Morgunblaðið - 11.10.2003, Side 2

Morgunblaðið - 11.10.2003, Side 2
FRÉTTIR 2 LAUGARDAGUR 11. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ BUSH HÓTAR KASTRÓ George W. Bush Bandaríkja- forseti tilkynnti í gær að framvegis yrði harðar fylgt eftir banni við ferð- um bandarískra ríkisborgara til Kúbu. Fordæmdi Bush kúgunar- stefnu Fídels Kastrós Kúbuforseta og sagði að framvegis yrði fleiri Kúbumönnum gert kleift að flytjast til Bandaríkjanna. Ebadi fær friðarverðlaunin Íranski lögfræðingurinn Shirin Ebadi hlýtur friðarverðlaun Nóbels í ár. Hvatti hún í gær til þess, að öll- um pólitískum föngum í Íran yrði sleppt. Hún hefur lengi barist fyrir lýðræði og mannréttindum í landinu. Tilboð í bækur Arnaldar Þýskt útgáfufyrirtæki hefur gert Arnaldi Indriðasyni tilboð í allar bækur hans. Fyrirtækið býður einn- ig í útgáfu þriggja óútkominna bóka Arnaldar. Mýrin hefur nú selst í um 110 þúsund eintökum í Þýskalandi og mun brátt koma út í Japan. Landstjóri Kanada á Íslandi Adrianne Clarkson, landstjóri Kanada, er nú í opinberri heimsókn á Íslandi. Clarkson heimsótti landið fyrir tuttugu árum og segist aldrei hafa gleymt því. Hefur hún sýnt landi og þjóð mikinn áhuga og legg- ur ríka áherslu á samvinnu landa á norðurslóðum. Hún mun ferðast um á Suður- og Norðurlandi. Laugardagur 11. október 2003 Á ÍSLANDI eru starfrækt ótal leik- hús. Sum þeirra eru atvinnuleikhús en þá fá leikararnir laun fyrir vinn- una sína. Önnur eru áhugamanna- leikhús en þá eru leikararnir oftast í annarri vinnu en sinna leiklistinni ut- an vinnutíma. Ef þig langar til að verða atvinnuleikari þarftu að ganga í leiklistarskóla til þess að læra að leika. Möguleikhúsið er atvinnuleikhús sem sérhæfir sig í sýningum fyrir börn. Leikhúsið er lítið og sýningarn- ar frekar stuttar. Stundum fara leik- ararnir í skóla eða leikskóla og sýna leikritin þar. Barnablaðið leit í heim- sókn í Möguleikhúsið og sá leikritið Tveir menn og kassi en það er eitt af fjölmörgum leikritum sem eru sýnd þar í vetur. Mörg börn voru á sýning- unni og virtust skemmta sér vel. Morgunblaðið/Halldór Kolbeins Mennirnir tveir í leikritinu eiga í mesta brasi með að koma þessum stóra kassa í réttar hendur. Leikhús fyrir börn LENGSTA leikrit sem hefur verið sett upp heitir The Warp og er eftir Neil Oram. Leikritið hefur verið sett upp oftar en einu sinni og uppfærslurnar hafa tekið frá 18 og upp í 29 klukku- tíma. Það hefur ýmist verið sýnt á nokkrum dögum eða allt á einum degi. Árið 1997 var leikritið sýnt í einni lotu og það tók 29 klukkutíma. Aðal- leikarinn örmagnaðist og þurfti að taka sér hlé þegar sýningin var rúm- lega hálfnuð. Aðeins einn maður sá alla sýninguna og hann var stórhrif- inn af henni en viðurkenndi að hafa orðið svolítið þreyttur á köflum. Unnið upp úr Vísindavef Háskóla Íslands: UNNUR Regína, 11 ára stelpa úr Víkurskóla, fór á leikritið Tveir menn og kassi og skemmti sér nokkuð vel. Leikritið fjallar um tvo menn sem eru að flytja kassa en ekkert bólar á viðtakandanum. Meðan