Morgunblaðið - 02.09.2005, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 2. SEPTEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
NÝLEGA voru Kópavogsbúum
kynntar breytingar á deiliskipulagi
á Kópavogstúni, en skiptar skoð-
anir hafa verið um þær eins og
jafnan er þegar ráðist
er í framkvæmdir á
grónum svæðum. Lúta
hugmyndir bæjaryf-
irvalda að því að á
svæðinu rísi um 1.100
manna byggð og ef
marka má þær upplýs-
ingar og myndefni sem
kynnt hefur verið bæj-
arbúum verður eflaust
mikil prýði að þessu
nýja hverfi.
Sunnuhlíðarsamtökin
hafa staðið fyrir öflugri
uppbyggingu á hjúkrunarrými fyr-
ir aldraða á þessu svæði og er því
málið skylt. Sunnuhlíðarsamtökin
voru stofnuð fyrir um aldarfjórð-
ungi af ýmsum félagasamtökum í
Kópavogi, sem höfðu líknar- og
góðgerðarmál á stefnuskrá sinni.
Þessi samtök settu sér það mark-
mið að koma upp hjúkrunarheimili
fyrir aldraða og mun það vera
einsdæmi í sögunni að slíkt heimili
sé byggt að tilhlutan og af slíkum
samtökum. Svona samtök eru
sennilega hvergi til nema í Kópa-
vogi. Mikil samstaða hefur einnig
verið um Sunnuhlíð meðal Kópa-
vogsbúa, sem hafa alla tíð litið á
hjúkrunarheimilið sem sitt og stutt
það dyggilega.
Hjúkrunarheimilið
Sunnuhlíð leysti á
sínum tíma úr mikl-
um vanda, sem hafði
skapast í Kópavogi
vegna skorts á
hjúkrunarrými fyrir
aldraða og hefur það
verið ómetanlegt fyr-
ir eldri Kópavogsbúa
að hafa átt kost á að
komast þar inn þeg-
ar kraftar hafa gefið
sig og fólk átt erfitt
með að sjá um sig
sjálft. Hjúkrunarheimilið Sunnu-
hlíð er ekki sjúkrahús í venjuleg-
um skilningi, heldur er það heimili
fyrir aldraða, sem ekki geta eða
eiga þess kost að sjá um sig sjálfir
og þurfa því aðstoð.
Sunnuhlíðarsamtökin hafa einnig
reist þrjú hús með 108 þjón-
ustuíbúðum fyrir aldraða við Kópa-
vogsbraut og í Fannborg 8. Mikil
eftirspurn hefur verið eftir íbúðum
samtakanna og eru vel á annað
hundrað manns á lista eftir íbúð.
Stjórn Sunnuhlíðarsamtakanna
fagnar þeim deiliskipulagstillögum
sem bæjaryfirvöld hafa nú kynnt
og vísar á bug ummælum bæj-
arstjórans Gunnars Birgissonar
sem birtust í Mbl. um að samtökin
séu á móti þeim. Tillögurnar gera
m.a. ráð fyrir að byggð verði ein
hæð ofan á núverandi hjúkr-
unarheimili og einnig eru fyrirhug-
aðar nýbyggingar þjónustuíbúða
fyrir aldraða á Sunnuhlíð-
arreitnum. Stækkun hjúkr-
unarheimilisins mun leysa úr
brýnni og vaxandi þörf fyrir hjúkr-
unarrými aldraðra í bænum. Nú
eru um 60 manns á biðlista eftir
hjúkrunarrými í Sunnuhlíð. Nái
framkomnar deiliskipulagstillögur
fram að ganga mun greiðast úr
vanda þessa fólks.
Sunnuhlíð styður deiliskipu-
lagstillögur á Kópavogstúni
Guðjón Magnússon fjallar um
skipulagsmál í Kópavogi ’Stjórn Sunnuhlíðar-samtakanna fagnar
þeim deiliskipulags-
tillögum sem bæjaryf-
irvöld hafa nú kynnt…‘
Guðjón Magnússon
Höfundur er formaður
Sunnuhlíðarsamtakanna.
DAGANA 16. til 17. september
nk. ætla konur í Samfylkingunni að
stofna formlega kvennahreyfingu
innan flokksins. Sam-
fylkingin er ungur
flokkur en jafnframt
með djúpar rætur í for-
tíðinni og langa hefð
fyrir samstarfi kvenna.
