Morgunblaðið - 09.02.2005, Page 29
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 2005 29
MINNINGAR
Hjartans þakkir til allra þeirra, sem heiðruðu
minningu og sýndu samhug við andlát og
útför
FRIÐGEIRS KRISTJÁNSSONAR,
Bröttuhlíð 17,
Hveragerði.
Jórunn G. Gottskálksdóttir,
Kristján Friðgeirsson, Guðbjörg Thoroddsen,
Gottskálk Friðgeirsson, Edda Sverrisdóttir,
Gróa Friðgeirsdóttir, Ásgeir Guðmundsson,
Rúnar Friðgeirsson,
Össur Friðgeirsson, Guðrún Guðmundsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Síðari kona Sigurðar var Lilja
Bernhöft. Hún annaðist Sigurð af
ástríki og mikilli umhyggju eftir að
heilsu hans fór að hraka.
Ég votta Lilju, Baldri og Gísla, svo
og eiginkonum þeirra og börnum,
mína dýpstu samúð. Minning um
góðan mann lifir og verður afkom-
endum hans gott veganesti í lífsbar-
áttunni.
Blessuð sé minning Sigurðar
Baldurssonar.
Jóhannes Ásgeirsson.
Í dag verður til grafar borinn Sig-
urður Baldursson hæstaréttarlög-
maður, minn góði gamli vinur, og
mig langar að senda honum fáein
kveðjuorð.
Ég kynntist honum einhvern tíma
á sjöunda áratugnum. Þannig stóð á
að það hafði komið í minn hlut að
annast skattframtal fjölskyldunnar.
Mér fannst það kvíðvænlegt enda
var ég nýbúin að frétta af heimilis-
föður sem þjáðist svo af framtals-
kvíða, að hann grýtti hveiti og sykri í
eldhúsgólfið sitt, þar sem það dreifð-
ist eins og nýfallinn snjór. En hvað
var til bragðs að taka? Mér var bent
á að leita til Sigga Bald (eins og hann
var ævinlega kallaður) sem þá vann á
lögfræðistofu Ragnars Ólafssonar á
Laugavegi 18. Er ekki að orðlengja
að uppfrá því varð hann óbrigðul
hjálparhella mín í skipulagi fjármála.
Það kom sér heldur betur vel þegar
ég flutti nokkru síðar til Kaup-
mannahafnar með fjölskyldunni.
Hann tók að sér endalausa snúninga
vegna námslána og íbúðarsölu, sem
aldrei verður full þakkað. Ráðgjöf
skorti heldur ekki. Hann brýndi fyr-
ir mér að hugsa aldrei sem svo að
greidd skuld væri glatað fé. Og muna
að fara beina leið að borga inn á
skattaskuldir ef ég eignaðist aur.
Þegar ég var spurð hvort ég hefði
ekki áhyggjur af fjármálunum gat ég
alltaf svarað: ,,Nei, þær liggja allar
hjá lögmanni í skúffu við Laugaveg-
inn.“
Á skrifstofu Sigga Bald á Lauga-
vegi og síðar á Klapparstíg, var opið
hús í hádeginu, þar sem dreif að
margt skemmtilegt fólk (heil hersing
af stórbrotnum öndum, eins og Siggi
orðaði það) lagði nesti sitt í sameig-
inlegt borðhald. Þetta varð hinn
kunni klúbbur sem gekk undir nafn-
inu Gnægtir og var þar oft glatt á
hjalla. Ómögulegt er að telja upp alla
gestina, en þeir komu úr ýmsum átt-
um og voru á ýmsum aldri og margir
fengu gælunöfn hjá gestgjafanum.
Þeir elstu eru nú látnir, eins og
Gunnar Eggertsson, náfrændi Guð-
mundar Böðvarssonar skálds, sem
vann hjá tollstjóra og var kallaður
tollheimtumaðurinn eftir Nýja
Testamentinu, enda bjartur og góð-
legur, og Gísli Ásmundsson, kennari
og lista þýðandi. Í yngsta hópnum
voru hins vegar systkinabörn Sigga
og synir hans báðir, Baldur og Gísli,
sem þjálfuðust þarna í skemmtileg-
heitum og sagnalist, og þeirra vinir.
Þá vil ég nefna að um skeið leigði
Siggi tveimur listamönnum vinnu-
stofur í hluta af húsnæðinu, þeim
Hjörleifi Sigurðssyni og Sigríði
Björnsdóttur, sem barist hefur fyrir
að nota list til lækningar sjúkum.
