Fréttablaðið - 10.07.2008, Side 48

UMRÆÐAN
Guðjón Arnar Kristj-
ánsson skrifar um
sjáv arútvegsmál
Í fyrstu viku júní kom enn ein svartnættisspá-
in frá Hafró um að lítið
væri af þorski á Íslands-
miðum. Þessi framsetning
eftir mikla þorskgengd á
alla veiðislóð á sl. vertíð er í engu
samræmi við það sem þeir, sem
fiskveiðarnar stunda, segja af
sinni reynslu á þessu ári. Margir
skipstjórar við botnfiskveiðar
hafa lýst því frá mismunandi
veiðislóð allt í kringum land að
mikið af þorski væri á miðum
þeirra. Margir þeirra hafa einnig
verið á flótta undan þorski vegna
lítils kvóta.
Leyfður þorskafli stjórnvalda
er nú 130 þúsund tonn. Þetta er
minni ársafli en verið hefur sl. 98
ár ef undan eru skilin fyrri-heims-
styrjaldarárin. Þetta er nú sá
„árangur“ sem kvótakerfi með
frjálsu framsali og leigukvótaokri
hefur fært okkur Íslendingum,
eftir að við náðum þeim áfanga að
sitja ein að veiðunum og reyna að
stjórna sjálf með kvótakerfi í
aldarfjórðung.
Stöðvum vitleysuna
Nú þarf að segja stopp. Setjum á
jafnstöðuafla: - 220 þúsund tonna
þorskveiði næstu þrjú árin. Metum
síðan árangurinn. Ég spái því að
hann verði betri en það sem við
höfum gert frá 1984 með kvóta-
braskkerfinu. Undanfarna mánuði
hef ég varað við hættunni af miklu
atvinnuleysi. Mesta skaðvaldi
launþega samfara hækkun vöru-
verðs og verðtryggingu lána. Nú
þarf að bregðast hratt við. Auka
atvinnu og tekjur þjóðfélagsins
með þeim ráðum sem tiltæk eru,
og þar með auka bjartsýni fólks.
Ólíkt uppbyggingu í öðrum grund-
vallaratvinnugreinum þá er allt til
staðar. Við eigum skipin, fisk-
vinnsluhúsin, sjómenn sem kunna
að veiða og fiskvinnslufólk í landi.
Öll atvinnutæki eru tilbúin. Ekki
þarf nýja fjárfestingu. Markaðir
eru góðir. Við verðum að stefna
burt úr brotlendingu efnahags og
hrunadansi verðbólgunn-
ar. Verðtrygging og okur-
vextir eru afleiðing
núverandi stjórnar-
stefnu.
Raunhæfar tillögur
Tillögur mínar eru að eft-
irfarandi verði nú gert
næstu þrjú fiskveiðiár:
■ Þorskaflinn verði föst
stærð, 220 þúsund tonn
hvert ár. Undirmálsþorsk-
ur verði að 2/3 utan kvóta til
þess að stöðva brottkast smá-
þorsks úr afla og fá á land rétta
árgangastærð, fjölda og þyngd
ungfisks í veiddum þorskafla.
■ Öll leiga og sala kvóta milli
útgerða verði stöðvuð frá og
með næstu áramótum. Sett
verði lög um það að aðeins ríki
og sveitarfélög megi leigja
kvóta til útgerðar. Þær tekjur
sem ríkið fær af leigu kvóta
verði að mestu notaðar til að
efla atvinnuskapandi verkefni,
m. a. verklegar framkvæmdir.
Tekjurnar verði einnig notaðar
í auknar hafrannsóknir. Nefna
má áhrif hlýsjávar á lífríki
Norðurhafsins þangað sem
þorskurinn leitar nú í auknum
mæli, út úr okkar lögsögu í
ætisleit.
■ Loðnuveiðar verði ekki leyfðar
næstu tvö ár, nema því aðeins
að veiðistofn loðnu mælist yfir
800 þúund tonn. Þetta til að
auka framboð á æti fyrir botn-
fiska á grunnslóð. Útgerðum,
sjómönnum, fiskvinnslufólki
og vinnsluaðilum loðnu verði
bættur tekjumissir vegna
minni loðnuveiðiheimilda
næstu tvö árin. Úgerð megi
færa óveiddan kvóta milli fisk-
veiðiára eftir nánari reglum.
■ Á hverju þessara þriggja ára
verði 150 þúsund tonn í afla-
hlutdeildarkerfinu hvert ár. 25
þúsund tonn verði í byggða-
potti næstu tvö ár og síðan 10
þúsund tonn, þriðja árið.
■ Línuívilnun verði 5.000 tonn öll
þrjú árin. 40 þúsund tonn verði
boðin upp af ríkissjóði og
sveitarfélögum skipt þannig:
■ 5.000 tonn á togara litla og
stóra.
■ 5.000 tonn á snurvoða- og neta-
báta.
■ 5.000 tonn á línubáta. Til helm-
inga á véla- og landbeitta línu.
