Tíminn - 03.04.1977, Blaðsíða 39

Sunnudagur 3. aprll 1977
39
flokksstarfið
Hódegisverðarfundur SUF
Muniö hádegisveröarfund SUF aö Rauöarárstig 18, klukkan
12.00 á mánudag. — Stjórnin.
Vestur-
Skaftfeliingar
Mánudaginn 4. april kl. 21.00 veröa alþingismennirnir Þórarinn
Sigurjónsson og Jón Helgason til viötals i félagsheimilinu Leik-
skálum.Vik i Mýrdal.
Akranes
Framsóknarfélag Akraness heldur Framsóknarvist i félags-
heimili sinu aö Sunnubraut 21. sunnudaginn 3. aprll og hefst kl
16.00.
Fjölmenniö á þessa Framsóknarvist og takiö þátt i fjörugri
keppni. öllum heimill aögangur meöan húsrúm leyfir.
Framsóknarfólk, Kjósarsýslu
Framsóknarblaö Kjósarsýslu býöur velunnuruni sinum upp á
hagstæöar feröir til Costa del Sol, Kanarieyja, Irlands og Kan-
ada á vegum Samvinnuferöa I sumar.
Upplýsingar gefur Kristján B. Þórarinsson Arnartanga 42
Mosfellssveit. Simi 66406 á kvöldin.
Félagsmólaskóli
FUF Reykjavík
Mánudagur 4. aprii kl. 20. Ræöumennska og fundarstjórn.
Þriöjudagur 5. april kl. 20. Ræðumennska.
Miðvikudagur 6. april kl. 20. Ræöumennska.
Fimmtudagur 7. aprll (skirdagur) kl. 14. Hringborösumræöur.
Leiöbeinandi veröur Sveinn Grétar Jónsson.
FUF
o
Viðtal
ekki siöur nauösynlegt aö koma
henni saman aftur.”
1 Hreiðrinu eru mannlegt eöli
og hegðun einmitt greind I sundur
og athuguö af næmu auga. Sumt
sem þar ber fyrir er siöur en svo
fagurt: drápfýsn og eyöi-
leggingarhvöt mannsins. En til
mótvægis er teflt fram dýrö lifs-
ins: fuglum himinsins, liljum
vallarins og flugi árinnar svo eitt-
hvaö sé nefnt.
í Hreiörinu er ekki allt sem
sýnist, sagan er margræð og full
af táknum likt og opinberunar-
bók. Mjög viöa er lesandanum
látið eftir að hugsa og draga eigin
ályktanir, án þess aö allt sé lagt
upp I hendurnar á honum. Bent er
á margt, án þess aö segja þaö
berum oröum. Og þaö er einmitt
undirstraumur sögunnar og dulúö
hennar, sem dregur okkur aö
henni, svo aö viö lesum hana
aftur og aftur, — og erum alltaf
aö finna þar eitthvaö nýtt. Slik er
auölegö þessa verks.
En svo miklar mætur, sem ég
hef á Hreiðrinu, þá heföi ég
heldur ekki á móti þvi aö heyra
meira um Pál Jónsson, blaöa-
mann, aö Gangvirkiö færi aö tifa
aftur. — VS
hættu við niðursetningu
staura til aö bera rafmagns-
eöa simalinur, heldur taka '
jafnvel ráðamenn þaö til at-
hugunar, aö heimila bygg-
ingu byggðakjarna á svæö-
um sem vitaö er aö eru snjó-
flóðabelti. Þetta þarf aö
breytast.
Þaö er, I fjárhagslegum
skilningi, ekkert grln, þegar
snjóflóö tekur niöur kannski
fjórar eöa sex tvlstæöur úr
rafllnu. Hver og einn þeirra
kostar hundruö þúsunda, ef
verðiö fer þá ekki yfir
milljónina nú oröiö, og vlrinn
I llnunum er oröinn svo
sterkur, að þótt flóöin sjálf
taki aðeins eina tvlstæöu
meö sér, brýtur vlrinn niður
nokkrar til viöbótar.
Þaö þarf ekki aöeins aö
gera athuganir á þessu sviöi,
heldur þarf einnig aö koma
þvl inn hjá fólki, aö fara beri
eftirniðurstöðunum sem þær
leiöa til.

Snjóflóð
Turnar úr trefjagleri í Minnesota. Sá hæsti er 25 m á hæö, en þeir turnar, sem greinarhöfundur hefur
mestan hug aö reisa hér á landieru 8-9 m á hæö og 5,5 ti!6 mrþvermái.
