Fréttablaðið - 26.03.2004, Blaðsíða 18

26. mars 2004 FÖSTUDAGURfermingar
Ég fermdist fyrir daga kyrtl-anna og klæddist þess vegna
hvítum kjól við athöfnina,“ segir
Brynja Benediktsdóttir, leik-
stjóri og leikkona, sem fermdist
árið 1952. Kjólinn saumaði móð-
ursystir hennar sem var hálf-
gerður brúðarkjóll og notaður
aðeins við þetta eina tækifæri.
„Ingunn móðursystir saumaði
líka á mig eftir-fermingakjólinn
en það er kjóll sem ég notaði í
veislunni,“ segir Brynja.
Minnisstæðustu gjafirnar
voru glernælonsokkar, silki-
slæður og perlufestar. „Sagt var
um sokkana að í frosti hertist
glerið í þeim og stingdist í fæt-
urnar á manni,“ segir hún hlæj-
andi. „En sennilega kom nafnið á
þeim til vegna þess að þeir voru
gegnsæir en ekki vegna þess að í
þeim væri gler.“
Daginn fyrir ferminguna lék
Brynja sér í boltaleik við börnin
í hverfinu. Á fermingardaginn
gekk hún framhjá þeim í háhæl-
uðum skóm og kjól og krakkarn-
ir sungu á eftir henni með
hæðnistón „Brynja á háhæluð-
um skóm“. Krökkunum þótti hún
hræðilega fyndin enda var hún
orðin kerling í þeirra augum.
„Það var gríðarlegt áfall að fara
allt í einu í konuföt. Það var ekk-
ert millistig, maður var barn
einn daginn og kona þann
næsta,“ segir Brynja. „Ég þekkti
ekki sjálfa mig og kunni í raun
alls ekki við mig svona.“
Brynja man lítið eftir sjálfri
athöfninni nema það að hún var
kvíðin fyrir hönd einnar vinkonu
sinnar. Foreldar vinkonu hennar
voru skilin og stóðu því ekki upp
saman. Þá voru skilnaðir sjald-
gæfir og viss skömm sem þeim
fylgdi. „Trúarlegi þátturinn fór
meira og minna fram hjá mér.
Ég var alls ekki tilbúin að hug-
leiða trúna því það voru mörg
önnur vandamál að leysa.“ ■
Börn í dag verða kynþroskamun fyrr en til dæmis börn
fyrir 50 árum,“ segir Atli Dag-
bjartsson læknir. „Kynþroski
ræður því hversu stór börn eru
við fermingaraldurinn og vegna
þess að þau verða kynþroska mun
fyrr eru þau hávaxnari við ferm-
ingaraldur í dag en fyrir áratug-
um síðan.“
Atli stóð ásamt kollegum sín-
um fyrir mælingum á hæð og
þyngd íslenskra barna á árunum
1983 til 1987. Eftir það hafa engar
víðtækar mælingar verið gerðar.
„Það er áreiðanlegt að meðalhæð
og þyngd barna við fermingarald-
urinn fer sífellt hækkandi,“ segir
Atli. Þegar börn fara á kyn-
þroskaaldurinn þá taka þau vaxta-
kipp. Það fer svo eftir einstak-
lingnum á hvaða stigi hann er í
vextinum við fermingaraldurinn.
Ef skoðaðar eru mælingar frá
árinu 1925 kemur í ljós að þegar
drengir í dag verða fullvaxta eru
þeir að minnsta kosti 10 senti-
metrum hærri en karlmenn þess
tíma. Meðalhæð Íslendinga virð-
ist vera síhækkandi.
Aðspurður um hvort þessi þró-
un muni einhverntímann stoppa
segir Atli: „Maður getur svona
ímyndað sér það, en nú veit ég
ekki. Það er kannski kominn tími
á nýjar mælingar.“ ■
Fermingin mín:
Breyttist úr barni í konu
4
BRYNJA BENEDIKTSDÓTTIR
Silkislæður og perlufestar á meðal minnis-
stæðustu gjafa.
FERMINGARBÖRN
Börn verða fyrr kynþroska nú en fyrir 50 árum.
Meðalhæð og meðalþyngd 14
ára barna á árunum 83 til 87
Drengir 165 cm 53.3 kg
Stúlkur 163 cm 53.6 kg
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/F
RÉ
TT
AB
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
Börn fyrr kynþroska en áður:
Fermingarbörn
verða æ stærri
Fermingarvers:
Ljúfa barn
Lít nú aftur, ljúfa barnið mitt,
liðið er nú bernskuvorið þitt.
Lít nú áfram, ekkert stendur við;
eftir vorið kemur sumarið.
Lít í kring, þar mjög er margt að sjá,
margt sem þarf að ráða bætur á.
Lít þú upp, Guðs ástar sól þar skín,
ofan sendir ljós og kraft til þín.
Bakað fyrir fermingu:
Sigga sæta
5 egg
4 dl sykur
4 dl mulið kornflex
3 dl saxaðar hnetur
1 1/2 tsk lyftiduft
Þeytið eggin og sykurinn vel
saman. Blandið þurrefnunum var-
lega saman við. Bakið í tveimur
meðalstórum formum í ofni við
175 gráðu hita í 20–30 mínútur.
Krem
2 1/2 dl rjómi
1 1/2 dl sykur
3 msk. síróp
2 msk. smjör
1 tsk. vanilludropar
Setjið rjómann, sykurinn og
sírópið í pott og sjóðið þar til
blandan hefur þykknað. Hrærið í
öðru hvoru. Hrærið smjörinu og
vanilludropunum saman við.
Kælið.
Hálfur lítri af rjóma er þeyttur
og kakan er sett saman með hon-
um og hluta af karamellukreminu.
Afganginum af kreminu hellt ofan
á kökuna. ■