Fréttablaðið - 12.05.2007, Blaðsíða 86

Fréttablaðið - 12.05.2007, Blaðsíða 86
Í gær fór ég með Niki, leikkonu- vinkonu minni, í eitt stærsta kvik- myndastúdíóið hér í borg. Við keyrð- um í gegnum risa hlið og við veginn upp að húsinu stóðu há tré. Fyrir framan húsið var marmaraverönd með marmarasúlum og sundlaug í risa garðinum. Þetta var dæmigerð höll eins og venjulegt ríkt fólk bjó í á tímum keisarans. Eftir bylting- una tók stjórnin margar svona hall- ir í sína vörslu og núna hýsir þetta ótrúlega fallega hús kvikmynda- bransann. Þarna eru fullkomnustu klippi- herbergin og hljóðstúdíóin í Íran. Íranar eru mikil kvikmyndaþjóð og írönskum kvikmyndagerðamönnum hefur gengið vel í alþjóðlega kvik- myndaheiminum, þrátt fyrir mjög erfiðar aðstæður heimafyrir, aðal- lega vegna stöðugrar ritskoðunar. Ritskoðunin fer fram í þrem- ur stigum. Fyrst þurfa leikstjórar að ritskoða sjálfa sig meðan á ferl- inu stendur, þeir þurfa alltaf að hafa bak við eyrað hvað þeir mega og mega ekki og hversu langt þeir geta dansað á þeirri línu. Á öðru stigi skila þeir handritinu til ritskoðunar- nefndar menningarráðuneytisins til að fá leyfi. Handritinu er yfirleitt breytt á því stigi. Þegar myndin er fullunnin fer hún aftur fyrir ritskoð- unarnefndina sem gefur grænt ljós eða bendir á nokkrar senur sem eru ekki í lagi. Þá fer fram annað klippiferli til að fá græna ljósið. En þótt allt sé klippt í burtu sem gerð var athugasemd við fá ekki allar myndir leyfi. Þannig eru helstu leik- stjórar Íran sem njóta al- þjóðlegra vinsælda oftar en ekki bannaðir heima- fyrir. Í vikunni fór ég á bókaráðstefnu sem er sú stærsta í Mið-Austurlönd- um. Þar voru allir mögulegir bókaútgefendur heimsins komnir saman en stjórn- in fylgist vel með hvaða bækur eru í boði. Bækur eru oftar en ekki á bannlista. Það er fyndið að fletta í gegnum bækurnar í bókabúðun- um og sjá límmiðana sem er búið að líma yfir einhverjar myndir. Sömu- leiðis ritskoða íranskir höfund- ar sjálfa sig meðan þeir skrifa og bókin þarf að sleppa í gegnum rit- skoðunarferlið áður en hún er gefin út. Um daginn hitti ég ungan rithöf- und sem unnið hefur Bókmennta- verðlaun Írans. Hann sagði mér að bókaútgáfa hefði dregist saman eftir að nýi forsetinn tók við. Færri höfundar sleppa í gegn en áður. Sama gildir um tónlistarbrans- ann. Þessi ritskoðun fer fram á eig- inlega öllum stigum samfélagsins. Bæði í listum og daglegu lífi. Af því að netið er svo heiftarlega ritskoð- að eru endalaust margar vefsíður bannaðar hér. Hér eru vefsvæði eins og YouTube og MySpace kolólögleg fyrirbæri og að sjálfsögðu blokker- aðar. En í staðinn eiga Íranar líklega bestu hakkara í heimi. Tölvunördar í Íran þurfa að vera helm- ingi klárari til að komast framhjá öllum þessum hindrunum. Ef eitthvað er bannað þá er það helm- ingi meira spennandi. Þannig eru ýmsar leiðir sem unga fólkið finnur til að komast framhjá filter- unum og tónlist er „dán- lódað“ grimmt af netinu. Íranskir krakkar hlusta á alla tónlist á mp3. Annars byggja Íranar menningu sína að miklu leyti á listum og lista- saga Persíu er mjög rík. Fólk vitn- ar ennþá í helstu ljóðskáldin Hafez, Ferdosi, Saadi, og Rumi í daglegu lífi. Hafez er á rokkstjörnustalli og sömuleiðis Rumi sem er mjög vin- sæll meðal unga fólksins. Hvergi hef ég séð jafn mikið af ungum krökk- um með SLR-myndavélar á öxlinni, og þá er ég ekki að tala um túrista því þeir eru sjaldséðir, heldur ungt kreatívt Teheran-fólk. Ljósmyndun, málun, kvikmyndagerð, hljóðfæra- leikur og svo framvegis er eitthvað sem fólk gerir mjög náttúrulega hér, og eru algeng hobbí. Málara- trönur þykja sjálfsögð húsgögn og þótt þú sért læknir, verkfræðingur eða tölvunarfræðingur er mjög lík- legt að listrænir hæfileikar blómstri heimafyrir. Þrátt fyrir allt og allt er hér