Fréttablaðið - 06.10.2005, Blaðsíða 26
24 6. október 2005 FIMMTUDAGUR
Laugardaginn 8. október nk. munu
íbúar fjölmargra sveitarfélaga hér
á landi ganga að kjörborðinu og taka
afstöðu til þeirra tillagna sem fram
komu í samþykktum breytingum
á sveitarstjórnarlögum á Alþingi
sl. vor. Með lagabreytingunni var
tilteknum sveitarfélögum gert að
hefja og undirbúa vinnu vegna sam-
einingarkosninga. Samstarfsnefnd-
ir innan sveitarfélaganna hafa nú
starfað í eina fimm mánuði og á sl.
vikum hafa staðið yfir markvissar
kynningar um kosti og galla hugs-
anlegrar sameiningar.
Skoðaðar hafa verið hugsanleg-
ar breytingar sem kunna að verða
á fjölmörgum málasviðum s.s.
fræðslu- og félagsþjónustu, stjórn-
sýslu og fjármálum auk fleiri þátta.
Hefur einnig verið lögð áhersla á að
kanna hvernig ýmsir þjónustuþætt-
ir kunni að breytast s.s. samgöngur,
brunavarnir, sorphreinsun, heilsu-
gæsla og auk fleiri þátta sem t.d.
tengjast samtökum eða samningum
um sérstök byggðasamlög.
Í þessari vinnu hefur sveitar-
stjórnarfólk, með aðstoð sérfræð-
inga, lagt sitt af mörkum að draga
upp sem réttasta mynd af núver-
andi ástandi og framtíðarmynd
nýrra sveitarfélaga. Allar þessar
upplýsingar hafa verið aðgengi-
legar íbúum og með íbúafundum
hefur síðan verið gefinn kostur á
málefnalegri umræðu um verkefn-
in. Jafnframt hafa einstaka sveit-
arstjórnir ályktað nær samhljóða
með eða á móti sameiningu.
Tekjugrunnur sveitarfélaga
Meginmarkmiðið með samein-
ingarkosningum er að efla byggð í
landinu, mynda heildstæð atvinnu-
og þjónustusvæði en m.a. að
styrkja tekjugrunn sveitarfélag-
anna í ljósi stærðarhagkvæmni.
Ber hér að nefna að samkvæmt
tillögum verður 2,4 milljörðum
varið sérstaklega úr Jöfnunar-
sjóð sveitarfélaga til að styðja við
endurskipulagningu verkefna í
þeim sveitarfélögum sem kjósa að
sameinast.
Hinsvegar verður einnig að
nefna að ákveðin óvissa er um
framtíð Jöfnunarsjóðsins og um
leið tekjustofna sveitarfélaga.
Það hefði verið kostur að sú tíma-
bundna ráðstöfun sem endurspegl-
aði sig í tillögum tekjustofnana-
nefndar, sem leiðir ekki nema að
takmörkuðu leyti til varanlegrar
styrkingar á tekjustofnum sveit-
arfélaga, hefði verið önnur.
Það var skýr afstaða lands-
þings Sambands íslenskra sveit-
arfélaga sl. vor að jafnhliða
flutningi nýrra verkefna frá ríki
til sveitarfélaga þurfi að ligg-
ja fyrir samkomulag um fjár-
mögnun verkefnanna og ná því
markmiði sem stefnt var að, að
treysta fastan tekjugrunn sveit-
arfélaga til framtíðar og um leið
að leiðrétta þá tekjuskerðingu og
útgjaldaaukningu sem sveitarfé-
lögin hafa orðið fyrir á umliðnum
árum. Þessir óvissuþættir munu
hafa mikið að segja um afstöðu
íbúa í einstökum sveitarfélögum
á kjördag.
Mætum öll á kjörstað
Með virku íbúalýðræði er gert
ráð fyrir beinni aðild almennings
að ákvörðunum um samfélag sitt. Í
þessum kosningum ræður einfaldur
meirihluti í hverju sveitarfélagi um
hvort það sameinast öðrum. Lýðræð-
islegur réttur íbúanna er virtur og nú
reynir á viljann til að breyta og eða
sannfæringuna um að óbreytt skipan
sé sú eina rétta. Mikilvægt er, hvern-
ig svo sem niðurstaðan verður, að
sveitarstjórnarfólk vill sækja fram
og skapa öflugri sveitarfélög til hags-
bóta fyrir íbúa á öllu landinu. Tökum
þátt, mætum á kjörstað, lýsum skoð-
unum okkar og höfum bein áhrif á
niðurstöðuna - okkar er valið.
Höfundur er forseti bæjarstjórnar
Hafnarfjarðar.
Mikilvægi stóru sameiningarkosninganna
Bolli Thoroddsen, formaður
Heimdallar, svarar ásökunum
undirritaðs um ólýðræðisleg
vinnubrögð í morgunblaðinu á
laugardag. Í grein hans reynir
Bolli að réttlæta gjörðir sínar og
sinna manna í kosningabaráttu
til stjórnar Heimdallar í seinustu
viku. Það skýtur skökku við að
frambjóðandi, sem fyrir einu ári
síðan lofaði umbótum í lýðræðis-
málum innan Heimdallar, skuli
nú stunda þau vinnubrögð sem
hann fordæmdi þá.