Þarna var Siggi í essinu sínu, því
satt að segja átti regluverk lögfræð-
innar ekki hug hans allan. Eins og
synir hans og frændur hafa orðað
það svo fallega var afstaða hans sú
að ýta frá sér köldum grauti grárra
daga og töfra fram kryddið í tilver-
unni með skondnum sögum og vís-
um. Já, hann vildi afbyggja hið við-
tekna og hátíðlega. Gott dæmi um
það var rýni hans á verðlaunakvæði
Davíðs Stefánssonar vegna Alþing-
ishátíðarinnar á Þingvöllum 1930.
Hann fann tvöfalda merkingu í hin-
um frægu línum skáldsins:
Synir og farmenn hins frjálsborna anda,
þér leituðuð landa
því hann áttaði sig á að á þeim
tíma var áfengisbann á Íslandi og
landabruggarar höfðu flykkst á
Þingvöll og falið framleiðslu sína í
hraungjótum kringum þingstaðinn.
Dulmálið var einnig augljóst í ann-
arri frægri hendingu kvæðisins, sem
í meðförum ljóðrýnis varð svona:
Sjá, dagar koma, ár og aldir líða
og ein gin stöðvar tímans þunga nið.
Þjálfaðir söguskýrendur áttuðu
sig auðvitað strax á því hvað skáldið
var að fara, þótt að færi fram hjá
verðlaunanefndinni. Reyndar taldi
Siggi þennan boðskap skáldsins hafa
átt sinn átt í að bannlögin voru num-
in úr gildi á 4. áratugnum, og bætti
við þessari spaklegu athugasemd: Sá
er ekki ófullur sem er áhyggjufull-
ur …
Siggi hefur aldrei hikað við að
gera grín að sjálfum sér, eins og sjá
má af lýsingu hans af því þegar hann
eitt sinn lotinn og þreyttur fór í nudd
og teygjur hjá Róshildi Sveinsdóttur
sérfræðingi í heilan vetur og skrifaði
um vorið: ,,Ég er orðinn svo teinrétt-
ur af meðferðinni hjá henni að höf-
uðið á mér sést þegar horft er aptan
á mig, en áður sýndist ég vera haus-
laus. Fólk segir ég sé í laginu eins og
upphrópunarmerki, en var áður eins
og spurningarmerki. Auk þess hef
ég fengið nýtt göngulag, en var áður
allur í hnjánum og skjalatöskunni
eins og Örbrún einkaritari minn
orðar það.“
Hann Siggi bar gæfu til að eiga
tvær góðar konur. Sú fyrri var Anna
Gísladóttir, húsmæðrakennari. Í
brúðkaupi þeirra var sögð þessi
ágæta saga: ,,Hjón sem lengi höfðu
lifað saman í mikilli eindrægni áttu
silfur- eða kannske gullbrúðkaup og
voru spurð: hvernig fóruð þið að
þessu? Eiginmaðurinn varð fyrir
svörum: ,,Við gerðum með okkur
samning, ég skyldi leysa öll stór
vandamál, en daglegt amstur kæmi í
hlut konu minnar.“ ,,Og gekk það
eftir? Hvernig reyndist þetta?“ Eig-
inmaðurinn: ,,Það komu engin stór-
mál upp á!“
Þess má geta að Anna er dóttir
Gísla Ólafssonar bakara sem áður
fyrr rak fyrirtæki sitt í Þingholts-
stræti og var bróðir Sigurjóns mynd-
höggvara. En þegar þau höfðu búið
lengi saman og komið sonum sínum
vel út í lífið fór samt svo að þau slitu
samvistir.
Siggi eignaðist seinna aðra góða
konu, Lilju Bernhöft, og gerði þá
játningu. Þá sagði hann: „Ég lít ekki
við öðru en bakaradætrum – ég er
svo mikill sætabrauðsdrengur.“
Ég veit að minn gamli vinur hefði
ekki viljað neina væmni eða slepju-
skap þessa heims né annars, svo ég
ætla að kveðja hann með orðum sem
hann sagði oft við mig: ,,Drottinn elti
þig á röndum!“ um leið og ég þakka
honum fyrir svo margt gamalt og
gott og sendi fjölskyldu hans og vin-
um samúðarkveðjur.
Inga Huld Hákonardóttir
(Stæðan).
Siggi Bald hefur kvatt. – Á þeim
árum sem hann rak lögmannsskrif-
stofu sína á Klapparstíg 26, leigði ég
hjá honum um skeið ágæta vinnu-
stofu. Hjá honum var gott að leigja
og andrúmsloftið var ætíð gott og
manneskjulegt. Ekki spillti, að Hjör-
leifur Sigurðsson leigði líka hjá hon-
um stóra og góða vinnustofu. Enda
þótt Siggi hafi leigt okkur Hjörleifi
hvoru fyrir sig þessar stóru vinnu-
stofur, þá hafði hann sjálfur líka gott
rými fyrir sína lögmannsskrifstofu.
