Morgunblaðið - 15.11.2005, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. NÓVEMBER 2005 27
hann
skólum
if að hlut-
æskilega
r hefðu
um kenn-
ns sam-
meðan á
æði skól-
ðaði
nþá væri
rskort-
niður á
æti farið
st vel
knu
kemur
m hætti og
magni sé
væmt
skýrslunni. Það valdi m.a. of miklum
fjölda stundakennara við skólann.
Hún telur einnig að þær einingar
sem sjái um stjórnun skólans og
hverrar deildar séu of fámennar
vegna fjárskorts.
„Ef meira fjármagn fengist þyrfti
að ráða fleiri kennara og fleiri í
stjórnun,“ sagði Tove. Sérstaklega
skortir starfsfólk í stjórnunarstörf
innan deilda skólans sem hafi það í
för með sér að kennarar þurfi að
bæta verkefnum á sig. „Þá gefst
þeim minni tími til rannsókna,“
sagði Tove.
Þrátt fyrir þetta stæði skólinn sig
vel hvað varðar rannsóknarvinnu,
líkt og fyrr segir. „Það getur ekki
þýtt annað en að kennararnir leggi á
sig ómælda vinnu í þágu skólans,
meira en ætlast er til af þeim,“ sagði
Tove. „Það er að vissu leyti gott fyr-
ir háskólann en þegar til lengri tíma
lætur óheppilegt því það er ekki
hægt að ætlast til þess að fólk taki
að sér aukavinnu endalaust. En
núna virðist sem góður árangur sé
bæði hvað varðar kennslu og rann-
sóknir. En það er á huldu hvað
framtíðin ber í skauti sér vegna fjár-
skortsins.“
Tove ræddi sérstaklega um að
forgangsraða þyrfti rannsókn-
arverkefnum skólans. „Lítill háskóli
getur ekki gert allt,“ sagði Tove.
Of margar deildir?
Í skýrslunni er einnig fjallað um
fjölda deilda við skólann sem og
fjölda doktorsnema.
„Ellefu deildir eru sæmilegur
fjöldi í litlum háskóla,“ sagði Tove.
Hún benti hins vegar einnig á að
deildunum gengi vel. „Ég vil ekki
segja meira en að ellefu deildir eru
margar deildir,“ sagði hún og að
innan þeirra væru tæplega þrjátíu
skorir. „Þessi uppbygging getur að
okkar mati valdið vandræðum,“
sagði Tove, m.a. hvað varðaði fjár-
mögnun og stjórnun þar sem deild-
irnar væru mjög misjafnar að stærð.
Hún sagði alltaf spurningu hvort
deildir ættu að sameinast og hvaða
árangur það gæti gefið. Samtökin
mæla ekki beinlínis með sameiningu
en hvetja til þess að hún sé skoðuð,
að sögn Tove.
Þá benti hún á þá staðreynd að fá-
ir doktorsnemar væru við skólann.
Hún tók þó fram að sú staðreynd að
starfsfólk skólans hefði sótt fjöl-
breytt nám víða um heim væri hugs-
anlega skýringin á velgengni Há-
skóla Íslands. Að því leyti væri
skólinn mjög alþjóðlegur.
„Ef þið fjölguðuð doktorsnemum
við skólann myndi þeim nemendum
sem sækja slíka menntun til útlanda
kannski fækka og það gæti hugs-
anlega skapað vandamál, en hins
vegar er nauðsynlegt að fjölga dokt-
orsnemum til að efla rannsóknir enn
frekar við skólann.“ Þá benti hún á
þá leið að auka samstarf við aðra há-
skóla í Evrópu hvað varðar fram-
haldsnám sem myndi leysa þetta
vandamál.
Skólarnir snúi bökum saman
Spurð hvort hún teldi of marga
háskóla á Íslandi svaraði Tove því
játandi, en skoða þyrfti ástæðurnar
sem lægju þar að baki.
„Við vorum reyndar steinhissa á
því að í litlu landi eins og Íslandi
væri að finna jafnmargar stofnanir á
háskólastigi,“ sagði Tove. „Okkur
skilst að ástæðan sé sú að stjórnvöld
hafi viljað skapa jarðveg fyrir sam-
keppni milli skólanna sem er gott og
gilt en á hinn bóginn þarf að hafa í
huga að samkeppnin þarf að vera á
alþjóðlegan mælikvarða.“
Sagði hún þetta eina stærstu
áskorun íslensks þekkingarsam-
félags. Hún sagðist sjálf hafa barist
fyrir sameiningu háskóla í sínu
heimalandi, „því ég taldi að með því
móti yrðum við sterkari.“
Einstaklega gott gengi
Tove telur að Háskóli Íslands
verði að fá meira fjármagn, hvort
sem það verði gert með því að krefj-
ast meira fjármagns frá ríkinu, fá
atvinnulífið til að koma að fjármögn-
uninni líkt og víða er uppi á ten-
ingnum erlendis, eða með því að
sækja í sjóði t.d. hjá Evrópusam-
bandinu. Tove sagði að HÍ hefði
hingað til verið frumlegur hvað
varðaði fjármögnun og nefndi hún í
því samhengi happdrætti skólans
og rekstur kvikmyndahúss. Nú
þyrfti að beita öðrum ráðum.
