Morgunblaðið - 06.10.2005, Blaðsíða 6
ENSKUR dómstóll hefur dæmt
Hannes Hólmstein Gissurarson til
að greiða Jóni Ólafssyni, kenndum
við Skífuna, um 11 milljónir króna
vegna ummæla sem Hannes Hólm-
steinn lét falla á ráðstefnu norræna
blaðamanna í Reykholti í október
1999 og birti síðan á heimasíðu sinni.
Fjárnámskrafa Jóns til fullnustu
dómsins verður tekin fyrir hjá sýslu-
manninum í Reykjavík í dag.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins var það lykilatriði í mála-
ferlum Jóns ytra að útdráttur úr er-
indinu var birtur á ensku á
heimasíðu Hannesar Hólmsteins og
af þeim sökum hefði myndast grund-
völlur fyrir málaferlum í Englandi.
Alls hljóðar krafa Jóns Ólafssonar
upp á 11 milljónir með kostnaði.
Af hálfu Hannesar Hólmsteins er
kröfunni mótmælt og má gera ráð
fyrir að málið verði útkljáð fyrir
Héraðsdómi Reykjavíkur. Dómur-
inn þarf m.a. að taka afstöðu til þess
hvort skilyrði Lugano-samningsins
séu uppfyllt en hann kveður á um að
dómar í einkamálum í aðildarríkjum
séu viðurkenndir á milli landa. Bæði
Ísland og Bretland eru aðilar að sátt-
málanum.
Greip ekki til varna
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær að sér fyndist fráleitt að hægt
væri að draga hann fyrir dóm í Eng-
landi fyrir ummæli sem hann lét falla
hér á landi. Jón hefði á sínum tíma,
líklega árið 2003, ætlað í mál hér á
landi en hætt við að ráði lögfræðinga
sinna en um ári seinna ákveðið að
höfða málið í Englandi. Hannes
Hólmsteinn sagði að hann hefði, að
ráði lögfræðinga, þ.á m. lögfræðings
Háskóla Íslands, ákveðið að grípa
ekki til varna og sinna málinu alls
ekki neitt, m.a. vegna þess að því
fylgdi gríðarlegur kostnaður að eiga
í málaferlum í Englandi. Síðan hefði
verið kveðinn upp útivistardómur og
nú væri Jón að innheimta bæturnar
með hörku.
Velur vígvöllinn
Hannes Hólmsteinn sagði merki-
legt að Jón skyldi ekki treysta sér til
að höfða málið hér á landi. „Mér
finnst mjög sérkennilegt að hægt sé
að velja vígvöllinn þannig að höfða
mál í því landi sem hefur hvað
ströngustu löggjöfina. Meiðyrðalög-
gjöfin í Englandi er miklu strangari
en hér, sektir mun hærri og lög-
fræðikostnaður miklu meiri,“ sagði
hann. Dómstólar hér á landi myndu
aldrei, að hans sögn, dæma á þennan
veg. Hefði hann ákveðið að taka til
varna í Englandi hefði hann að sjálf-
sögðu verið sýknaður enda hefði
hann einungis sagt það sem væri satt
og rétt; því hefði margoft verið hald-
ið fram að Jón Ólafsson hefði auðg-
ast á vafasaman hátt. Þetta hefði síð-
ast verið gert í Blaðinu fyrir
skemmstu í grein Sigurður G. Guð-
jónssonar þar sem hann segði að
Gunnar Smári Egilsson hefði haldið
þessu fram.
Útdrátturinn úr erindinu var á
heimasíðu Hannesar Hólmsteins frá
1999 til 2004 þegar hann lokaði
heimasíðunni „til að losna við þetta
stríð við Jón Ólafsson“. Hannes
Hólmsteinn kvaðst engan tíma hafa
haft til að sinna málinu enda á kafi í
ritstörfum á þessum tíma auk þess
sem hann lagðist á sjúkrahús vegna
veikinda stuttu eftir að málið var
höfðað. „Síðan er þetta spurning um
tjáningarfrelsi, þetta eru ummæli
sem féllu á ráðstefnu blaðamanna.