þeir bíða og velta fyrir sér hvað skuli gera við kassann fara undarlegir hlutir að gerast í kassanum. „Þetta var svolítið sérstakt leikrit en samt mjög fyndið. Það skrýtnasta var að mennirnir töluðu ekki íslensku. Mér fannst það líkjast meira þýsku,“ segir Unnur en henni fannst leikaranir nota líkamann meira í staðinn fyrir orðin. Unnur er ekki alveg viss hver boðskapur leikritsins var. „Ég held að það hafi fjallað um að það er best að allir séu vinir,“ segir hún. Krakkarýni: Tveir menn og kassi Best að allir séu vinir Unnur Regína ÍSLENDINGAR lesa texta alltaf frá vinstri til hægri, það er að segja við byrjum vinstra megin og færum augun til hægri meðan við lesum. Þetta finnst okkur hið eðlilegasta mál en engu að síður eru til þjóðir sem lesa ekki á sama hátt og við. Arabar lesa til dæmis frá hægri til vinstri. Það væri mikil kúnst fyrir okkur að lesa texta á arabísku því það gæti vafist fyrir okkur að fara í öfuga átt. Einu sinni ætlaði lyfjafyrirtæki að selja höfuðverkjatöflur í Norður- Afríku. Þar eru margar manneskjur sem kunna ekki að lesa svo að fyr- irtækið ákvað að nota myndir til að auglýsa töflurnar. Myndirnar voru þrjár. Sú fyrsta sýndi mann sem var mjög illt í höfðinu. Á næstu mynd tók hann töflu og á þeirri þriðju er hann glaður og laus við höfuðverkinn. Fyrirtækið lét prenta stór auglýs- ingaspjöld með myndunum og hengdi upp úti um allt. Aðeins eitt gleymdist. Í Norður-Afríku lesa íbú- arnir frá hægri til vinstri. Þeir sáu því myndasyrpuna á allt annan hátt. Það er að segja kátan mann gleypa töflu og líða eftir það ferlega illa. Það getur verið kúnst að lesa Morgunblaðið/Magnús Valur Það er mikill munur á boðskap þessarar myndasyrpu eftir því hvort lesið er frá vinstri til hægri eða frá hægri til vinstri. ÆTLUNIN var að birta hérna nokkrar skrýtlur með viðeigandi myndum. Einhver ruglingur varð og ekki er vit- að hvaða texti fylgir hvaða mynd. Getur þú komist að því? Ef þú hættir ekki að borða af hatt- inum mínum hrópa ég á hjálp! Alfreð, við verðum að fara að gera við bílflautuna. Má ekki bjóða ykkur að tefla meðan þið bíðið eftir matnum? Er þetta í fyrsta skipti sem þú ferðast með flugvél? Svar: 1 B 2 C 3 D 4 A Skrýtlur Svar: Þögn Lengsta leikrit í heimi Ef þú nefnir mig á nafn þá er ég ekki lengur til. Hver er ég? Prentsmiðja Árvakurs hf. L a u g a r d a g u r 11. o k t ó b e r ˜ 2 0 0 3 Yf ir l i t Í dag Sigmund 8 Þjónustan 35 Úr verinu 12 Viðhorf 36 Viðskipti 14 Messur 36/37 Erlent 16/18 Minningar 38/44 Heima 20 Myndasögur 48 Höfuðborgin 21/22 Bréf 48 Akureyri 22 Kirkjustarf 49 Suðurnes 24 Dagbók 50/51 Árborg 24/25 Íþróttir 52/55 Landið 25 Leikhús 56 Daglegt líf 26/27 Fólk 56/61 Listir 34/35 Bíó 58/61 Umræðan 30 Ljósvakamiðlar 62 Forystugrein 38 Veður 63 * * * Kynningar – Blaðinu í dag fylgir Dag- skrá Íslensku óperunnar 2003– 2004. AUKAHLUTIR eru allt í öllu upp á síðkastið, ekki síst skór og töskur. Á sjötta áratug 20. aldar var pilssídd og útlínur í brennidepli, en þá birtist táknróf tískunnar í flík- unum