Tíminn - 03.04.1977, Blaðsíða 4

4
mmm
Sunnudagur 3. aprfl 1977
Albert Youmans var fengið
það verkefni að uppræta spill-
ingu barnaránanna i Schenec-
tady. Aðalspillingarbælin voru
við götu þá, sem bar nafn sitt
af uppfinningamanninum Edi-
son. Youmans komst að þvi,
að spillingin var mikil i lög-
regluliðinu og sú vitneskja og
barátta hans kostuðu hann
lifið.
SERPICO
FYRRI
TlMA
Frank Serpico, lögreglumaöur-
inn, sem baröist gegn spillingu
innan lögreglunnar, vakti mikla
athygli og umtal i Bandarikjun-
um. (Kvikmyndin hefur veriö
sýnd hér á landi). Eins og menn
muna var saga Serpicos sönn.
Hann slapp iifandi frá öllu saman
og er sagöur lifa I Sviss. En þetta
mál hefur vekiö upp aöra Serpico-
sögu frá þriöja áratugnum, en sá
er munurinn aö Serpico þeirrar
sögu komst ekki llfs af.
Þaö var á árinu 1924. Bucky
Youmans, lögregluþjónn, var á
eftirlitsferö viö annan mann,
,iohn Flynn, á Edison Ave.
Youmans haföi miklar áhyggjur
af sjálfum sér. Hann haföi haft á
oröi, aö spilling rikti innan lög-
reglunnar og aö nauösynlegt væri
aö uppræta hana. Þessu til staö-
festingar gat hann nefnt ótal
sannanir. Siöustu dagana haföi
hann fengið alls kyns hótanir og
hann var ekki lengur i nokkrum
vafa um, aö ýmsir starfsfélagar
hans vildu fyrir hvern mun bola
honum burt, helzt þagga niður I
honum fyrir fullt og allt.
Youmanshafði útbúiö skýrslu um
rannsóknirsinar á spillingunni og
þessa skýrslu bar hann alltaf á
sér. t fyrstu vissu aðeins hans
nánustu um þessa skýrslu, en nú
haföi hann komizt aö þvi, aö ein-
hvern veginn var hún á vitorði
ýmissa lögreglumanna, þar á
meðal nokkurra sem hann vissi
að voru með athafnasömustu
mútuþegum i lögregluliðinu.
Það var þvi engin furöa, þótt
Youmans væri þungt hugsi þetta
kvöld. Honum var efst i huga, að
hann væri kominn i óþægilega aö-
stöðu þess, sem veit of mikiö.
Skyndilega, þegar lögreglumenn-
irnir nálguðust undirgöng, stökk
maöur nokkur fram úr dimmunni
beint fyrir framan þá og þeir sáu,
aö hann miöaði aö þeim byssu,
sem ekki minnsti vafi var á að
hann ætlaði að nota.
Þrjátiu og fimm árum áöur
haföiSchenectady veriösmáþorp
á bakka Erie-skurðarins. Þar
bjuggu 15.000 manns og lögreglu-
liöið taldi tólf manns. En áriö 1892
kom kippurinn. Thomas Edison,
uppfinningamaðurinn frægi,
stofnaöi fyrirtækiö General
Electric og valdi því stað i
Schenectaday.
Næstu árin streymdi fólkiö þús-
undum saman til þorpsins. Fyrir-
tæki Edisons kallaöi á stööugt
meiri starfskraft og áriö 1924 var
ibúafjöldinn kominn yfir 100.000,
En þetta kallaöi lika á alls kyns
sukk og glæpi, og áöur en varöi
voru f járhættuspil, brugg,
vændiskonur, innbrot, þjófnaöir
og likamsárásir fastir liöir i
bæjarlifinu og morö voru framin.
Stööugt var fjölgaö i lögregluliö-
inu, en einhverra hluta vegna
virtist þaö engin áhrif hafa. Hins
vegar virtust ýmsir lögreglu-
menn geta búiö betur, en menn
töldu að lögreglulaunin ein ættu
aö gera þeim kleift.
