaxandi. Nefnir
sem dæmi að aðgangur að öllum gögnum Gunnars
Gunnarssonar rithöfundar sé lokaður öðrum en
þeim sem hafi skriflegt leyfi fulltrúa fjölskyldu
hans.
Ekki náðist í Guðnýju Halldórsdóttur í gær og
Ögmundur segir að skýringar hafi ekki fylgt bréfi
hennar. Telur hann líklegt að ákvörðunin hafi, eins
og stundum hafi gerst áður, verið tekin vegna um-
ræðna í fjölmiðlum að undanförnu en eins og fram
hefur komið vinnur Hannes Hólmsteinn Gissurar-
son prófessor að ritun ævisögu Halldórs Laxness,
án samþykkis ættingja eða aðstandenda skálds-
ins. Hefur hann meðal annars skoðað gögn Hall-
dórs í Þjóðarbókhlöðunni undanfarna mánuði.
Ögmundur segir að stundum gleymist í umræðu
sem þessari að á meðan höfundarrétturinn sé
virkur megi enginn vitna nema mjög takmarkað í
óbirt bréf eða önnur verk manna nema með leyfi
rétthafa.
Skriflegt leyfi þarf til að skoða skjöl Halldórs Laxness í Þjóðarbókhlöðunni
Lokað fyrir aðgang í 3 ár
SÉRSTAKT átak er í undir-
búningi gegn atvinnuleysi ungs
fólks og langtímaatvinnuleysi.
Árni Magnússon félagsmála-
ráðherra boðaði þetta á árs-
fundi Vinnumálastofnunar í
gær og ætlar hann að leita eftir
samstarfi við stofnunina, At-
vinnuleysistryggingasjóð,
menntamálaráðuneytið og aðila
vinnumarkaðarins.
Verkefnisstjórn verður falið
að greina vandann á hinum
ýmsu stöðum á landinu og
koma á fót staðbundnum sam-
starfsverkefnum. Vonaðist ráð-
herra til að þessi vinna myndi
skila árangri. Þó að atvinnu-
leysi hefði almennt minnkað frá
febrúar á þessu ári sagði Árni
að aukið atvinnuleysi ungs
fólks og aukið langtímaatvinnu-
leysi ylli sérstökum áhyggjum.
Benti Árni á að í ágúst sl.
hefðu 940 ungmenni á aldrinum
16-24 ára verið skráð atvinnu-
laus, sem hefði verið 21% hlut-
fall allra atvinnulausra í land-
inu. Í þessu sambandi mætti
skoða betur samspil atvinnu-
lífs, vinnumarkaðsaðgerða og
menntakerfisins.
Átak gegn
atvinnuleysi
ungs fólks
LÖGREGLAN í Reykjavík mun
fylgjast með þróun mála í Breiðholti
um helgina og næstu daga til að
stöðva slagsmálaöldu sem hefur sett
mark sitt á hverfið í vikunni sem er
að líða. Í þessu skyni gerir lögreglan
meðal annars kröfu um að foreldrar
láti ósjálfráða unglinga ekki ganga
úti á kvöldin eftir lögboðinn útivist-
artíma. Lögreglan hefur auk þess
reynslu af fyrirbyggjandi aðgerðum
í hverfinu þegar hópslagsmál vofa
yfir.
Samkvæmt heimildum blaðsins
snúast átökin í Breiðholti síst um
kynþáttafordóma. Innan vissra hópa
munu vera fíkniefni og vopn í umferð
en drifkraftur átakanna mun eiga
rót sína að rekja til persónulegra
deilna.
Heimildir Morgunblaðsins
hermdu eftir síðustu helgi að þau
átök sem áttu sér stað um helgina við
bensínstöð Select í Breiðholti þegar
piltur var laminn með hafnabolta-
kylfu myndu draga dilk á eftir sér.
Sá spádómur virðist hafa gengið eft-
ir, því tveimur dögum síðar var brot-
ist inn í íbúð í Seljahverfi og allt brot-
ið og bramlað. Telur lögreglan að
það hafi verið hefnd fyrir Selectmál-
ið enda komu sömu nöfn fyrir í lög-
regluskýrslum um málin.
Safnað liði og blásið til sóknar
Heimildir herma ennfremur að
gengjaátök séu í eðli sínu ekki ólík
þeim átökum sem tíðkuðust hér fyrr
á árum þegar hverfaklíkur börðust.
Samkvæmt heimildum blaðsins eru
slagsmálin þó ekki til komin vegna
kynþáttahaturs, heldur vegna ein-
hverra annarra hluta sem komið
hafa upp á. Aðspurður um þetta seg-
ir Árni Vigfússon aðstoðaryfirlög-
regluþjónn í Reykjavík að ekki sé
óalgengt að átökin blossi upp eftir
afbrýðisemi. Með öðrum orðum að
strákar séu að slást út af stelpum. Þá
er safnað liði og blásið til sóknar.
Árni segir kynþáttahatur ekki rót
átakanna og tekur jafnframt fram að
átökin taki á sig þetta mynstur tvisv-
ar til þrisvar sinnum á ári. Því sé
ekki hægt að segja að hér í borg séu
til staðar samtök með sama sniði og
víða erlendis þar sem skipulagðri
klíkustarfsemi er haldið úti allt árið
um kring. „Ég held að þessi mál snú-
ist ekki um kynþáttahatur, heldur
eitthvað sem kemur upp á í sam-
skiptum Íslendinga og annarra
manna af erlendu bergi brotinna,“
segir Árni. Hann bætir við að málin í
þessari viku séu þau alvarlegustu
sem upp hafi komið af þessum meiði.
Oft hafi verið blásið til hópátaka en
sjaldnast hafi upp úr soðið eins og að
þessu sinni.
„Það er ekki mikið um þetta. Þetta
skýtur upp kollinum tvisvar til þrisv-
ar sinnum á ári og virðist fjara út aft-
ur. Þetta er múgæsing í hvert og eitt
sinn vegna einhvers tilviks sem kem-
ur upp,“ segir Árni.
Einn heimildarmaður blaðsins
segir að á þessu stigi málsins hafi
ekki skapast vandamál af þeim toga
sem nágrannaþjóðir okkar glíma nú
við; grasserandi kynþáttahatur og
gengjaátök með tilheyrandi ofbeldi.
En svo geti orðið ef ekki verði tekið á
þessum málum af festu. Sinna þurfi
útlendingum betur félagslega og
átta sig á hugsunarhætti þeirra. Hér
þurfi að huga að leiðum til að laga þá
betur að íslensku samfélagi.
Múgæsing undirrót
gengjaátakanna