sjálfum, en ekki framleiðslu risavaxinna lúxusvöru- samsteypna, segir Style, helgarútgáfa The Sunday Times. „Spólum áfram til ársins 2003 og nemum kliðinn í kringum Murakami-töskur Louis Vuitton (þessar með litskrúðugu teikni- myndafígúrunum). Indælar glitsteina-skikkjur Marc Jacobs hafa ekki fengið nándar nærri því eins mikla athygli, enda búa töskur ekki aðeins til umtal heldur peninga. Velta af fatasölu var ekki nema 3% af 250 milljörðum hjá Vuitton á síðasta ári.“ Aukahlutirnir eru vélin sem knýr risa- trukk tískunnar áfram. „Einungis tvö af söluhæstu tískumerkjum samtímans selja meira af fötum en aukahlutum, það er Armani (sem er númer þrjú) og MaxMara (í sjöunda sæti á listanum). Fólk kaupir enn dýra merkjavöru, en eigi það að velja á milli Gucci-kápu á tæpar 200 þúsund krónur og Gucci-veskis á tæpar 32 þúsund, velur það síðari kostinn. Aukahlutir eru ódýrari leið til þess að eignast merkjavöru og líklega hagkvæmari til lengri tíma litið. Kostnaður er líka minni við framleiðslu á töskum en fatnaði og „brauðhorns“-taska Fendi passar konum af öllum stærðum og gerðum.“ Taskan með hástöfum Tískutaskan sem allir „verða“ að eignast varð til sem fyrirbæri upp úr 1980 þegar byrjaði að þykja smart að hafa merki hönnuðarins áberandi. Chanel-taskan (með cé-unum tveimur og keðjuól) varð hið endanlega handleggsstöðutákn. Á tí- unda áratugnum fór slíkum töskum fjölgandi, fyrst kom svartur nælon-bakpoki Prada, þá „snittubrauðs“-taska Fendi og fyrr en varði ruddist hver tískutaskan af annarri fram á sjónarsviðið og hreyfði jafn ötullega við hjörtum og sparifé. Haft er eftir talsmanni hönnunardeildar Selfridges að konur séu farnar að eyða minna fé í föt og meira í fína aukahluti. „Þær sem fylgjast með tískunni kaupa fötin nú í Topshop og New Look. Það þótti ekki fínt fyrir fimm árum, en er í lagi núna. Það er að segja ef dýrir aukahlutir eru með í heildarmynd- inni.“ Talsmaður MaxMara segir í tísku í augnablikinu að framleiða og selja aukahluti. „Við viljum ekki missa af lestinni,“ segir hann. Einnig hafa Vivienne Westwood og Burberry aukið framleiðslu á aukahlutum fyrir haust- og vetrartískuna, svo fleiri dæmi séu tekin. Algert stelpudót „Aukahlutir setja svo mikinn svip á klæðaburðinn, að taska eða skór eru oft það fyrsta sem kona kaupir sér þegar ný tíska geng- ur í garð. Pils síðan í fyrra breytir strax um yfir- bragð ef stígvélin sem notuð eru við það eru nýjasta tíska. Kvenleiki tískunnar hefur líka fært okkur aukahluti í stíl. Krókódílaáferð Prada, Miu Miu og Louis Vuitton birtist í skóm, hrikalega smart töskum, hönskum og belti sem reyrt er að í mitt- ið.“ Style hefur eftir þekktri töskukonu að auka- hlutir fái hjartað ávallt til þess að slá örar. „Þetta er einfaldlega stelpudót. Kannski að töskur höfði til söfn- unaráráttunnar í konum, sem virðast ávallt þurfa að hafa allt það mik- ilvægasta meðferðis. Skór eru einfaldlega stórkostlegt sköpunarverk og handtaskan segir sína sögu. Sumir velja handtöskur sem greinilega kosta yfir 100 þúsund krónur. Aðrir forðast þær eins og pest- ina.