Eitt af því sem Bolli reyn-
ir að verja eru lygar og hræsni
samherja sinna. Fyrir kosning-
arnar umræddu hringdu starfs-
menn Bolla í stjórnarmenn UVG
í Reykjavík og hvöttu þá til að
kjósa hann á þeim forsendum
að undirritaður, formaður UVG-
R, styddi Bolla og kysi sjálfur. Í
grein sinni reynir Bolli að fegra
þessar gjörðir og segir að „sögu-
sagnir hafi verið um að undir-
ritaður ætlaði að nýta kosninga-
rétt sinn í Heimdalli,“ því væri
þetta að hluta réttlætanlegt en
viðurkennir þó að aðeins of langt
hafi verið gengið í hita leiksins.
Þess ber þó að geta að erfiðara
er að komast úr Heimdalli en í
það félag, og er jafnvel hægt að
ganga í það án þess að vita af því
sjálfur.
Bolli virðist þó ekki sjá neina
ástæðu til þess að biðjast afsökun-
ar á þessu framferði sinna manna,
sem hann vissulega ber ábyrgð á,
enda þótt persónuleiki, mannorð
og ekki síst trúverðugleiki undir-
ritaðs hafi beðið hnekki. Stjórn
UVG-R hefur þegar farið fram
á formlega afsökunarbeiðni frá
formanni Heimdallar, en ekkert
hefur orðið úr því enn sem komið
er, þrátt fyrir persónuleg loforð
Bolla.
Bolli nefnir einnig í grein
sinni að félögum í VG í Reykja-
vík hafi fjölgað um 100% í tengsl-
um við prófkjörið um helgina og
segir jafnframt ekkert óeðlilegt
við það. Fyrst ber að nefna að
félögum í VGR fjölgaði ekki um
100%, heldur vel á annað hundr-
að. Í annan stað var það ekki svo
að frambjóðendur hringdu í ein-
staklinga í ábyrgðarstöðum ann-
arra stjórnmálaflokka og báðu
þá um stuðning, heldur er um
að ræða fólk sem ýmist hefur
verið tengt flokknum beint eða
óbeint, eins og jafnréttissinnar
og umhverfissinnar.
Í DV á föstudag er fjallað um
þetta mál og er þar óvenjulegt
sjónarhorn á málinu, þar sem
blaðamaðurinn Símon Birgis-
son virðist snúa ásökununum
á hendur Bolla á hvolf og telur
umræðuna snúast um áfengi og
skemmtanir. Þegar undirritað-
ur ræddi við Símon var tekið
skýrt fram að skemmtanir væru
vissulega tíðar hjá ungum vinstri
grænum, en ekki tíðkaðist að fal-
bjóða trúverðugleika sinn. Ung
vinstri græn bjóða oft upp á bjór
og annað, þeim sem hafa aldur
til, og er ekki verið að gagnrýna
Bolla fyrir almennan gleðskap.
Símon virðist því ekki hafa hlust-
að, hann misskilið eða hann sé
svo slæmur blaðamaður að ekki
þýði að ræða við hann.
Fleiri en Ung vinstri græn
hafa gagnrýnt Bolla fyrir hræsni
og lýðskrum. Félagar hans í SUS
hafa sent frá sér yfirlýsingu þar
sem lýst er yfir óánægju vegna
vals á landsfundarfulltrúum
Heimdallar á SUS þingi sem hald-
ið var þessa helgi. Ekki er um
að ræða nokkra svekkta félags-
menn, heldur skrifa undir fimm-
tíu einstaklingar sem gegnt hafa
ábyrgðarstöðum innan Sjálfstæð-
isflokksins árum saman. Fyrir-
sögn yfirlýsingarinnar, sem birt-
ist í Morgunblaðinu rétt aftan við
svargrein Bolla, er „Bolli Thor-
oddsen hefur misnotað aðstöðu
sína gróflega.“
Það er góð málefnaleg for-
senda fyrir allri þeirri gagnrýni
sem Bolli Thoroddsen hefur sætt
undanfarna daga. Hræsnin og
óheiðarleikinn virðist vera í fyrir-
rúmi og er starf Bolla í Heimdalli
lítið annað en eiginhagsmunabar-
átta og framapot. Undirritaður
ítrekar kröfu stjórnar UVG-R
um formlega afsökunarbeiðni og
hvetur Bolla jafnframt til að hug-
leiða þann möguleika að segja af
sér sem formaður Heimdallar.
Höfundur er formaður Ungra
vinstri grænna í Reykjavík.