Þetta gekk svo langt, að stjórn-
málamenn ffuaö láta máliö til sin
taka,og loks ákváöu yfirvöldin aö
gera gangskör aö þvi og uppræta
spillinguna i bænum, sem haföi
aöallega búið um sig viö götu þá,
sem nefnd var eftir velgeröar-
FERMINGARGJAFIR
BIBLÍAN
OG
Sálmabókin
Fást í bókaverslunum og
hjá kristilegu félögunum.
HIÐ ÍSL. BIBLÍUFÉLAG
(PuÖbmnbsstofu
Hallgrímskirkja Reykjavik
sími 17805 opið 3-5 e.h.
manni staöarins, Edison-stræti.
Ogtilþess að uppræta spillinguna
völdust tveir ungir og duglegir
menn, Albert Youmans og
Diamente Raqucci, og var
Youmans skipaöur yfirmaöur
herferðarinnar.
Þeir félagar höföu ekki lengi
rannsakaö málið, þegar þeir þótt-
ust vissirum, aö margir lögreglu-
þjónar ættu sinn hlut aö spilling-
unni meö mútuþægni, og jafnvel
beinni þátttöku i afbrotum. Og nú
fóru ýmsir skrýtnir hlutir aö ger-
ast. Lögreglumenn, sem You-
mans og Ragucci völdu til aö-
geröa gegn glæpamönnum,
bruggurum og vændiskonum,
uröu skyndilega veikir og gátu
ekki mætt til starfs, og þó látið
væri til skarar skriöa gegn stöð-
um, sem allir vissu aö voru hrein-
ræktaöir afbrotastaöir, gripu lög-
reglumenn alltat i tómt. Ót yfir
tók þó, þegar lögreglustjórinn
skipaöi þeim Youmans og
Ragucci aö storma inn i hú£ nokk-
urt, sem þcir töldu sig ekki hafa
neinn grun um aö hýsti nokkuö
misjafnt. Lögreglustjórinn full-
yrti hins vegar, aö hann hefði
sannanir fyrir þvi aö þetta væri
pútnahús af verstu sort.
Youmann maldaði i móinn, en
Ragucci tókst allur á loft. Lög-
reglustjórinn var haröur og skip-
aöi þeim aö hunzkast af staö og
hreinsa til í húsinu
Og þaö vantaði ekki aö nóg væri
af kvenfólkinu I húsinu, en þegar
yfirheyrslur hófust, kom I ljós, aö
þarna voru heiöarlegar verka-
konur á ferö. Sögöu þær, aö þeim
heföi veriö stefnt til hússins og
þeim boöið gott fé fyrir. Til húss-
ins heföi þeim veriö ekiö i einka-
bilum, og var ekki laust viö aö
sumar þeirra teldu sig þekkja
ökumennina úr lögregluliöi stað-
arins. Máliö leystist upp og þegar
gengið var á lögreglustjórann,
þóttist hann ekkert hafa vitaö um
fyrirætlun þeirra félaga um aö
ráöast inn i húsiö. Málið var svo
þaggaö niður.
Youmanstaldiengan vafa leika
á þvi, aö þarna heföi átt aö klina
algjörum mistökum á hann og
hann fór að efast um heilindi
Raguccis. Skömmu siöar til-
kynnti Youmans Rynex lögreglu-
stjóra, aö hann heföi sannanir
fyrir þvi, aö fjárhættuspil og
ýmislegt fleira væri stundaö I
ákveönu húsi. Kvaöst hann vilja
láta fylgjast meö húsinu um tima.
Lögreglustjórinn sagöi honum aö
gleyma þessu, en Youmans setti
vörð um húsið. Þá skipaöi lög-
reglustjórinn honum aö hætta þvi.
Skömmu siöar geröist þaö svo,
aö þegar Youmans kom á stööina,
haföi fataskápur hans verið tek-
inn undir geymslu fyrir ýmsa
hluti. Næstu fjóra mánuðina
neyddist hann til þess aö fara á
stöö I úthverfi til að skipta um föt.
Þaö feröalag tók hann tvo tíma.
En nú þótti Youmans, sem mæl-
irinn væri aö fyllast. Hann fór á
fund lögreglufulltrúa borgar-
stjórans, Ramsey, og tilkynnti
honum, hvernig komið væri.
