Fréttablaðið - 11.01.2008, Blaðsíða 68

36 11. janúar 2008 FÖSTUDAGUR
tonlist@frettabladid.is
TÓNNINN GEFINN
Steinþór Helgi Arnsteinsson
BBC birti í síðustu viku sinn árlega lista yfir nýja listamenn sem
líklegastir eru til vinsælda á tónlistarárinu 2008. Listinn er settur
saman úr atkvæðum um 150 tónlistarblaðamanna í Bretlandi og hefur
oftar en ekki gefið góða mynd af því sem koma skal. Sem dæmi voru
Mika og Klaxons í tveimur efstu sætunum á síðasta ári. Á toppi listans
í ár tróna tvær ungar og efnilegar stúlkur. Efst situr Adele, eins konar
sálarfull og djössuð blanda af Lily Allen og Amy Winehouse, og þar
fyrir neðan má finna Duffy, mjög forvitnilega stelpu sem hefur verið
kölluð hin nýja Dusty Springfield, hvorki meira né minna. Stúlkan sú
arna hefur verið að vinna að efni með engum öðrum en Bernard Butler
úr Suede og er plata væntanleg í byrjun mars. Enn eina stúlkuna er svo
að finna í sveitinni í sæti númer þrjú, dúettinum The Thing Things.
Fyrir neðan má finna sveitir á borð við Glasvegas, skoska sveit sem
sver sig í ætt við The Twilight Sad, og nýja sveit trommara The
Pippetts, Joe Lean and the Jing Jang Jong. Þessar sveitir eru afar
líklegar til vinsælda hjá hinum breska NME-lýð en helsta vonarstjarna
þeirra er þó Foals sem prýðir einmitt forsíðu nýjasta heftis NME.
Dagblaðið Guardian birtir svipaðan lista og BBC en listar þessara
miðla eru vitanlega mjög breskir, þ.e. breskir listamenn eru mjög
áberandi. Listi Rolling Stone er á móti töluvert amerískri. Rolling
Stone er til dæmis með nöfn á sínum lista eins og verðandi R&B-
stjörnuna Estelle, Los Angeles-rokkarana í OneRepublic og Year Long
Disaster og einnig trúbadoraraularana Liam Finn og Brett Dennen.
Af öllum þeim listum sem birst hafa eru sveitir eins og Black Kids
(gaf út frábæra EP-plötu á síðasta ári. Hressilegt en alvörugefið dans-
rokk), Cajun Dance Party, These New Puritans (magnað nýbylgju-
pönk), Friendly Fires, Crystal Castles (byggir tónlist sína á Atari-
tölvuhljóðum) og MGMT (er frá Brooklyn og hljómar ekkert ósvipað
og Yeasayer enda miklar vinasveitir hér á ferð) í persónulegu uppá-
haldi. Á Íslandi verður að teljast líklegt að hljómsveitirnar 1985!,
Motion Boys, Sudden Weather Change, FM Belfast, We Made God,
Ultra Mega Technobandið Stefán og Borko sendi frá sér sínar fyrstu
skífur á árinu, þótt fæstar sveitirnar séu nýjar af nálinni, og geri góða
hluti ásamt vonandi fleirum. Fyrir áhugasama um tónlistarárið 2008
má benda á ofangreinda miðla en einnig á heimasíðurnar Stereogum.
com og Metacritic.com þar sem finna má mjög ítarlega lista yfir
útgáfur ársins.
Brakandi ferskt á árinu 2008
„Þetta er besta sala á erlendri plötu sem við höfum séð
í eitt og hálft ár hérna heima,“ segir Ásmundur Jónsson,
útgáfustjóri Smekkleysu, um nýjustu plötu Radiohead,
In Rainbows.
Aðdáendur sveitarinnar fengu tækifæri til að hlaða
plötunni niður á netinu undir lok síðasta árs og gátu
ráðið því hvort þeir borguðu fyrir hana. Það hefur
hvorki haft áhrif á söluna í Bretlandi og Bandaríkjunum,
þar sem hin hefðbundna útgáfa fór á toppinn, né hér
á landi. „Maður fór af stað með blendnar tilfinningar
um hvað myndi gerast. En það er allt í sjálfu sér búið
að vera svolítið óvenjulegt í kringum þessa
plötu. Nýjar leiðir hafa verið
farnar sem hafa tekist,“
segir Ásmundur. „Hins
vegar er það mín tilfinn-
ing að það séu færri sem
hafa greitt fyrir plötuna
þegar hún var fáanleg
sem „download“ en
menn héldu upphaflega.
