Morgunblaðið - 10.05.2005, Blaðsíða 25

aratriði fræðimennsku átaldi ég í
Mogganum í fyrra, enda hefði
umfjöllun Þorleifs getað orðið
ólíkt skarpari ef hann hefði tekist
á við fyrri umfjallanir, í stað þess
að draga fjöður yfir þær, af því
hlýst bara loðmullulegt „annars
vegar – hins vegar“. En nú hefur
HG hefnt þessa, því hann nefnir
aldrei 50 bls. umfjöllun Þorleifs
um stíl Halldórs Laxness í árs-
gamalli bók! Þetta verður að kalla
reginhneyksli. Og eina skýringin
sem ég get séð á þessari van-
rækslusynd er, að hefði HG vikið
að umfjöllun Þorleifs, þá hefði
hann ekki getað haldið sér við
íhaldskreddu sína að kalla Hall-
dór Laxness realista. En að líta
hjá bókmenntalegum sérkennum
hans, það er að gera minna úr
honum en maklegt var. Af þessari
bók verður ekki séð hvernig HKL
bar af öðrum skáldsagnahöf-
undum. Það er helst í umfjöllun
um síðustu sögur hans sem HG
kemur að bókmenntalegum sér-
kennum.
Sagnamunur
Það er óhjákvæmilegt að bera
HG saman við þriggja binda ævi-
sögu Hannesar Hólmsteins um
sama efni, ævi Halldórs Laxness.
Þótt hún sé miklu lengri, sé ég
ekki að það saki, sjaldnast verður
talað um smásmygli þar. HG er
hinsvegar yfirfull af óþörfum end-
urtekningum, t.d. endursegir
hann jafnan auðskildar tilvitnanir
sínar þegar á eftir. Umfjöllun
Hólmsteins um bókmenntaleg
sérkenni Laxness er miklu fremri
en HG, enda þótt Hólmsteini sé
hráefni og viðtökur sagna Lax-
ness hugleiknara en efnistök
hans. Það er hörmulegt til þess að
hugsa, að fjölskylda Laxness skuli
hafa einskorðað not af skjalasafni
hans við Halldór Guðmundsson og
Helgu Kress(!).
Höfundur er bókmenntafræðingur.
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. MAÍ 2005 25
UMRÆÐAN
NÝLEGA hafnaði héraðsnefnd
Austur-Húnvetninga því að
Blönduósbær verði slitinn frá
þjóðvegi nr. 1.
vegna fyrirhug-
aðrar styttingar
þjóðvegar nr. 1.
Ekki finnst mér
neitt undarlegt
við ákvörðun
héraðsnefndar í
A-Hún. að vilja
ekki slíta
Blönduós frá
þjóðvegi nr. 1
enda er Blöndu-
ós stærsti þjónustukjarninn í
Austur-Húnavatnssýslu. Blöndu-
ósbær væri reyndar ekki til nema
fyrir það að vera við þjóðveginn.
Blanda var mikill faratálmi áður
fyrr og byggðist snemma upp
þjónusta fyrir ferðamenn við
Blöndu sem varð síðar Blönduós-
bær og er reyndar enn einn af
helstu þjónustustöðum við okkar
ágæta hringveg í dag. Akureyr-
ingar eru afar hneykslaðir yfir af-
stöðu Húnvetninga og skilja ekk-
ert í því að Húnvetningar vilji
ekki stytta leiðina milli Reykja-
víkur og Akureyrar um nokkra
kílómetra þó svo að Blönduósi sé
fórnað. Bæjarstjórinn á Akureyri,
Kristján Þór Júlíusson, hefur tjáð
sig opinberlega um þetta mál og
var ekki annað að heyra en að
hann væri mjög hneykslaður og
jafnvel bara fúll yfir þessu skiln-
ingsleysi í Húnvetningum í garð
Akureyringa. Mér finnst þetta
satt best að segja afskaplega
undarleg afstaða sem Akureyr-
ingar hafa. Á hringvegurinn
bara að liggja frá Reykjavík til
Akureyrar? Það er nokkuð ljóst
að Akureyringar telja sig varla
tilheyra landsbyggðinni með
þessu háttarlagi og hafa greini-
lega engan skilning á því að líf
og störf Blönduósinga eru í upp-
námi í þessari umræðu.
Á sama tíma eru Akureyringar
að krefjast þess að fá ríkisfyr-
irtæki norður til Akureyrar. Það
er dálítið undarlegt að svona
smábær eins og Akureyri sé með
slíka heimtufrekju eins og raun
ber vitni. Það væri miklu nær að
flytja stór og öflug ríkisfyrirtæki
á Blönduós, þar er mun meiri
þörf fyrir aukin atvinnutækifæri.
Ef Akureyringar vilja fá Ak-
ureyrarbraut frá Reykjavík til
Akureyrar þá finnst mér þeir
geti bara lagt þá braut sjálfir á
sinn eigin reikning og þeir geta
þá kallað þann veg Helgamagra-
stræti hið lengra eða eitthvað í
þá áttina. Við sem borgum
skatta í þessu landi eigum ekki
að þurfa að taka þátt í því að
greiða götur Akureyringa sér-
staklega á kostnað annarra á
landsbyggðinni.
