Fréttablaðið - 23.08.2008, Blaðsíða 52

32 23. ágúst 2008 LAUGARDAGUR
Þegar Buffalóskór voru málið
Tíska níunda áratugarins hefur orðið mörgum aðhlátursefni, ekki síst þeim sem voru aðeins of ungir til að verða fórnarlömb
hennar. Þegar nánar er að gáð kemur hins vegar í ljós að tíundi áratugurinn var engu skárri. Þórgunnur Oddsdóttir rifjaði
upp árin þegar hippatískan gekk í endurnýjun lífdaga, buffalóskór voru skyldueign og það voru ekki bara dragdrottningar og
fatafellur sem klæddust stuttum kjólum úr plastlíki.
UNGLINGATÍSKAN
Kvikmyndin Clueless með Aliciu Silverstone í aðalhlutverki var frumsýnd árið
1995 og gefur góða hugmynd um unglingatískuna á þessum tíma. Svartir
lakkskór á borð við þá sem sjá má á plakatinu gægðust undan ófáum ferming-
arkirtlum þetta vorið og háu sokkarnir þóttu flottir við allt of stutt pils. Meira
að segja fjaðraskraut líkt því sem Alicia er með á myndinni komst í tísku og var
áberandi á árshátíðum grunn- og framhaldsskólanna árið 1996. Það skal þó
tekið fram að GSM símar urðu ekki algeng eign meðal unglinga fyrr en nokkr-
um árum síðar.
HÁRGREIÐSLA ÁRATUGARINS
Rachel-hárgreiðslan svokallaða er fyrir löngu
orðin klassískt dæmi um tísku tíunda áratug-
arins. Jennifer Aniston, sem lék persónuna
Rachel í sjónvarpsþáttunum Friends, var
með þessa greiðslu í fyrstu tveimur þátta-
röðunum. Konur um allan heim mættu
með mynd af Rachel á hárgreiðslustofuna
og heimtuðu svona klippingu, að sjálf-
sögðu létu íslenskar konur ekki sitt eftir
liggja og má sjá þess merki í nánast
hverju fjölskyldualbúmi.
GIRL POWER
Stúlknasveitin Spice Girls varð til árið
1994 og komst á hátind frægðar sinnar
tveimur árum síðar. Hljómsveitin er
orðin hálfgerður holdgervingur alls þess
sem sjá mátti í tísku þessa tíma. Þröng
föt úr gervilegum plastefnum, bolir með
spagettíhlírum, glimmer, pastellitir og
óhugnanlega þykkir skósólar. Allt þótti
þetta auðvitað hrikalega smart.
ÍSLENSKUR KYNÞOKKI
Þór Jósepsson var valinn Herra Ísland
árið 1996 og tíðarandinn sést vel á
þessari mynd. Vel hærður með skipt í
miðju, eyrnalokka í báðum og í óað-
finnanlegum
plastjakka.
KVENNAGULLIÐ
Allar íslenskar stelpur voru skotnar í leikaran-
um Jared Leto sem birtist á skjánum í ungl-
ingaþáttunum My so called life sem sýndir voru
í Ríkissjónvarpinu í kringum 1995. Klæðnaður Jareds
er dæmigerður fyrir tímabilið, kæruleysisleg skyrta,
svolítill hárlubbi og nokkur hálsmen í svörtu bandi.
KYNTÁKNIÐ
Pamela Anderson er án efa kyntákn
tíunda áratugarins enda lék hún í
einum vinsælasta sjónvarpsþættin-
um sem sýndur var á þessum árum,
Baywatch. Ofplokkaðar augabrúnir og
áberandi varablýantur varð mörgum
konum innblástur við förðunina.
HIPPAÆÐI
Í upphafi tíunda áratugarins greip
um sig mikið hippaæði. Myndin The
Doors var frumsýnd árið 1991 og
þremur árum síðar var Hárið sett upp
í Íslensku óperunni. Allir, bæði strákar
og stelpur, söfnuðu hári og útvíðar
buxur voru skyldueign í fataskápnum.
LEVI´S 501 Konur
og karlar, börn og
unglingar – allir
gengu í svona galla-
buxum.
STÓRAR BELT-
ISSYLGJUR Strákar
voru með karlmann-
legar sylgjur, oft svolítið
mótorhjólatöffaralegar
meðan flestar unglingsstelpur áttu
sylgju sem var í laginu eins og stórt
blóm.
KRAFTGALLAR Loðfóðraðir
kuldagallar. Án efa skynsamlegasta
tískuæði sem riðið hefur yfir Ísland.
BRÚNN VARABLÝANTUR
Útlínur varanna voru dregnar
með dökkbrúnum varablýanti
og svo var fyllt upp með ljósum
varalit, glossi eða bara engu.
MELLUBAND Þröngt háls-
men á breiðum flauelsborða.
Ómissandi í skartgripaskrín
hverrar konu í kringum 1994.
FRUIT OF THE LOOM
PEYSA Þóttu einkar smart
sérstaklega ef gengið var í þeim
á röngunni.
BROSKALLAR
Nælur með gulum
broskalli voru
vinsælar snemma
á tíunda áratugn-
um. Gjarnan nældar í
gallajakkann eða galla-
buxurnar.