“ En hvort sem í þér býr tískudrottning eða einstak- lingshyggjuvera, eru töskur (og skór í stíl) svo sannarlega á hverju strái. Stöðutákn frá Chanel. Leður- og nælonpoki Prada. Murakami-taska Vuitton. L A U G A R D A G U R 1 1 . O K T Ó B E R 2 0 0 3 Brauð- horn Fendi. Skór og töskur í stíl. Gyllt sparilína frá Flex og silfraðir balletskór og taska frá TopShop. Túrkísbláir pallí- ettuskór Flex fyrir prinsessuna og sportleg lína fyrir nútímakonuna frá Karen Millen. Fendi, kennd við snittubrauð.Aukahlutir eru allt í öllu  TÍSKA Skór og taska frá TopShop. Kvenleiki tískunnar endurspeglast í aukahlutum í stíl. Skór og taska í stíl, sem, ásamt jakkanum, eru frá Karen Millen. M or gu nb la ði ð/ Ás dí s GAMALT bátaverkstæði í Bolung- arvík er gjörónýtt eftir bruna í gær- kvöldi. Slökkvilið Bolungarvíkur náði tökum á eldinum um áttaleytið og komu í veg fyrir að hann bærist í nærliggjandi hús, þar sem er versl- un, með því að rífa niður veggi verkstæðisins með vinnuvélum. Í húsinu var áður trésmíðaverkstæði en það hefur undanfarin ár verið notað sem bátaverkstæði. Var húsið orðið nokkuð gamalt og hrörlegt og verður það fjarlægt með öllu eftir að slökkvistarfi lýkur. Mikill reykur kom undan þak- skeggi hússins þegar slökkvilið kom á vettvang og skömmu síðar bloss- aði eldurinn upp. Morgunblaðið/Gunnar Hallsson Stórbruni í Bolungarvík „ÉG tel að við höfum nú lagt grunn að því hvernig samkomulag verður unnið vegna erlendra starfsmanna hér á landi í framtíðinni. Þetta er ekki bundið við þessa framkvæmd, og vandamál af sama toga tengd er- lendu verkafólki finnast víðar, þó á mun smærri skala sé,“ segir Þor- björn Guðmundsson, framkvæmda- stjóri Samiðnar, eftir að samkomu- lag náðist milli Impregilo S.p.A. og landssambanda ASÍ sem aðild eiga að samráðsnefnd virkjunarsamn- ings. Markmið samningsins var að skýra reglur og leysa þau ágrein- ingsefni sem uppi hafa verið um starfskjör erlendra starfsmanna Impregilo. „Efnislega er þetta samkomulag svipað því sem við gerðum 5. október fyrir hluta af erlendu starfsmönnun- um“ segir Þorbjörn. „Þar skildum við Ítalina eftir vegna sérstakrar óskar Impregilo um að lögmenn þeirra kæmu að því vegna þess að starfsmennirnir væru að stærstum hluta með fastráðningarsamninga við móðurfélagið. Nú náðist sam- komulag um að laun ítölsku verka- mannanna fara inn í íslenskt launa- kerfi til að það sé klárt að þeir nái að minnsta kosti lágmarkslaunum. Gef- inn verður út íslenskur launaseðill fyrir þá og laun öll greidd inn á banka. Trúnaðarmaður hefur að- gang að öllum þessum upplýsingum gagnvart Ítölunum alveg jafnt og öðrum erlendum starfsmönnum á svæðinu. Þetta tekur gildi nú þegar og september verður keyrður aftur til þess að tryggja þetta.