Nýjung í
gerð vot-
heysturna
Sföastliöin 10 ár hefur mjög
svo rutt sér til rúms svokallað
glerfiberefni eöa trefjagler I
þágu landbúnaöar og fleiri at-
vinnugreina, sérstaklega á
þetta viö um N-Evrópu og N-
Ameriku.
Efniö hefur þá eiginleika aö
vera mjög sterkt, létt miöaö viö
styrk — og handhægt til mótun-
ar. Þó er einn aöalkosturinn
óupptalinn. Þaö vinna engar sýr
ur á þvi og heldur þaö þvl alltaf
sinum upprunalega styrk og lit,
sem getur veriö glæra, svartur,
hvltur og allir litir þess á milli,
sem sagt enginn viöhaldskostn-
aöur.
I dag stenzt trefjaglerefniö
fyllilega samkeppni viö td.
steinsteypu- eöa stálvotheys-
turna hvaö kostnaö varöar, en
tollar féllu niöur (frá sl. ára-
mótum) á hráefnum þeim sem
mynda þetta efni.
Undirritaöur hefur nokkra
reynslu I aö vinna úr þessum
efnum til mismunandi mótunar.
Fór ég þess vegna i hálfsmán-
aöarkynnisferö um N-Evrópu
og England I febr.-marz sl.
’(’77). Var áberandi, sérstak-
lega I Hollandi, aö varla sást
foröatankur né skip frá ca. 50-
300 tonn undir 10 ára aldri smlö-
aö úr ööru efni en trefjagleri.
Geta má þess einnig, aö fyrir
15 árum byrjuöu flugvélafram-
leiöendur aö nýta þetta efni, og
er 30% yfirborös okkar vinsælu
Fokker Friendship flugvéla
(sem eru hollenzkar) úr þessu
efni, meöal annars vegna högg-
þols- og veörunareiginleika
efnisins. Einnig er þaö notaö i
allar stærstu farþegaflugvélar
heims I dag sbr. Boeing 727 og
DC-8 vélar Flugleiða.
Þaö sem vakti mesta athygli
mlna I Hollandi voru haganlega
geröir votheysturnar sem yfir-
leitt voru 5,5-6 metrar I þvermál
og allt aö 16 m háir. Mér gafst
ekki nægur tlmi til góörar skoö-
unar á heildinni, en einn þeirra
fékk ég aö athuga. Sá turn var
12 m hár og rúmlega 6 m I þver-
mál, enda geröur fyrir 50-100 •
kúa fjós. Hann var aöeins 13
Halidór Kr. Hjartarson.
Fjögurra arma gripkló, sem einkum er ætluö til þeas aö losa vot-
hey. Klær þessar fást f mismunandi stæröum hjá Kristjáni ó.
Skagfjörö. Greinarhöfundur bendir á aö janvel megi nota fjór-
falda handtallu til þess aö losa votheyiö meö.
o
Nútiminn
ig lausa úr fjötrum „Between
’he Lines”. Óvenjulegasta lag-
ö á allri plötunni, og þaö bezta
ö dómi margra, sem hlýtt hafa
plötuna — er hiö seiömagnaöa
ag „Will You Dance?”.
En Janis er örugglega aö
étta úr kútnum, hún hefur of-
ioðslega hæfileika, ekki sizt
em ljóöskáld , og þaö er spá
nln, aö hún eigi enn eftir aö
;oma heimslýö á óvart. Eöa
ændir ekki allt til þess? g.S.
Útboð — Málning
Tilboð óskast i inni- og útimálningu við
Dvalarheimilið Höfða, Akranesi.
tJtboðsgögn verða afhent á verkfræði og
teiknistofunni s/f, Heiðarbraut 40, Akra-
nesi, gegn 10.000 kr. skilatryggingu.
Skilafrestur tilboða er til 22. april n.k.
Stjórn Dvalarheimilisins Höfða
Akranesi.
millimetra þykkur I neösta
hring, en hver hringeining er 1
m á hæö. Turninn rúmar tæp-
lega 400 rúmmetra. Mér var
sagt aö turnbyggingin þyldi 1,5
vatnsþrýstiálag. Þessi turn var
steyptur I einingum á staönum, I
ávölum krossviösmótum sem
voru 1 mx2,7 m aö stærö og voru
þær siðan boltaöar saman á
flönsum.
