Tíminn - 03.04.1977, Blaðsíða 8

8
Sunnudagur 3. aprll 1977
Nr. 379. Nakrir Eiðismenn avmyndaðir fyrst í 50'unum. Prá vinstru: Hanus á Toftin
Zakarias hja Sáru, Jóhan í Pálishósi, Jákup hjá Dániaii, Jóan Petur í Pjósinum
Jógvan úti í Húsinum og Jóan Petur í Garðí. Bert ein teirra er á livi, og tað er Zakariat
Hann býr nú í Saksun,
Eiöismenn i Færeyjum
Fantoft stafakirkja i Bergen
M
Ingólfur Davíðsson: 168
Byggt og búið
í gamla daga
Hér sjáiö þiö nýja mynd af
elzta húsinu á Akureyri, Lax-
dalshúsinu — inni i Fjöru. Þaö
var byggt áriö 1795, kennt viö
Eggert Laxdal, sem var faktor
hjá Guðmann kaupmanni.
Bærinn á nú húsiö og leigir þar
út ibúðir. Fyrrum bjuggu oft
stórar fjölskyldur i húsinu, en
nú er það oröið lélegt og fáir i-
búar. Eitthvað hefur veriö gert
viö þaö, en meira þarf til — og
vonandi veröur þaö varöveitt.
Annaö elzta húsiö er sennilega
elzti spltalinn „Gudmanns-
minni”. Lundur, húsiö sem Jó-
hannes Jósefsson glimukappi
ólst upp i, og stendur viö Eiðs-
vallagötu, mun vera elzta hús á
Oddeyrinni, byggt 1850-1860.
Þar er nú járnsmiðja. Síðan
voru byggö Gránufélagshúsin
og prentsmiöja Björns Jónsson-
ar við Noröurgötu.
1 Eeykjavik eru elztu hús
(Viöeyjarstofa og -kirkja,
Stjórnarráöshúsið og innrétt-
ingahús Skúlafógeta, ., Aðal-
stræti 10) nokkru eldri, eöa frá
þvi um miðja 18. öld. En litill
aldur er þetta miöaö viö ýmsar
byggingar i nágrannalöndum
Laxdalshúsiö á Akureyri (7. sept. 1976) Byggt 1795
okkar. I Danmörku standa t.d.
enn margar 800-900 ára gamlar
steinkirkjur, og nokkrar stafa-
kirkjur i Noregi.
Hér er birt mynd af um þaö bil
þúsund ára gömlu bjálkahúsi
sænsku. Þetta er taliö eitthvert
elzta timburhús i Sviþjóö, upp-
runalega bænahús, er stóö viö
vatnið Bodsjön i Jamtalandi, en
var flutt 4 km leið áriö 1904 og
eitthvað dyttað að þvi. Það
stendur nú á kirkjubakkanum
(kirkjan t.v.) i Brackesókn.
Fyrir 12 árum var sett á það
n.ýtt þak. Einnig hefur verið
reist nýtt hús, eflirlfking af hinu
gamla, rétt hjá. Gömul sögn
hermir, að kristin norsk flótta-
kona, Bodd aö nafni og synir
hennar hafi reist húsið.
„Margterlikt með skyldum”.
Húsið sem „Eiðismenn” sitja
framan viö gæti vel verið is-
lenzkt, en höfuðburður sumra
mannanna er greinilega fær-
eyskur — og myndin úr Dimma-
lætting i desember. Lesið vel
textann undir myndinni.
Sænska myndin er úr Dagens
Nyheter 1. nóv. en sú norska er
af Fantoft stafakirkju í Bergen.
Stafakirkjur voru til hér á landi
á fyrri öldum.