Ætla blaðamenn að sætta sig við það
að það sé þaggað niður í mönnum
þegar þeir gagnrýna eigendur fjöl-
miðlanna eins og ég var að gera
þarna,“ sagði Hannes Hólmsteinn
Gissurarson prófessor.
Meginreglan er önnur
Heimir Örn Herbertsson hdl., lög-
maður Hannesar Hólmsteins, sagði
að það kæmi sér spánskt fyrir sjónir
að Jón skyldi höfða málið í Englandi.
„Meginreglan er sú að kröfur sem
hafðar eru uppi gegn tilteknum
manni eru reknar fyrir dómstólum
þar sem hann býr og á sitt varnar-
þing. Það eru þýðingarmikil rök sem
búa þar að baki og varða meðal ann-
ars möguleika viðkomandi á að taka
til varna,“ sagði hann.
Rut Júlíusdóttir hdl., lögmaður
Jóns Ólafssonar, vildi ekki tjá sig um
málið í gær að svo stöddu.
Jón Ólafsson vann meiðyrðamál gegn Hannesi H. Gissurarsyni í Englandi
„Sérkennilegt að hægt sé
að velja sér vígvöllinn“
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Jón
Ólafsson
Hannes Hólmsteinn
Gissurarson
6 FIMMTUDAGUR 6. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
UMMÆLIN sem Hannes Hólm-
steinn var dæmdur fyrir koma
fram hér fyrir neðan.
„Ég var meðal þeirra sem
settu á fót ólöglega útvarpsstöð
árið 1984 til að mótmæla einok-
un stjórnvalda á ljósvakanum.
Þó að við höfum náð árangri í
þessum efnum þá hef ég og
aðrir frjálshyggjumenn, okkur
til skapraunar, orðið vitni að
því að einkafyrirtækið í ljós-
vakarekstri hefur fallið í hend-
ur ógeðfellds (e. unsavoury)
manns að nafni Jón Ólafsson
sem, að því er haldið hefur ver-
ið fram (e. allegedly), auðgaðist
upphaflega á viðskiptum með
ólögleg fíkniefni og hann hefur
nýlega fengið athygli fyrir
hvassa viðskiptahætti. Með
stuðningi frá Chase Manhattan
bankanum notar hann þetta
nýfengna afl sitt til auka við-
skiptaveldi sitt og hann hefur
náin tengsl við stjórnmála-
menn sem eru honum fjárhags-
lega háðir,“ sagði m.a. í út-
drætti úr erindi Hannesar
Hólmsteins Gissurarsonar.
„Hefur fallið í
hendur ógeð-
fellds manns“
LÍKLEGT er að starfsmenn í fisk-
verkun Skinneyjar – Þinganess á
Höfn í Hornafirði hafi afstýrt stór-
bruna í gær þegar eldur kom upp í
rafmagnstöflu í saltfiskverkun
verksmiðjuhússins. Að sögn Gunn-
ars Páls Halldórssonar verkstjóra
voru starfsmenn að ljúka vinnudeg-
inum og á leið út þegar þeir fyrir
tilviljun sáu reyk stíga frá töflunni.
Gunnar Páll greip kolsýru-
slökkvitæki og kæfði eldinn strax í
fæðingu. Kom slökkvilið Hafnar á
vettvang skömmu síðar til að reyk-
ræsta húsið.
„Við vorum að loka dyrum hér,
þegar reykurinn gaus upp,“ sagði
Gunnar Páll. Húsið brann fyrir
nokkrum árum. Sagði Gunnar Páll
að atvikið hefði óneitanlega minnt
á þann bruna.
Kæfðu eldinn í
fæðingu með
slökkvitæki
ÁREKSTRAR í Reykjavík voru 16
talsins frá kl. 7 að morgni til kl. 17
síðdegis og er það nokkuð yfir með-
altali. Talsvert hefur verið um
þungar árekstrahrinur í borginni
undanfarna daga þar sem fjöldi
árekstra hefur farið yfir 30 á dag.