Ramsey baö hann aö fara var-
lega, hins vegar skyldi hann fá
skápinn sinn strax aftur! Og
hann fékk hann reyndar samdæg-
urs.
En timinn leiö, án þess aö nokk-
uö frekar heyrðist frá Ramsey.
Þá ákvað Youmans aö láta til
skarar skriöa. Hann skrifaði
borgarstjóranum bréf og sagði
honum þar allt af létta og þaö
með, aö hann vildi segja af sér.
Fréttamenn komust á snoðir um
bréfiö, en borgarstjóranum tókst
aö fá þá til aö þegja yfir þvi, þar
til hann heföi látiö kanna máliö.
Youman lét einnig aö oröum
borgarstjórans.
En borgarstjórinn haföist ekk-
ert aö. Seinna bar hann þvi viö, aö
hann heföi borið máliö undir Ry-
nex lögreglustjóra og þeir oröiö
ásáttir um, aö innihald þess kall-
aöi ekki á neina rannsókn!
En Youmans gafst ekki upp.
Hann fór á fund borgarlögmanns-
ins Alexander Blessing og sagöi
honum alla sólarsöguna, og þaö
meö, aö hann heföi nú vart stund-
legan friö fyrir hótunum af ýmsu
tagi. Hann skýrði lika ýmsum
vinum sinum, sem hann hafði
eignazt meöal blaöamanna, frá
málinu og lét þá vita af skýrsl-
unni, sem hann hefði gert og bæri
jafnan á sér.
Kvöldið eftir stökk byssumaö-
urinn fram úr undirgöngunum.
Hvorugum lögreglumanninum
tókstaö draga upp byssu sina, áö-
ur en maöurinn hleypti af.
Youmans féll helsæröur I götuna,
en Flynn slapp með sár á fæti.
Hann féll og áöur en honum gæfizt
tóm til að taka fram vopn sitt, var
byssumaöurinn horfinn. Flynn
tókst að bera Youmans aö næsta
simaklefa, þar sem hann gat
hringt á stööina og látiö vita um
atburðinn. Allt lögregluliðið
var kvatt út og staöurinn fin-
kembdur. En það var of seint.
Vopn byssumannsins fannst strax
ogþað var lika þaö eina, sem kom
i leitirnar. Daginn eftir lézt
Youmans i sjúkrahúsinu.
Þegar ættingjar hans sóttu eig-
ur hans til lögreglunnar, var eng-
in skýrsla þar á meðal. En nú
tóku blaðamennirnir við sér.
Tveimur dögum siöar birtu þau
söguna um bréf Youmans til
borgarstjórans og sum skýrðu frá
skýrslunni, sem Youmans hefði
alltaf borið á sér, en væri nú
hvergi finnanleg.
Og nú greip borgarstjórinn i
taumana. Hann skipaði Rynex
lögreglustjóra og Ragucci að
hætta á stundinni. Rynex lét ekki
segja sér þaö tvisvar, en Ragucci
haröneitaöi. Sagöist hann saklaus
af þvi að hafa verið Youmans
óheill og heimtaöi aö fá aö halda
starfinu áfram. En eftir nokkurn
tima var honum komiö úr lög-
reglunni af „heilsu-
farsástæðum”.
Mikil rannsókn var gerö á
morðinu á Youmans, og var feng-
inn til hennar Bill nokkur Fun-
ston, sem haföi getiö sér gott orö
sem heiöarlegur og duglegur lög-
reglumaöur. En rannsóknin
leiddi ekkert annaö I ljós, en
sögusagnir um aö moröingi
Youmans heföi fengiö 6000 doll-
ara fyrir verkiö.
Svo liöu bannárin hjá og smám
saman stilltist um á Edison-
stræti. Og meö timanum töpuöust
lika svörin viö tveimur spruning-
um: Hver myrti Albert
Youmans? Og hvaö varö af
skýrslunni. sem hann bar á sér?
enskgólfteppi
frá Gilt Edge og CMC
Vió bjóóum fjölbreytt úrval gólfteppa
frá Gilt Edge og CMC til afgreióslu strax;
og einnig má panta eftir myndalista
meó stuttum afgreióslufresti.
Festió ekki kaup á gólfteppum, án þess
aó kynna yóur þessi gæóateppi -