Helmingur flokksfélag-
anna er konur, eða 10
þúsund manns, og nú er
ætlunin að virkja kraft-
inn sem í konunum býr
enn betur en gert hefur
verið hingað til.
Þrátt fyrir stórstígar
framfarir á sviði jafn-
réttismála undanfarin
ár og áratugi eiga kon-
ur enn langt í land með að ná jafnri
stöðu á við karla á öllum sviðum
þjóðfélagsins. Hrópandi mismunun í
launakjörum karla og kvenna og lítil
þátttaka kvenna í forystusveit at-
vinnulífsins sýnir svo ekki verður
um villst að full ástæða er til að taka
jafnréttismálin föstum tökum. Að
sjálfsögðu eru þau á ábyrgð bæði
karla og kvenna en það breytir því
ekki að margar konur þiggja með
þökkum þann stuðning og hvatningu
sem hreyfing kvenna
innan Samfylking-
arinnar getur veitt
þeim.
Samstaðan
flytur fjöll
Samstaðan getur
flutt fjöll. Það sýndu
íslenskar konur í
kvennaverkfallinu fyr-
ir réttum 30 árum og
það sýndu landsmenn
ekki síður þegar Vig-
dís Finnbogadóttir var
kjörin forseti fyrir ald-
arfjórðungi. Í ár minn-
umst við þessara merkisviðburða.
En árið 2005 þurfum við að horfast í
augu við þá staðreynd að konur eru
einungis tæplega þriðjungur fulltrúa
í sveitarstjórnum og á Alþingi Ís-
lendinga. Í þingflokki Samfylking-
arinnar eru 20 þingmenn, þar af níu
konur, nokkuð sem við erum stolt af.
Í sveitarstjórnum er hlutfallið því
miður ekki svona gott og ljóst að
virkja þarf konur enn betur fyrir
sveitarstjórnarkosningarnar næsta
vor. Þess vegna, m.a., viljum við
stofna kvennahreyfingu sem getur
staðið vörð um stöðu kvenna og sótt
fram þar sem þörf krefur innan
Samfylkingarinnar. Ég hvet stuðn-
ingskonur Samfylkingarinnar um
allt land til þess að skrá sig strax til
þátttöku og mæta á stofnfundinn á
Hótel Örk í Hveragerði 16. og 17.
september. Allar nánari upplýsingar
um fundinn má finna á heimasíðu
Samfylkingarinnar, www.samfylk-
ing.is, og í síma 414-2200.
Samfylkingarkonur
stofna hreyfingu
Þórunn Sveinbjarnardóttir
fjallar um hreyfingu samfylk-
ingarkvenna
’Helmingur flokks-félaganna, 10 þúsund
manns, er konur og nú
er ætlunin að virkja
kraftinn sem í þeim býr
enn betur en gert hefur
verið hingað til.‘
Þórunn
Sveinbjarnardóttir
Höfundur er þingkona
fyrir Samfylkinguna.
HAUSTIÐ 2004 var skipaður
starfshópur til að fara yfir aksturs-
mál aldraðra í borginni og hefur
hópurinn hist nokkrum sinnum. Ég
sit í hópnum fyrir
hönd Sjálfstæð-
isflokksins, en þarna
er jafnframt einn frá
R-listanum og tveir
frá Félagi eldri borg-
ara.
Starfshópurinn hef-
ur rætt um mikilvægi
þess að borgin bjóði
þjónustu eldri borg-
urum sem ekki geta
nýtt sér almennings-
samgöngur eða annað
til að þess að komast
til læknis, í félagsstarf,
þjálfun eða annað sem nauðsynlegt
getur talist. Hópurinn var nokkuð
sammála um með hvaða hætti hann
vildi að þetta væri gert og virtist
ásáttur um drög að reglum um
akstursþjónustu fyrir aldraðra í
febrúar sl.
Það er eindreginn vilji Félags
eldri borgara að íbúar á hjúkr-
unarheimilum geti notið þessarar
þjónustu líka. Ég er
því sammála og tel
það vera réttindamál
þeirra sem þar búa.
