Fréttablaðið - 06.09.2003, Blaðsíða 21

Börsungar eiga mikið lið ogharðsnúið í fótbolta. Fátt er
þar þó heimamanna en þeim mun
fleira aðkomufólk á mála og marg-
ur Hollendingurinn síðan Johan
Cruyff fór fyrir Glóaldinsgang-
verki Niðurlendinga sællar minn-
ingar og gerði garðinn frægan í
röðum Barselónumanna á Nývangi
- Camp Nou - á áttunda áratug ald-
arinnar sem leið. Eigiaðsíður er
Futbol Club Barcelona ennþá „més
que un club“ (meira en knatt-
spyrnufélag) svo að slett sé kata-
lónsku og vitnað í fleyg orð eins af
formönnum félagsins fyrr á tíð, þá
er Börsungar gerðust eitt helsta
tákn þjóðernishyggju Katalóníu-
manna.
Stoltir félagsmenn
Real Madrid er vissulega eitt
helsta stolt fótboltafíkinna Ma-
drídarbúa. Þó er það engan hátt
einskonar hornsteinn madrísks
samfélags sem Barselóna þess
katalónska. Madrídingar hafa ein-
faldlega ekki til að bera þá þjóð-
ernishyggju sem til þarf og setur
svip sinn á ýms héruð Spánar. Þeir
eru sumir í mesta lagi spænskir
þjóðernissinnar, sem er sosum
ekkert til að hrópa húrra fyrir. Ma-
drídarborg er án efa meiri deigla
en Barselóna, deigla þar sem sam-
an bráðnar fólk úr öllum áttum
innanlands og úr öllum heimshorn-
um nú síðustu ár með fjölgun inn-
flytjenda á Spáni. Fáir innfæddir
borgarbúar eru heldur Madríding-
ar að langfeðgatali. Fæstir ná að
rekja lengra aftur en 2-3 ættliði.
Og Real Madrid hefur aldrei getað
orðið tákn neins líks þótt félagið
hafi löngum verið talið nokkurt
teikn miðstýringarafls höfuðborg-
arinnar. Og það var vissulega
nokkur augasteinn Francos ein-
ræðisherra. Það er því ekkert
grundvallaratriði að vera félagi í
Real Madrid eða gallharður stuðn-
ingsmaður þess til að teljast fram-
bærilegur Madrídarbúi. Hins veg-
ar liggur við að enginn sé almenni-
legur Barselónubúi, eða jafnvel
Katalóni, nema hann hafi einhverj-
ar taugar til Börsunga. Futbol Club
Barcelona - Barça - er í mörgu
einskonar kjarni katalónskrar
þjóðernishyggju. Það er meiri upp-
hefð - eða minna feimnismál - að
vera áhangandi hinna rauðbláu
Börsunga en hvítvoðunganna í
Real Madrid ef maður telst til
þekktra mannlífsbrekkna, menn-
ingarvita og listamanna hvors
staðar. Örfáir slíkir eru yfirlýstir
Madrídingar. Í Katalóníu eru hins-
vegar margir fremstu listamenn
og menningarfrömuðir héraðsins
stoltir af því að vera borgandi fé-
lagar í Barça.
Katalónsk þjóðernisvakning
Joan Laporta er nýkjörinn for-
seti Börsunga. Hann er þjóðernis-
sinnaður og vill auka áherslu á
þann þátt félagsins. Í samninga
leikmanna eru nú komnar klausur
þar sem þeir heita því að „samlag-
ast katalónsku samfélagi og bera
fulla virðingu fyrir tungumálinu,
stofnunum, menningu og sögu“
héraðins. Semsagt, að þeir „séu
hvorki einfaldir málaliðar né
sjálfhverfingar“ einsog einn sam-
starfsmaður forsetans hefur tekið
til orða.
Barselóna er tvítyngd borg. Þar
tala menn jöfnum höndum kata-
lónsku og kastilísku (spænsku) og
margir erlendir fótboltamenn (og
innflytjendur) ná ekki lengra en að
verða rétt talandi á spænsku. En
nú skulu leikmenn Barselónu
ganga fram með góðu fordæmi. Og
félagið ætlar að hjálpa fót-, körfu-
og handboltamönnum sínum að
læra katalónsku. Joan Gaspart,
fyrirrennari nafna síns Laporta,
hafði reyndar undirritað samninga
við katalónsku heimastjórnina um
málanám leikmanna, og sumir
jafnvel mætt í tíma.
En hinn nýi forseti lítur enn
hærra. Félagið hefur gert samn-
ing við stofnanir í einu fátækasta
hverfi Barselónuborgar um að að-
stoða við að efla þar íþróttir sem
þátt í að aðlaga innflytjendur
þjóðfélaginu. Og Laporta hefur
látið hafa eftir sér að þessi nýja
katalónska þjóðernisvakning Bör-
sunga væri þversamfélagsleg, nú-
tímaleg, þegnleg og borgaraleg.
Börsungar yrðu að stuðla að því
að hinir nýju Katalóníumenn,
hvort sem þeir ættu rætur að
rekja til Marokkós eða Suður-Am-
eríku, samþættust katalónsku
þjóðfélagi því að Barça væri
óstéttbundið, óháð, samþættandi.
Semsagt, meira en bara fótbolta-
félag. ■
KRISTINN R. ÓLAFSSON
skrifar frá Madríd
■ Skámánifrá Spáni
Tuðruspark
og tungumál
BÖRSUNGAR FAGNA MARKI
Í samninga leikmanna eru nú komnar klausur þar sem þeir heita því að „samlagast katalónsku samfélagi og bera fulla virðingu
fyrir tungumálinu, stofnunum, menningu og sögu“ héraðins.
LAUGARDAGUR 6. september 2003 21