Að meðaltalið verða í kringum 11
árekstrar í borginni á dag.
16 árekstrar
í borginni
LÍÐAN konu, sem lenti í alvarlegu
umferðarslysi þegar fólksbíll og
jeppi skullu saman á afleggjaranum
að Hrafnakletti í Borgarnesi á
þriðjudagskvöld, er óbreytt og ligg-
ur hún á gjörgæsludeild Landspít-
alans tengd við öndunarvél. Ungur
maður slasaðist einnig en ekki eins
alvarlega og í fyrstu var talið.
Óbreytt líðan
eftir slys
NÝR veltibíll var afhentur forsvars-
mönnum Sjóvár, Umferðarstofu og
Brautinni, bindindisfélagi öku-
manna, í gær við athöfn í húsakynn-
um Heklu hf. sem gefur bílinn ásamt
Volkswagen-verksmiðjunum og er
hann nýjasta gerð af VW Golf og tek-
ur fimm farþega en eldri bílarnir
tóku fjóra hvor.
Veltibíll hefur verið hluti af for-
varnarstarfi félaganna þriggja síðan
árið 1995 og hafa yfir tvö hundruð
þúsund Íslendingar látið velta sér á
undanförnum tíu árum. Er þetta í
þriðja skipti sem Hekla og Volkswa-
gen gefa slíkan bíl en eldri bílarnir
voru nýttir í fimm ár hvor.
Fyrsti veltibíllinn var af þessu til-
efni endurgerður og var jafnframt
afhentur Samgönguminjasafninu á
Skógum til varðveislu þar sem safn-
gestum verður boðið upp á veltu. Bíll-
inn hefur mikið verið notaður um land
allt og farið allt að 120 þúsund veltur
með rúmlega 100 þúsund manns á
þeim fimm árum sem hann var í notk-
un. Þá er talið að eldri bíllinn hafi jafn-
vel verið enn betur nýttur en vinsæld-
ir veltunnar hafa aukist mikið á
undanförnum árum.
Þorgils Óttar Mathiesen, forstjóri
Sjóvár, sagði við tilefnið að hann væri
viss um að veltibíllinn muni áfram
gegna mikilvægu hlutverki í forvarn-
arstarfi félaganna en einnig í ljós kom,
í könnun sem Umferðarstofa og um-
ferðaröryggisfulltrúi Landsbjargar
gerðu árið 2003, að bílbeltanotkun Ís-
lendinga er 92% en á næstu árum er
stefnan sett á 100% bílbeltanotkun og
mun veltibíllinn koma að góðum notum
í þeirri baráttu.
Varanlegur skaði algengur
í aftanákeyrslum
Fyrir utan afhendingu nýja veltibíls-
ins var ákveðið að gera tilraun til að
líkja eftir árekstri á 50 kílómetra hraða
með því að láta bíl falla úr tíu metra
hæð á afturendann til að vekja athygli
á hættum aftanákeyrslu.
Í könnun sem Umferðarstofa gerði
um stöðu bils á milli bíla í Ártúns-
brekkunni kom í ljós að aðeins þrjú
prósent ökumanna höfðu nóg bil í
næsta bíl en úrtakið náði yfir 300 þús-
und bíla á einni viku. Þá hefur komið í
ljós að 35% þeirra sem slösuðust í um-
ferðinni árið 2003 lentu í aftanákeyrslu
en þær voru um 2.300 talsins.
Þriðji veltibíllinn afhentur Umferðarstofu á tíu árum
Bíllinn mikilvægur hluti
af forvarnarstarfinu
Morgunblaðið/Ásdís
Knútur G. Hauksson, forstjóri Heklu, afhendir Þorgilsi Óttari Mat-
hiesen, forstjóra Sjóvá, lyklana að nýja veltibílnum. Á milli þeirra
situr Jón Kristjánsson, heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra.
Líkt var eftir aftanákeyrslu á 50 kílómetra
hraða með því að láta eldri veltibíl falla úr
tíu metra hæð á afturendann en á þeim
hraða 40 faldast þungi farþega.