Ég held að það séu margir
sem hafi hlaðið henni niður án þess að kaupa, og þeir
eru að kaupa núna, enda eru hljómgæðin miklu betri
en á mp3.“
Síðasta erlenda platan til að seljast álíka vel hjá
Smekkleysu er Get Behind Me
Satan með rokkdúettinum The
White Stripes. „Fólki finnst
þetta mjög góð plata og
það vill greinilega eiga
hana annaðhvort á vinyl
eða CD,“ segir Ásmund-
ur um In Rainbows, sem
hefur selst í rúmum þús-
und eintökum síðan hún
kom út í byrjun ársins.
„Þetta er mjög skemmti-
legt, sérstaklega vegna þess
að þessi plata sem kom út í
janúar er að seljast betur en
flestar erlendar plötur gerðu
í desember.“ - fb
Sú söluhæsta í langan tíma
Hljómsveitin múm heldur á
laugardaginn í tónleikaferðalag
til Japans þar sem hún leikur á
fernum tónleikum. Þetta verður í
sjötta sinn sem hljómsveitin
spilar þar í landi.
Múm lauk við vel heppnaða
tónleikaferð fyrir jól þar sem hún
ferðaðist um Norður-Ameríku og
Evrópu. Til stendur að fara
þangað á nýjan leik í vor. Með
múm í Japan verður hljómsveitin
Skakkamanage sem nýverið gaf
út plötuna Lab of Love í Japan.
Sveitin mun hita upp fyrir múm á
tvennum tónleikum í Osaka og
Tókýó. Á hinum tónleikunum
verður upphitunin í höndum
innfæddra listamanna.
Múm á leið
til Japans
Lars Ulrich, trommari Metallica,
segir að væntanleg plata sveitar-
innar sé mun kröftugri og
fjölbreyttari en síðustu plötur
hennar. „Það er mikið um ljós og
myrkur í þessum lögum. Þau eru
þung, hröð og hálf klikkuð og
þarna eru líka hægir kaflar,“
sagði hann.
Bætti hann því við að uppbygg-
ing laganna væri svipuð og á
tveimur plötum Metallica sem
komu út á níunda áratugnum,
Master of Puppets og ...And Justice
for All. „Það er ekkert leyndarmál
að Rick (Rubin, upptökustjóri
plötunnar) lagði til að við hefðum
þessar tvær plötur sem viðmið
þegar við hófum upptökur.“
Kröftug og klikkuð
METALLICA Rokksveitin Metallica er að leggja lokahönd á sína
fyrstu hljóðversplötu í fimm ár.
> Í SPILARANUM
The Magnetic Fields - Distortion
Black Mountain - In the Future
Super Furry Animals - Hey Venus!
MGMT - Oracular Spectacular
Dr. Dog - We All Belong
THE MAGNETIC FIELDS DR. DOG
Ein af plötum síðasta árs í
heimstónlistinni er Aman
Iman: Water Is Life með
malísku hirðingjasveitinni
Tinariwen. Hún skýtur
reyndar upp kollinum á alls
konar árslistum, t.d. hjá
Pitchforkmedia og tíma-
ritunum Mojo og Uncut,
og svo er hún ein af fimm
bestu plötum ársins að mati
David Fricke hjá Rolling
Stone. Trausti Júlíusson
skoðaði Tinariwen.
Hljómsveitin Tinariwen er ein af
uppgötvunum síðasta árs fyrir
mig. Fyrir tilviljun tékkaði ég á
henni á netinu eftir að hafa rekist á
grein um hana í einhverju tímariti
og ég varð strax gjörsamlega heill-
aður. Þessir eyðimerkurhirðingjar
frá Norðaustur-Malí hafa dottið
niður á einhverja ómótstæðilega
blöndu af afrísku grúvi, blús og
vestrænu rokki. Þriðja plata Tinar-
iwen, Aman Iman: Water Is Life,
kom út á síðasta ári, en hún hefur
fengið frábæra dóma í tónlistar-
miðlum úti um allan heim.
Pólitískir útlagar
Tinariwen er frá Kidal-héraðinu í
Norðaustur-Malí, en stór hluti
þess tilheyrir Sahara-eyðimörk-
inni. Sjálfstæðisbarátta Túarega í
héraðinu var öflug á áttunda og
níunda áratugnum. Það var á
þeim tíma þegar margir þeirra
gerðust hirðingjar og hröktust
um eyðimörkina sem saga Tinari-
wen hófst, þegar nokkrir túreskir
útlagar hittust í Tamanrasset í
Alsír og byrjuðu að djamma
saman á heimasmíðaða gítara.
