Fréttablaðið - 13.11.2003, Síða 10

10 13. nóvember 2003 FIMMTUDAGUR
■ Ríkisútvarpið ■ Hafnarfjörður
KOSNINGAR Í SERBÍU
Dragoljub Micunovic, forsetaframbjóðandi
DOS-flokksins í Serbíu, veifar til stuðnings-
manna á kosningafundi í Belgrad í gær.
Kosningarnar fara fram á sunnudaginn.
Heilbrigðisráðherra svarar fyrirspurn um Goldenhar:
Réttur barnanna kannaður
GOLDENHAR Athugun stendur nú
yfir í heilbrigðisráðuneytinu, á
því hvort börn með Goldenhar-
heilkenni njóti örugglega þess
réttar sem þau eiga í kerfinu. Jón
Kristjánsson heilbrigðisráðherra
undrast að félagsþjónustan skuli
hafna aðstoð við foreldra lang-
veikra barna sem henni beri þó
að veita.
Þetta kom meðal annars fram
á Alþingi í gær þegar heilbrigðis-
ráðherra svaraði áður fram-
komnum fyrirspurnum Margrét-
ar Frímannsdóttur alþingis-
manns um réttindi barna með
Goldenhar-heilkenni.
Í máli alþingismanna sem þátt
tóku í umræðunni kom fram
gagnrýni á stöðu langveikra
barna, ekki síst Goldenhar-
barna, í þjóðfélaginu. Foreldrar
þeirra lentu í stöðugum erfiðleik-
um við að heimta sín réttindi. Þá
vantaði meiri fjármuni inn í
málaflokkinn til að fjölskyldurn-
ar gætu staðið undir þeirri þjón-
ustu sem börnin þyrftu á að
halda.
Mikilvægt og brýnt væri að
leysa úr vanda þessa fólks.
Ábyrgðin væri stjórnmálamanna
og ekki væri boðlegt að aðstand-
endur þyrftu að ganga þrautar-
göngu á milli ráðamanna til að fá
lausn sinna mála. ■
Of langt gengið
í forvörnum
Leit að sjúkdómum í forvarnarskyni getur reynst heilbrigðu fólki
skaðleg. Fyrir hver tvö fóstur sem finnast með Downs-heilkenni lætur
eitt heilbrigt fóstur lífið.
HEILBRIGÐISMÁL Fyrir hver tvö
fóstur sem finnst með Downs-
heilkenni er einu heilbrigðu fóstri
fórnað, sögulega séð. Þetta á við
um Ísland og önnur vestræn lönd
þar sem vaxandi áhersla er lögð á
forvarnir. Kembileit til að finna
fósturgalla er algeng hér á landi.
Jóhann Ág.
Sigurðsson pró-
fessor sem hef-
ur kynnt sér
þróun forvarna
hér á landi og í
nágrannalönd-
unum segir að
forvarnafarald-
urinn, sem hann
kallar svo, sé al-
þjóðlegt vandamál, einkum á
Vesturlöndum. Æ stærri hluti
þeirrar upphæðar sem heilbrigð-
iskerfið hafi yfir að ráða fari til
heilbrigðs fólks á kostnað hinna
sjúku. „Hraðbrautin“ í forvarnar-
starfinu liggi í gegnum heilbrigð-
iskerfið. Útgjöldin ákvarðist oft í
samskiptum fólks við einstaka
lækna, en kostnaðurinn falli síðan
á þriðja aðila, einkum Trygginga-
stofnun ríkisins.
Jóhann segir, að besta ráðið
gegn þessari þróun sé að reyna að
greina hvar óeðlilegur hraði sé í
gangi. Síðan þurfi að setja kvóta á
einum stað og strangari reglur
annars staðar.