ARNÞÓR SIGURÐSSON,
Bjarnhólastíg 12, Kópavogi.
Þjóðvegur nr. 1 eða
Akureyrarbraut?
Frá Arnþóri Sigurðssyni:
Arnþór
Sigurðsson
ÞRIÐJUDAGINN 3. maí sl. skrif-
aði Heiðrún Ýrr Júlíusdóttir í
Morgunblaðið, um orðstír ís-
lenskra kvenna, að gefnu tilefni.
Eitt stóð mér þó ekki á sama um,
sem var að Reykjavík væri að fá á
sig það orðspor að vera „Bangkok
norðursins“. Hér er vægast sagt
óheppilega að orði komist. Eins og
Flugleiðamenn markaðssetja fóst-
urlandsins Freyju (og þar með sín-
ar eigin systur og dætur) er víst
ekki vanþörf á að andmæla en það
hlýtur að vera hægt að gera það án
þess að slettist á pilsfalda annarra
kynsystra en íslenskra! Allir
þekkja þann ógæfulega orðstír
sem höfuðborg Taílands hefur
fengið, en við skulum ekki falla í
gryfju alhæfinga um taílenskar
konur. Fordómar gegn þeim eru
nógu miklir fyrir. Ég vona að fólk
hugsi sig um, láti siðprúðar konur
njóta sannmælis, hvaðan sem þær
eru, og forðist svona óheppilegt
orðalag.
VÉSTEINN VALGARÐSSON,
Hólatorgi 4, 101 Reykjavík.
„Bangkok norðursins“?
Nei, heyrið mig nú!
Frá Vésteini Valgarðssyni
námsmanni:
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
Þorsteinn H. Gunnarsson:
Nauðsynlegt er að ræða þessi mál
með heildaryfirsýn og dýpka um-
ræðuna og ná um þessi málefni
sátt og með hagsmuni allra að
leiðarljósi, bæði núverandi bænda
og fyrrverandi.
Dr. Sigríður Halldórsdóttir:
Skerum upp herör gegn heimilis-
ofbeldi og kortleggjum þennan
falda glæp og ræðum vandamálið
í hel.
Svava Björnsdóttir: Til þess að
minnka kynferðisofbeldi þurfa
landsmenn að fyrirbyggja að það
gerist. Forvarnir gerast með
fræðslu almennings.
Jóhann J. Ólafsson: „Lýðræð-
isþróun á Íslandi hefur, þrátt fyr-
ir allt, verið til fyrirmyndar og á
að vera það áfram.“
Pétur Steinn Guðmundsson:
„Þær hömlur sem settar eru á
bílaleigur eru ekki í neinu sam-
ræmi við áður gefnar yfirlýsingar
framkvæmdavaldsins, um að
skapa betra umhverfi fyrir bíla-
leigurnar.“
Guðmundur Hafsteinsson:
„Langbesti kosturinn í stöðunni
er að láta TR ganga inn í LHÍ og
þar verði höfuðstaður framhalds-
og háskólanáms í tónlist í land-
inu.“
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
UM þessar mundir rekur
hvert glæsimótið á fætur öðru
fyrir börn og unglinga. Laug-
ardaginn 7. maí sl. var haldið
Stelpumót Olís og Hellis sem
fram fór í höfuðstöðvum fyrir-
tækisins. Öllum stúlkum sem
ganga í grunnskóla gafst kostur
á að taka þátt og mættu alls 23
vaskar meyjar. Fyrirfram mátti
búast að keppnin um efsta sætið
stæði á milli Hallgerðar Helgu
Þorsteinsdóttur og Elsu Maríu
Þorfinnsdóttur en Jóhanna
Björg Jóhannsdóttir, nýkrýndur
Íslandsmeistari stúlkna í yngri
flokki, sló þeim ref fyrir rass.
Hún fékk 5½ vinning af 6 mögu-
legum en Elsa María kom næst
með 5 vinninga. Sigríður Björg
Helgadóttir hreppti þriðja sætið
með 4½ vinning en Hallgerður
Helga varð að láta sér lynda
fjórða sætið með jafnmarga
vinninga en færri stig. Loka-
stöðu mótsins er hægt að nálgast
á www.skak.is en sérstök auka-
verðlaun voru veitt fyrir hvern
aldursflokk. Hallgerður Helga
varð hlutskörpust í þeim elsta
(fædd 1989–1992), Gyða Katrín
Guðnadóttir í þeim næsta (fædd
1993–94) og Hulda Hrund
Björnsdóttir í þeim yngsta (fædd
1995 og síðar). Hallgerður
Finnsdóttir fékk sérstök verð-
laun sem yngsti keppandinn en
hún er aðeins sjö ára. Hún og
vinkona hennar, Auður Pálma-
dóttir, voru að tefla á sínu fyrsta
skákmóti og var þeim klappað lof
í lófa í mótslok. Báðar stúlk-
urnar höfðu daginn áður farið í
sinn fyrsta skáktíma hjá Guðfríði
Lilju Grétarsdóttur. Allir kepp-
endur fengu vegleg verðlaun;
þær sem röðuðu sér í efstu þrjú
sætin fengu frá Olís úttektir í
Kringlunni og bakpoka en aðrir
keppendur gátu valið sér gjafir
frá Zonet og Bókabúð Máls og
menningar í Síðumúla. Nöfn
Huldu Hrundar og Sigríðar
Bjargar voru dregin út í happ-
drætti og fengu tvær Kasparov-
skáktölvur. Í næsta skákþætti
verður gerð úttekt á íslenskri
kvennaskák en samhliða stúlkna-
mótinu var haldinn drottningar-
flokkur þar sem þátt tóku Ás-
laug Kristinsdóttir, Guðfríður
Lilja Grétarsdóttir, Guðlaug
Þorsteinsdóttir, Lenka Ptácní-
ková, og Sigurlaug Friðþjófs-
dóttir. Gamla brýnið og fyrrum
Norðurlandameistarinn, Guð-
laug, bar sigur úr býtum en í
öðru sæti varð Guðfríður Lilja.
