Morgunblaðið - 10.05.2005, Síða 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. MAÍ 2005 23
Í REYKJAVÍKURBRÉFI,
dagsettu 7. maí, er fjallað um
fjárfestingar íslenskra aðila í
löndum sem áður töldust til Sov-
étríkjanna. Farið er víða um og
m.a. segir á einum stað „Ekki eru
mörg ár liðin frá því, að Íslands-
banki féll frá áformum um að
kaupa banka á þessum slóðum
[Eystrasaltsríkjunum]. Þótt það
hafi ekki verið sagt opinberlega á
þeim tíma má telja líklegt að
meginástæðan hafi verið sú, að
bankinn hafi komizt að því, að
peningaþvætti ætti sér stað í við-
komandi banka.“
Undirritaður tók þátt í gerð
samninga og hafði umsjón með
kostgæfniathugun fyrir hönd Ís-
landsbanka í tengslum við fyr-
irhuguð kaup á Rietumu Banka
vorið 2001. Ekkert kom fram í
þeirri vinnu sem gaf tilefni til
þess að ætla að Rietumu Banka
hafi verið viðriðinn peninga-
þvætti. Það væri því ósanngjarnt
í garð fyrrum viðsemjenda
minna, stjórnenda og eignenda
Rietumu Banka, ef getgátur um
slíkt fengju að lifa á prenti. Bið
ég ritstjóra Morgunblaðsins því
að birta þessa athugasemd á
svipuðum stað og ofangreind full-
yrðing var sett fram.
Virðingarfyllst.
Erlendur Magnússon
Athugasemd við
Reykjavíkurbréf
Höfundur er starfsmaður
Íslandsbanka.
,,Honum fannst þessi saga
áhugaverð og hvernig tekist var
á um þessa auðlind,“ sagði Hall-
dór en yfirstandandi viðræður
Bandaríkjanna og Íslands um
varnarmál bar ekki á góma.
Eins og gefur að skilja voru
stríðslokin og hátíðarhöldin í
Moskvu í gær ofarlega á baugi í
samtölum þjóðarleiðtoganna.
Heimssýningin í Japan og vænt-
anleg þátttaka Íslendinga í henni
var sérstaklega rædd í samtali
Halldórs við Koizumi, forsætis-
ráðherra Japans, og þegar stutt
tækifæri gafst til spjalls við gest-
gjafann, Vladímír Pútín, voru
rifjaðar upp fyrri heimsóknir
Halldórs til Moskvu, m.a. nokkr-
um sinnum sem sjávarútvegs-
ráðherra og þegar hann var við-
staddur útför Konstantíns
Chernenkós, þáverandi leiðtoga
Sovétríkjanna, árið 1985. „Þetta
er ekki í fyrsta sinn sem þú
kemur hingað,“ sagði Pútín er
hann tók í hönd Halldórs.
Hátíðarhöldunum í Moskvu
lauk um miðjan dag í gær og að
þeim loknum hélt Halldór ásamt
fylgdarliði heim á leið til Íslands.
ríðslokaafmæli í Moskvu í gær
oga
thöfnina
msson í móttöku og hádegisverði í Kreml í
Íslandsmiðum.
Ljósmyndir/Steingrímur S. Ólafsson
, og kanslarahjón Þýskalands, þau Gerhard Schröder og frú Doris Schröder-Köpf.
„BÍLALESTIN náði frá Austurvelli
og alla leið upp í Holtagarða,“ segir
Halldór Sveinsson en hann er einn
þeirra sem skipulögðu mótmæli í
nafni Ferðaklúbbsins 4x4, Félags
hópferðaleyfishafa, Landssambands
sendibílstjóra, Frama – stéttar-
félags leigubílstjóra og Bifreiða-
stjórafélagsins Átaks. Félag ís-
lenskra bifreiðaeigenda (FÍB) er
ósátt við mótmælin og segir þau sér-
hagsmunaleg.