HJARTAHÁLSMEN SEM
HÆGT VAR AÐ BRJÓTA Þarfa-
þing á hverju skólaballi. Um leið og
spurningunni „viltu byrja með mér“
hafði verið svarað með jái var hjarta-
hálsmenið brotið í tvennt og skipst á
helmingum.
SMELLUBUXUR Adidas íþrótta-
buxur með smellum eftir allri hliðinni
svo hægt var að láta lofta vel um
leggina. Sporty Spice lét oft sjá sig í
svona dressi.
PÍNULITLIR BAKPOKAR Hin
dæmigerða handtaska um miðjan
áratuginn. Í rauninni ágætis hand-
frjáls lausn, því með þessu móti var
hægt að bera varalitinn, fílófaxið,
peningaveskið og lyklana á bakinu,
en skelfilega kjánalegt engu að síður.
TARK BUXUR Tóku við sem
mikilvægasta flíkin í fataskáp allra
unglingsstúlkna eftir að
Levi´s 501 æðinu lauk
og skærlitu Jees galla-
buxurnar voru komnar
úr tísku.
MAGABOLIR
Allar konur áttu að
minnsta kosti einn
slíkan. Óháð vaxt-
arlagi.
NAFLALOKKUR
Magabolatískan hreinlega krafðist
þess að maður léti gata á sér naflann.
DICKIES BUXUR Hálfgerðar
vinnubuxur sem komust í tísku hjá
báðum kynjum í kringum 1996
eða ´97. Fengust meðal annars í
Vinnufatabúðinni, tekið skal fram að
á þessum tíma voru Kraftgallarnir
komnir úr tísku, svo ekki var hér um
að ræða heildstætt verkamannaútlit.
BUFFALÓSKÓR Meðalhæð
Íslendinga jókst um tíu sentímetra
seint á tíunda áratugnum með
tilkomu Buffalóskónna. Þeir sem
ekki höfðu efni á hinum einu sönnu
Buffalóskóm keyptu ódýrari
eftirlíkingar. Aðalmálið var
að sólinn væri nógu
þykkur. Slíkur
skófatnaður var
nauðsynlegur við
Tark-buxurnar.
Hildur Hafstein fatahönnuður
Hvað dettur þér í hug þegar minnst
er á tísku tíunda áratugarins?
Ofurmódel og rokklúkk svona heilt á
litið. Þetta er tíminn þegar X-kynslóð-
in ryður sér til rúms og það er oft
talað um þetta sem tíma mínimal-
isma í tísku eftir alla 80´s geðveikina.
Hvað þurftu allir að eiga?
Ég hef einhvern veginn alltaf verið í
hálfgerðum mótþróa gegn þessum
„must have” flíkum eða hlutum sem
poppa reglulega upp en rifnar Levi´s
voru ansi svalar á þessum tíma.
Hvaða tískutrend frá þessum árum var verst?
Ég held að Buffalóskórnir verði ekki toppaðir.
En best?
Ég veit ekki alveg en afslöppuð bola- og gallabuxnatíska er
alltaf dálítið sjarmerandi, ef hún er sönn það er að segja.
Þetta ofurafslappaða tískutrend tíunda áratugarins var
nefnilega kannski ekki svo afslappað þó svo að það ætti að
líta út fyrir það. Það er allavega ekkert sem ég græt og vildi
að ég ætti enn í dag frá þessum tíma. Eða jú, skotapils
komu inn þarna í kringum 1994 og ég átti eitt afskaplega
fallegt, væri alveg til í að finna það í geymslunni.
Skjöldur Eyfjörð stílisti
Hvað dettur
þér í hug þegar
minnst er á
tísku tíunda
áratugarins?
Leðurlíki og gerfi
hippatíska.
Hvað þurftu
allir að eiga?
Buffalóskó!
Hvaða tísku-
trend frá þess-
um árum var verst?
Barnalega tískan. Allir með snuð, pela
og í krúttlegum bolum.
En best?
„Klúbba geim“ tískan. Svona geim-
klæðnaður og allt í neon.
Í hverju varstu flottastur á þessum
tíma?
Svötum plastbuxun og gulum maga-
bol.
Anna F. Gunnarsdóttir stílisti
Hvað dettur þér í hug þegar minnst er á tísku tíunda
áratugarins? Þessi áratugur er eigin-
lega bara kaos. Framan af var tískan
mjög ókvenleg og alls ekki elegant.
Þetta var svona sniðlaus kellinga-
tíska. Þegar leið á áratuginn urðu
skórnir fótlaga með ofsalega þykkum
botni. Hræðileg tíska og því miður
eru margir fastir í henni. Seinna varð
þetta aðeins kvenlegra. Í kringum
1996 eða 97 komu til dæmis þessar
síðu fráhnepptu, aðsniðnu peysur,
jafnvel öklasíðar, sem voru mjög
elegant.
Hvað þurftu allir að eiga?
Tark-buxur
Hvaða tískutrend frá þessum árum var verst?
Tark-buxurnar voru ömurlegar.
En best?
Þessar síðu kvenlegu peysur.
Í hverju varstu flottust á þessum tíma?
Ég átti svona síða hneppta peysu og svo var ég í mjög stuttu
svörtu pilsi við. Það var frekar smart og mér þætti þetta
alveg smart núna ef ég hefði ekki verið í einhverri kellinga-
blússu með smá axlapúðum innan undir peysunni.
TÍSKA TÍUNDA ÁRATUGARINS
ÞAÐ SEM
ALLIR ÁTTU...