Morgunblaðið - 19.06.2005, Síða 8

8 SUNNUDAGUR 19. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Karlar eru í meiri-hluta í nefndumog ráðum á Land-
spítala – háskólasjúkra-
húsi (LSH) og fara mun
oftar með formennsku.
Engu að síður eru konur
um átta af hverjum tíu
starfsmönnum sjúkra-
hússins. Þetta kemur
fram í skýrslu LSH um
stöðu jafnréttismála árin
2003 og 2004.
Árið 2004 voru karlar
formenn í 67% nefnda og
54% nefndarmanna.
Guðlaug Rakel Guð-
jónsdóttir, fyrrum formaður jan-
fréttisnefndarLSH og einn höf-
unda skýrslunnar, segir að þessar
niðurstöður hafi komið á óvart og
að engar skýringar liggi fyrir.
Það sé athyglivert að á vinnustað
þar sem konur eru í svo miklum
meirihluta séu nefndir og ráð í öf-
ugu hlutfalli.
Vilhelmína Haraldsdóttir,
sviðsstjóri lækninga á lyflækn-
ingasviði II, fór nánar yfir stöð-
una í framhaldi af skýrslunni en
hún bendir á að nefndirnar dreif-
ist ekki jafnt yfir starfsstéttirnar.
„Þetta skiptist svolítið eftir því
hvað nefndirnar eru að fjalla um.
Það eru mjög margar nefndir
með jöfnu hlutfalli karla og
kvenna en svo eru aðrar þar sem
hlutafallið er öðruvísi.“
Vilhelmína segist ekki hafa
skýringu á hvers vegna karlar
eru oftar formenn nefnda en kon-
ur. „Mig grunar að þetta sé eitt-
hvað sem yfirmenn þurfa að huga
betur að,“ segir Vilhelmína en
útilokar ekki að aldur og starfs-
aldur geti haft einhver áhrif. „Því
lengur sem þú hefur gegnt starfi
hjá stofnuninni því líklegra er að
þú verðir beðinn um að vera for-
maður í einhverri nefnd.“
Heildarlaun karla 60% hærri
Í skýrslunni er farið yfir launa-
tölur fyrstu níu mánuði áranna
2003 og 2004. Bæði árin voru
meðalheildarlaun karla tæpum
60% hærri en kvenna. Árið 2004
voru karlar með 556 þúsund kr.
að meðaltali á mánuði en konur
aðeins með 351 þúsund. Kynja-
hlutföll eru hins vegar mjög mis-
munandi milli starfa og oft eru
heilu starfstéttirnar eingöngu
skipaðar konum.
Vilhelmína bendir á að inni í
heildarlaunatölum sé ekki tekið
mið af vinnuframlagi, menntun,
stöðu og álagi. Hún segir að 40%
karla sem starfa á LSH séu
læknar en aðeins 4% kvenna.
„Það er ótrúlega mikil kynja-
skipting á milli starfa sem gerir
þetta svolítið snúið. Kannski end-
urspeglar Landspítalinn þjóðfé-
lagið að einhverju leyti,“ segir
Vilhelmína og vísar til þess að
körlum fjölgar því hærri sem
launin eru. „Ef maður skoðar
kynjadreifinguna er hún allt
öðruvísi hjá yngra fólki en þeim
sem eldri eru. Í kandídatahópn-
um, sem eru nýútskrifaðir
læknar, eru konur t.d. meira en
helmingur en eftir því sem ofar
dregur í aldri og menntun eru
konurnar færri,“ segir Vilhelm-
ína.
Í skýrslunni eru annars vegar
skoðuð laun eftir starfsheitum en
hins vegar eftir stéttarfélögum.
Guðlaug Rakel segir að þegar
horft er til stéttarfélaganna sé
launamunur milli kynjanna tölu-
verður en að innan þeirra sé fólk í
mjög mismunandi stöðum. „Þeg-
ar horft er til stöðuheita er launa-
munurinn mjög lítill sem verður
að teljast jákvætt fyrir Landspít-
alann. En auðvitað má velta upp
ýmsum spurningum eins og t.d.
hvort karlar hafi meiri möguleika
á yfirvinnu en konur,“ segir Guð-
laug og bætir við að höfða þurfi til
þeirra sem fara með ráðningar-
vald varðandi hvernig fólk raðast
í stöður. „Það væri t.d. mjög fróð-
legt að skoða þessar tölur fyrir
mismunandi svið og hvort mun-
urinn sé meira áberandi á
ákveðnum stöðum.“
Karlhjúkrunarfræðingar
fljótari að vinna sig upp
Í skýrslunni kemur fram að ár-
ið 2004 voru 25% karlhjúkrunar-
fræðinga í launahæstu stöðum á
móti 13% kvenhjúkrunarfræð-
inga. Karlar voru með örlítið
hærri grunnlaun, 11% hærri
reglubundin mánaðarlaun og 13%
hærri heildarlaun. Konur eru þó í
miklum meirihluta í stéttinni eða
í 862 stöðugildum á móti 23
stöðugildum karla.