Jafnframt var kaffistofan mjög rúm-
góð og kom það sér oft vel; t.d. á
föstudögum, um hádegisbil, þegar
vinir Sigga Bald komu þar saman
með nestissnarlið sitt; og kom þá fyr-
ir, að tappi var dreginn úr rauðvíns-
flösku.
Sannarlega fannst mér skemmti-
legt og hugvekjandi að hitta þessa
vini hans Sigga Bald. Það gaf mér
tækifæri til að hitta þetta ágæta fólk
með hugsjónir og skoðanir. Frjáls-
lega var spjallað um daginn og veg-
inn – og ekki hikaði fólk að segja sín-
ar meiningar eða jafnvel að
hneykslast á ýmsu í samfélaginu; þó
var langt frá því að alltaf væru allir
sammála. – Svona voru föstudags-
fundirnir í kaffistofunni hjá honum
Sigga Bald. Fólk gladdist yfir sam-
verunni og andinn lyftist. Skopsögur
og skrítlur voru sagðar, – þar var
Siggi Bald hrókur alls fagnaðar.
Hann var sérlega skemmtilegur frá-
sagnarmaður og flutti sögur sínar af
leiftrandi snilld.
Ár eru liðin síðan ég hitti Sigga
Bald síðast, en minningin um hann
er lifandi og björt í huga mér og ég
þakka honum innilega hin gömlu og
góðu kynni sem gleymast ei.
Sigríður Björnsdóttir.
Æ, nú er hann Siggi Bald farinn.
Þeim fjölgar óðum sem hverfa sjón-
um og samleið hafa átt lengri eða
skemmri en hann Siggi Bald verður
manni drjúgur í varðveizlu kærra
minninga.
Hann var fornvinur okkar beggja,
Margrétar og minn. Og honum eig-
um við það að þakka að við rötuðum í
Vogahverfi á frumbýlingsárum og
skutum þar rótum, og nutum gull-
aldar þess hverfis þegar það blómg-
aðist af vorgróðri Íslands.
Við vorum ung við Margrét og
dreymdi aldrei drauma um auðsæld.
Við sátum í hárri byggingu og sáum
út á hafið og Esjuna af sameiginleg-
um svölum íbúanna og fyrir neðan
okkur voru fjölbreytileg fyrirtæki en
hið næsta alheims og innanlandsat-
hygli á fréttum sem var af mikilli
skilvísi vinsað og fært í búning af
þjónustuhugsjónum við þjóðina. En
af einhverri ofstjórnaróreiðu í æðstu
stjórn húsnæðis vorum við óvænt
vegalaus og vísað út á hjarnið.
Þá mætir Margrét honum Sigga
Bald rétt fyrir utan húsið. Æ, Siggi
minn, veiztu ekki af einhverju lausu
húsnæði til leigu?
Ég kann miklu betra ráð, segir
Siggi fjölvís og hollur. Og svo kom
hann til okkar upp alla stigana léttur
og lýsandi um kvöldið, upp á fimmtu
hæð. Og það skipti engum togum að
hann sannfærði okkur um að ekkert
vit væri í því að láta aurana í leiguhít
heldur væri eina vitið að eignast hús-
næði. Þá réðust heldur betur örlög.
Því við vissum ekki fyrr, og var eins
og hendi væri veifað eins og sagt er
stundum af minna tilefni, en að Siggi
Bald var búinn að fræða okkur um
réttindi til lífeyrissjóðsláns og koma
okkur í byggingarfélag áður en við
vissum af, ganga frá öllu snyrtilega
og svipti burt öllum okkar hugsjón-
um um að festa okkur ekki í fjár-
málagerningum og öðru vafstri sem
eign fylgdi.
Þannig var sá góði drengur okkur
gæfusmiður. Og fylgdi þessari miklu
gjöf að búa nærri Önnu og Sigga í
raðhúsi. Siggi var oft á ferð um
hverfið, hvarvetna kærkominn og
uppörvandi og gerði sér aldrei
mannamun eftir metorðum eins og
ýmsum hættir til. Hann fylgdist með
hag nágrannanna og stuðlaði að
hagsbótum fyrir ótrúlega marga af
greiðvikni og mennskri alúð. Hann
varð fastheldinn á fróðleik sinn og
skemmtiatriði sem maður hafði gam-
an af að fylgjast með þó það sama
kæmi upp, – það fór honum vel. Oft
undraðist maður minni hans og natni
við að geyma í huga sér þjóðleg verð-
mæti og ekki sízt hve vel honum lét
að vitna í bækur Halldórs Laxness,
dýran kveðskap, og skringilegan
leirburð af ýmsum toga úr mann-
legri umferð án tímamarka.