Mótmælendahópurinn afhenti
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
áskorun til íslenskra stjórnvalda þar
sem farið er fram á að lítraverð dísil-
olíu verði að minnsta kosti 20 krón-
um lægra en lítraverð á bensíni. Ný
lög um dísilbíla taka gildi 1. júlí nk.
en þau fela í sér að þungaskattur
verður lagður af og í staðinn tekið
upp olíugjald á hvern lítra af dísil-
olíu. Halldór segir að mótmælin hafi
ekki verið gegn þessari breytingu
heldur því að olíugjaldið væri of hátt
með þeim afleiðingum að það verði
jafnvel dýrara að aka dísilbíl en
bensínbíl.
Halldór segir að á Norðurlöndun-
um sé dísilbílaeign yfir 50% á meðan
hún er aðeins 8% hér á landi. „Við
teljum að þessi breyting hafi letjandi
áhrif á fólk að fara yfir í dísilbíl og
þess vegna mun það ekki þjóna
markmiði laganna að auka hlutdeild
dísilbíla,“ segir Halldór og vísar til
þess að dísilbílar séu umhverfis-
vænni en bensínbílar.
Halldór segir að á Norðurlöndun-
um sé lítrinn af dísilolíu venjulega 20
krónum ódýrari en af 95 oktana
bensíni en að með lagabreytingunni
hér á landi verði dísilbifreiðar óhag-
kvæmari kostur en bensínbifreiðar.
„Dísilbílar eru frá 200–600 þúsund
krónum dýrari en bensínbílar. Ef þú
ætlar að kaupa dísilbíl og spara á því
tekur það svo mörg ár að borga upp
bílinn að það er ekki hagkvæmara,“
segir Halldór og bætir við að þunga-
skattskerfið sé æskilegra en nýju
lögin í óbreyttri mynd.
Þungaskattskerfið meingallað
Á heimasíðu Félags íslenskra bif-
reiðaeigenda (FÍB) eru þessi mót-
mæli kölluð sérhagsmunaleg og því
fagnað að fjármálaráðherra hafi lagt
til fjögurra króna lækkun á olíu-
gjaldinu enda sé það mikilvægt skref
til að sátt ríki um breytinguna úr
þungaskatti í olíugjald.
Runólfur Ólafsson, framkvæmda-
stjóri FÍB, segir að þungaskatts-
kerfið sé meingallað þar sem það
verðlauni í raun þá sem keyra mikið
og á þungum bílum. Olíugjaldið miði
hins vegar við að menn borgi gjald
miðað við notkun eins og bensínbíl-
eigendur gera. „Ég get skilið að sá
sem ekur 30–40 þúsund kílómetra á
ári vilji halda í þungaskattskerfið en
mér finnst skrítið að ætla að réttlæta
það í heilum samtökum,“ segir Run-
ólfur og bendir á að það sé ekki
sanngjarnt að sá sem á dísilbíl borgi
margfalt minni skatt en sá sem á
bensínjeppa enda fari skattarnir í að
byggja upp vegakerfið.
„Það er eðlilegt að það sé einhver
munur en hann má ekki fara langt úr
hófi fram. FÍB hefur alltaf talað fyr-
ir því að það sé ákveðin jafnræðis-
regla. Ég sé ekki að það sé tilgangur
í að refsa þeim sem eiga sparneytna
bensínbíla,“ segir Runólfur.
Bílalest frá Holtagörð-
um að Austurvelli
FÍB segir mótmælin sérhagsmunaleg
Eftir Örnu Schram
og Höllu Gunnarsdóttur
arna@mbl.is, halla@mbl.is
Morgunblaðið/Þorkell
Eigendur dísilbifreiða mótmæltu fyrirhuguðu olíugjaldi, sem þeim þykir of hátt, við Alþingi í gær.
við annað ígræðslusjúkrahús á Norður-
löndum kunni að veita íslenskum sjúkling-
um betra aðgengi að líffærum til ígræðslu.
Sjúkratryggingar lifandi
nýrnagjafa eru í ólestri
Fram kemur í ritstjórnargrein Runólfs
að biðlisti eftir nýra á Íslandi væri án efa
lengri ef ekki kæmi til hátt hlutfall lifandi
gjafa sem hafa verið um 70% allra nýrna-
gjafa undanfarin 15 ár og er með því
hæsta sem þekkist. Runólfur segir einnig
að sjúkratryggingar lifandi nýrnagjafa séu
í ólestri og þarfnist tafarlausra úrbóta.