Guðlaug segir að karlar í
hjúkrunarfræðingastétt virðist
fljótari að vinna sig upp. „Það er
ekki hægt að fullyrða að þetta sé
sök Landspítalans eða annarra.
Kannski sækjast karlarnir meira
eftir stöðuhækkunum en kannski
fá þeir meiri hvatningu,“ segir
Guðlaug og ítrekar að fara þurfi
nánar ofan í þessi mál.
Vilhelmína segir að jafnréttis-
skýrslan sé gott tæki fyrir yfir-
menn og stjórnendur og að með
bættu skráningarkerfi megi nálg-
ast mun ítarlegri upplýsingar um
hvern starfsmann.
Í lok skýrslunnar er lögð fram
aðgerðaáætlun þar sem m.a.
kemur fram að ráða þurfi jafn-
réttisfulltrúa á spítalann. Vil-
helmína segir ekki líklegt að það
verði gert enda hafi spítalinn
þurft að hagræða mjög í rekstri
undanfarin ár.
Fréttaskýring |Mat lagt á stöðu
jafnréttismála í skýrslu LSH
Karlar oftar
formenn nefnda
Átta af hverjum tíu starfsmönnum
sjúkrahússins eru konur
,,Kannski endurspeglar spítalinn þjóðfélagið.“
Fleiri ófaglærðar konur

Tækjakaupanefnd LSH er
skipuð einni konu en sex körlum
en í henni sitja tæknifræðingar,
verkfræðingar og læknar og í
nefnd um list og minjar eigi þrír
karlar frá byggingarsviði sæti.
Vilhelmína Haraldsdóttir bendir
á að á móti komi að í gæðaráði
og siðanefnd séu konur í meiri-
hluta. „Ég held að þetta hlutfall
sé ekki athugavert miðað við að
fagstéttirnar sitja frekar í nefnd-
um en hér starfa miklu fleiri
ófaglærðar konur en karlar.“
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
„ÞETTA var afar söguleg helgi,“
segir sr. Vigfús Þór Árnason, sókn-
arprestur Grafarvogskirkju, þegar
hann minnist vígslu Grafarvogs-
kirkju fyrir fimm árum, en kirkjan
var vígð sunnudaginn 18. júní árið
2000. „Hér var að íslenskum sið allt
á síðustu stundu þannig að biskup
Íslands, hr. Karl Sigurbjörnsson,
neyddist til að seinka vígsluæfing-
unni sem fara átti fram á föstudeg-
inum fyrir vígslu þar sem enn voru
rúmlega hundrað iðnaðarmenn að
störfum í kirkjunni að leggja loka-
hönd á verkið.“
Vigfús rifjar upp að ekki hafi öll-
um litist á kirkjubygginguna meðan
hún var í byggingu. „En eftir að
kirkjan var vígð og tekin í notkun
hefur verið gífurleg ánægja með
hana,“ segir Vigfús og bendir á að
fjallað hafi verið um kirkjuna í arki-
tektatímaritum á borð við Design
from Scandinavia. „Og nýverið voru
arkitektarnir Finnur Björgvinsson
og Hilmar Þór Björnsson tilnefndir
til arkitektaverðlauna sem sam-
svara „nóbelsverðlaunum“ í arkí-
tektúr fyrir hönnun sína almennt.
Hvað starfið varðar nýtist kirkjan
einstaklega vel,“ segir Vigfús og
bendir á að hver krókur og kimi af
kirkjunni, sem rúmar fimm hæðir,
sé að vetrarlagi að jafnaði í notkun
frá því klukkan átta á morgnana
þar til langt gengið ellefu á kvöldin.
„Kirkjan er þannig bæði falleg og
nýtist vel. En þá fyrst verður hún
virkilega falleg þegar hún er þétt
skipuð af fólki í safnaðarstarfi og
guðþjónustu,“ segir Vigfús og bætir
við að það eigi raunar við um allar
kirkjur.
