Fréttablaðið - 08.06.2004, Blaðsíða 30

Áþessum degi árið 1949 varskýrsla alríkislögreglunnar
FBI birt, en þar voru þekkt andlit
úr bíóbransanum í Hollywood
nefnd á nafn sem vafasamir
kommúnistar. Í þessum hópi voru
kvikmyndastjörnurnar Fredrich
March, John Garfield, Paul Muni
og sjálfur Edward G. Robinson.
Skýrslan byggði að miklu leyti
á vitnisburði nafnlausra upp-
ljóstrara sem mörgum þótti æði
vafasamur. Robinson sjálfur brást
hinn versti við ásökununum og
lýsti því yfir að þessi „vaðall,
óráðshjal, ásakanir, rógburður og
persónumorð gætu einungis
sprottið upp úr sjúkum hug fólks
sem rýkur í fjölmiðla með ásakan-
ir á hendur góðum og gegnum
Ameríkönum. Ég hef leikið mörg
hlutverk um ævina og engu þeirra
hef ég skilað betur og með jafn
miklu stolti en hlutverki banda-
ríska ríkisborgarans“.
Var skýrslunni ætlað að renna
stoðum undir grunsemdir yfir-
valda um að kommúnismi grass-
eraði í Hollywood sem notaði
kvikmyndina til að útbreiða boð-
skap sovétkommúnismans. ■
EDWARD G. ROBINSON
Þessi svarthvíti Hollywood-töffari sat ekki
þegjandi undir ásökunum um að hann
væri félagi í Kommúnistaflokknum.
Kommúnistaofsóknir í Hollywood
Ádögunum afhentu Brunavarn-ir Suðurnesja Byggðasafni
Reykjanesbæjar elsta og fyrsta
slökkviliðsbíl Suðurnesja til varð-
veislu. Bílnum var ekið frá
slökkviliðsstöðinni til Duushúsa,
þar sem verið er að setja upp sýn-
ingu Byggðasafnsins sem verður
opnuð á föstudaginn.
Bifreiðin er dælubíll af Ford-
gerð, frá árinu 1947. Þetta var
fyrsta nýja slökkvibifreiðin sem
Slökkvilið Keflavíkur eignaðist og
var hún keypt af Keflavíkur-
hreppi. Hún var notuð til slökkvi-
liðsstarfa frá árinu 1948 í um 40 ár
og þjónaði því byggðarlaginu vel.
Í sameiginlega fréttatilkynn-
ingu frá Byggðasafni Reykjanes-
bæjar og Brunavörnum Suður-
nesja kemur fram að þessar fyrstu
slökkviliðsbifreiðar hafi gjör-
breytt aðstöðu til slökkvistarfa á
Suðurnesjum. Þær voru dælubif-
reiðar og gátu flutt með sér um eitt
tonn að vatni. Þrátt fyrir góðan
aldur er þessi fyrsti dælubíll Suð-
urnesja í ágætis ástandi og er
leyfilegur á götum bæjarins, því
hann hefur fengið skoðun í ár.
Fyrsta reglugerð um slökkvilið
í Keflavíkurhreppi var sett þann
15. apríl, 1913 í kjölfar stórbruna
þegar hús Stefáns Bergmann ljós-
myndara brann. Eftir það efldist
slökkviliðið smá saman, en það
var stór áfangi þegar tveir
slökkvibílar voru keyptir til þess
á árunum 1948-1949. Bíllinn sem
nú verður geymdur hjá Byggða-
safni Reykjanesbæjar er annar
þeirra og er hann talinn mikils-
verður minnisvarði um sögu
slökkviliðs á svæðinu. ■
Eldrauður og glansandi
FYRSTI SLÖKKVILIÐSBÍLL SUÐURNESJA
Þessi dælubíll frá 1947 var afhentur Byggðasafni Reykjanesbæjar á dögunum.
22 8. júní 2004 ÞRIÐJUDAGUR
■ AFMÆLI
NICK RHODES
Þessi fíngerði og afar geðþekki hljóm-
borðsleikari og stofnfélagi hljómsveit-
arinnar Duran Duran er 42 ára í dag.
8. JÚNÍ
Sigríður Lillý
Baldursdóttir,
eðlisfræðingur og
vísindasagnfræð-
ingur, er 50 ára.
■ ANDLÁT
Björn Ólafur Þorfinnsson skipstjóri, Akra-
seli 6, Reykjavík, lést föstudaginn 4. júní.
Emilía Sigursteinsdóttir, Blikanesi 29,
Garðabæ, lést miðvikudaginn 2. júní.
Guðmundur Ágústsson hagfræðingur,
Rekagranda 5, Reykjavík, lést laugar-
daginn 5. júní.
Indriði S. Friðbjarnarson lést laugar-
daginn 5. júní.
Kristrún Sigurlaug Andrésdóttir frá
Kálfárdal, Hásæti 5c, Sauðárkróki, lést
þriðjudaginn 1. júní.
■ JARÐARFARIR
13.30 Arnljótur Björnsson, fyrrv. hæsta-
réttardómari og prófessor, Kjarr-
vegi 6, Reykjavík, verður jarð-
sunginn frá Hallgrímskirkju.
13.30 Hjörtur Guðmundsson, Lindar-
götu 61, Reykjavík, verður jarð-
sunginn frá Grafarvogskirkju.
