Morgunblaðið - 06.10.2005, Qupperneq 8

8 FIMMTUDAGUR 6. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Málaðu bara tólið grænt, og vertu stíf á taumunum, gamla mín.
Nýr áfangi í lækkunheildsöluverðs ályfjum hér á landi
gekk í gildi nú um mánaða-
mótin er verð margra lyfja
lækkaði í samræmi við
samkomulag þar um.
Lyfjagreiðslunefnd gerir
ráð fyrir að lækkunin nú
nemi um 260 milljónum
króna á ársgrundvelli, en
það gæti jafngilt um 330
milljón króna lækkun á
smásöluveltu.
Lækkunin nú er einn
þáttur í samningi sem heil-
brigðisráðuneytið og
Lyfjagreiðslunefnd gerðu við lyfja-
innflytjendur og lyfjaframleiðend-
ur fyrir nokkrum missernum síð-
an, en samningurinn hefur það að
markmiði að lækka heildsöluverð á
lyfjum hér á landi til jafns við það
sem almennt gerist á Norðurlönd-
um. Jafnhliða stendur einnig yfir
átak til að lækka smásöluálagningu
í lyfjabúðum hér á landi, þannig að
lyfjaverð í smásölu hér verði sam-
bærilegt við það sem gerist í Dan-
mörku og í Finnlandi. Stefnt er að
því að þessi markmið náist að fullu
síðla næsta ár eða í árslok 2006, en
fleiri áfangar í þessum efnum eru
fyrirhugaðir á næsta ári.
Samningurinn hefur þegar skil-
að þeim árangri að heildsöluverð á
lyfjum stóð nánast í stað í fyrra eða
hækkaði einungis um 0,3% milli ár-
anna 2003 og 2004, þrátt fyrir
aukna notkun lyfja, en lyfjadeild
Tryggingastofnunar hefur áætlað
að kostnaður vegna lyfja hefði auk-
ist um 300 milljónir kr. í fyrra hefði
þessi samningur ekki komið til.
Markmið er sambærilegt verð
Páll Pétursson, formaður Lyfja-
greiðslunefndar, sagði að margir
áfangar hefðu verið ákveðnir í
lækkun á heildsölu- og smásölu-
verði lyfja á síðustu misserum.
Segja mætti að þetta hefði byrjað í
mars árið 2004 þegar sett hefði
verið hámark á álagningu allra
dýrustu lyfjanna, þannig að ekki
mætti leggja meira í smásölu á
verð hvers lyfs, hversu dýr sem
þau væru, en 2.450 krónur. Fleiri
áfangar hefði verið teknir af og til
síðasta ár og það sem af væri þessu
ári, bæði hvað varðaði smásölu- og
heildsöluálagningu, nú síðast 1.
október síðastliðinn að heildsölu-
álagningin lækkaði. Þá væri stefnt
að því að smásöluverð lækkaði 15.
nóvember næstkomandi, auk þess
sem nokkrir áfangar í þessum efn-
um væru fyrirhugaðir á næsta ári.
Í lok árs eða í árslok 2006 væri síð-
an ráðgert að markmiðin um sam-
bærilegt lyfjaverð hér og í næstu
nágrannalöndum okkar hefðu
náðst að fullu.
Páll benti á að þetta lækkunar-
ferli hefði þegar skilað miklum ár-
angri á síðasta ári þegar tekist
hefði að halda alveg aftur af út-
gjöldum í þessum efnum, þrátt fyr-
ir 5-7% árlega aukningu í lyfja-
notkun frá ári til árs. Þannig hefði
kostnaðaraukningin ekki verið
nema 0,3% milli 2003 og 2004. Til
samanburðar mætti benda á að
lyfjakostnaður hefði aukist ár frá
ári undanfarin ár eða mest um
tæpan fjórðung eða 24% árið 2001.
Páll bætti því við að enn frekari
lækkanir hefðu orðið á lyfjum það
sem af væri þessu ári og fleiri
áfangar væru framundan á næsta
ári. Þannig væru tveir áfangar í
lækkun smásöluálagningar fyrir-
hugaðir á næsta ári, að vori og
hausti, og einn áfangi í lækkun
álagningarinnar næsta haust.
Páll sagði að hann gæti ímyndað
sér að lyf hefðu lækkað að með-
altali um upp undir 10% vegna
þessara aðgerða hingað til þegar
miðað við væri sömu lyf. Hins veg-
ar væru alltaf að koma fram ný og
ný lyf og reglan væri sú að þau
væru yfirleitt dýrari en þau sem
fyrir væru á markaðnum.
Páll benti jafnframt á að lyfja-
greiðslunefnd hefði eingöngu að
gera með lyfseðilsskyld lyf. Samn-
ingurinn næði ekki til lausasölu-
lyfja eða annarra vörutegunda í
apótekum. „Ég er býsna sáttur við
þann árangur sem náðst hefur. Það
hefur ekki þurft að fara í þessar að-
gerðir með valdboði. Það hefur
tekist samvinna um það að ná þess-
um markmiðum og vissulega
leggja þeir töluvert á sig hvað
þetta snertir heildsalarnir og
reyndar smásalarnir líka.“
Hann bætti því við að lyfjamark-
aðurinn hér á landi væri um margt
sérstakur. Þannig væru innflytj-
endur fáir og smásölukeðjurnar í
reynd bara tvær, auk fáeinna sjálf-
stætt starfandi apótekara. Þá væri
þjónusta í þessum efnum hér miklu
meiri en þekktist annars staðar.
Bara hér á höfuðborgarsvæðinu
væru fjörutíu apótek, sem væri
býsna mikið. Áfengisútsölurnar
væru hins vegar ekki nema tólf svo
dæmi væri tekið. Það væru því
miklu færri einstaklingar á hvert
apótek hér á landi heldur en í þeim
löndum sem við værum að bera
okkur saman við.
„Það auðvitað kostar að halda úti
þessari þjónustu, en eftir laga-
breytinguna árið 1996 spruttu apó-
tekin upp alveg eins og gorkúlur.
Áður var stjórn á þessu og við héld-
um að þetta mundi allt þróast til
betri vegar með því að auka frelsið,
en það hafði væntanlega í för með
sér miklu óhagkvæmari dreifingu
en áður,“ sagði Páll.
Fréttaskýring | Heildsöluálagning á lyfjum
lækkar á þessu ári í nokkrum áföngum
Lyfjakostnað-
ur lækkar
Lækkun heildsöluálagningar 1. okt. sl.
talin spara 260 milljónir á ársgrundvelli
Lyf eru dýrari hér en í nágrannalöndunum.
Keyptum lyf fyrir 14 millj-
arða króna árið 2003

Íslendingar keyptu lyf fyrir 14
milljarða króna árið 2003. Þegar
á heildina er litið er lyfjanotk-
unin hér að meðaltali nokkru
minni en í Noregi og Danmörku,
en kostnaðurinn hér var samt að
meðaltali um 46% hærri á mann
en í þessum löndum. Ef lyfja-
kostnaður hér hefði verið hlut-
fallslega sá sami og í þessum
löndum hefði hann lækkað um
4,4 milljarða árið 2003, en 3,5
milljarða ef virðisaukskatti er
sleppt.
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is