Þakklátur fyrir jákvæðan byr
Vigfús hefur sinnt starfi sókn-
arprests síðan Grafarvogssókn var
stofnuð fyrir 16 árum og hefur á
þeim tíma séð sóknina margfaldast
og verða að fjölmennustu sókn
landsins. „Þegar sóknin var stofnuð
voru sóknarbörnin 3.200, en í dag
eru þau hins vegar um 20 þúsund.
Þannig hefur sóknarbörnum fjölgað
um 3,3 á hverjum einasta degi í 16
ár,“ segir Vigfús og segir sóknina
með þeim yngstu í tvennum skiln-
ingi því um 8 þúsund sókn-
arbarnanna eru 16 ára og yngri.
Þessi gríðarlega fjölgun sókn-
arbarna hefur eðlilega kallað eftir
fleiri prestum til starfa, bæði presta
og leikmenn. Í dag eru fjórir fast-
ráðnir prestar að starfi við kirkj-
una, en nýmæli er að svo margir
prestar starfi saman í einu presta-
kalli.
Aðspurður segir Vigfús blómlegt
safnaðarstarf að finna í kirkjunni.
„Við höfum alltaf fundið fyrir gríð-
arlega miklum áhuga sókn-
arbarnanna á starfinu og erum við
auðvitað afar þakklát fyrir þann já-
kvæða byr sem hefur fylgt okkur,“
segir Vigfús og telur að skýra megi
það með því hversu fjölbreytt safn-
aðarstarfið í raun er. Nefnir hann í
því samhengi messur af ýmsum
toga, s.s. æskulýðsmessur, popp-
messur, barnamessur, auk hefð-
bundinna guðþjónusta. Nefnir hann
einnig öflugt safnaðarfélag, ferm-
ingarstarf, bænahópa, fjölbreytt
æskulýðsstarf, barnastarf og starf
eldri borgara, svo ekki sé minnst á
kórstarfið, en við kirkjuna eru starf-
ræktir þrír kórar, þ.e. kirkjukór
auk barna- og unglingakórs. „Í raun
má segja að kirkjan iði hér af lífi,“
segir Vigfús og bætir við að í sínum
huga eigi kirkjan að vera félagslega
miðlæg á sama tíma og hún sé hús
guðs og allt starfið þar sé unnið guði
til dýrðar og manninum til heilla.
Þess má að lokum geta að sérstök
hátíðarguðsþjónusta fer fram í
Grafarvogskirkju í dag kl. 11 í til-
efni vígsluafmælisins. Þar munu
prestar safnaðarins þjóna fyrir alt-
ari og biskup Íslands, hr. Karl Sig-
urbjörnsson, prédika.
5 ára vígsluafmælis Grafarvogskirkju fagnað í dag
„Kirkjan fallegust þeg-
ar hún er full af fólki“
Frá vígslu Grafarvogskirkju fyrir fimm árum.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
HVATNINGARVERÐLAUN og
nemendaverðlaun menntaráðs
Reykjavíkur voru afhent í þriðja
sinn 17. júní sl. Alls hlutu átta
verkefni í grunnskólum borg-
arinnar viðurkenningu fyrir ný-
breytni- og þróunarstarf og 32
grunnskólanemendur nem-
endaverðlaun.
Verðlaunin eru veitt grunn-
skólum í Reykjavík til að vekja at-
hygli á því gróskumikla starfi sem
þar fer fram og til að stuðla að
auknu þróunarstarfi í skólunum.
Að þessu sinni hlutu þrír skólar
verðlaun: Foldaskóli fyrir verk-
efnið útivist, valgrein á unglinga-
stigi; Rimaskóli fyrir verkefnið
meistarakokkar framtíðarinnar og
Víkurskóli fyrir Blogg-projekt. Þá
voru veittar fimm viðurkenningar
en þær hlutu Ártúnsskóli, Korpu-
skóli, Langholtsskóli, Rimaskóli og
Seljaskóli.
32 nemendur í grunnskólum
Reykjavíkur hlutu nemendaverð-
laun en þau eru veitt þeim sem
skara fram úr í námi, í félagsfærni,
virkni í félagsstarfi eða hafa sýnt
frábæra frammistöðu.
Hvatningar- og nemendaverðlaun menntaráðs Reykjavíkur
Morgunblaðið/Þorkell
Steinunn Valdís Óskarsdóttir borgarstjóri afhenti hvatningarverðlaun menntaráðs 17. júní.
Átta skólar og 32 nemendur hlutu verðlaun