Gunnar Björnsson og Vigfús
Vigfússon sáu um skákstjórn.
Ingvar Tívolímeistari
í annað skiptið í röð
Lokamót Tívolísyrpu Hróksins
og Íslandsbanka fór fram sunnu-
daginn 8. maí í höfuðstöðvum
bankans. Alls tóku 16 krakkar
þátt og varð Ingvar Ásbjörnsson
efstur annað árið í röð. Sigur-
launin voru ekki af verri end-
anum en hann fékk ferð fyrir tvo
til Kaupmannahafnar. Þegar
hann vann síðustu keppni í des-
ember 2004 nýtti hann verð-
launaferðina til þess að keppa á
alþjóðlegu móti í Þýskalandi.
Fyrsti Tívolímeistarinn, Jóhanna
Björg Jóhannsdóttir, lenti í öðru
sæti en hinn sigurstranglegi
Hjörvar Steinn Grétarsson
þurfti að gera sér þriðja sætið að
góðu. Nánari úrslit mótsins er að
finna á www.hrokurinn.is en að
mótinu loknu hlutu allir þátttak-
endur, sem og gestir af yngri
kynslóðinni, ferðatafl að gjöf frá
Íslandsbanka. Þrjú efstu hlutu
verðlaunapening ásamt því að
meistarinn hlaut veglegan bikar
í boði Árna Höskuldssonar gull-
smiðs. Þrjár öndvegis skáktölvur
voru dregnar út í boði Pennans
svo að allir sem þátt tóku fengu
eitthvað við sitt hæfi. Næsta
syrpa hefst í haust en liðsmenn
Hróksins hafa haft veg og vanda
af mótshaldinu.
Davíð efstur en Þór
skákmeistari Norðlendinga
Skákþing Norðlendinga 2005
fór fram á Siglufirði dagana 6.–8.
maí. Alls tóku 14 þátt í opnum
flokki og varð Davíð Kjartansson
hlutskarpastur með 6 vinninga af
7 mögulegum. Dagur Arngríms-
son kom næstur með 5½ vinning
en Þór Valtýsson fékk bronsið
með 4½ vinning. Þetta þýddi að
Þór varð skákmeistari Norðlend-
inga þar eð efstu tveir keppend-
urnir eru búsettir á höfuðborg-
arsvæðinu. Nánari upplýsingar
um lokastöðu mótsins er að finna
á www.skak.is en einnig var
keppt í nokkrum flokkum skipt
eftir aldri. Mikael Jóhann Karls-
son (Akureyri) varð efstur í
flokki 7–9 ára, Fannar Örn Haf-
þórsson (Siglufirði) varð hlut-
skarpastur í flokki 10–12 ára,
Ólafur Ólafsson (Akureyri) sigr-
aði í flokki 13–16 ára og Ulker
Gasanova (Akureyri) varð efst í
stúlknaflokki. Davíð Kjartansson
varð hlutskarpastur í hraðskák-
móti Norðlendinga en hann fékk
11 vinninga af 14 mögulegum.
Dagur Arngrímsson og Ólafur
Kristjánsson komu næstir með
10 vinninga og varð Ólafur því
hraðskákmeistari Norðurlands. Í
hraðskákmóti barna- og unglinga
varð Mikael Jóhann Karlsson
efstur en Ólafur Ólafsson kom
næstur. Sóknarpresturinn á
Siglufirði, Sigurður Ægisson,
hafði umsjón með mótinu.
Jóhanna Björg og Ingvar
Ásbjörnsson sigursæl
SKÁK
Olís og Íslandsbanki
STÚLKNAMÓT HELLIS OG TÍVOLÍSYRPA
HRÓKSINS
7. og 8. maí 2005
Morgunblaðið/Ómar
Tívolímeistarinn, Ingvar Ásbjörnsson.
Morgunblaðið/Ómar
Jóhanna Björg, t.v., var í fararbroddi á mótum helgarinnar.
HELGI ÁSS GRÉTARSSON
daggi@internet.is