Hjúkrunarheimilin sjá
um allan akstur sem
lýtur að heilbrigð-
isþjónustu fyrir íbúa,
en þau sjá t.d. ekki um
akstur í félagsstarf
sem fer fram utan
heimilisins. Margir
taka þátt í ýmiss kon-
ar félagsstarfi áður en
þeir flytja á hjúkr-
unarheimili. Það er
þeim mikilvægt að geta stundað
það áfram og hitt áfram sína gömlu
félaga. Ég sé ekki mun á því hvort
einstaklingur á lögheimili að Sól-
túni 2 eða Sóltúni 11. Þurfi hann á
akstursþjónustu að halda og upp-
fylli þau skilyrði sem fyrir þjónust-
unni eru sett þá á að veita hana
óháð því hvert lögheimilið er.
Samgöngumál í Reykjavík hafa
tekið hverri breytingunni af annarri
og nýlega var kynnt nýtt leiðakerfi
strætós. Gönguleiðir að næstu
stoppistöð hafa víða verið lengdar
jafnvel í 700 m og augljóst að það
getur komið í veg fyrir að eldri
borgarar geti nýtt sér strætisvagn-
ana.
Því miður hefur dregist úr hófi
að starfshópur um akstursmál aldr-
aðra ljúki störfum. Svo virðist sem
málið sitji fast hjá meirihlutanum í
Reykjavík og þeim gangi erfiðlega
að taka ákvörðun í þessu máli, ekki
í fyrsta sinn.
Það er ekki nóg að hafa fallega
stefnu og göfug markmið, það þarf
að standa við það sem ákveðið hef-
ur verið að gera. Það er ekki nóg
að setja málefni í nefndir eða
starfshópa og reyna svo að láta þau
þæfast svo lengi í kerfinu að þau
gleymist.
Akstursmál aldraðra
Jórunn Frímannsdóttir fjallar
um akstursmál aldraðra ’Því miður hefur dreg-ist úr hófi að starfs-
hópur um akstursmál
aldraðra ljúki störfum.
Svo virðist sem málið
sitji fast hjá meirihlut-
anum í Reykjavík og
þeim gangi erfiðlega að
taka ákvörðun í þessu
máli, ekki í fyrsta sinn.‘
Jórunn Frímannsdóttir
Höfundur er hjúkrunarfræðingur
og varaborgarfulltrúi Sjálfstæð-
isflokksins.
SUNNUDAGINN 14. ágúst 2005
var farið í sögulega ferð í Þjórs-
árver. Aldrei hafa jafn margir, eða
218 manns, heimsótt verin í einni
ferð. Ferðin var farin á vegum
Ferðafélags Íslands og Land-
verndar.
Þjórsárver eru ein stærsta gróð-
urvin miðhálendisins. Há grunn-
vatnsstaða ásamt yfirborðsvatni
viðheldur fjölbreyttum gróðri og
ríkulegu plöntulífi. Víðáttumestu
gróðurlendin eru votlendi, flóar og
flæðiengjar en einnig er í Þjórs-
árverum mikið af grávíði og öðrum
víðitegundum, víðigrundir og inn á
milli víðisins eru bleikir blómkollar
geldingahnappsins. Í Þjórsárverum
finnast rúmlega 180 tegundir hápl-
antna en segja má að að gullbrá
setji einna mestan svip á verin með
sín stóru gulu blóm og langan
blómgunartíma sem er óvenjulegt á
hálendinu. Hún er sérstaklega
gróskumikil í Þúfuveri. Gullbráin er
algeng hér á hálendinu en hún er á
lista Bernarsáttmálans yfir teg-
undir í útrýmingarhættu í Evrópu.
Við leitarmannakofann Gásagust í
Þúfuveri snæddu ferðalangar há-
degisnestið sitt og það spillti ekki
fyrir að sitja innan um gróskumikl-
ar blómabrekkur með fjalldeplu,
maríustakki og smjörgrasi og síðast
en ekki síst burnirót sem er víða
gróskumikil í Þjórsárverum en
hana er annars helst að finna í
klettum og fuglabjörgum þar sem
hún er óaðgengileg sauðfé sem er
sólgið í burnirótina.