„Ég nefni sem dæmi að fólk
fær ekki blóðfitulækkandi lyf hjá
Tryggingastofnun, nema að upp-
fylltum ákveðnum skilyrðum,“
segir Jóhann. „Í Bandaríkjunum
er einnig farin sú leið að niður-
greiða kostnað vegna breytts
mataræðis. Skynsamlegast væri
að taka hluta af þeim fjármunum
sem heilbrigðiskerfið hefur yfir
að ráða og verja þeim til fræðslu-
starfs til dæmis um mataræði í
skólum, svo og til foreldar-
fræðslu. Alltof margir fara auð-
veldustu leiðina, fara til læknis og
fá pillur. Þetta þarf að laga með
hagsmuni heildarinnar í huga.“
Jóhann bendir á að forvarnir
geti jafnvel leitt fríska til dauða,
eins og dæmið, sem hann nefnir
um fósturrannsóknir hér að ofan,
sanni. Í læknatímaritinu Lancet
hafi komið fram að 15.000 konur
hefðu fengið brjóstakrabbamein,
sem þær hefðu ella ekki fengið,
vegna hormónameðferðar sam-
kvæmt læknisráði. Kembileit að
ristilkrabbameini fórnaði sex
frískum einstaklingum, þótt hún
bjargaði 220, þar sem slík rann-
sókn væri ekki hættulaus. Jóhann
undirstrikar að þarna sé ekki ver-
ið að áfellast lækna, heldur for-
varnafaraldurinn sem sé alltaf að
færast í aukana.
„Það sem þarf er fræðsla, þannig
að fólk byggi ákvarðanatöku sína á
upplýsingum og eigi sitt val.“
jss@frettabladid.is
Gíslar á myndbandi:
Enn á lífi
KÓLUMBÍA, AP Uppreisnarmenn í
Kólumbíu hafa sent frá sér mynd-
bandsupptöku sem sýnir sjö er-
lenda ferðamenn sem teknir voru
haldi 12. september síðastliðinn.
Upptakan, sem sýnd var á tveim-
ur kólumbískum sjónvarpsstöðv-
um, er fyrsta sönnun þess að gísl-
arnir séu á lífi.
Ferðamennirnir sjást baða sig í
ám, ríða á hestum og spila á spil
undir vökulu auga þungvopnaðra
uppreisnarmanna. Fáni Þjóðfrels-
ishers Kólumbíu blaktir í bak-
grunni. „Við höfum þurft að þola
kulda og hungur og lifað á lands-
ins gæðum,“ segir Asier
Echeverria, 29 ára gamall Spán-
verji. Í hópnum eru einnig fjórir
Ísraelar, Þjóðverji og Breti. ■
„Alltof
margir fara
auðveldustu
leiðina, fara
til læknis og
fá pillur.
AFSKRIFA MIÐBÆJARMILLJÓNIR
Bæjarráð Hafnarfjarðar hefur
samþykkt að afskrifa 48,5 millj-
óna króna kröfu á Miðbæ Hafnar-
fjarðar ehf. Árangurslaust reynd-
ist að innheimta kröfurnar.
ÍRSKIR PENINGAR Hafnarfjarðar-
bær ætlar að semja við Depfa
Bank frá Írlandi um 3.950 milljóna
króna lán. Peningana á að nota til
endurfjármögnunar á lánum og
einnig til 1.400 milljóna króna „ný-
fjármögnunar.“
STUÐNINGSBEIÐNI HAFNAÐ Út-
varpsráð hafnaði beiðni um stuðn-
ing við tillögu um að útvarpslög-
um yrði breytt þannig að fulltrúar
starfsmanna fái seturétt á fundum
útvarpsráðs með málfrelsi og til-
lögurétt.
BREYTT SKIPULAG Stjórnarliðar í
útvarpsráði vilja að ráðist verði í
skipulagsbreytingar innan Ríkis-
útvarpsins þannig að allt frétta-
efni verði í framtíðinni á ábyrgð
fréttasviðs.
LANDSPÍTALINN Í FOSSVOGI
Vaxandi hluti þeirrar upphæðar sem heilbrigðiskerfið hefur yfir að ráða fer til heilbrigðs
fólks á kostnað hinna sjúku, segir Jóhann Ág. Sigurðsson, og gagnrýnir „forvarnafaraldur-
inn“ sem Tryggingastofnun þurfi að greiða fyrir.
AÐSTANDENDUR
Aðstandendur barna með Goldenhar-heil-
kenni fjölmenntu á þingpalla í gær til þess
að hlusta á svör heilbrigðisráðherra.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T
FR
ÉT
TB
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M