■ 5.000 tonn á handfærabáta
undir 30 brúttótonnum að
stærð
■ 20.000 tonn til byggðarlaga.
Boðið fram sem leigukvóti
með forgang til þeirra sem
mest hafa leigt hlutfallslega
annars vegar og þeirra sem
hæst verð greiddu. Þessar
leigutekjur af óveiddum þorski
renni til viðkomandi sveitar-
sjóða. Eftir tvö ár stækkar
þessi pottur um 15 þúsund
tonn, í 35 þúsund tonn.
Verðum að endurskoða allt
Að tveimur árum liðnum fari
fram endurskoðun á þessari
framkvæmd og mótuð frekari
stefna út úr núverandi kvóta-
kerfi. Einkum verði unnið skipu-
lega að því að fækka kvótabundn-
um botnfisktegundum, sem oftast
eru meðafli við flestar botnfisk-
veiðar.
Árangursleysi núverandi kvóta-
kerfis í tæplega fjórðung úr öld
er algert. Lögbundin markmið
um trausta atvinnu og byggð í
landinu samfara uppbyggingu
fiskistofna hafa alls ekki náðst.
Nú er nóg komið af pólitískri
fiskifræði og stjórnarstefnu um
samþjöppun veiðiheimilda á fáar
hendur sem Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur fengið ráðið í 17 ár sam-
fellt. Þessu verður að linna. Þjóð-
in á auðlindina en hvorki Hafró
né heillum horfinn Sjálfstæðis-
flokkur við völd í skjóli Samfylk-
ingar.
Barentshafið gefur nú þorsk-
veiði upp á 500 þúsund tonn
árlega. Hafrófiskifræðin taldi
þar vera verstu veiðistjórnun í
Norður-Atlantshafi. Eru það
trúarbrögð okkar fiskifræðinga
ennþá að svo sé? Getum við lært
af þeirri merkilegu „ofveiði-
reynslu“? Eða fellur sú reynsla
og þekking ekki að Hafrófiski-
fræðinni? Erum við, það er
íslenskir fiskifræðingar, einir
„handhafar sannleikans“, ávallt
með réttu leiðina? Má aldrei tala
við aðra sem eitthvað vita?
Höfundur er formaður Frjálslynda
flokksins.
28 10. júlí 2008 FIMMTUDAGUR
GUÐJÓN ARNAR
KRISTJÁNSSON
Forðumst brotlendingu
UMRÆÐAN
Þorleifur Gunnlaugsson skrifar um bú-
setuúrræði fyrir SÁÁ
Formaður Velferðarráðs Reykjavíkur, Jórunn Frímannsdóttir, á í miklum
erfiðleikum með að rökstyðja þá ákvörðun
að ganga til samninga við Heilsuverndar-
stöðina/Alhjúkrun um búsetuúrræði þrátt
fyrir að SÁÁ væri með fjórðungi lægra
tilboð í þjónustuna.
Þeir sem koma til með að nýta sér
umrætt úrræði eru að uppistöðu fyrrver-
andi vistmenn Byrgisins og fjármagnið sem fer frá
félags- og tryggingamálaráðuneyti í verkefnið er
eyrnamerkt því fólki. Það er sorglegt til þess að
hugsa að ekkert nothæft úrræði hafi verið til
staðar fyrir þessa veiku einstaklinga í meira en
eitt og hálft ár þrátt fyrir þá smánarlegu meðferð
sem þeir máttu þola í Byrginu en þar bera bæði
ríki og borg ábyrgð.
Ef bera á saman SÁÁ og Heilsuverndarstöðina/
Alhjúkrun með tilliti til uppbyggingar viðkomandi
einstaklinga, sem eiga að baki erfiða félagslega
sögu og þurfa að takast á við afleiðingar áfengis-
og/eða vímuefnamisnotkunar, er samanburðurinn
án nokkurs vafa SÁÁ í vil.
Heilsuverndarstöðin/Alhjúkrun er nýtt fyrirtæki
og mér vitandi án reynslu af þessu sviði. SÁÁ
hefur aftur á móti unnið í 30 ár að áfengis- og
vímuefnalækningum, þar á meðal að rekstri
búsetuúrræða fyrir alkóhólista. Samkvæmt tilboði
SÁÁ eru þar yfir 60 sérhæfðir heilbrigðisstarfs-
menn sem eingöngu sinna því starfi að byggja upp
áfengissjúka einstaklinga og eiturlyfjafíkla. Má
þar nefna sálfræðinga, hjúkrunarfræðinga,
sjúkraliða, áfengis- og vímuefnaráðgjafa og félags-
ráðgjafa.