“ Í samkomulaginu eru einnig ákvæði um lágmarksorlof erlendra starfsmanna, veikindarétt, fé- lagsgjöld, aðgang að heilbrigðiskerfi Heilbrigðisstofnunar Austurlands og ferðakostnað. „Það er tekið á ferðakostnaði þannig að tryggt er að allir fá farseð- il fram og til baka. Þau uppsagnar- bréf sem menn undirrituðu í sínu heimalandi áður en þeir komu hing- að teljum við nú ógild og að það þurfi að vera mjög gildar ástæður til þess að starfsmaður borgi farmiða sinn sjálfur,“ segir Þorbjörn. Hann segir jafnframt að sam- kvæmt samkomulaginu sé nú öllum tryggður lágmarks uppsagnarfrest- ur, sem er ein vika og því ekki hægt að láta menn fara samdægurs. Þá var tekið á starfsréttindamál- um og skuldbindur fyrirtækið sig frá 1. nóvember nk. til að engir hefji störf á svæðinu nema hafa fengið staðfestingu á starfsréttindum. Á það við iðnaðarmennina og þá sem hafa sérréttindi á tæki. „Gegnsæi þessa samkomulags á að vera mjög mikið, þannig að grannt má fylgjast með því hvort það er haldið, “ segir Þorbjörn og telur að verkalýðsfor- ystan hafi nú náð utan um málefni erlendu starfsmannanna við Kára- hnjúkavirkjun. Impregilo og verkalýðsforysta semja um málefni erlendra verkamanna Samningur sem á að geta leyst ágreiningsefnin LÖGREGLAN á Egilsstöðum var kölluð að Kárahnjúkum í gær að beiðni Impregilo vegna óróa í röð- um verkamanna. Rúmlega fimmtíu portúgalskir verkamenn Impregilo höfðu lagt niður vinnu, annan dag- inn í röð. Fyrirtækið hafði útvegað 300 pör af ullarsokkum, annað eins af ullarvettlingum og 46 pör af vatnsþéttum öryggisskóm en í gær hélt fimmtíu manna hópur vinnu- stöðvun til streitu og sagðist hafa gert samkomulag við fyrirtækið um að þeir sem fengju skó færu til vinnu, en aðrir mættu bíða í að- albúðum. Impregilo kannaðist hins vegar ekki við að hafa samið um þetta og lét tilkynna mönnunum að þeir skyldu mæta til vinnu eða missa hana ella. Ollu uppsagnirnar nokkrum usla í hópi verkamann- anna og var lögregla kölluð til en ekki kom þó til afskipta hennar. Eftir fund Odds Friðrikssonar, yfirtrúnaðarmanns verkalýðs- hreyfingarinnar á virkjunarstað, með fulltrúum Impregilo í Reykja- vík, var ákveðið að afturkalla allar uppsagnirnar gegn því að hópurinn mætti til vinnu í morgun: „Þeir eru búnir að draga allar uppsagnir til baka og mennirnir mæta til vinnu,“ sagði Oddur og tekur fram að verkalýðshreyfingin hafi ekki stutt aðgerðirnar í gær og talið þær ganga of langt miðað við tilefnið. Lögregla kölluð til RÍKISSAKSÓKNARI krefst þess að tveir lögregluþjónar verði dæmd- ir í fangelsi fyrir stóralvarleg brot í starfi með tilefnislausum handtök- um og röngum skýrslugjöfum í vor. Málflutningi fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur lauk í gær og er nið- urstöðu dómara að vænta innan nokkurra vikna. Verjendur lög- regluþjónanna krefjast sýknu og vara við þeim áhrifum sem dómur- inn kann að hafa ef þeir verða sak- felldir. Lögreglumennirnir eru ákærðir fyrir ástæðulausa handtöku á manni um þrítugt í Tryggvagötu hinn 9. mars sl. og ennfremur er annar lög- regluþjónninn sakaður um að hafa skráð ranglega í skýrslu að mikil múgæsing hafi myndast á vettvangi o.fl. Starfsbróðir hans er þá sakaður um brot í opinberu starfi með því að beita