Þeir voru að sögn undir miklum
áhrifum frá malískum blúsgítar-
hetjum eins og Ali Farka Touré og
Boubacar Traoré, en áhrifin komu
víðar að þar sem hljómsveitar-
meðlimir höfðu hrökklast á milli
ríkja eins og Alsír, Marokkó og
Líbýu í atvinnuleit og sem pólit-
ískir útlagar og kynnst margs
konar tónlist.
Fagnað sem hetjum
Tinariwen, sem upphaflega hét
Taghreft Tinariwen, starfaði lengi
sem pólitísk útlagasveit. Hún hefur
alltaf verið óformlegur hópur vina
og félaga sem tekur á sig fastara
form við ákveðin tækifæri, t.d. tón-
leikaferðir og plötuupptökur. Eftir
að friður komst á í Kidal-héraði
árið 1996 var Tinariwen fagnað
sem hetjum, en það var ekki fyrr
en meðlimirnir kynntust frönsku
sveitinni Lo Jo í Bamako, höfuð-
borg Malí, árið 1998 sem hróður
sveitarinnar fór að berast út fyrir
eyðimörkina. Tinariwen fór í tón-
leikaferð til Frakklands 1999 og
kom svo fram á fyrsta Eyðimerk-
urfestivalinu (Festival au Désert)
árið 1999, en það er tónlistarhátíð
sem haldin er í janúarbyrjun ár
hvert og sem hefur fengið tölu-
verða athygli í heimspressunni.
Frægir aðdáendur
Fyrsta útgáfa Tinariwen var kass-
ettan Tenere sem kom út 1992,
Radio Tisdas Sessions kom út
2001, Amassakoul 2004 og svo
Aman Iman: Water Is Life í fyrra.
Á meðal aðdáenda sveitarinnar
má nefna Robert Plant (sem spil-
aði á Eyðimerkurfestivalinu 2003),
Bono, Thom Yorke og Carlos Sant-
ana sem var yfir sig hrifinn eftir
að hafa spilað með þeim á
Montreux-festivalinu 2006.
Tónlistarlífið á Malí virðist
vera magnað. Salif Keita var
sennilega fyrsta alþjóðlega mal-
íska poppstjarnan.
Margir þekkja Ali Farka Touré
(og son hans, Vieux Farka Touré,
sem tók við keflinu eftir að Ali
lést), kora-leikarinn Toumani
Diabaté á að baki margar frá-
bærar plötur og við Íslendingar
fengum að kynnast Oumou
Sangaré og hljómsveit á Vorblót-
inu í fyrra.
Nú er Tinariwen sennilega
heitasta nafnið í heimstónlist-
inni. Það væri nú ekki galið að fá
þau á Vorblót eða Listahátíð …
Hirðingjar úr eyðimörkinni
ENN EITT MALÍ-UNDRIÐ Hljómsveitin Tinariwen hefur vakið athygli um allan heim.
Meðal aðdáenda eru Bono, Robert Plant og Thom Yorke.
RADIOHEAD Oxford-sveitin
Radiohead hefur hitt í mark
með plötu sinni In Rainbows.
ÁSMUNDUR JÓNSSON In
Rainbows er söluhæsta
erlenda platan hjá
Smekkleysu í eitt og
hálft ár.
Sýningarnar eru opnar virka daga frá 11-17 og um helgar frá 13-16.
Ókeypis aðgangur! • Sími 575 7700.
GERÐUBERG
www.gerduberg.is
Allt í plati!
Sýning úr söguheimi Sigrúnar Eldjárn. Kíkið í heim-
sókn til Málfríðar, Kuggs og fl eiri sögupersóna...
Opin listsmiðja fyrir krakka sem vilja föndra og lesa
bækur! Ath. sýningin verður framlengd til 24. febrúar!
Þetta vilja börnin sjá!
Sýning á myndskreytingum úr íslenskum barna-
bókum. 20 íslenskir myndskreytar taka þátt í
sýningunni en það var Sigrún Eldjárn sem hlaut
Dimmalimm-verðlaunin 2007
Einn og átta...
Sunna Emanúelsdóttir, alþýðulistakona, sýnir
handgerða jólasveina ásamt skötuhjúunum
Grýlu og Leppalúða!
Málverkasýning Togga
Í Boganum: Þorgrímur Kristmundsson, alþýðulista-
maður, sýnir landslagsmálverk unnin í vatnslit og olíu.
Listamaðurinn tekur á móti gestum um helgina.
Vissir þú að...
í Gerðubergi er góð ráðstefnu- og fundaraðstaða.
Fundarherbergi og salir fyrir 8 - 120 manns.
Upplýsingar og verðskrá: www.gerduberg.is / 575 7700
Ath! síðasta sýningarhelgi á öllum sýningum nema Allt í plati!