Fréttablaðið - 27.03.2006, Qupperneq 17

MÁNUDAGUR 27. mars 2006 17
ZAPPA
PLAYS
ZAPPA
miðasala 2. apríl
www.rr.is
1. Horfa ber á málið frá byrjunar-
reit, núllpunkti.
2. Meta skal hvort þörf sé her-
varna nú, þótt þeirra hafi verið
þörf 1941 og 1951. Vanda verður
það mat, leita m.a. álits trúverð-
ugra sérfræðinga um hervarnir.
3. Ákveða verður, að fengnu mark-
tæku mati, að afstaðinni pólitískri
umræðu heima fyrir, hvort ástæða
sé til:
a) að halda við varnarsamningi við
Bandaríkin frá 1951.
b) halda áfram aðild að NATO. Á
þetta verður að leggja rökstutt,
fordómalaust efnismat. Spyrja
verður m.a.: Vegur varnarsamn-
ingurinn þyngra en aðild að NATO
(eins og þau samtök hafa þróast)?
4. Ef ekki telst þörf hervarna í lík-
ingu við það sem álitið hefur verið
síðan 1951, þá er runnin upp sú
stund að Íslendingar eiga að segja
upp varnarsamningnum. Og ekki
nóg með það: Þeir eiga líka að
segja sig úr NATO.
5. Þá væri í raun horfið til þess
hlutleysisástands, sem var í upp-
hafi fullveldis Íslands 1918, en
lauk að segja má 1941, þegar
fyrri herverndarsamningurinn
við Bandaríkin var gerður á tíma
heimsstyrjaldar. Eftir það var
hlutleysisyfirlýsingin frá 1918
nafnið tómt, liðin tíð. Nú kann að
vera tímabært að lýsa yfir hlut-
leysi að nýju. Í því felst þó ekki
að íslenska ríkið hirði ekki um
varnar- og öryggismál sín. Slíkt
sæmir ekki auðugri, fullvalda
þjóð, þótt lítil sé. Að vera hlut-
laus merkir ekki að þjóðin sé
óvirk og sinnulaus um öryggi
sitt, vörslu brýnustu þjóðarhags-
muna, m.a. landhelgisgæslu í
víðum skilningi, almannavörn-
um, björgunarstarfsemi á landi
og sjó o.s.frv. Íslendingar hafa
næg efni til þess að halda uppi
heimavörnum og öryggisgæslu
sem hentar vopnlausri smáþjóð.
6. Hitt er annað mál að Íslending-
ar (ráðamenn þjóðarinnar) verða
að koma sér saman um skilgrein-
ingu orða, svo að ljóst sé hvað felst
í því að þeir ráði sjálfir heima-
vörnum sínum og öryggisgæslu. Í
þeirri umræðu duga ekki hálf-
kveðnar vísur eða útúrsnúningar.
Þá er stóra spurningin enn og
aftur: Eru hervarnir óhjákvæmi-
legar? Snýst allt málið um fjórar
herþotur („sýnilegar loftvarnir“)?
Kemur ekki eitthvað annað til
greina?
Höfundur er fyrrverandi alþing-
ismaður og ráðherra.
Minnisblað um varnar- og öryggismál
UMRÆÐAN
VARNAR OG
ÖRYGGISMÁL
INGVAR GÍSLASON
Ef ekki telst þörf hervarna í
líkingu við það sem álitið hefur
verið síðan 1951, þá er runnin
upp sú stund að Íslendingar eiga
að segja upp varnarsamningn-
um. Og ekki nóg með það: Þeir
eiga líka að segja sig úr NATO.
Sigurrós Baldvinsdóttir skrifar:
Nú get ég ekki orða bundist. Ég er ekki
ein af þeim sem sest niður í tíma og
ótíma, að láta ljós mitt skína ef mér líkar
ekki þetta eða hitt. En 24. mars skrifaði
Bergsteinn Sigurðsson pistil í Fréttablað-
ið. Hans fína smekk var stórlega misboð-
ið. Og það var að Ríkissjónvarpið leyfði
sér að senda þessa endemis lágkúru frá
sér eins og hann orðaði það, miðviku-
dagsþættina Tískuþrautir. Andleysi og
doði - ekki vantaði orðmælgi. Ég er víst
ein af þeim sem hef gaman af þessari
andleysisvitleysu og vil hér með færa
Ríkissjónvarpinu mínar bestu þakkir fyrir
þetta framlag.
Helgi hringdi:
Árni Sigfússon, bæjarstjóri í Reykjanes-
bæ kappkostar nú, eins og skiljanlegt
er, að skapa störf á Reykjanesskaga eftir
að herinn fer. Hann vill fá álver í Helgu-
vík, en hann vill líka að hinar og þessar
ríkisstofnanir verði fluttar í bæjarfélagið
sitt. Hefur hann spurt hvað það myndi
allt saman kosta. Það er ekki lítið fyrir-
tæki að færa hinar og þessar stofnanir út
um allar trissur. Þá held ég að betur sé
heima setið en af stað farið.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Þekktu óvin þinn
En hver er þá hættan sem steðjar að
Íslendingum nútímans? Mun grænlenski
herinn einn daginn mæta hingað með
hvalskutla sínar og sveðjur eða verða það
kannski sportklæddir Norðmenn sem sjá
tækifæri í varnarleysi landsins, skíða yfir
okkur - minnugir fornra yfirráða? Eða
Danir sem öfunda okkur svo mikið þessa
dagana? Danski herinn hefur jú reynsl-
una af því að bombardéra sumarbústaði
Þjóðverja við Jótlandsstrendur.
Eða þá einhverjar þjóðir sem eru miklu
lengra í burtu, og við vitum kannski ekki
hvað heita en hafa illt í hyggju? Er furða
þótt maður sé fullur af kvíða? Þekktu
óvin þinn, stendur á vísum stað, en hvað
á sá að gera sem á alls engan óvin.
Egill Helgason á visir.is
Misbeiting verkalýðsfélaga
Eftir síendurtekna misbeitingu sumra
verkalýðsfélaga á aðstöðu sinni hlýtur að
fara að koma að því að verkalýðsfélögin
verði svipt þessari aðstöðu og látin sjálf
um að afla sér félagsmanna og tekna. Ef
sú væri raunin er næsta víst að þau færu
varlegar í pólitískri baráttu sinni en létu
sér nægja að beita sér fyrir hagsmuna-
málum félagsmanna sinna. Ef þau hins
vegar héldu pólitísku baráttunni áfram
þá gerði það ekkert til, launamenn gætu
þá bara sagt skilið við félögin og hætt að
styðja málstað sem þeim líkaði ekki.
Vefþjóðviljinn á andriki.is
AF NETINU