Að rannsókninni stóðu, auk Sigurbergs,
Runólfur Jóhannsson, læknir í sérnámi í
svæfinga- og gjörgæslulækningum, Krist-
ín Gunnarsdóttir hjúkrunarfræðingur,
Páll Ásmundsson, sérfræðingur í lyflækn-
ingum og nýrnasjúkdómum og Kristinn
Sigvaldason sérfræðingur í svæfinga- og
gjörgæslulækningum.
Ræða þeir einnig hugsanlegar leiðir til
að fjölga líffæragjöfum, m.a. með mark-
vissari fræðslu, t.d. meðal ungs fólks sem
er að taka bílpróf, og að settar verði sam-
an opinberar skrár yfir viljuga líffæra-
gjafa t.d. hjá embætti landlæknis.
Í rannsókninni var einnig könnuð eft-
irspurn eftir líffærum til ígræðslu og kom
í ljós að árlega hafa verið sjö sjúklingar að
meðaltali á biðlista á tímabilinu sem skoð-
að var.
Líffæri sem fást á Íslandi fara til Rík-
isspítalans í Kaupmannahöfn og fer líf-
færaígræðsla fram þar. Höfundar grein-
arinnar benda á að þótt líffæragjafir á
Íslandi virðist samsvara þörfum lands-
manna fyrir líffæri þá voru helmingi fleiri
árlega á biðlista eftir líffærum en fengu.
Að sögn Sigurbergs er hugsanlega skortur
á líffærum á Ríkisspítalanum í Danmörku.
Runólfur Pálsson segir í grein sinni að
nauðsynlegt sé að kanna hvort samstarf
nsóknina var farið yfir gögn
étust á gjörgæsludeild í Foss-
002 og upplýsinga aflað um líf-
á öðrum deildum, fjölda á bið-
g fjölda líffæraþega. Í
num kemur m.a. fram að alls
á deildinni á þessu árabili. Af
68 eða 13% úrskurðaðir látnir
dauða. Sótt var um leyfi til líf-
já aðstandendum í 50 þessara
ékkst leyfi hjá 30 eða í 60% til-
lun höfunda rannsóknarinnar
m að á heimsvísu megi búast við
andenda um líffæragjöf í 20 til
eftir löndum. „Bent hefur ver-
leitt gætir ósamræmis milli al-
fstöðu í samfélaginu, þar sem
rihluti er jafnan fylgjandi líf-
m, 80-90%, en einungis fæst
hjá 40-50% þegar leitað er eftir
í greininni.
slandi á tímabilinu 1992 til 2002 birtar í Læknablaðinu
ndendur hafni líffæragjöf
GEIR H. Haarde fjármálaráðherra
segir í samtali við Morgunblaðið
að þegar hafi verið komið til móts
við sjónarmið þeirra bílstjóra sem
mótmæltu við alþingishúsið í gær.
Vísar hann þar til frumvarps um
tímabundna lækkun olíugjalds á
dísilolíu, sem hann lagði fram á
Alþingi á laugardag. Nái það fram
að ganga verður útsöluverð á dís-
ilolíu fimm krónum lægra, hinn 1.
júlí nk., en ella hefði orðið.
„Þeir eru að biðja um 20 króna
lækkun. Það tel ég vera óraun-
hæft,“ segir ráðherra. Hann tekur
þó fram að nýja olíugjaldskerfið,
sem tekur gildi 1. júlí, verði end-
urmetið í haust. „Það mun taka
einhverja mánuði að fínstilla þetta
allt saman og koma þessu kerfi
þannig fyrir að allir geti verið
þokkalega sáttir,“ segir hann. „En
það er ákveðið skref af minni
hálfu að beita mér fyrir þessari
lækkun.“
Ráðherra telur reyndar að
skipuleggjendur mótmælanna hafi
ekki vitað af umræddri lækkun ol-
íugjaldsins, þegar mótmælin voru
undirbúin, enda hafi lækkunin
verið tilkynnt á laugardag. „En ég
skil vel að menn vilji koma sínum
sjónarmiðum á framfæri. Það er
fínt. Ég hef alltaf lagt áherslu á
að vera í góðu sambandi við þessa
bílamenn og hef beitt mér fyrir
margs konar ívilnunum fyrir þá í
gegnum árin.“
Tuttugu
króna lækkun
óraunhæf