Fréttablaðið - 07.10.2006, Síða 32

7. október 2006 LAUGARDAGUR32
son kaupmaður og athafnamaður.
Bolli hefur lengi staðið í farar-
broddi þeirra sem barist hafa fyrir
bættum og breyttum Laugavegi.
Oft hefur verið við ramman reip
að draga. Um langt skeið höfðu
menn af því áhyggjur að þessi
helsta verslunargata borgarinnar,
og þar með landsins alls, væri að
koðna niður. Og hendur manna
bundnar. Bolli segir Laugaveginn
hafa farið í gegnum margar sveifl-
ur og dýfur. Bolli talar hér af
reynslu, því hann hefur fylgst
grannt með gangi mála í hartnær
hálfa öld.
„Þótt nú sé uppgangur veit ég
að margir verslunareigendur eiga
í miklu basli. Eru einyrkjar og
þurfa að vinna langan vinnudag.
En gatan er að taka við sér.“
Var orðið eins og skemmt epli
í skipulagi
Þegar loks var fallið frá alfriðun
Laugavegs urðu straumhvörf að
mati Bolla. Nú blasa við tækifæri
til uppbyggingar. Ný borgarhús á
teikniborðinu og í byggingu sem
gætu laðað til sín öfluga kaup-
menn.
„Minn draumur er að sjá við
Laugaveginn stórverslanir á borð
við Zöru, Next og slíkar búðir. Sem
draga til sín mikinn fjölda fólks og
stuðla að auknu lífi í borginni,“
segir Bolli.
Varðandi umrædda alfriðun
Laugavegs segir Bolli að það hafi
verið fyrir um þremur árum sem
borgaryfirvöld féllu frá þeirri
stefnu. Og ákveðið var að endur-
meta öll hús við Laugaveg: Hvort
þau hefðu byggingar- eða menn-
ingarsögulegt gildi. Og hvernig
þau pössuðu við götumynd þessar-
ar helstu verslunargötu landsins.
„Þá kemur á daginn að gamli
miðbærinn okkar var orðinn eilítið
líkt og skemmt epli í borgarskipu-
laginu. En nú er mér kunnugt um
fjölda umsókna inn í borgarskipu-
lag þar sem menn eru með fyrir-
hugaðar framkvæmdir á prjónum
og vilja reisa byggingar við Lauga-
veginn.“
Ekki mátti hrófla við neinu
Merkja má upphaf hnignunar
Laugavegs, að mati Bolla, þegar
Torfusamtökin unnu slag við borg-
ina fyrir um þrjátíu árum um að
Bernhöftstorfan fengi að standa.
Þá féllust borgaryfirvöldum hend-
ur og öll uppbygging var bundin
við úthverfin, Breiðholt og Graf-
arvogi. Bolli segir sigurinn sem
sjálfan góðan, allir fagni því að
þau hús standi, en í kjölfarið fylgdi
mikill doði.
„Ekkert var hægt að komast
áfram í þessum málaflokki. And-
stæðingar og húsfriðunarmenn
höfðu sitt fram. Ekki mátti hrófla
við neinu. Á þessum tíma voru
kannski þrjú hús byggð á þessu
svæði. En nú, innan tíu ára, verður
þessi borgarhluti orðinn gersam-
lega óþekkjanlegur. Gömul hús,
með menningarsögulegu gildi
standi meðal nýrra verslunarhúsa.
Þá ættum við að geta labbað stolt
niður þessa miðborg okkar og
fundist hún falleg og iðandi af
mannlífi. Uppbygging í tengslum
við tónlistarhúsið við höfnina er
að fara af stað. Þétting byggðar á
Skúlagötunni og Hlemmi mun
styðja við þessa þróun.“
Upp úr 1972, þegar hnignunin
hefst, verður engin endurnýjun á
annars lélegum húsakosti. Á
meðan er Kringlan byggð og í kjöl-
far þess að hún er opnuð, árið
1987, standa um tíu til tuttugu auð
pláss við Laugaveginn.