Þjórsárver eru einnig eitt
stærsta og margbreytilegasta freð-
mýrasvæði landsins. Þar eru merki-
legar rústir, en rústir eru hæðir
með íslinsu að innan. Svæðið ein-
kennist einnig af ótal tjörnum,
frosttíglum og öðrum frostmynd-
unum. Umfangsmikið votlendi er í
Þjórsárverum með fjölskrúðugu
fuglalífi. Einkum eru það gæsir og
álftir sem una sér vel í Þjórs-
árverum. Einhvern tímann hefur
örninn átt sér þar búsetu og þá
væntanlega lifað á gæs og er það
hugsanlega skýring á örnefnum
fjalla eins og Arnarfells hins mikla.
Í ferð Landverndar og FÍ var
fólk á öllum aldri, frá 8 til 89 ára.
Vaða þurfti kvíslar en hver var
tilbúinn að hjálpa öðrum og allt
gekk áfallalaust. Þótt kalt væri í
veðri blasti við mikilfenglegt útsýni
er litið var í átt til Hofsjökuls.
Regluleg bunga Múlajökuls teygði
sig niður jökulgarðana sem hann
hefur ýtt á undan sér, en jökullinn
er einn formfegursti jökull landsins.
Í Arnarfellsmúlum, sem er ysti jök-
ulgarðurinn, er mikið blómskrúð.
Til vinstri gat að líta Hjartarfell,
Nauthagajökul og Ólafsfell. Arn-
arfell hið mikla blasti einnig við
vinstra megin við Múlajökul, en
huldi topp sinn skýjum. Fjallamynd
þessi jafnast á við það sem fegurst
gerist á Íslandi, svosem eins og í
Skaftafelli þegar litið er til Hvanna-
dalshnjúks. Fyrir framan Múlajök-
ul eru síðan verin, græn og un-
aðsleg, umlukt gráum sandauðnum
Sprengisands. Landslagið er ein-
stakt og þykir svæðið jafnvel koma
til greina á heimsminjaskrá
UNESCO.
Þegar komið var upp á Bisk-
upsþúfu var orðið ansi napurt.
Ferðalangarnir mynduðu skjólvegg
fyrir prestinn sem tónaði og síðan
var sungin messa. Beðið var fyrir
framtíð Þjórsárvera og allir tóku
vel og hressilega undir þegar sung-
ið var: – Fögur er foldin, heiður er
Guðs himinn. Um leið færðist slag-
veðrið í aukana, skýin duttu ofan á
jörðina og rigningin barði ferða-
langana þar sem þeir hröðuðu sér
að messu lokinni niður Biskupsþúfu
í átt að rútunum.
Á leiðinni í rúturnar var þó ým-
islegt rætt. Einhver spurði hvað
hrafntinna væri, en hún finnst á
svæðinu. Annar spurði um fuglalíf
og sá þriðji útskýrði tilurð líparíts.
Skoðað var tófugreni og að lokum
komust allir heilu og höldnu í hlýja
og notalega bílana. Þótt veðrið
hefði mátt vera betra skildu Þjórs-
árver eftir í huga ferðalanganna
stórfenglega og óafmáanlega mynd
af fögrum fjöllum og viðkvæmum
gróðri.
Eftir þessa ferð er mér al-
gjörlega ómögulegt að skilja hvern-
ig einhverjir geta látið sér detta í
hug að eyðileggja eða spilla Þjórs-
árverum með virkjanafram-
kvæmdum. Það fer ekki á milli
mála að það hefur ætíð verið botn-
laus fáviska og heimska að eyði-
leggja Þjórsárver, þessa viðkvæmu
gróðurvin miðhálendisins. Þjórs-
árver ættu að vera á heims-
minjaskrá UNESCO ekki síður en
Þingvellir eða Skaftafell. Nið-
urstaðan er því sú að það má ekki
með nokkrum hætti raska við
vatnafari Þjórsárvera meira en orð-
ið er. Þjórsárver þurfa á öllu því
vatni að halda sem þau fá í dag, og
ekki er á nokkurn hátt réttlæt-
anlegt að raska friðlandinu með
lónum. Við skulum því vona að
skynsamleg lausn náist um friðun
og framtíð Þjórsárvera. Þjórsárver
ber að vernda.
INGIBJÖRG ELSA
BJÖRNSDÓTTIR,
jarðfræðingur.
Ferðin í verin
Ingibjörg Elsa Björnsdóttir segir
frá ferð í Þjórsárver
Vöggusæn
gur
vöggusett
PÓSTSENDUM
Skólavörðustíg 21 ● sími 551 4050 ● Reykjavík
Fréttasíminn
904 1100