Fréttablaðið - 30.11.2005, Blaðsíða 26

[ ]
Stúdentamyndir
pantið tímanlega
MYND Hafnarfirði sími 565 4207
Ljósmyndastofa Kópavogs
sími 554 3020
w w w. l j o s m y n d . i s
Foldatorgi • Sími 577 4949
Jólasprengja í Næs
- Grafarvogi
Full búð af nýjum vörum góðar stærðir
ótrúleg verð allar vörur frá 2400 til 5900
kápur - jakkar
pils - buxur
toppar - bolir
Laufabrauð er ómissandi hluti af jólamatnum. Núna er rétti tíminn
til þess að skera út laufabrauð með fjölskyldunni. Það er ekki hægt
annað en að komast í jólaskap við það og ekki er verra að kveikja á
kertum og hlusta á jólalög á meðan.
Á Íslandi býr fólk frá ólíkum
menningarheimum. Meðan
flestir Íslendingar eru hel-
teknir af jólahaldi allan
desember má ekki gleyma því
að hér býr hópur fólks sem
heldur ekki jól.
Þórhallur Heimisson, prestur
og trúarbragðafræðingur, hefur
nýlega gefið út bókina Hin mörgu
andlit trúarbragðanna. Hann
veit manna mest um trúarbrögð
heimsins og þekkir að sjálfsögðu
vel til helgihalds Íslendinga.
„Við erum gjörn á að halda að
jólin séu alls staðar eins en þann-
ig er það alls ekki. Allir hafa sína
siði og svo má ekki gleyma því að
sumir halda ekki jól. Meðan hér
eru ýmsar trúarhreyfingar sem
engin jól halda eru líka deild-
ir innan kirkjunnar sem halda
allt öðruvísi jól en við. Innan
kirkjunnar er jólahald mjög
fjölbreytt þótt trúin sé sú sama.
Sem dæmi má nefna að á Íslandi
eru starfræktir tveir rétttrún-
aðar orþódoxsöfnuðir. Þeir nota
annað tímatal en við og halda því
jól hálfum mánuði á eftir okkur.
Þetta eru jól með öllu tilheyrandi.
Eini munurinn er sá að jólin eru
ekki haldin á sama tíma,“ segir
Þórhallur.
Af þeim trúflokkum sem engin
jól halda eru múslimar fjölmenn-
astir hér á landi. Þeir halda ekki
jól en líta á Jesús sem mikinn
spámann. Um 320 múslimar eru
skráðir hér á landi en Þórhall-
ur telur að þeir séu í raun mun
fleiri eða allt upp í 700. „Það er
eins með múslima eins og kristna
menn að fjölbreytnin er mikil og
því er erfitt að alhæfa yfir allan
hópinn. Margir múslimar sem
hafa búið lengi hér á landi halda
jól. Það eru að sjálfsögðu ekki
kristin jól en þeir gefa gjafir og
gera sér dagamun. Margir eru
alls ekki strangir á þessu meðan
aðrir vilja ekki taka þátt í neins-
konar jólahaldi,“ segir Þórhallur
og bætir því við að búddistar séu
einnig mjög frjálslyndir þegar
kemur að jólahaldi. „Þeir halda
ekki jól en ef þeir búa í landi þar
sem jólahald er almennt taka
margir þátt í því.“
Gyðingar halda ekki jól. Þess
í stað halda þeir upp á hanukka
sem er ljósahátíð og fer fram á
sama tíma og kristin jól. Þór-
hallur segir að hátíðarhald gyð-
inga meðan á hanukka stendur sé
svipað og á jólum en tekur fram
að gyðingar séu ekki margir hér
á landi. „Svo megum við ekki
gleyma ásatrúarsöfnuðinum.
Hann heldur jól, eða jólablót,
að heiðnum sið og tekur þannig
þátt í jólahaldinu. Það eru ekki
kristin jól en jól engu að síður,“
segir Þórhallur og bendir á að
vissulega sé erfitt að sjá hverjar
forsendurnar eru þegar allir eru í
rauninni að gera það sama. Kaupa
gjafir, borða góðan mat og eyða
tíma með fjölskyldunni.
„Vottar Jehóva eru líklega sá
trúflokkur sem dregur sig sem
mest út úr jólahaldinu hér á landi.
Þeir eru um 655 talsins og halda
ekkert upp á jólin. Oft fara þeir í
sumarbústað yfir jólin til að vera í
friði og eiga bara ósköp venjulega
daga þar,“ segir Þórhallur. „Allt
í allt, ef við sleppum ásatrúarfé-
laginu, eru þetta líklega svona
3000 manns sem halda ekki jól.
En af þeim eru margir sem taka
einhvern þátt í jólahaldinu.“
Þórhallur segir að vissulega
geti orðið árekstrar milli hópa
þegar sumir halda jól og aðrir
ekki. „Ég býst við að þetta geti
til að mynda verið erfitt fyrir
krakka. Sérstaklega hjá þeim sem
eru hvað strangastir og vilja ekki
að börnin sín taki þátt í neinu sem
tengist jólunum. Sumir vilja ekki
að börnin fari í kirkjuheimsókn-
ir með skólanum eða taki þátt í
að föndra fyrir jólin. Það er hins
vegar alls ekki hægt að alhæfa og
mörgum finnst ekkert að þessu.
Líta bara á jólahaldið sem part af
menningunni sem þú þarft að laga
þig að þegar þú flytur í nýtt land
og finnst þess vegna allt í lagi að
taka þátt upp að vissu marki.“
thorgunnur@frettabladid.is
Þórhallur Heimisson með nýju bókina sína, Hin mörgu andlit trúarbragðanna.
FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Margs konar jólahald í
fjölmenningarsamfélagi