Fréttablaðið - 22.06.2005, Blaðsíða 37

hins vegar komið í ljós að hér er ekki aðeins um ógnun að
ræða fyrir tónlistina heldur einnig mikið tækifæri.
BARIST UM RÉTTINDIN
Greina má ákveðin tregðulögmál í viðbrögðum tónlistar-
og kvikmyndaiðnaðarins við tæknibreytingum síðustu
ára. Um langt skeið hefur dreifing á bíómyndum og tón-
list byggst upp á einkaréttindum á afmörkuðum svæðum
í heiminum. Hið sama gildir um sjónvarpsefni. Eigendur
höfundarréttar í hverju landi hafa mikla hagsmuni af því
að viðhalda þessu kerfi og skýrir það að nokkru leyti
hversu skammt á veg kvikmyndaiðnaðurinn er kominn
með að mæta óskum markaðarins um netaðgang að bíó-
myndum.
Velgengni iTunes-verslunarinnar í Bandaríkjunum sýnir
að hægt er að mjög mikill fjöldi fólks grípur fegins hendi
tækifæri til að eignast stafræna tónlist á löglegan hátt. Það
er hins vegar enn þannig að miklu er til kostað til að tryggja
að tónlistin á iTunes seljist ekki milli markaðssvæða. Þannig
geta íslenskir neytendur ekki keypt lög á iTunes.
Margir telja víst að hið sama gildi um sjónvarpsþætti
og bíómyndir og að neytendur myndu glaðir borga fyrir
að geta hlaðið löglegum eintökum niður væri þess kostur.
Með þessu skapast leið til þess að neytandinn geti keypt
það efni sem hann lystir án þess að eiga viðskipti við
milliliði. Kvikmyndaiðnaðurinn virðist hins vegar ekki
ætla að fara þessa leið. Í staðinn hefur verið unnið að því
að semja gríðarlega flókna lausnir sem miða meðal ann-
ars að því að tryggja hagsmuni þeirra sem eiga einkarétt
til dreifingar efnisins á hinum ýmsu markaðssvæðum.
ERFIÐAST FYRIR VÍDEÓLEIGUR
Ein af niðurstöðum Elfu Bjargar er sú að vídeóleigum
standi töluverð ógn af breyttum aðferðum við dreifingu
efnis. Hún segir það hafa komið fram í rannsókn sinni að
ákveðnar myndir væru þess eðlis að líklegt sé að fólk sæk-
ist áfram eftir því að sjá þær í kvikmyndahúsi. Standi fólki
hins vegar til boða að sækja myndir á netið í stað þess að
fara á vídeóleigu þá er líklegt að það velji fyrri kostinn.
Aðsókn í kvikmyndahús á Íslandi er með því allra
mesta sem þekkist í heiminum. Bíóferðum hefur fækkað
örlítið á síðustu árum en ekki er ljóst hvort það séu eðli-
legar sveiflur eða hvort neyslumynstur hefur verið að
breytast. Að sögn Elfu Bjargar er oftast hægt að útskýra
sveiflur í aðsókn að kvikmyndahúsum með því hvort vin-
sæl íslensk mynd sé í sýningu eða ekki.
Þá telur Elfa Björg ekki víst að markaðurinn fyrir sölu
á kvikmyndum á DVD diskum verði fyrir skakkaföllum
vegna sjóræningjastarfsemi þar sem flestir kaupi aðeins
mjög eigulegar myndir á DVD. Elfa Björg telur ekki að
ólöglegt innhal af netinu dragi úr áhuga fólks á slíkum
kaupum.
MARKAÐURINN MIÐVIKUDAGUR 22. JÚNÍ 2005 13
Ú T T E K T
ELFA BJÖRG ARADÓTTIR RANNSAKAÐI INNHAL Á BÍÓMYNDUM Á ÍSLANDI Komst að því að hægt er að nálgast langflestar myndir á netinu sem verið er að sýna í kvikmyndahúsum á Íslandi annað hvort á íslenskum eða
útlenskum vefsvæðum.
Helgi Pétur Jóhannsson sem starfar
hjá D3, sem er hluti af Degi Group, og
rekur meðal annars heimasíðuna ton-
list.is segir að kvikmyndaiðnaðurinn
sé enn töluvert á eftir tónlistinni hvað
varðar að veita aðgang að stafrænu
efni á netinu.
Dagur Group, sem áður hét Skífan,
á rétt á miklum fjölda hugverka, bæði
í tónlist og kvikmyndum, og rekur
nokkur kvikmyndahús. Helgi Pétur
segir að hjá fyrirtækinu sé ekki fylgst
sérstaklega með því hversu mikið
umfang sé á ólöglegri dreifingu á Ís-
landi. „Við reynum bara að horfa
framhjá því en einbeita okkur að því
að bjóða upp á góða þjónustu frá
okkur,“ segir hann.
Hann segir að fyrirtækið hafi
fundið fyrir mjög góðum viðbrögðum
við rekstri á vefsvæðinu tonlist.is.
„Við erum með góða samninga við út-
gáfufélögin og við reynum eftir
fremsta megni að bjóða upp á sem
mest af tónlist og fólk hefur verið
mjög jákvætt fyrir þessu. Margir
hafa sent okkur póst og sagt að þótt
þeir hafi aðgang að ókeypis tónlist þá
vilji þeir frekar sækja hana löglega
og borga fyrir hana,“ segir hann.
Hann segist telja að notkunin sé að
einhverju leyti að breytast. Fólk sæk-
ist ekki endilega eftir því að eiga alla
þó tónlist sem það hefur áhuga á en í
staðinn vilji það hafa aðgang að henni
á netinu. Áskriftarþjónusta á borð við
tonlist.is býður fólki upp á að hlusta á
tónlistina beint á netinu. „Fólk er ekki
endilega að hlaða þessu niður heldur
er fólk að sækja beint af netinu og
spila af netinu í staðinn fyrir að
geyma gögnin á diski hjá sér,“ segir
Helgi Pétur.
Að hans sögn er það bara tíma-
spursmál hvenær alþjóðleg þjónusta
á borð við Napster (sem nú er lögleg)
og iTunes komi til Íslands enda sé
þegar farið að bjóða upp á þessa þjón-
ustu í nágrannalöndunum.
Hvað varðar bíómyndir segir hann
enn langt í land. „Bíómyndir eru enn
langt á eftir tónlistinni en stefnir í
svipaða átt,“ segir hann og bætir því
við að nú bjóði BT Net, sem er net-
þjónusta í eigu Dags Group, upp á
nokkrar bíómyndir sem áskrifendur
geti horft á í gegnum netið.
Hann sér fyrir sér að sjónvörp
verði nettengd og þannig verði hægt
að flytja gögn yfir netið og sama þró-
un muni eiga sér stað og í tónlistinni.
Fólk geti horft á hvaða efni sem því
dettur í hug, hvenær sem er.
Kvikmyndir stefna í sömu átt og tónlistin
HELGI PÉTUR JÓHANNSSON HJÁ D3 Sér fyrir sér að þróunin verði sú að fólk sæki tónlist og kvik-
myndir á netið þegar það vill horfa í stað þess að geyma mikið magn af gögnum á eigin tölvum.
Fr
ét
ta
bl
að
ið
/H
ei
ða