14.00 Egill Þorfinnsson skipasmiður,
Suðurgötu 20, Keflavík, verður
jarðsunginn frá Keflavíkurkirkju.
14.00 Geir Bjarni Jónsson, fyrrverandi
bifreiðarstjóri, Neskaupstað,
verður jarðsunginn frá Norð-
fjarðarkirkju.
15.00 Tryggvi Guðmundsson frá Vest-
mannaeyjum, Arnarsmára 2,
Kópavogi, verður jarðsunginn frá
Víðistaðakirkju.
Konan mín, Margrét Þóra Gunn-arsdóttir, er jafngömul og hún á
afmæli í haust. Það er aldrei að vita
hvað við gerum þá eða jafnvel fyrr,
svona mitt á milli afmæla. Við gæt-
um þá haldið upp á aldarafmæli þó
það verði kannski ekki jafnviðamikið
og heimastjórnarafmælið og Júlíus
Hafstein verði varla kallaður til að
stýra því. Sjálfur hef ég aldrei verið
mikill afmælishaldari, sem kannski
skýrist af því að þegar ég var strák-
ur var ég alltaf kominn austur í
Ormsstaði í Eiðaþinghá á þessum
tíma, en þar var ég lengi í sveit. Fékk
þó alltaf pönnukökur með rjóma á
þessum degi,“ segir Örnólfur Thors-
son, skrifstofustjóri forsetaembætt-
isins, sem er fimmtugur í dag.
„Ég blés þó í mikla veislu fyrir
tíu árum þegar ég varð fertugur,
vinir mínir gáfu mér afmælisrit í
tilefni dagsins, að vísu aðeins gefið
út í einu eintaki, margir snillingar
héldu eftirminnilegar ræður þar
sem hver kepptist við að gera við-
eigandi grín að afmælismanninum
og Andri bróðir mætti með félaga
sína í hinum ástsælu Spöðum.“
Forsetaembættið hefur mikið
verið í sviðsljósinu að undanförnu.
Örnólfur segir skrifstofu forset-
ans vera lítinn vinnustað og meira
mæði á öllum þegar hvessir. „Það
er erfitt að skilgreina mitt starf.
Við göngum hér til þeirra verka
sem fyrir liggja eins vel og við get-
um. Það er enginn dagur öðrum
líkur, sem betur fer.“
Örnólfur er íslenskufræðingur
að mennt og hefur unnið talsvert að
útgáfu miðaldabókmennta í áranna
rás. „Ég gaf ásamt valinkunnum
samstarfsmönnum út Íslendinga-
sögur, Sturlungu og Heimskringlu á
síðari hluta níunda áratugar liðinn-
ar aldar. Í kjölfarið kom svo geisla-
diskur með Íslendingasögunum og
orðstöðulykli þeirra. Ég hef líka rit-
stýrt útgáfu á sögunum á hljóðbók-
um sem Blindrafélagið hefur gefið
út. Ég á eiginlega bara eftir að gefa
sögurnar út í fljótandi formi, sem
væri kannski sá neysluháttur sem
best hentar samtíðinni: þá gæti fólk
í bókstaflegum skilningi drukkið í
sig sögurnar.“ Þrátt fyrir annríki á
skrifstofu forsetaembættisins hef-
ur Örnólfur ekki alveg lagt ástríðu
sína á Íslendingasögunum til hliðar,
því í hjástörfum hefur hann ritstýrt
útgáfu ritraðar á vegum Penguin-
útgáfunnar í Bretlandi og Bókaút-
gáfu Leifs Eiríkssonar á Íslandi og
er um þessar mundir að ganga frá
formála að Grettis sögu sem ætlað
er að komi út í haust. ■
AFMÆLI
ÖRNÓLFUR THORSSON
■ er 50 ára. Afmælisveislan bíður
haustsins.
TÍMAMÓT
BRUNAVARNIR SUÐURNESJA
■ Fyrsta slökkvibíl BS var ekið til Duushúsa.
8. JÚNÍ 1949
OFSÓKNIR
■ Bandaríska alríkislögreglan birti
skýrslu þar sem nafntogaðar kvikmynda-
stjörnur voru sakaðar um andamerískan
hugsunarhátt og kommúnisma.
ÖRNÓLFUR THORSSON
Er að vinna að útgáfu Grettissögu á ensku
í hjáverkum með Penguin-útgáfunni.
Ástkær eiginkona mín, móðir, dóttir,
tengdadóttir, systir, mágkona og frænka,
SIGRÍÐUR KRISTÍN HALLDÓRSDÓTTIR,
Ásgarði 119, Reykjavík,
Björn Davíð Kristjánsson,
Davíð Freyr Björnsson,
Birna Fjóla Valdimarsdóttir,
Kristján Davíðsson Svanhildur Björnsdóttir,
Sigrún Halldórsdóttir Jóhann Hjaltason,
Alfreð Halldórsson Elín Sigurðardóttir,
Valdimar Halldórsson Sigríður S. Heiðarsdóttir,
og systkinabörn.
Ellen Ólafsdóttir Guðjón Kárason
Ólöf Ása Guðjónsdóttir
Hulda Ólafsdóttir Ólafur Sveinsson
Lillý Ása Kjartansdóttir
verður jarðsungin frá Bústaðarkirkju fimmtudaginn 10. júní kl. 13.30.
Ástríða á Íslendingasögunum
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
Eiríkur
Tómasson
lagaprófessor er
54 ára.