Siggi Bald var góður drengur. Ég
veit að hann var grandvar lögmaður
og gætti af veglyndi og alúð hags-
muna sinna skjólstæðinga, varkár að
flytja mál fyrir dómstólum og virti
lög og ætlaðist til réttsýni, fjarri
klækiskap og íþróttabrellum. Mann-
kostir hans blikna ekki í huga okkar
vina hans. Hvað eru gallar? Eins og
tryggð umfram ratvísi við stjórn-
málahugsjónir sem eru sviknar af
ábyrgðarmönnum, og afhjúpuð
brigðin. Hvað getur maður sagt þótt
hreinlyndir átrúnaðarmenn neiti að
horfast í augu við að það er kominn
annar tími með öðrum viðmiðum og
ærnum vanda sem þarf að mæta með
nýrri sýn. Siggi var góður maður og
hreinlyndur og gæddur réttlætisþrá.
Mislengi endist dýrðin í glitsölum
Bakkusar þótt hirðmennirnir haldi
prúðmennsku. Og til lengdar hlýtur
að daprast fjör þótt hirðsiða sé gætt
og stílvitundin haldist og umgengn-
isprýði. Hljómurinn týnist og glösin
klingja ekki lengur. Þegar bezt
gegndi í hirðsölum glitruðu perlur
sem menn vörpuðu fram af fingur-
gómum og endurómur nærði sátana
og gesti af mörgu sem dýrast var
kveðið um aldir með þessari þjóð
flutt af þrá og ást á helgum dómum.
Þá naut Siggi Bald sín oft og eins og
góðir sögumenn og talsmenn þá
tendraðist hann upp ef vel var hlust-
að og fór á kostum.
Eftir að Siggi flutti í vesturbæinn
fækkaði fundum okkar en vissum
alltaf hvor af öðrum, tengdir síma-
þráðum og vináttu. Það er til marks
um tryggð Sigurðar að hann hringdi
í okkur Margréti ævinlega á tylli-
dögum og sem betur fer oftar. En
Siggi Bald á eftir að fylgja manni
áfram þegar hugurinn þreifar aftur
fyrir sig um farinn veg að kærum
minningum.
Thor Vilhjálmsson.
Fleiri minningargreinar um Sig-
urð Baldursson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Höfundar eru: Þórður Kristinsson.
Félagslíf
Norðurljós og örnefni
á myndakvöldi FÍ
Myndakvöld Ferðafélags Íslands
verður í kvöld kl. 20.00.
Jóhann Ísberg sýnir glæsilegar
myndir, sem nýttar eru við merk-
ingar á örnefnum víða um land.
Svavar Sigmundsson, forstöðu-
maður Örnefnastofnunar, segir
frá verkefninu, þar sem ljós-
myndirnar eru notaðar og helstu
áherslum í söfnun örnefna um
þessar mundir.
Á myndakvöldinu sýnir Jóhann
Ísberg einnig einstæða kvik-
mynd af norðurljósunum yfir
Íslandi.
Myndakvöldið hefst kl 20.00
í sal Ferðafélags Íslands í
Mörkinni 6. Kaffiveitingar í
hléinu. Aðgangseyrir kr.
600
HELGAFELL 6005020919 IV/V
GLITNIR 6005020919 I
I.O.O.F. 9 18502097½ I
I.O.O.F. 7 185297½
I.O.O.F.181852988½II*
Hörgshlíð 12
Boðun fagnaðarerindisins.
Bænastund í kvöld kl. 20.00.
R A Ð A U G L Ý S I N G A R
Listmunauppboð
Listmunir
Erum að taka á móti verkum á
næsta listmunauppboð. Fyrir
viðskiptavini leitum við að
góðum verkum eftir Gunnlaug
Scheving, Gunnlaug Blöndal,
Nínu Tryggvadóttur, Þorvald
Skúlason, Kristínu Jónsdóttur,
Þórarin B. Þorláksson, Ásgrím Jónsson, Krist-
ján Davíðsson, Jóhann Briem, Louisu Matt-
híasdóttur, Jón Stefánsson og Mugg.
Ennfremur hausamyndum eftir Kjarval.
Gallerí Fold,
Rauðarárstíg 14, sími 551 0400.