„Kaupmenn höfðu bara gefist
upp. En nú hækka eignir í verði og
húsaleiga er að ná undir það að
teljast arðbær. Uppgangur. Kaup-
mönnum líst vel á framtíðina.“
Einkavæðing bílastæðahúsa
Bolli fer ekki í grafgötur með
ánægju sína með ný borgaryfir-
völd. Honum virðast þau full
áhuga á að auka hag miðborgar-
innar allrar.
Borgaryfirvöld leika eðli máls-
ins samkvæmt lykilhlutverk í
þróun byggðar og Bolli segir þau
mega sinna betur sínum eigum
svo sem húsum, ljósastaurum og
stöðumælum svo eitthvað sé
nefnt.
Og talandi um stöðumæla. Nokkr-
ir öflugir frambjóðendur núver-
andi borgaryfirvalda hafa haft
uppi þau stefnumið að henda
stöðumælum úr miðborginni.
Bolli segir stöðumæla stórt mál
en ekki einfalt úrlausnar.
„Þetta er vandamál sem allar
borgir eru að glíma við. Enda eru
engar borgir hannaðar fyrir þessa
miklu bílaumferð. Í New York eru
stöðumælar í gangi allan sólar-
hringinn. Enda borgin sem aldrei
sefur. Í London og Ósló hafa menn
tekið upp á því að takmarka
umferð inn í borgirnar. Svo hafa
menn reynt þessar klukkuskífur
eins og í Köben og á Akureyri.
Þetta er stór málaflokkur,“ segir
Bolli.
Engar patentlausnir en Bolli
telur að byggingar fleiri bíla-
stæðahúsa gætu leyst nokkurn
vanda. Hann hefur til dæmis séð
teikningar af mjög flottu bíla-
stæðahúsi bak við Laugaveg 77
sem eru fyrir fimm hundruð bíla.
En Bolli segir ekki nóg að byggja
dýr og vönduð bílastæðahús.
„Ég tel að það beri að einka-
væða þessi bílastæðahús. Þá nýtt-
ust þau betur. Væru opin lengur
og fram fengist betra þjónustu-
stig. Þar mætti til dæmis bjóða
upp á þrif á bílum og slíkt.“
Húsin taki mið af umhverfi sínu
Á tímum alfriðunar var Bolli orð-
inn verulega svartsýnn á stöðu
mála. Hélt hreinlega að Laugaveg-
ur sem verslunargata væri að líða
undir lok. Sjálfur var hann kominn
á fremsta hlunn með að gefast upp
á að reka verslun þar.
„Þarna var komið fullt af þriðja
flokks verslunum og ég taldi ein-
sýnt að fólk færi bara í Kringluna
eða Smáralind.“
Nú stendur til að rífa nokkur
þeirra húsa sem við Laugaveg
standa eða flytja þau þangað þar
sem þau njóta sín betur. En segjast
verður eins og er með Íslendinga
að lengi má tala um þéttingu
byggðar en um leið og láta á verk-
in tala upphefjast mótmæli og
kvabb. Aðspurður segist Bolli ekki
ætla að láta þetta þjóðareinkenni
standa í sér.
„Nefndin sem fór í gegnum
þetta nú síðast valdi úr öll þau hús
sem hafa menningarsögulegt gildi.
Þau koma til með að standa. Önnur
hús var búið að gluggastinga og
skemma. Þau voru ekki byggð sem
verslunarhús og allt í lagi að fjar-
lægja þau. Laugavegurinn missir
ekkert ásjónu sína. Hún verður allt-
af sama gatan. En vissulega verður
þetta að gerast í sátt. Og skylda
þeirra arkitekta sem í þessa vinnu
fara að standa vel að verki. Að
húsin verði borgarhús. Ekki sama
hvort verið er að teikna hús þarna
eða í Smáralindinni. Húsin verða að
taka mið af umhverfi sínu.“
Laugavegur uppspretta drauma
Bolli er í rýnihópi um málefni
Laugavegs þar sem skoðaðar eru
ýmsar skemmtilegar hugmyndir
og teikningar sem miða að eflingu
þessarar helstu verslunargötu
borgarinnar. Ljóst er að vilji menn
að gatan haldi þeirri stöðu sinni
þarf að halda vöku sinni.