Voru 7 trefjaglereiningar I
hverjum hring, sem eins og áö-
ur segir er 1 metri á hæö. Kost-
urinn viö gerö eöa mótun þess-
ara fleka eraö ekki þarf mikinn
vélakost til efnablöndunar né
mótunar, aöeins nákvæma
blöndun efna, málningarrúllur,
pensla og hreinsivökva, svo
nokkuö sé nefnt.
Ég efast ekki um, aö hér á
landi henta þessar turnviddir
þ.e.a.s. 5,5-6 metra tumar, en
þaö fer eftir stærö búa, þar sem
ekki er taliö ráölegt aö láta of
langan tima llöa tilfyllingar I þá
(vegna myndunar smjörsýru,
sem er óæskileg) en eins og
bændur vita er þaö mjólkur-
sýra, sem kemur út úr vel verk-
uöu votheyi.
Nýlega sat ég fund meö Grét-
ari Einarssyni frá Bútækni-
deildinni á Hvanneyri. Hann er
sérhæföur f gerö ýmiss konar
bygginga og tæknilegum atriö-
um varöandi þær. Grétar gaf
mér helztu ábendingar varöandi
þau spursmál, sem upp gætu
komiö, þegar um er aö ræöa
sllkar nýjungar hér á landi sem
ég hef lagt til. Spuröi hann m.a.
um brunahættu efnisins, sem
eðlilegt var. Ég gat sýnt honum
I bókartöflu frá verksmiöju
þeirri er ég sat námskeiö hjá
1971, aö efniö brennur ekki, en
hægt er aö bræöa þaö meö stöö-
ugum loga sem stendur aö þvi.
Meöal annars spuröist ég fyr-
ir um losunartækni varöandi
turnana og gaf hann mér þá fús-
lega upplýsingar og myndir
meö. Hann skrifaöi um allt þess
konar I búnaöarblaðiö Frey,
1976 bls. 174-179.
Kemur þar m.a. fram, aö
hengibrautir, lyftibúnaöur og
annaö tilheyrandi getur sparaö
bónda töluverða vinnu ef búiö er
stórt, annars þarf aö vega
og meta sllkan kostnaö frekar.
Tlmasparnaöur á hver 100 kg til
losunar meö þessum búnaöi
sparar bónda 2-5 minútur, en
fyrrgreind tæki kostuöu sl. ár
rúmlega 300 þús. kr. og kemur
þá fram viö afskriftir (15 ár),
aö kostnaöur er um 42 þús. kr. á
ári. Mér persónulega finnst
koma til álita, aö kaupa minni
gerö súrheysgripklóa (200-400
kg.) og nota til dæmis fjórfalda
handtaliu vegna þess ab raf-
magnsbúnaöurinn er fremur
hæggengur.
Égtel, aö bezta útkoman fyrir
bába aöila, þaö er bónda og
verktaka, sé atf""turninn sé
steyptur (mótaöur) á staönum,
kemur þaö til meö aö spara
marga kostnaöarliði, m.a. sölu-
skatt á vinnu og frágang viö
grunnfestingar.
Ég hef tekiö þann kostnaö
saman, sem bygging þessara
turna hefur i för meö sér. Er
dæmiö miðað viö 8 metra turn-
hæö I hvoru tilfelli.
5,5 metra turn I þvermál er 24
metrar aö grunnfleti eöa 192
rúmmetrar. Kostnaöur á hvern
rúmm. = 6350 kr. eöa samt 1220
þús. kr. Sundurlibab litur þetta
svona út: Fob. hráefni m. heröi
og glermottu kr. 440 þús + s.sk.
90 þús.
samtals 530 þús.
Flutningskostn. ca. 60þús.
Mótakostnaöur 60þús
Verkfæri o.fl. 50þús.
Boltar, skinnur og rær 25 þds.
Silicon þéttiefni 25þús.
Vinna áætluö 470 þús
Samtals kostnaöur
ángrunns 1220 þús.
Þyngd turnsins er 2.2 tonn.
6 metra turn i þvermál er 29 fer-
metrar aö grunnfleti eöa 230
rúmmetrar.Kostnaður á hvern
rúmmeter = 5900 kr. samtals
1340 þús. þyngd 2,4 tonn.
Panta þarf efniö aö utan meö
mánaöar fyrirvara, en ekki þarf
ab taka nema 3 vikuraö móta og
reisa hvern turn. Ef einhverjir
bændur eöa ráöunautar hafa
hug á slikum byggingum er vel-
komiö aö skrifa mér sem fyrst.
Halldór Kr. Hjartarson
Pósthús R-7 Reykjavlk
simi 16920