Formaður Velferðarráðs og sviðsstjóri Velferð-
arsviðs segja í grein í Morgunblaðinu 22. júní sl.:
„Auk þess þótti skipta máli að Heilsuverndarstöð-
in/Alhjúkrun hafði til taks afar hentugt húsnæði
fyrir umrædda starfsemi.“ Og sviðsstjórinn lætur
hafa eftir sér í DV 28. maí: „Það vegur þungt að
Heilsuverndarstöðin hefur húsnæði á takteinum
sem hentar mjög vel undir starfsemina.“
Og hvaða draumahúsnæði er það sem
skiptir svona sköpum? Um er að ræða
raðhúsalengju í austurbænum sem er um
það bil fokheld og staðsett í nýju íbúða-
hverfi. Það sést ekkert sérstakt við þetta
húsnæði og án nokkurs vafa hægt að finna
sambærilega raðhúsalengju víða í nýbygg-
ingahverfum borgarinnar. Í gögnum sem
afhent voru borgarráði fimmtudaginn 26.
júní kemur fram að Heilsuverndarstöðin/
Alhjúkrun hefur hvorki keypt né leigt
umrætt húnæði en stendur það til boða „að
því gefnu að samningar á milli Heilsu-
verndarstöðvarinnar/Alhjúkrunar og Velferðar-
sviðs verði undirritaðir“ eins og segir í yfirlýsingu
frá núverandi eiganda. Húsnæðið verður semsagt
ekki afhent nema samningar náist og að sjálfsögðu
verður það ella selt öðrum. Þessu til viðbótar hafa
fjölmiðlar fjallað um það að hugsanlega séu
eigendur umræddra fasteigna á gjaldrotastigi og
þá verði húsnæðið ekki til reiðu í nánustu framtíð.
Nú þegar formaður Velferðarráðs er að komast
út í horn segir hún í fréttum RÚV 29. júní að
„þegar að þetta er lagt upp fyrir ráðinu í apríl að
þá er einmitt talað um að það geti jafnvel verið
fleiri, semsagt að þessi aðili, hann geti boðið upp á
fleiri en einn húsakost“. Undirritaður var ekki á
umræddum fundi en þeir sem ég hef talað við og
sátu fundinn kannast alls ekki við umræður af
þessu tagi. Það hefur allan tímann verið mjög
skýrt í málflutningi formanns Velferðarráðs og
sviðsstjóra Velferðarsviðs að einmitt umrætt
húsnæði hafi vegið þungt þegar ákvörðun var
tekin um að taka tilboði Heilsuverndarstöðvarinn-
ar/Alhjúkrunar þó svo það væri umtalsvert hærra
en tilboð SÁÁ.
Það er í sjálfu sér alvarlegt ef formaður Velferð-
arráðs segir ósatt til um umræður á fundi ráðsins
og kannski ástæða til að kanna það betur. Hitt er
svo annað mál að öngstrætið sem Jórunn Frí-
mannsdóttir er komin í hvað þetta mál varðar
virðist vera að lokast og röksemdirnar fyrir því að
hafna tilboði SÁÁ falla hver af annarri.
Höfundur er borgarfulltrúi VG.
Einkavinavæðing búsetuúrræðis
ÞORLEIFUR
GUNNLAUGSSON
365 – Skaftahlíð 24 – 105 Reykjavík – Sími 512 5000 – www.365.is
Vegna fyrirhugaðrar afskráningar 365 hf. af skipu-
legum verðbréfamarkaði hefur stjórn félagsins
ákveðið, með samþykki hluthafafundar þann
1. júlí 2008, að kaupa hluti þeirra hluthafa sem
þess óska.
Hluthöfum 365 hf. er gert tilboð um að selja
hlutabréf sín í félaginu á gengi 1,20 kr. fyrir hvern
hlut í 365 hf. Tilboðið gildir til kl. 16.00 þann 11. júlí
2008. Tilboðið er gert þeim hluthöfum sem skráðir
voru í hluthafaskrá félagsins kl. 11.00 þann
1. júlí 2008.
Hluthöfum gefst þó kostur á að vera áfram hlut-
hafar í óskráðu félagi 365. Kauptilboðið er sett fram
í því skyni að koma til móts við hluthafa félagsins
og er það hverjum og einum hluthafa í sjálfsvald
sett hvort hann samþykkir kauptilboðið. Ef hluthafi
hefur ekki hug á að taka þátt í kauptilboðinu, þarf
viðkomandi hluthafi ekki að aðhafast neitt, þar
sem allir þeir sem taka ekki þátt í tilboðinu halda
ósjálfrátt áfram sem hluthafar í óskráðu félagi 365.
Tilboðið er lagt fram á grundvelli nánari skilmála
sem koma fram í bréfi sem sent hefur verið til allra
hluthafa á skráð lögheimili þeirra. Í bréfinu eru
einnig leiðbeiningar um tilboðið ásamt notandanafni
og lykilorði, sem hluthafi verður að nota til að taka
þátt í tilboðinu. Hluthafar sem hyggjast taka þátt í
tilboðinu skulu lesa bréf sitt vandlega og fylgja þeim
leiðbeiningum sem þar eru gefnar. Ef bréfið hefur
ekki borist hluthafa þann 7. júlí 2008 skal hann
hafa samband við 365 í síma 512 5000, þar sem
einnig eru veittar allar aðrar upplýsingar
um tilboðið.
Stjórn 365 hf.