Á gömlum fréttamyndum sem
teknar eru fyrir 1987 má sjá að
Laugavegurinn iðar af mannlífi. En
það sama ár opnaði Kringlan. Þang-
að fóru fimm milljónir viðskipta-
vina á ári. Og munar um minna.
Viðskiptavinir sem að stórum hluta
versluðu á Laugavegi.
„Þá fluttu margar góðar versl-
anir burtu. Fóru annað hvort upp í
Kringlu eða í Skeifuna. Lakari
verslanir fylltu þau pláss. En nú
sjáum við fram á breytingar. Mjög
bjart er framundan. Uppbygging
auk þess sem Laugavegurinn verð-
ur alltaf uppspretta þessara litlu
skemmtilegu verslana þar sem
ungt fólk er að spreyta sig. Koma
fram með sína hönnun og sína
drauma. Það verður að fá að halda
sér. ■
Bolli Kristinsson hefur
lengi barist fyrir betri
Laugavegi. Hann telur
að í kjölfar sigurs Torfu-
samtakanna í slag við
borgina um friðun húsa
á Bernhöftstorfunni
hafi dauð hönd lagst
yfir alla framþróun. En
Bolli er bjartsýnn eins
og fram kemur í þessu
viðtali Jakobs Bjarnars
Grétarssonar.
Þetta ástarsamband mitt og Laugavegs hefur staðið lengi. Ég bjó fyrst við Lauga-
veg þegar ég var fimm ára. Svo,
eftir að ég fullorðnaðist, hef ég
alltaf ýmist rekið verslun við
Laugaveg eða verið þar með skrif-
stofu. Jájá, þetta ástarsamband
heldur alveg,“ segir Bolli Kristins-
Ástarsamband Bolla Kristinssonar
Upp úr síðustu
aldamótum
Laugavegurinn hefur alla tíð verið ein helsta
verslunargata landsins eins og þessi mynd ber
með sér en hún er frá upphafi aldarinnar.
Um 1975
Gamlar fréttamyndir sýna að þar var áður iðandi
mannlíf eins og sjá má á þessari mynd frá 1975
sem tekin er að vetrarlagi hjá Tryggingastofnun.
Hlemmur í baksýn.
Skömmu fyrir opnun
Kringlunnar
Bolli segir Laugaveginn hafa tekið dýfur í geng-
um tíðina en gamlar fréttamyndir sýni götuna
iðandi af lífi fyrir árið 1987 þegar Kringlan opnar.
Þessi mynd er frá 1986.
Laugavegur í dag
Ekki er eins mikið mannlíf við Laugaveg og áður.
En Bolli telur að Laugavegur sé í mikilli sókn
með frekari uppbyggingu.
Bolli og Laugavegurinn
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
FRÉTTABLAÐIÐ/LJÓSMYNDASAFN REYKJAVÍKUR/GVA
Bolli er fæddur árið 1951. Hann hefur verið atkvæða-
mikill í þátttöku sinni í tengslum við allt sem við
kemur Laugaveginum. Engar ýkjur eru að tala um
ástarsamband manns og götu þegar Laugavegur og
Bolli eru annars vegar.
Strax árið 1976 var hann í Laugavegssamtökum,
hann hefur verið í miðborgarstjórn, Þróunarfélagi
Reykjavíkur ... „Já, ég hef verið viðriðinn öll þessi mál
í öll þessi ár,“ segir Bolli í skrifstofu sinni þar sem
blaðamaður hitti Bolla. Skrifstofan er að sjálfsögðu
við Laugaveginn. Þar starfar Bolli nú við verslun og
viðskipti. Miklar svalir eru við skrifstofuhúsnæðið og
þar má virða fyrir sér verslunargötuna og hvernig hún
funkerar. Bolli segir til dæmis augljóst að gatan hafi
ekki verið hönnuð sem verslunargata – það sýni til
dæmis öll þau sund sem liggja upp milli húsa.
Bolli hefur löngum verið kenndur við verslunina 17
– verslunirnar urðu 14 sem Bolli hefur selt.