Fréttablaðið - 20.11.2006, Page 10

Við erum
geðveikt góð saman
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
Sparisjóðurinn og viðskiptavinir hans sameinast nú um að styrkja samtök sem vinna
að úrbótum í geðheilbrigðismálum. Fjórði hver Íslendingur á við geðræn vandamál að
stríða einhverntíma á ævinni en með réttri meðhöndlun og stuðningi eru yfirgnæfandi
líkur á að fólk nái bata.
Við bjóðum viðskiptavinum Sparisjóðsins að velja eitt af þeim átta félögum sem við
höfum ákveðið að styrkja í ár. Þá mun Sparisjóðurinn greiða 1000 kr. fyrir hvern þann
viðskiptavin sem tekur þátt. Auk þess geta allir, viðskiptavinir og aðrir, lagt málefninu
lið og bætt við upphæð að eigin vali. Farðu inn á www.spar.is eða komdu í næsta
Sparisjóð og gefðu þinn styrk.
Misjafnar reglur
gilda um nám útlendinga í tungu-
máli viðkomandi lands á Norður-
löndum. Sameiginlegt er í öllum
löndunum fimm að nám í tungu-
máli viðkomandi lands er frjálst
fyrir borgara innan EES-svæðis-
ins en tungumálanámið er ýmist
skylda eða frjálst val fyrir borg-
ara frá ríkjum utan EES.
Finnar og Svíar hafa málanám-
ið frjálst val fyrir alla borgara,
hvort sem það eru borgarar innan
EES-svæðisins eða utan, þó að
boðið sé upp á tungumálanám á
kostnað hins opinbera í báðum
löndum. Í Finnlandi ber atvinnu-
lífið hluta kostnaðarins og óform-
lega séð er ætlast til að fólk sem
ætlar að starfa í Finnlandi læri
finnsku eða finnlandssænsku.
Svíar bjóða upp á fjölbreytt úrval
námskeiða í sænsku og eru
almennt séð engin takmörk á því
hversu mikið nám útlendingarnir
mega taka. Sveitarfélagið borgar.
Í Danmörku þurfa útlendingar
sem koma utan ESB að læra
dönsku í 30 stundir á viku í þrjú ár
og má áætla að það nám taki rúm-
lega tvö þúsund stundir í allt.
Norðmenn og Íslendingar gera
hins vegar minni kröfur. Í Noregi
þurfa útlendingar, sem koma utan
EES, aðeins að læra norsku í 250
stundir á kostnað hins opinbera og
á Íslandi í 150 stundir. Á Íslandi er
það fyrst og fremst einstaklingur-
inn sjálfur og stéttarfélögin sem
bera kostnaðinn, þó með stuðningi
ríkisins.
Eiríkur Bergmann, dósent í
stjórnmálafræði við Háskólann á
Bifröst, segir að gætt hafi mis-
skilnings í umræðunni sem hefur
farið fram hér á landi. „Við höfum
undirgengist ákveðinn milliríkja-
samning um að íbúar á EES-svæð-
inu hafi sjálfkrafa atvinnuréttindi
á Íslandi. Það er búið að ganga frá
því og það er ekki hægt að þvinga
þetta fólk til eins eða neins,“ segir
hann.
Eiríkur bendir á að mjög ein-
falt sé að bjóða upp á málakennslu
fyrir útlendinga og hvetja fólk til
að læra íslensku en ekki sé hægt
að skylda það. „En auðvitað bjóða
öll ríkin upp á tungumálaþjálfun
fyrir þá sem eru nýkomnir þótt
með misjöfnum hætti sé hvernig
það er gert, hvort atvinnurekend-
ur eru hvattir til að veita tungu-
málakennslu eða eitthvað annað.“
Misjafnt er hvort þjóðfélags-
fræðsla og vinnumarkaðsfræðsla
blandast inn í tungumálaþjálfun-
ina í viðkomandi ríkjum eða ekki.
Málanám
frjálst val
innan EES
Útlendingar sem flytja innan EES-svæðisins þurfa
ekki að læra tungumálið í nýju landi ef þeir vilja
það ekki. Á Norðurlöndunum er tungumálanám
útlendinga með ýmsu sniði.
Hugmyndir eru nú uppi um að byggja sextíu herbergja hótel
á Garðavelli á Akranesi. Í erindi þriggja meðlima Golfklúbbsins Leynis
til bæjaryfirvalda kemur fram að
klúbburinn myndi hafa aðstöðu á neðstu
hæðinni. Segja bréfritarar að hótel á
Garðavelli myndi efla golfklúbbinn enn
frekar ásamt því að boðið yrði upp á
glæsilegt gistirými, ráðstefnusali og
veitingastað fyrir jafnt golfara sem
almenning. Heimir Fannar Gunnlaugsson,
formaður Leynis, segir stjórn félagsins
vilja skoða hugmyndina. Endanleg
ákvörðun verði síðan í höndum almenns
félagsfundar.
Síminn býður nú
aðgang að samskiptaneti sem nýtir
WiMAX-tækni. Um er að ræða
þráðlaust net sem hentar vel fyrir
bandbreiðar internetteningar.
Síminn er fyrstur til að bjóða
tengingar með tækninni, en þjón-
ustan er nú þegar í tilraunarekstri
fyrir sumarhúsasvæði í Gríms-
nesi. „Um er að ræða langdrægt
kerfi sem hentar vel þar sem
hvorki er ljósleiðara- né ADSL-
samband,“ segir Síminn en með
tækninni er við bestu aðstæður
hægt að veita notendum mikinn
tengihraða og afkastamikla síteng-
ingu við netið.
Nýju tæknina má nýta bæði
fyrir talsíma og gagnaflutning.
Síminn fyrstur með WiMAX