úðavopni gegn borgara án nægilegra ástæðna eða tilefnis. Einnig er honum gefið að sök að hafa handtekið 23 ára mann án nægilegra ástæðna eða tilefnis hinn 8. mars sl. í Hafnarstræti. Stóðu rangt að málum Saksóknari upplýsti við réttar- höldin í gær, að það sem af væri árinu, hefði lögreglan verið kærð 14 sinnum fyrir meint brot gegn borg- urum en á síðasta ári hefðu kær- urnar verið 31 og 18 árið þar á und- an. Í langflestum tilvikum væru málin leyst án opinberrar málshöfð- unar, en í þessu tilviki hefði lögregl- an farið yfir strikið og kallað yfir sig ákæru ríkissaksóknara. Óumdeilt var að lögregluþjónarnir hefðu orðið fyrir leiðindum og dónaskap en sak- sóknara fannst það ekki nægja til handtöku. „Góð lögga“ ætti að leiða hjá sér leiðindi í fólki en ekki búa til vandamál með viðbrögðum sínum. Lögregluþjónarnir hefðu hins vegar staðið rangt að málum t.d. þegar einn hinna handteknu hefði verið færður á lögreglustöð án þess að varðstjóri fengi að sjá hann. Hefði hinn handtekni þess í stað verið lát- inn í herbergi á umferðardeild, sem var deild viðkomandi lögregluþjóns. Með slíkri „prívatafgreiðslu“ hefði það vakað fyrir lögregluþjóninum að sýna vald sitt. Í öðru tilvikinu var maður hand- tekinn sem stóð á miðri Tryggva- götu og neitaði að færa sig eða gefa lögregluþjónunum nafn og kenni- tölu. Taldi ríkissaksóknari ólíklegt að lögregluþjónarnir hefðu getað spurt manninn að nafni og kenni- tölu, fengið neitun og handtekið hann fyrir vikið – allt á aðeins fimm sekúndum. Úðaði á ógnandi borgara Varðandi úða sem annar lögreglu- þjónninn notaði gegn einum borgara umrædda helgi, taldi ríkissaksókn- ari að lögregluþjóninum hefði verið í lófa lagið að verjast án þess að grípa til þessa varnarvopns. Í umrætt sinn sat lögregluþjónninn í lögreglubíl með annan fótinn út úr bílnum. Fannst honum borgarinn ógnandi þar sem hann kom stormandi að bílnum og greip til úðans. Óttaðist hann mjög að borgarinn, sem var tröll að burðum, ætlaði að klemma fótinn milli stafs og hurðar. Ríkis- saksóknari benti á að lögregluþjónn- inn hefði auðveldlega getað kippt fætinum inn og lokað að sér. Verjendur ákærðu sögðu að ekki hefði tekist að sanna brotaásetning lögregluþjónanna og gagnrýndu rannsókn málsins m.a. með því að yfirmaður lögregluþjónanna hefði beinlínis hvatt einn hinna handteknu til að leggja fram kæru. Þá væri það andstætt lögum um meðferð opin- berra mála, að umræddur yfirmað- ur, sem var lykilvitni ákæruvaldsins, hefði verið undirbúinn fyrir skýrslu- tökur fyrir dómi á sérstökum fundi með ríkissaksóknara daginn fyrir málflutninginn. Skýrslugerð ríkis- saksóknara væri ennfremur í molum og sá vafi sem léki á sekt ákærðu ætti að leiða til sýknu. Verjendur vöruðu þá við þeim skilaboðum sem dómurinn gæfi ef hann sakfelldi lög- regluþjónanna. Afleiðingarnar yrðu að almenningur myndi vaða uppi með óhlýðni og dónaskap í garð lög- reglu með ófyrirséðum afleiðingum. Telur handtökur tilefnislausar

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.