„Reynið að vera eins hug-
myndarík og þið getið,“ sagði Tove.
Hún sagði að sér skildist að íslenskt
efnahagslíf væri í blóma og því hefði
það komið nefndinni nokkuð á óvart
að ekki væru meiri fjármunir lagðir
í framhaldsmenntun.
Í skýrslunni kemur að síðustu
fram að HÍ þurfi að marka stefnu til
framtíðar sem styrki möguleika
skólans á að þróast og breytast, líkt
og Tove orðaði það. HÍ þyrfti að
setja sér metnaðarfulla stefnu hvað
varðar framhaldsmenntun og rann-
sóknir og þyrfti að huga sér-
staklega að forgangsröðun.
„En ykkur gengur vel,“ segir
Tove almennt um stöðu Háskóla Ís-
lands í samanburði við evrópska há-
skóla. „Ef tekið er tillit til fjármögn-
unar má segja að skólanum gangi
einstaklega vel.“
rt úttekt á rannsóknum, kennslu og stjórnun Háskóla Íslands
Morgunblaðið/Árni Sæberg
að en að kennararnir leggi á sig ómælda vinnu í þágu skólans, meira en ætlast er til af þeim,“ sagði Tove Bull hjá Samtökum
fjárskortur HÍ virtist ekki koma niður á rannsóknum og kennslu. Hún sagði hlutfall stundakennara væri óæskilega hátt.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
áðherra, Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, og rektor Háskóla Íslands, Kristín Ingólfsdóttir, voru meðal þeirra sem hlýddu á kynningu á úttekt Samtaka evrópskra háskóla í gærdag og svöruðu þeirri
þar kom fram. Fram kom að meðal markmiða Háskóla Íslands er að á næstu fimm árum náist að fimmfalda fjölda þeirra doktorsnema sem skólinn útskrifar á hverju ári til að efla vísindastarfsemi.
ÞORGERÐUR Katrín Gunnars-
dóttir menntamálaráðherra ósk-
aði Háskóla Íslands til hamingju
með þá heildarútkomu sem skól-
inn hefur fengið í þremur nýlegum
úttektum á starfsemi hans, en auk
skýrslu Samtaka evrópskra há-
skóla (SEH) sem kynnt var í gær
gerði Ríkisendurskoðun stjórn-
sýsluúttekt á skólanum nýverið og
einnig var gerð úttekt á akadem-
ískri stöðu skólans að beiðni
menntamálaráðuneytis.
„Ég vil meina það að heild-
armyndin fyrir Háskóla Íslands sé
í megindráttum mjög góð,“ sagði
Þorgerður. Hún sagðist ekki telja
nein ný sannindi koma fram í
skýrslu SEH, þar væri verið að
gagnrýna fjármagn og fjármagns-
flæði til skólans annars vegar og
innra starf og skipulag hans hins
vegar.
Þorgerður sagðist sérstaklega
hafa tekið eftir því að Tove Bull,
sem fór fyrir hópi á vegum SEH er
vann úttektina og kynnti hana í HÍ
í gær, sagði að það væri staðreynd
að HÍ væri ekki nægilega fjár-
magnaður af hálfu ríkisins. „Það
má að vissu leyti taka undir þessi
orð, en við erum búin að vera að
bæta í gagnvart Háskóla Íslands, “
sagði Þorgerður, meiru fjármagni
heldur en hjá nokkurri annarri
þjóð innan OECD. „Það er stað-
reynd,“ sagði ráðherrann.
Einnig sagði hún að HÍ hefði nú
fengið það svigrúm að tvöfalda
fjölda meistara- og doktorsnema.
Ráðherrann sagði úttektir sem
gerðar hefðu verið á skólanum
yrðu nú notaðar sem tæki til að
efla HÍ enn frekar. „Stjórnvöld
eru reiðubúin að fara í þessa vinnu
með Háskóla Íslands.“
Sagðist Þorgerður taka undir
þau orð Kristínar Ingólfsdóttur
rektors að stefna að því að koma
Háskóla Íslands í fremstu röð
rannsóknarháskóla Evrópu og
Bandaríkjanna og verði gæði
menntunarinnar mæld með sama
hætti og gert er í þeim skólum.
Tæki til að efla
skólann enn frekar
sunna@mbl.is