Óheiðarleiki og lýðskrum
GAMALDAGS STOFNANA-
HUGMYNDAFRÆÐI
Stefnumótun í málefnum eldri borgara
[hefur] einkennst af gamaldags stofn-
anahugmyndafræði sem leiðir af sér þau
samfélagslegu viðhorf að eldri borgarar
séu kvöð og ósjálfbjarga baggi á sam-
félaginu. Hugmyndafræðin og hugtökin
eru fyrst og fremst afkvæmi opinberra
áherslna sem má glöggt sjá á á orðalagi
í lögum um málefni eldri borgara þegar
þar sem m.a. er talað um „vistmenn“ á
stofnunum í stað íbúa og „vasapeninga“
í stað að tala einfaldlega um ráðstöfun-
arfé. Afar mínir og ömmur unnu baki
brotnu við að færa Ísland úr fátæklegu
bændasamfélagi í framúrstefnulegt og
framúrskarandi umhverfi þar sem þegn-
ar landsins hafa tækifæri á menntun,
starfi og öruggu fjölskyldulífi. Fyrir þetta
ber okkur að virða þá sem eldri eru og
það með virktum. Það er mín kynslóð,
sú kynslóð sem nú lætur að sér kveða í
samfélagslegri umræðu, sem getur lyft
grettistaki í málaflokki eldri borgara. Til
þess að tryggja að komið sé sem best
til móts við þann stóra og ólíka hóp
sem aldraðir eru tel ég lykilatriði að
lögð verði áhersla á fjölbreytt framboð
afþreyingar og ólíkar leiðir til að uppfylla
þá þjónustu sem aldraðir ættu að eiga
kost á.
Tryggjum öldruðum frelsi til að velja.
Þorbjörg Helga Vigfúsdóttir á tikin.is
Rekstur leikskóla, grunnskóla
og tónlistarskóla eru stærstu
verkefni íslenskra sveitar-
félaga sem verja til þeirra
meira en helmingi tekna sinna.
Það er þeim því mikið keppi-
kefli að vel takist til og starf-
ið standist samanburð við það
sem best þekkist. Skólastarf
snertir auk þess á hverjum
tíma, beint eða óbeint, nánast
hverja einustu fjölskyldu í
landinu með því að á þessum
skólastigum er grunnur lagður
að framtíð barna á mikilvægu
þroskaskeiði ævi þeirra.
Ein af forsendum þess að
vel takist til í starfi skólanna
er að markmið séu skýr og
mæti sem best og hlúi að mis-
munandi þörfum, áhugasvið-
um og getu allra nemenda.
Um skólann þarf einnig að
ríkja sátt í nærsamfélaginu
og sátt innandyra í uppbyggi-
legu og áhugaverðu starfs-
umhverfi kennara og annarra
starfsmanna skólanna, sem
bera hitann og þungann af því
mikilvæga starfi sem skólarn-
ir sinna.
Skóli er hluti af síbreyti-
legu samfélagi sem hann verð-
ur að laga sig að og þarf því
að vera í sífelldri endurskoð-
un og endurmati sem tekur til
allra þátta hans, þar á meðal
stefnumörkunar og innra
starfs. Mikilvægt er að stefnu-
mörkun í mennta- og skóla-
málum sé afrakstur frjórrar
umræðu þar sem tekist er á
um ólík sjónarmið. Með því að
foreldrar, kennarar, nemend-
ur og sérfræðingar í skóla-
málum taki þátt í umræðunni
með stjórnmálamönnunum
sem eiga lokaorðið í ákvarð-
anatöku um skólahald er ekki
aðeins verið að leitast við að
starf skólanna taki mið af við-
horfum þessara aðila, heldur
einnig að gera þá ábyrgari
fyrir gæðum skólastarfsins.
Seltirningum, foreldrum
skólabarna, kennurum, öðru
starfsfólki skólanna og nem-
endum gefst tækifæri til þess
að eiga hlutdeild í stefnumót-
un skólamála á Seltjarnarnesi
með því að taka þátt í Skóla-
þingi á Seltjarnarnesi sem
haldið verður miðvikudaginn
12. október nk. Þingið er hugs-
að sem vettvangur skoðana-
skipta og hugmyndaþróunar
um skólamál og skólastarf
á Seltjarnarnesi. Afrakstur
þingsins verður efniviður í
mótun skóla- og menntastefnu
sveitarfélagsins til framtíðar.
Það er því mikilvægt að sem
flestir sem láta sig skólamál
varða sæki skólaþingið og
taki virkan þátt í mótun skóla-
stefnu Seltjarnarness.
Höfundur situr í skólanefnd Sel-
tjarnarness fyrir hönd Neslista.
Skólaþing á Seltjarnarnesi
Skólaþing á Seltjarnarnesi
�������������������
���������������������
�
�
��
��
�
��������
�
�������
�������
������
����
��������
�������
����
���������������
��������������������������������
����������������������������������
���������������������������������
������������������������������
��������������
����� ���������������������������
����������������������������
�������������������������������
����������� ��������������
����������������������������������������
AF NETINU
ÁRNI EINARSSON
SKÓLAMÁL
UMRÆÐAN
SAMEINING
SVEITARFÉLAGA
GUNNAR SVAVARSSON
UMRÆÐAN
HEIMDALLUR
DAGUR SNÆR SÆVARSSON
FORMAÐUR UNGRA VG Í REYKJAVÍK