Tíminn - 21.03.1976, Side 29

Sunnudagur 21. marz 1976
TÍMINN
29
■

n
1(111
Þessu lýsir sá fjölmenntaöi
listamaður Hjörleifur Sigurðs-
son i sýningarskrá þegar hann
segir á þessa leiö:
„Mörgum hefur reynzt torvelt
viðfangsefni að skilgreina verk
Asgrims Jónssonar. Hann er
einn helzti frumkvöðull nútima-
listar á Islandi, sótti uppistöðu
mynda sinna til stórbrotinnar
náttúru landsins, færöi þjóösög-
ur okkar i nýjan og spennandi
búning og blandaöi straumum
evrópskar menningar saman
við reynslu sina. En þessi vit-
Hin mikla gjöf
Ásgrims
A þessari sýningu eru ein-
vörðungu myndir, sem málar-
inn ánafnaði islenzku þjóðinni
eftir andlát sitt, og verið hafa i
húsj hans við Bergstaðastræti,
svo og gjafir sem safninu hafa
borizt. Um réttmæti þess má
deila, hvort fleira hefði mátt
taka með. Þó er það nokkurs
virði, að fá að sjá alla hina
miklu gjöf og berja hana aug-
um, gera eins konar eignakönn-

Mjaðveig Mónadóllir
neskja segir næsta litið um af-
rek málarans og forsendur
þeirra.
Þegar ég varð heimagangur i
kjallara Ásgrimssafns fyrir
nokkrum árum veitti ég þvi at-
hygli, að sérhver mynd — iitil
eða stór — lifðióvenjulega sjálf-
stæðu lifi. Hún var ekki aöeins
númer i röðinni. Þetta gat varla
hafa sprottiö af þvi, að málarinn
gældi si og æ við nýjar aðferðir
eða fyrirmyndir, öðru nær. As-
grími dugðu fjöllin og uppblást-
urinn við Húsafell i Borgarfirði,
strýturnar og balarnir i Svar-
faðardal, mosagjárnar og
vatnsflöturinn á Þingvelli ein-
staklega vel og lengi meö
nokkrum innskotum”.
Við þetta er litlu að bæta.
un fyrir almenning, en nóg um
það. Þetta er mikil sýning og
merkileg og eiga þeir, sem að
henni stóðu, þakkir skiiið.
Hérhefur veriðstiklað á stóru
um listaverk þau sem eru á
sýningunni. Aðlokum verður þá
að minna rækilega á þá stað-
reynd, að þarna er auðvitað að-
eins að finna hluta af lifsverki
málarans. Menn geta i það ó-
endanlega deilt um, hvað beri
að taka með á sýningu — og
hvað ekki. Ekki er unnt að
krefjast þess, að myndir
ieinkaeign séu sýndar á opin-
berum sýningum. Það sem
mestu ræður er það hvaða sjón-
armið sýningarnefnd — eða
sýningin — á að hafa. Sú skoðun
á vafalaust rétt á sér, að allar
iÍ
IiiIm

myndir málarans séu jafn rétt-
háar. Þaðer útaf fyrir sig fróð-
legt lika, að fá að sjá tilraunir,
bæði þær sem heppnast og eins
lika þær sem misheppnast. Að
gefa mynd af lifsverki málarans
með ströngu úrtaki er i raun og
veru það sama og að gefa ranga
mynd, „glansmynd”. Mér per-
sónulega finnst að vatnslita-
myndir hans séu ef til vill það
bezta sem hann gerði. A.mk.
munu fáir leika það eftir honum
að mála slikar myndir. Einkan-
lega á ég við eldri myndirnar,
hinar nýrri eru „venjulegri” og
tilviljanakenndari, en það er
önnur saga. Liklega verða menn
aldrei sammala til fulls um þaö
hvaö taka á með og hverju ber
að hafna.
Ásgrimssafn. Eru sér-
söfn rétta leiðin?
Aö lokum þetta'. Eftir dauða
Ásgrims Jónssonar var hús
hans gert að safni þar sem
myndir hans eru almenningi til
sýnis. Þetta safn gefur tilefni til
hugleiðinga. Sumum, þar á
meðal mér, er það til efs aö þaö
sé rétt stefna, að gera hús mál-
ara aö safni eftir að þeir eru all-
ir. Slik söfn gera i rauninni
ósköp litiö gagn umfram önnur
listasöfn. Að visu hefur frú
Bjarnveig Bjarnadóttir unnið ó-
metanlegt starf fyrir listaverk
Ásgrims Jónssonar, en þaö
sama hefði hún getað gert t.d. i
Listasafni íslands. Það er fyrst
og fremst af hagkvæmnisástæð-
um sem méf finnst hugmyndin
um sérstöðu i sérstökum húsum
i rauninni vera fjarstæða. Jafn-
vel Thorvaldsenssafnið i Kaup-
mannahöfn megnar ekki að
gegna þvi hlutverki sem þvi var
ætlað. Þar var a.m.k. um tima
atvinnuleysiskontór, þar sem
atvinnuleysingjar komu til
skráningar, en siðan að þeir
fengu annan kontór hefur verið
mjög hljótt i safninu, og þar
slæðist inn ein og ein hræða
meðan önnur söfn búa viö ágæta
aðsókn.
Ég teldi það framtiðarverk-
efni fyrir Listasafnið nýja, að
þar yrði búið um Asgrim Jóns-
son og aðra merka frumherja i
sérstökum sölum, þar sem verk
þeirra og ævi væri kynnt.
Ég vona að enginn skilji þessi
orð min sem árás á Ásgrims-
safn, en mér lizt bara ekki á
blikuna, ef það á að verða fram-
tiðarstefna að gera hús allra
málara, sem viðurkenningar
hafa notið, að söfnum, — allt á
að vera á einum stað m.a. til
samanburðar. Svomá við og við
efna til sérstakra stórsýninga á
verkum þeirra, þegar merkileg
tilefni gefast. Þess i milli má
gefa út um þá bækur; þar sem
sagt er frá ævi þeirra og kjörum
og birtar eru litmyndir af
merkilegum verkum þeirra, al-
menningi til fróðleiks og
glöggvunar.
Jónas Guðmundsson
•isl.»s liF
er nú flutt ú
SfSlA
GRENSÁSVEG 5-7
m
m
samu ..
gooa voruvalið
sama
góóa þjónustan
NÝIR OG GAMLIR VIÐSKIPTAVINIR,-
VERIÐ VELKOMNIR Á GRENSÁSVEG!
Hastns liF
Oddur Sigurðsson,
sími 82655

Auglýsicf
í Tímanum
Pétur Sigurösson
forstjóri
Landhelgisgæzlunnar
segir:
|,,Ég hef áft Trabant
bifreið frá 1967
og aðra frá 1974.
Að mínu áliti er Trabant ein bezta
smábifreið, sem ég hef ekið."
I* ../wÁ

Vorum að fá sendingu
af Trabant-bifreiðum
VERD KR.
525.000
Innifalið í verði:
Ryðvörn og frágangur
Verð til öryrkja: Fólksbifreið kr. 364.000.
Lán kr. 150.000. Útborgun kr. 214.000.
TRABANT UMBOÐIÐ
INCVAR HELGASON
Vonarlandi v/Sogaveg, simar 84510 og 84510