blómstrandi listalíf. Í vikunni fór ég á opnanir í stærstu listamiðstöð- inni hér í borg sem heitir einfald- lega Artist´s House. Þar var mikið líf og alls konar listum blandað saman. Þar voru heilu fjölskyld- urnar mættar og aldursbilið var frá ungabörnum með snuð til gam- almenna í hjólastólum. Artist´s House er á nokkrum hæðum og þar var myndlistarsýningum, bíó- sýningum, spuna, leikritum, ljós- myndasýningum og svo framveg- is blandað saman. Þar voru bæði frægir listamenn og leikarar og venjulegt fólk komið saman til að njóta. Umhverfis húsið er stór garður með gosbrunnum þar sem fólk sat úti og drakk te langt fram á kvöld meðan listalífið iðaði inn- andyra jafnt sem utan. Það verður ekki annað sagt en að Teheran sé mjög lifandi borg og fólkið sömu- leiðis. hannabjork@gmail.com hannabjork.blogspot.com Ég var aftur orðinn einstæðingur, umkomulaus, vonsvikinn, iðrandi. Lindir allífsins voru horfnar niður í sandauðnir sálarinnar. Lóurnar horfnar úr móum og túnum. Spó- arnir flúnir af melum og börðum. Hrossagaukurinn hættur að seiða til sín ástvininn uppi í bláma himinsins. Gustkaldur vindgnýr í fjallinu í stað glitrandi leiks lækjarins. Og ég söng án þess að unna hjarta mínu andartaks- hvíldar: Taktu sorg mína, svala haf. Taktu sorg mína, svala haf. Þannig enda allir dagar, sem hefjast með ást á hinu forgengi- lega. Þórbergur Þórðarson: Íslenzkur aðall (1938) Salome Þorkelsdóttir skrifar mér og telur eðlilegra að tala um karla og konur en menn og konur – og jafnvel fremur karlmenn og kvenmenn – en karlmenn og konur. Orðið maður getur merkt tegund- ina, en einnig karlmaður. Skýrt dæmi um fyrri merkingu má lesa í 13. kafla Laxdælu er Höskuld- ur Dala-Kollsson fór út að ganga: „sá hann þar tvá menn og kenndi; var þar Ólafur sonur hans og móðir hans“. Í kvæðinu alþekkta segir: „bæði menn og fljóð“ og er maður þar auðvitað karlmaður. Því er ærið löng hefð fyrir hvoru tveggja. segir í fyrirsögn í Blaðinu 1. maí – og mætti þessi blaðamað- ur læra að so. krefjast stýrir eign- arfalli og kvenkynsorð sem enda á –ing fá eignarfallsendingu – ar. Þessi blaðamaður er þó ekki einn um slík afglöp. Í Fréttablað- inu sama dag má lesa eftirfarandi: „Að sögn Bjarna er það rakið til þriggja þátta: Aukningu(ar) á um- svifum bankans, eflingu(ar) inn- viða bankans (nástaða) og fjárfest- ing(ar) í framlínustarfsfólki til frekari vaxtar.“ Þurfa blaðamenn ekki lengur að kunna venjulegar fallbeygingar? Þarna kemur líka við sögu tor- kennilegt orð: framlínustarfsfólk. Ég þykist að vísu hafa hugboð um merkingu þess orðs, en skelfing finnst mér það ljótt. Ég hygg það nýmæli að tala um reynslubolta, einkum þegar reyndur maður lætur af störfum eða hverfur af vettvangi. Finnst mönnum það fallegt? Ég kannast við ýmiss konar bolta, meira að segja straubolta og drykkjubolta. Bolti getur merkt hár og gild- ur maður, og kannski er drykkju- boltinn einhver sem er mikill fyrir sér í drykkjuskap. En að tengja bolta reynslu, er það eðlilegt? Þegar Guðmundur Magnússon lét af störfum á Austurlandi 1996, sendu starfsmenn og nemendur Hafnarskóla honum lítið hefti með sögum og ljóðum eftir nemend- urna. Það var kærkomin sending. Heftið nefndu þau Undir Horna- fjarðarmána. Hann þakkaði fyrir með eftirfarandi braghendu: Launa vil ég litla bók með ljóði mínu. Hollar átti ég heillastundir „Hornafjarðarmána undir“. Artí Teheran og iðandi listalíf Dregið úr réttum svörum n.k. fimmtudag kl. 12. - 99 kr. smsið Þú sendir SMS skeytið JA LAUSN LAUSNARORÐIÐ á númerið 1900! Dæmi hvernig SMS gæti litið út ef svarið er Jón. Þá sendir þú SMS-ið JA LAUSN JON. LEYSTU KROSSGÁTUNA! Þú gætir unnið “A good year” á DVD með Russel Crow! Lausn krossgátunnar er birt að viku liðinni á vefnum, www.gatur.net
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.